2016-жылдын ноябрь айынан тартып мамлекеттик эмес балдар үйүнүн электр энергия акысы 3 эседен 10 эсеге чейин көтөрүлүп кетти. Ушундан улам балдар үйлөрү жабылуу коркунучуна туш болду. Бул абалдан кантип чыгабыз деген маселе 10-мартта мамлекеттик эмес Балдар үйлөрүнүн жетекчилери, бүтүрүүчүлөрү, мамлекеттик мекемелердин жетекчилери катышкан тегерек столдо талкууланды. Иш-чараны Согушту жана тынчтыкты чагылдыруу институту (IWPR) менен «Билим берүү мекемелеринин Бирлиги» ассоциациясы өткөрдү. Бул көйгөй боюнча КР Президенти А. Ш. Атамбаевге, ЖК төрагасы Ч. А. Турсунбековго, премьер-министр С.Ш. Жээнбековго, энергетика жана өнөр жай министри Д. Т. Зилалиевге, КР Акыйкатчысы К. Оторбаевге Кайрылуу жолдонду.
Тегерек столдо сөз болгондой, Кыргызстанда 148 балдар үйлөрү болсо, анын 66сы мамлекеттик эмес балдар үйлөрү болуп саналат. Анда 1200 бала тарбияланат. Бул мамлекеттик балдар үйлөрүнөн 300гө көп дегенди билдирет. Балдар үйлөрүнүн электр энергиясынын баасы төрт эседен он эсеге чейин көтөрүлдү. Мындан улам балдар үйлөрү жабылып калуу коркунучуна туш болгону тууралуу сөз болду.
Гайша ИБРАГИМОВА, «Билим берүү мекемелер Бирлиги» ассоциациясынын төрайымы:
«Балдар үйлөрү үчүн электр тарифи эбегейсиз өстү»
– Ар бир жеке Балдар үйлөрүнүн өз тарыхы, ар бир баланын өз таржымалы бар. Бүгүнкү күндө балдар үйлөрүндөгү жалпы балдардын 60 пайызы мамлекеттик эмес балдар үйлөрүндө тарбияланып жатат. Бирок бүгүн алар электр энергиясынын баасынын кымбатташынан жапа чегип жатышат. Эгер мурда электр энергиясына 0,77 тыйындан төлөп келишсе, азыр 2,54 тыйындан, ал эми кошумча нарк салыгын кошкондо 3,1 тыйындан төлөп калышты. Тактап айтканда, электр энергиясынын тарифи төрт эседен он эсеге чейин өстү. Мына ушундай баанын өсүшүнөн мамлекеттик эмес балдар мекемелеринин карызы көбөйүп кетти. 2016-жылдын ноябрь айынан тартып алардын электр энергияга
болгон карызы 50 миң сомдон 100 миң сомго чейин өстү! Мындай суммадагы карызды балдар үйлөрү төлөй албай калды. Алсак, Чүй облусундагы «Явна» балдар үйү мурда электр энергия акысына 5 миң сом төлөсө, азыр 16 миң сом төлөмөй болуп калды. Ошондуктан балдар үйлөрү жабылып калуу коркунучуна туш болду.
Эгер мамлекеттик эмес балдар үйлөрү жабылып кала турган болсо, мамлекетке башка жактарын айтпаганда да экономикалык жактан баш оору алып келет. Мисалы, өкмөттүк балдар үйүндө 954 бала тарбияланса, буга мамлекеттик эмес балдар үйлөрүндөгү 1200 бала келип кошулса, дагы бир кыйла чыгым болот. Балдар үйүндөгү бир балага өкмөт 82 миңден ашуун сом коротсо, буга дагы мамлекеттик эмес мекемелерде багылган 1200 бала кошулса, 98 минден ашуун сом чыгым кошулат! Андан көрө өкмөттүк эмес балдар үйлөрүнө электр энергиясынын тарифин алгылыкгуу иштеп чыгууга жардам берели!
Турду ШАМУРАТОВА, «Баястан» коомдук бирикмесинин директору, Нарын шаары:
«Нарында мамлекеттик балдар үйү жок. Жекече балдар үйүн колдойлу!»
-Бизде, Нарында, мамлекеттик балдар үйү жок. Нарын облусунда аба ырайы катаал, быйыл 40 градустан ашык суук болду. Бизге саатына 1000 квт берет, андан ашык 2,54 тыйындан төлөшүбүз керек. Азыр суу кенен, ГЭСтерде суу бар. Анда эмнеге жеке балдар үйүнө коммерциялык тарифти салып ташташты.
Замир ИЛЬГИЗОВ, юрист, «Мээрим булагы» жеке балдар үйүнүн тарбиялануучусу:
«Капыс келген кайгы болду»
-Биз бул көйгөйгө капысынан туш келип калдык. Электр энергиясынын мындай тарифин биз көтөрө албай калдык. Мындай учурда абалдан чыгып кетүүгө абдан аракет кылып,
үнөмдөөгө баруудабыз. Бирок баары бир алыбыз келбей калды. «Мээрим булагы» балдар үйү электр энергиясынын баасы 0,77 сом болгондо айына 10 миң сомдон төлөп келсе, эми 2 сом 54 тыйындан толөгөндө 33 миң сомго чыкты. Мындай сумманы төлөгөнгө Балдар үйүнүн алы келбей калды. Ошондуктан биздин мамлекет, өкмөт башчыларыбыз, мыйзам чыгаруучу жетекчилерибиз жеке Балдар үйү туш болгон электр энергиясы боюнча көйгөйгө көңүл бурат деп ойлойм.
Асель ОМУРДИНОВА, «Үмүт-Надежда» калыбына келтирүү борборунун координатору:
«Бизде оор абалдагы балдар тарбияланат»
-70 бала бизде реабилитацияда турат, алардын 15 мында жашап жатат. Бизде абалы оор балдар тарбияланат. Азыр электр энергиясы кымбаттап, акчабыз жогунан жабылуу коркунучунун алдында турабыз.
Булак: “ПолитКлиника”
КОММЕНТАРИЙ КАЛТЫРУУ