Алмазбек Атамбаев бүгүн, 21-июлда, Россия Федерациясынын Башкортостан Республикасынын Башчысы Рустэм Хамитов, Россия Федерациясынын Федералдык Жыйынынын Мамлекеттик Думасынын депутаты Иван Белеков, Саха (Якутия) Республикасынын Мамлекеттик Жыйынынын Төрагасы Александр Жирков менен бирге Ысык-Көл облусунун Чоң Сары-Ой айылындагы Курманжан Датка атындагы Көчмөндөр цивилизациясы борборунун ачылыш аземине катышты. Бул туурасында Президенттин Аппаратынын расмий сайты жарыялады.
Аземден соң алар “Алтай көчү” деп аталган экспозиция менен таанышышты.
Иш-чаранын катышуучуларынын алдында сүйлөп, Мамлекет башчысы Ысык-Көл облусунун туристтик потенциалын өнүктүрүүгө салым кошо турган дагы бир музейдин ачылып жатканына кубангандыгын белгиледи.
«Биз бүгүн чоң комплекстин бир гана павильонун ачып жатабыз. Ал Курманжан Датка атындагы көчмөндөр цивилизациясы музейинин кириш павильону болот. Августтун аягында, же сентябрдын башында биз “Кыргыз көчү” павильонун куруп баштайбыз», – деди Алмазбек Атамбаев. Ал бир катар өлкөлөр, анын ичинде Татарстан, Башкортостан бул музейдин территориясында өз павильондорун курууга кызыкдар экендигин билдиришкенин кошумчалады.
Президент Көчмөндөр цивилизациясы борборуна “Алай канышасы” Курманжан Датканын атынын ыйгарылышы бекеринен эмес экенин белгиледи. “Мен сиздерге кийинчерек Финляндиянын президенти болгон полковник Маннергейм тарткан Курманжан датка энебиздин сүрөттөрүн көрсөттүм. Ошондо полковник Маннергейм атка минип сүрөткө түшүүсүн өтүнгөндө 96 жаштагы энебиз оңой эле атка минип, сүрөткө тартылган экен. Курманжан Датка – көчмөн элдин чыныгы жаркын өкүлү. Бул көчмөндөр үчүн демократия, гендердик теңдик мүнөздүү болгонун далилдеп турат. Биздин аялдар ар дайым эркин, ачык болушкан, ал гана эмес, эл башкарышкан. Кыргыз кыздары эч качан жүзүн жашырган эмес. Мен кыргызстандыктарды дин менен чоочун маданиятты чаташтырбоого чакырам. Биздин өзүбүздүн маданиятыбыз, каада-салттарыбыз бар. Кыргыздай байыркы тарыхы бар элдер дүйнөдө аз», – деди ал.
Алмазбек Атамбаев кыргыздар көп кылымдар бою көп улуттуу эл болгонун, алардын күчү биримдикте болгонун баса белгиледи. Кыргыз элинин тарыхындагы өлбөс-өчпөс барактар биримдиктин жана бекем баш кошкондуктун жемиши экенин айтты.
«Биздин ата-бабаларыбыз Шиберден тартып, Каспий деңизине чейинки учу-кыйырсыз аймакта жашаганын эстен чыгарбагыла. Мен мекендештеримди биримдикке чакырам. Ич ара ыйкы-тыйкылыктарды унутуп, ортобузду байыркы тарыхыбыз, маданиятыбыз жана каада-салттарыбыз бириктирип турган бир тууган элдерди эстейли», – деп белгиледи Мамлекет башчысы.
Андан соң Президент музейдин директору Аида Алымовага комплекске белек катары мурдагы замандарда сөөк менен кошо коюлуучу беткаптын репликасын жана Батыш Шибердин илгерки тарыхый картасын тапшырды.
Андан кийин Президент боз үйдү тез тигүү боюнча конкурсту ачып, коноктор менен бирге Алтай элдеринин боз үйлөрүн көрүп чыкты жана көркөм өнөр устаттары менен жолукту.
Экспозицияда эң мыкты экспонаттар жана өлкөдөгү бир катар музейлердин инсталяциялары чогултулган. Борбордун аймагында Алтай элдеринин өкүлдөрүнүн (кыргыз, казак, татар, башкыр, уйгур ж.б.) жашоо образын чагылдырган 30 жасалгалуу боз үйлөрү жайгаштырылган. Көрүүчүлөр үчүн үч күн бою атайын маданий-этнографиялык программа болот. Музейдин аймагында мамлекеттик сыйлыкка татыктуу болгон бийиктиги 4 метрден ашкан көчмөндүн туулгасынын скульптурасы, ошондой эле бийиктиги 3 метрлик ээр орнотулган.
Экспозиция 2017-жылдын 31-августуна чейин ачык болот.
КОММЕНТАРИЙ КАЛТЫРУУ