Menu

Аселкан Онорова: «Жолдошумду бир сааттын ичинде өлтүрүп алышыптыр»

Бөлүшүү:

 

— Аселкан эже, жолдошуңуз Абдыкерим Гапаровдун Медицина академиясында иш учурунда каза болгон окуя дүң эткени менен анын жыйынтыгы эмне болгону билинбей калды. Ошол окуяны башынан баштап айтып өтсөңүз?

— Жолдошум Абдыкерим Гапаровдун каза болгонуна бир жыл болду. Ал пенсияга чыккандан кийин медакадемияда ректордун аппарат бешчысы болуп иштеп турган эле. Ашыралы Зурдинов окуу жайдын ректору, илимдин доктору, аны аяш аке деп жүрчүбүз, илгери кайнагамдын досу болгон экен. Ошол киши телефон чалып «Абдикерим, мен медакадемияга ректор болдум, кел иштешели, мага кагаз жагынан жардам бербейсиңби?» дегенинен макул деп барган эле. Ошентип ал киши менен 7 жылча иштешип, кайсы орган текшерип келсе өзүнүн төшүн тосуп, узатып жүрдү. Ал киши ректор болгон күндөн тартып эле ага көптөгөн арыздар түшө баштады. Ректорго татыктуу эмес, жакшы иштей албай жатат деген сыяктуу. Ага менин жолдошумдун эч кандай тиешеси жок эле. Бирок, ал жалаң документ иштерин бүтүргөнүнө байланыштуу, арыздарды карап сот иштерине барып жүрүп, бүт башы менен ректорду жактаганга өтүп кетти. Ошону менен жети жыл соттошуп жүрүштү. Эми ошол киши ишенип кызматка алып келип жаткандан кийин сөзсүз Зурдинов үчүн чындап ак дилинен иштеп берди. Мага жолдошумдун өлүп калганы деле Зурдинов үчүн аны коргойм деп жүрүп ошол өлүмгө кириптер болгондой туюлат. 2016-жылы 24-февралда Жогорку сотто акыркы сот болот деп айтып аткан эле. Зурдиновду ректорлукка ыраа көрбөгөндөр менен. Анда да Абдыкеримди сен барып баарына көз салып тур деген экен. Ошентип сотко бир-эки юристи менен кеткен болчу. Кечке маал келди сүйүнүп, менин көзүмчө эле ректорго чалды: “Ашыралы Зурдинович! Сиздин иш бүттү. Туура чечим кабыл алынды” деди. Анан ал киши эртең мугалимдерди чогултуп түлөө өткөрүп коёлу деп сүйлөшүп жатканын уктум эле. Ошону менен 25-февралда жакшынакай болуп ишине кетти. Биз ал күнү тойго чакырылдык эле “Ала-Тоо” ресторанына, кайнимдин досу уулун үйлөп аткан. Биз жакшы катташып жүрчү элек. Эрте менен костюмун машинага илип алайын деди, мен эмнесин аяйсың кийип эле алчы дегем. Тойго барганда бир кийчү костюму эле. Кошумчага деп мен өз колум менен конвертке акча салып, көкүрөк чөнтөгүнө салып берген элем. Ошону менен жумушка жакшынакай узаттым. Төрткө жакын АКСтенбиз деп 12 бала күзөт кызматкерлерине да тоотпой тапыр-тупур кирип кетишиптир. Алар киргенде эле жакшы учурашып кимге келдиңер балдар дептир, муну ошол жерде кошо жүргөн балдардын бири айтып жатат. Алар сиздин үстүңүздөн арыз түштү, Епифанов деген орус жер сураган экен, сиз 30 000 сом пара талап кылыпсыз, ошонун негизинде келдик дешиптир. Абдыкерим «балдар силер адашып келип албадыңарбы» дептир. Ошентип ошол жерде балдар өзүлөрүнүн билгендерин көргөзүшүптүр. Эми медакадемиядагы кабинеттер жакын да, өзү жаңы эле юристтин кабинетинен чыккан экен. Алар айтып жатышат маанайы абдан жакшы болчу, түлөөнү кантип өткөрөбүз деп пландап жатканбыз дешет. Анан Гапаровдун кабинетине бир топ бала кирип кетти кабар алалы деп келишсе, эки эшикте экиден төрт бала тосуп киргизбей коюшуптур. Кадр бөлүмүндө отурган кыздар жер титирегендей болуп шкафтар кыймылдады, жер титиреп жаткан го деп ойлодук деп айтат. Ошол жердеги күбөлөр айтып атышат, сөгүшүүлөр болду, кыйкырып “коё бергиле, дарымды ичип алайын” дегендери баары сыртка угулуп жатты деп. Ошол жердегилер күбө катары бизди киргизгиле десе таптакыр болбой коюшуптур. Ал турсун улгайган эле юрист кишини керек болсо сени да кармап кетебиз деп коркутуп коёт дейт жанагы АКСтин балдары. Жолдошумду бир сааттын ичинде өлтүрүп алышыптыр.

— Тез жардам чакырып же ошол жердегилерге акыбалы начар болуп жатканын кабарлашпаптырбы?

— Эч нерсе айтышкан жок, бир убакта экөө чуркап чыгып кетишти дейт. Менчик клиникадан тез жардам алып келишиптир. Ал мезгилде медакадемияда иштегендер өлүп калганын билип калышыптыр. Ошентип түртүп эле кирсек жерде өлүп жатыптыр дешти. Ошол жердеги бирөө айтат, кагаздар чачылган, тартмалар ачык, кийимдери чаң, кир, галстугу кеткен деп. Ошол кабинеттин ичинде дагы бир күбөнүн айтуусу боюнча, бир баштык калыптыр, ичинде жарым метрлик эшилген жип бар экен. Менимче желим баштыкты башына кийгизип кыйнашкан окшойт да.

— Ошол жердегилер милицияга кабар беришпептирби?

— Жок. Ал турсун бир-бирден эле качып жок болушуптур. Ошол жерде иштегендер өлтүрүп алышыптыр деп видеого, сүрөткө тартып алышыптыр. Аңгыча балам, кайним жетип барышыптыр. Үйдө отурсам эле досторубуз келип, эмне болду Асел, биз суук кабар угуп келдик дешти. Көрсө эбак эле интернетке “пара алып жаткан жеринен кармалып инфаркттан көз жумду” деп маалымат кетиптир. Ошентип пара алып кармалды деп ишти жаап коюшту.

— Укук коргоо органдарынан кандай чара көрүлдү?

— Эки жумадай өзүбүздүн баш-отубузду жыя албай териштирүүгө акыбалыбыз келген жок. Андан кийин медакадемияга барып видео байкоодон жазууларды сурасак, жок, жазбай атыптыр деп аны эбак жоготуптур. Биз ошол орус чынында кирдиби жокпу карайлы деген элек. АКСтин балдарында жок эле дегенде экөөндө видео камера болуп тартыш керек экен эле. Сурасак мен жазууну баспай коюпмун, тасмага түшпөй калыптыр деген шылтоону айтышты. Элестетиңиз, ошол жерде жазууну баспай калганчалык кандай кызыктуу окуя болду экен. Демек, ал жерде Абдыкеримди ошолор өлтүргөндүгү анык. Антпесе эмнеге колунда кармап отурган, күндө жасаган ишин унутуп калсын? Кийин биз митингге чыкканда ректор «бирибизди да күбө кылып киргизбей койду эле, эми көчөдөн эки жаш баланы кармап алышып аларды күбө болчу деп көргөзүп жатышат» деп айтты. Мына ушул жерде да чоң суроо жатат. УКМКнын алдына чындык издеп, арманыбызды айтып митингге чыктык. Атамбаевге, Жогорку Кеңешке арыз жаздык, беш мүнөттүк тартылган видеону көрсөттүк. Ошону менен ушул мезгилге чейин өтө көп күч кетирип жакшы жыйынтык ала албадык. Араңдан-араң дегенде аскер сотунан ишти караттык. Бул акмактар күнөөсү азыраак эки баланы бизге салып беришти да, итке сөөк ыргыткансып. 12 бала барса эки эшик кайтарган балдарды Айманбаев, Мусаев деген, тергөөчү Суваналиев деген үчөөнө иш козгошту шалаакылык деген берене боюнча. Киши өлсө анын ишин карабайт экен, ал өлүп калды деп кылмыш иши ачылбай кала берди. А эмне үчүн өлдү? Ошону текшерип койгон киши жок. Жолдошумдун жүрөгү ооручу, эки жолу инфаркт болгон. Бирок, доктурга барып дарыланып, спорт менен машыгып өзүн карап, абдан тың жүрчү. Бизге чейин кардиологиялардан толтура справкаларды чогултуп алышыптыр. Кадр бөлүмүндө иштеген кишиге сотто суроо берип жатпайбы «Эмне үчүн жүрөгү ооруган кишини ишке аласың?» деп. Ал «Мен таптакыр билбепмин» деп айтты. Залда отурган проректор Беримкулов деген киши “Мен үч жолу инфаркт болгом, азыр андан киши өлбөйт, убагында дары ичип режим кармаса жакшынакай эле жүрө берет. Мына мен деле иштеп жүрөм, сабак берем. Силер эмне мени өлсүн деп атасыңарбы? Ал киши өлмөк эмес, силер аны өлтүрүп койбосоңор» деди. Булардын айтайын дегени өзү эле өлүп калган, биз эч нерсе кылган эмеспиз деп кутулуп кеткилери бар да. Ошентип барбаган жерибиз калбай араң козгогон ишибизди жаап салды. Биздин ишибизди аскер соту карап жатты эле аны да декабрь айында жоюп салды. Төрт айдан бери сот болгон жок, эмне болот деп күтүп отурабыз. Октябрь сотуна ишти өткөрүп берди дейт. Эми элестетиңиздер, баардык ишти башынан баштайт экен. Күбөлөр чогулуп бардык көргөн-билгенин айтышты да. Аларды да коркутуп бала-чакасынан бери асылып жатышты, рахмат ошолорго коркпой келип жооп берип жатышты. Сот аларды кайрадан чакырып көрсөтмө алат экен. Алар деле адам да иштери, балдары бар, башка эле бирөө үчүн кыйын абалда калгылары келбейт. Мурунку сотто араң келишкен эле. Бул өлтүргөн кишилердин баары кызматта отурушат. Алар телефон чалып коркутушат экен. Эми ошол иштин баарын кайра караса канча убакыт, канча нерв. Менин да ден-соолугум начар, ар бир иш сайын өлгөндүн үстүнө көмгөн кылып эстетип, чукуп кайра-кайра уга бериш оңой бекен? Жүрөгүм ооруп жатат.

— Ошондо жолдошуңуздү өлтүргөндөр тарабынан коркутуулар да болуп жатабы?

— Жолдошум өлгөндөн кийин эле мага айттырып жиберишти. Ректордун оозунан «Жөн эле койбойсуңарбы? Болору болду, бийлик, күч ушуларда, силердин бизнесиңердин баарын эсептеп жазып алышыптыр» деген сөздү уктум. «Жалгыз уулуң бар аны да ойлон» деди. Ошол күнү эле менин ишканама төрт бала ак жип менен барып, ошол жерде иштеген аялды сөгүп, силерди иштетпейбиз деп кетишиптир. Сотто отурганда бир баласы чандайып отуруп алып, сот жүрүп жатса оозунда сагызын балчаңдап чайнап, телефон ойноп отурат. Мен силерге эми көрсөтөм “билять” деп сөгөт. Ошол баланын мендей апасы болсо керек. Мен ашыкча эч нерсе сурабадым, материалдык жактан төлөп бергиле дебедим, ошол балдарды түрмөгө тыккыла деген жерим жок. Менин бир эле өтүнүчүм жолдошумду «буйрутма» өлтүрүп койду да, анысы аз келгенсип пара алып өлдү деп жалган-жалаа жаап коюшту. Биздин талабыбыз болгону ошол жалган-жалааны алып салса. Эгерде жолдошумдун чын эле күнөөсү болсо күбөлөрдү алып келип көрсөтүшсүн! Ишене турган бир нерсе көргөзө албай жатышат. Жок дегенде күнөөнү мойнуна коюп беришсе «ай ит кылдың» деп туруп калат элек. Мен азыркы УКМКда ушундай балдар иштеп жатканы маскарачылык, орусча айтканда позор деп эсептейм. Кыргыздын келечеги ушулардын колунда болсо анда жыргаганыбыз ушу. Мени паракордун аялы дешет. Эгерде жолдошумдун пара алганы анык болсо, анда үй-бүлөбүз менен атып салгыла, биз менен ушул коррупция деген куурагыр маселеңер жоголуп кетсин. Эгерде чын эле коррупция менен күрөшүп жатсаңар деп айттым. Мен учурдагы бийликке, бийликтин ушундай тоокчолук мээси жок балдарды ишке алып көптүрүп иштетип жатканына капамын. Мен кыргызмын, кыргызга бүт өмүрүн арнаган кишини кыргыздын балдары өлтүрүп койгонуна зээним кейип баратам. Бир кечирим сурашканга жарашкан жок.

Булак: “Жаңы Ордо”

Эгер бул тексттен ката таап калсаңыз, ошол ката сөздү белгилеп, Ctrl+Enter кнопкаларын чоогу басуу менен билдирип коюңуз.

КОММЕНТАРИЙ КАЛТЫРУУ

Төмөндө көрсөтүлгөн уячаларга керектүү маалыматтарды туура киргизгениңизди текшериңиз.HTML-код киргизүүгө уруксат жок.

Captcha 11 − 8 =

ОКШОШ МАКАЛАЛАР

Меню

Орфографиялык ката тууралуу Отчет

Редакцияга төмөнкү текст жөнөтүлөт: