Өкмөттүн Аппаратына Кыргыз Республикасынын айыл чарба тамак аш өнөр жайы жана мелиорация министрлиги, Өкмөттүк облустардагы ыйгарым укуктуу өкүлдөрү жана КР Өкмөтүнө караштуу ветеринардык жана фитосанитардык коопсуздук боюнча мамлекеттик инспекциясы менен биргеликте республика боюнча тез арада мал союучу цехтерди куруу боюнча иш чаралардын планынын долбоорун киргизүүсү зарыл. Тиешелүү тапшырманы Кыргыз Республикасынын Премьер-министри Сапар Исаков бүгүн, 3-октябрда, Мамлекеттик чек аранын кыргыз-казак участогунда ветерианардык контролду алып салуу боюнча иштер тууралуу жана Кыргыз Республикасынын ветерианардык системасын ЕАЭБдин мүчө мамлекеттеринин системаларына эквиваленттүү деп таануу жөнүндө маселни каралаган Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн кезектеги жыйынында билдирди.
Аталган маселе боюнча Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнө караштуу ветеринардык жана фитосанитардык коопсуздук боюнча мамлекеттик инспекциясынын директору Калысбек Жумаканов маалымат берди.
Калысбек Жумаканов билдиргендей, Кыргыз Республикасынын бажы биримдигине кирүүсүндөгү «Жол картасында» көрсөтүлгөн ветеринардык-санитардык чаралардын 22синин 16сы иш жүзүнө ашты. 6 пункт аткарылуу алдында турат. 2017-жылы туруктуу эпизоотиялык абалды камсыз кылуу үчүн республикалык бюджеттен 130 млн сом бөлүнүп, ага мал жандыктарында кездешүүчү 9 ооруга каршы вакциналар сатылып алынды.
«Эпизоотиялык абал жыл сайын турукташууда. Жаңы REV-1 вацинасын колдонуу менен мал жандыктарын эмдөөдөн өткөрүүдө майда мал арасында бруцеллез менен ооруган малдардын саны 2,5 эсеге кыскарды. Ал эми адамдар арасында акыркы беш жылда ооругандардын саны 5 эсеге азайган. Ийгиликтүү жүргүзүлгөн иш чаралардын жыйынтыгы боюнча Эл аралык соодо жүргүзүүдө чек аралык ылаңдар терс таасир тийгизүүчү шарп, күл жана кыргын ыландары акыркы 2 жылдан бери каттала элек. Эпизоотиялык абал жылдан жылга жакшырууда жана ветеринардык кызматтын көзөмөлүндө», – деди Калысбек Жумаканов.
Анын айтымында республика боюнча мал жандыктарын идентификациялоонун биринчи этабы ийгиликтүү өттү. Кошумча штаттык орундарга бюджеттен каражат алынган эмес. Азыркы тапта 680 миң кунажын каттоодон өттү.
«Ири мал жандыктарын каттоонун алкагында 180 атайын машыктыруучу даярдалып, 3 миңден ашык ветеринарлар менен операторлор окуудан өткөн. Бүгүнкү күндө ветеринардык көзөмөлдүн субъекттери менен объекттерин катоо аягына чыкты. 2017-жылдын аягына чейин республика боюнча ири мүйүздүү малдардын бардыгын идентификациядан өткөрүп бүткөрүү пландалууда. 2018-жылдын экинчи кварталынан баштап, жылкылар менен майда мал жандыктары каттоодон өтөт», – деди ал.
Калысбек Жумаканов чарба лаборатория системасын оптималдаштыруу жөнүндө сөз кылып, Бишкек жана Ош шаарларында 19 лабораториялардын улуттук статуска жана эл аралык стандарттын талаптарына жооп бере турганын билдирди.
Талас, Баткен, Балыкчы, Каракол шаарларында 4 аймактык ветеринардык лабораториялардын курулуш журүп жатат. 12 райондор аралык лабораториялардын курулушуна 2017-жылы республикалык бюджеттен 170 млн сом каражат бөлүнгөн.
«Азыркы учурда Бишкек жана Ош шаарында заманбап жабдуулар менен жабдылган лабораториялар орус грантынын эсеюбинен бүткөрүлүүдө. 2017-жылдын аягына чейин 55 жабдунун түрү коюлуп, 24 лабораториялык адис атайын Россиядан окуп келишти», – деди ал.
Ал эми чек арадагы ветаринардык лабораториялардын абалына токтолуп, бардык 15 лаборатория да ЕАЭБдин талаптарына толук жооп бере тургандыгын билдирди.
«Торугарт, Эркештам (кыргыз-кытай чек арасы) Достук автожол, Кара-Суу темир жол (кыргыз-өзбек чек арасы) жана Ош эл аралык аэропортуна чек ара ветеринардык көзөмөлдөө посторун жайгаштыруу үчүн убактылуу модулдук контейнерлер коюлду. Россия Федерациясынын грантынын эсебинен макулдашуунун негизинде 1-этабынын заманбап ветеринардык жабдуулар алынып келинип орнотулган. Өткөрүү пунктарында автотранспортторду дезинфекциялоо максатында жылуучу ташып алып жүрүүчү жабдыктар жана дезинфекциялык каражаттар менен камсыз болгон. Россия Федерациясынын жана Кыргыз Республикасынын Өкмөттөр аралык макулдашуунун негизинде автотранспортторду тазалоо жана дезинфекциялоо үчүн атайын станционардык жабдууларды бөлүү, орнотуу жана иштетип берүү жагы 2-этапта каралган. Чек ара ветеринардык көзөмөлдөө пунктарында азыркы күндө компьютер, интернет байланыштар жана телефон байланыштары менен камсыз болгон. 2017-жылдын аягына чейин Россия Федерациясынын грантынын эсебинен 1 млн. 551 мин рубл. 17 ветеринардык жабдуулардын түрү келүүсү күтүлүүдө», – деди Калысбек Жумаканов.
Ветеринардык товарларды электрондук түрдө эсепке алуу үчүн “ИС ЭЛЕК” программасы иштелип чыккан. “ИС ЭЛЕК” программасы 2017-жылдын аягына чейин ЕАЭБге кирген мамлекеттерде орнотулат.
КОММЕНТАРИЙ КАЛТЫРУУ