Author Archives: Эргешов Бактыбек

Видеодо күйөөсү эки аялы менен 60 жылдык мааракесин белгилегенин, ал эми тамада конокторго “ушундай бакыт” каалап жатканын көрүүгө болот.

Видео интернетке тарап кеткенден кийин тамада аны өчүрдү, бирок кеч болуп калган: Тасманы көчүрүп алгандар көп аял алууга мыйзамда жол берилген-берилбегенин кызуу талкуулап жатышат. Айрымдар Кыргызстанда көп аял алууга мыйзам боюнча тыюу салынганын эске салып, той ээси менен алып баруучуну жоопко тартууну талап кылышууда. Башкалары үй-бүлөнү жайына коюуну сурашууда.

“Эмне деген шумдук! Жапайычылык! Бул адам мыйзам чегинде жазасын алышы керек”, – дейт интерент колдонуучулардын бири.

“Кыргызстан тарыхында эки аялы менен той өткөргөн биринчи эркек. Эми башкалар баштайт”, – деген дагы бири.

“Эгер ал экөөнү тең бага алса, анда эмнеге болбосун?” – деген дагы бир колдонуучу.

” Мыйзамды бузганы үчүн баары жазаланышы керек, анын ичинде тамада да!” – башка бир комментатор.

Тамада Кубаныч Баркалбасов майрамда өз ишин гана аткарып, көп аял алууга эч кандай үгүт жүргүзгөнүн айтууда. Шоумен Кыргызстанда көп аялдуулукка мыйзам тарабынан тыюу салынганын билбегенин баса белгилейт:

“Айрымдар мени көп аялдуулукту үгүттөөдө деп жазып жатышат. Андай эмес! Мен өзүм көп аял алууга каршымын жана эч кимди экинчи же үчүнчү аял алууга үндөгөн эмесмин”, – деп актанат Баркалбасов. – Мен жөн эле тамашалап, коноктордун көңүлүн ачкан элем. Эки аялы бар байке жөнүндө комментарий бере албайм. Бирок алар 20 жылдан ашуун убакыттан бери чогуу жашаш жатышканын эске алуу керек. Ал мага биринчи аялынын оорусуна баланыштуу экинчи аял алганын, биринчи аялы макулдук эле бербестен, жаңы жубайын өзү алып келип, батасын бергенин айтты”.

Бирок өлкөдө көпчүлүк мындай актанууларга ынанбайт жана видеонун каарманы мыйзам бузганы үчүн соттолушу керек деп эсептешет. Кыргызстандын Кылмыш-жаза кодексине ылайык, эки же көп аял алгандар коомдук жумуштар же айып пул менен жазаланат. Бул учурда нике расмий каттоодон өткөнү же өтпөгөнү маанилүү эмес.

“Көзөмөл органдарга кайрылам. Реакция болуш керек! Бул окуя мыйзамдын сакталбаганын көрсөтүп жатат! А мыйзам эмне үчүн керек? “, – деп нааразы болду “Сезим” кризистик борборунун жетекчиси, активист Бүбүсара Рыскулова.

Укук коргоочунун айтымында, күйөөсүнөн алимент өндүрүү маселеси менен экинчи, атүгүл, үчүнчү аялдар да көп кайрылышат. Бирок өндүрүп берүү дээрлик мүмкүн эмес, анткени мындай нике расмий түрдө катталбайт. Рыскулова экинчи жана үчүнчү аял макамындагылар менен иштеген көп жылдык тажрыйбасын эске алып, прокуратураны көп аял алууга каршы тез арада чара көрүүгө чакырат.

Акыркы бир нече жылдан бери айрым саясатчылар, депутаттар, дин ишмерлери, жада калса экс-президент дагы бир нече аялы бар экенин ачык айтып келген. Бул үчүн аларга эч кандай чара көрүлгөн эмес.

Жыйынга катышуу үчүн президент Садыр Жапаров катышуу үчүн Астанага иш сапары менен барат. Бул тууралуу президентик администрациянын тышкы саясат бөлүмүнүн башчысы Муратбек Азымбакиев билдирди.

Мындан бир нече күн мурда – жекшемби күнү кечинде Дагестандын борбор шаарындагы аэропортту антисемиттик акцияга чыккан топ басып алган.

“Бизде тополоңго бир киши чыга турган болсо, аны кармап, отургузгула. Же болбосо эскертүү иретинде асманга үч жолу ок чыгарып, ал адам мыйзамга баш ийбесе, чекеге аткыла. Андан кийин чыкпай калышат. Бул менин буйругум”, – деди Кадыров чечен өкмөтүнүн жыйынында.

Чеченстандын башчысы Владимир Путин сыяктуу эле Дагестандагы антисемиттик акцияларга Киев менен Батыш өлкөлөрү “шыкакчы” болгонун айтты.

Буга чейин Украинанын Тышкы иштер министрлиги Москванын мындай дооматын күнөөнү өзүнөн башкага оодаруу аракети деп атаган.

Махачкаладагы окуянын катышуучулары Газадагы палестиндерди коргоо үчүн чыгышканын айтышкан.

Кадыров өзү социалдык тармактарда Израилди “геноцид” кылып жатат деп айыптап, аны нацисттик Германияга салыштырган.

Дагестанда жекшемби күндөгү башаламандыкка байланыштуу 83 киши кармалганы кабарланган. Бирок аларга кандай айып тагылганы азырынча белгисиз.

“Урматтуу судья, мени тергөө абагында кыйнап жатышат. Мени соттон баш тартууга мажбурлап жатышат”, – деди ал.

Мовланов сөзүн аягына чыгара алган жок. Соттук коллегиянын төрагасы отурум жоопкер тараптын апелляциялык арызы сот өндүрүшүнө келе электигин айтып, жараянды 16-ноябрга дайындады.

Адвокат Бакыт Автандил Мансур Мовлаевдин билдирүүсү боюнча прокуратурага жана Кыйноолорго каршы улуттук борборго кайрыларын журналисттерге жараяндан кийин маалымдады.

Украинадагы согушка каршы пикирин ачык билдирип, чечен президентин сындап келген активист Мансур Мовлаев былтыр өмүрүнөн кооптонуп, Орусиядан качып чыккан. Быйыл августта Кыргызстандын коопсуздук кызматы аны Ысык-Көлдөн кармаган. Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитети (УКМК) Мовлаев бир жылдан бери эл аралык издөөдө жүргөнүн, атайын кызматтын террордук уюмдарга бөгөт коюу ишинин алкагында колго түшүрүлгөнүн билдирген.

Коопсуздук кызматынын маалыматында 28 жаштагы Мовлаев Сириядагы эл аралык террордук уюмду каржылоо маскатында Кыргызстандагы колунда бар адамдарды карактоону көздөгөн деп шек саналып жатканы жазылган. Мекеме ошондой эле ал быйыл январда Кыргызстандын чек арасынан мыйзамсыз өтүп, орус жарандыгы тууралуу жасалма паспорт менен жүргөнүн кошумчалаган.

Мовлаевге “Мамлекеттик чек араны мыйзамсыз бузуп өтүү” беренеси менен айып тагылып, 4-октябрда ал Биринчи Май райондук сотунун чечими менен аягында мекенине депортациялоо менен алты айга эркинен ажыратылган.

Активист соттогу акыркы сөзүндө Чеченстанга депортацияланса, чечен күч органдарынын кыйноосуна кабыларын айтып, канча жыл берилсе да бул жакта жазасын өтөөнү суранган. Апелляциялык арызда да кылмыш беренесиндеги эң жогорку жаза – эки жылга эркиндигинен ажыратуу суралган.

“Кавказ.Реалии” жазгандай, ал жөөт эмес экенин жана израилдик эмес экенин түшүндүрүүгө аракет кылган. Жыйынтыгында полициячылар аны жоон топ кишилердин арасынан алып чыгып кеткен.

Ал улуту өзбек, Москвада дарыгер болуп иштеген Дилшод Мамадалиев экени белгилүү болду.

Күч органдары 30-октябрда таңга жуук тополоңду таркатууга жетишти. Бул окуя боюнча Орусиянын Тергөө комитети кылмыш ишин козгоду.

Дагестандын баш калаасы Махачкаланын аэропортунда жекшембиде болгон тоз-тополоңдо 20дан ашуун киши жабыркап, ону олуттуу жараат алганы маалым болду. “Свобода” радиосу полиция 60 кишини кармаганын жазды.

29-октябрда миңге чукул киши антисемиттик ураан чакырып, Тель-Авивден келчү учакты утурлай Махачкаланын аэропортун басып алган. Алар учуп келген жүргүнчүлөрдүн документтерин текшере баштаган. Телеграм каналдардын бири жарыялаган видеодо 20дай киши өзүн “өзбекмин” деген жигиттин паспортун тартып алып, кайра бербей жатканы тартылган. Жаалданган топ “жөөттөрдү издөө үчүн” ОМОНдун машинелерин дагы тинткенин “Сота” жазды.

Орус бийлиги Дагестандын башкы аэропортундагы тоз-тополоңго “чет жактардан, анын ичинде украиначыл Телеграм каналдардын кырдаалды дестабилдештирүү аракети” түрткөнүн белгилеп, күнөөнү тышка оодарды.

Бул тууралуу Британиянын Кыргызстандагы элчиси Николас Боулер 30-октябрдагы маалымат жыйында билдирди.