Author Archives: Эргешов Бактыбек

Менин жеке ой – пикирим. Өмүрбек Бабановго карата Кумтөрдүн иши боюнча ага көрсөтүлгөн айыптоо канчалык мыйзамдуу жана Бабановдун күнөөсү бар экен деген негизге суроо жаралат.

Баарыбызга белгилүү, Кыргызстандын ички жана тышкы саясаттын дайыма президент чечип келген. Жогорку Кеңеш ажонун сөзүн жерге түшүрбөй, ажо тарабынан берилген тапшырмаларды так аткарган.

Кыргызстандын президенти ким болбосун, парламентке карата болгон өлкө башчысынын таасири зор болгон. Бул чындык. Бир гана Күмтөр эмес, көп маанилүү маселелерди ажо жана анын жан жоокерлери парламенттин кароосуна чыгарып, депуттардын колдору менен өзүнүн жеке пайдасына керек чечим чыгарып жүрүшкөн.

Канадалык “Центерра Голд” кампаниясы биздин республика жетекчилерибиздин эрке баласы сыяктуу болуп жүрдү. Менимче, канадалыктар мурунку бийлик, ажолор менен дайыма тил табышып келишкен.

Ал эми өкмөт башчысынын Кыргызстандын ички жана тышкы саясатына тийгизген таасири чектелүү болгон. Себеби бизде премьер-министр кызматында ашып кетсе бир жыл иштейт. Өкмөт жетекчиси акылдуу, каржы жана экономиканы мыкты билсе деле, таза болсо да, бир жылдан соң ар кайсы шылтоо табып, президенттин командасы кызматтан кетиришкен. Жумушун мыкты аткарган өкмөт башчысы ажонун даражасын төмөндөтүп коюушу ыктымал жана ишмердүүлүгүн так алып барган премьер-министр президент үчүн атаандашка айланат деген көз караш болгон. Ошондуктан, мурунку президенттердин айлана-чөйрөсү тынбай интрига жасап, күчтүү өкмөт жетекчилерин, адисттерин өстүрбөй, аларга карата басым көрсөтүүгө кызыкдар болушкан. Ушундай саясий кадамдарды ишке ашыруу үчүн мурунку ажолор Жогорку Кеңеш аркылуу сокку жасашкан.

Өмүрбек Бабанов өкмөт башчысы кызматын аркалаган кезде Жогорку Кеңеш Ак үйдөн (президент Атамбаевден – ред.) абдан көз каранды эле. Менин жеке оюмча, жогоруда айтылган сөзгө жараша Бабанов кааласа да, аракет жасаса деле, ал Кумтөрдүн суроосу боюнча парламентти өзүнө карата тарта албайт болчу. Тескеринче, ал мезгилдеги Жогорку Кеңештин өкүлдөрү (Текебаев баш болуп – ред.) Бабановго каршы чабуул жасашкан. Айласы кеткен Бабанов 2012-жылы кызматын тапшырып берип кутулду.

Логикалык суроо пайда болот – эгерде Бабановдун саясий таасири чын эле күчтүү болсо, мындай жыйынтык болмок беле?
Медербек Корганбаев, серепчи

Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Жапаров кол койгон жарлыктарга ылайык, Кыргыз Республикасынын чет өлкөлөрдөгү атайын жана ыйгарым укуктуу элчилери дайындалды.

Мамлекет башчысынын жарлыктарына ылайык:

–              Сыдыков Турдакун Сыдыкович Кыргыз Республикасынын Иран Ислам Республикасындагы Атайын жана ыйгарым укуктуу элчиси жана Тегеран шаарындагы Экономикалык кызматташтык уюмундагы Кыргыз Республикасынын туруктуу өкүлү болуп дайындалды;

–              Макеев Төлөндү Картаңбаевич Кыргыз Республикасынын Австрия Республикасындагы Атайын жана ыйгарым укуктуу элчиси, Кыргыз Республикасынын Бириккен улуттар уюмундагы, Европадагы коопсуздук жана кызматташтык боюнча уюмундагы жана Вена шаарындагы башка эл аралык уюмдардагы туруктуу өкүлү болуп дайындалды.

Ошону менен бирге Кыргыз Республикасынын Президентинин жарлыктарына ылайык:

–              Абдуразаков Авазбек Ишенбаевич Кыргыз Республикасынын Иран Ислам Республикасындагы Атайын жана ыйгарым укуктуу элчиси жана Тегеран шаарындагы Экономикалык кызматташтык уюмундагы Кыргыз Республикасынын туруктуу өкүлү кызматынан  бошотулду.

–              Жусупов Бакыт Алиевич Кыргыз Республикасынын Австрия Республикасындагы Атайын жана ыйгарым укуктуу элчиси, Кыргыз Республикасынын Европадагы коопсуздук жана кызматташтык боюнча уюмундагы (ЕККУ) жана Вена шаарындагы башка эл аралык уюмдардагы туруктуу өкүлү, Вена шаарындагы резиденциясы менен ишти айкалыштыруу боюнча Кыргыз Республикасынын Венгриядагы, Словения Республикасындагы, Словакия Республикасындагы жана Чех Республикасындагы Атайын жана ыйгарым укуктуу элчиси кызматынан бошотулду.

“2018-жылы ошол кездеги президент Сооронбай Жээнбеков Таласка келип, Чыңгыз Айтматовдун кичи мекени – Шекер айылына чейин кирип ““Чыңгыз ордо” комплексин куралы, ал жерге Чыңгыз Айтматовдун эстелигин орнотолу, улуу жазуучунун бүт адабий жана маданий мурасын ошол жерге чогулталы”, – деп жакшы демилге көтөргөн эле. Мыктыны мыкты деш керек. Сөзүнө туруп, биринчи транш деп 65 млн сом да бөлдүрүп берген”, – деп билдирди Апрель баатыры, экс-аким Төлөгөн Наралиев.

“Ал акча 2019-жылы Талас облустук Капиталдык курулуштар башкармалыгынын эсебине келип түшкөн. Курулуш башталган. Анан эле жергиликтүүлөрдөн ар түрдүү оюндар, схемалар чыга баштады. Талас УКСи Чыңгыз Айтматовдун эстелигине кыргыз скульпторлорунун арасында сынак жарыяламак, ким жакшы эстеликтин долбоорун сунуш кылса ошол сынактын жеңүүчүсү болуп, акчалай сыйлыгын алмак. Бирок кайдан-жайдан КСДПчы депутат Рыскелди Момбеков ортого аралаша калды да Ростов-на-Донудагы бир эмгек мигранттары заказ кылган Чыңгыз Айтматовдун даяр эстелигин 2,5 млн сомго арзан сатып алууну сунуштай коюп, Талас УКС ошол эстеликти сатып алып келишти. Ал эстелик тендерсиз жасалгандыктан сапаты жана көркөмдүгү жагынан Шекерликтерге жаккан жок. “Эстеликтин денеси – Пушкиндин эле денесине Чыңгыз Айтматовдун башын чаптап койгондой болуп калыптыр. Айтматовдун дене түзүлүшү мындай эмес. Анан калса жасалган материалы да чирип, сынып, тешилип калган. Араң эле турат” дешип, эмгек мигранттары менен депутат Момбеков алып келген эстеликти жактырбай коюшту. Бирок 2,5 млн сом кетти.  Аңгыча бөлүнгөн 65 млн сомдун 31 млн сому иштетилди деп отчет берилгенде финансылык мыйзам бузуулар чыгып, Эсеп палатасы жана прокуратура текшерип, иштердин баары токтоп калды. Мына, эми эки жылдан бери жаңыдан курула баштаган комплекс  четинен урай баштады. Бул кейпинде Чыңгыз Айтматовдун арбагынын астында да уят болот окшойбуз. Баса, анын 95 жылдык юбилейи да жакындап келе жатат. Ага чейин бүткөрүп койсок жакшы болот эле”, – деди тынчсызданган Төлөгөн Наралиев.

Чыңгыз Айтматовдун эмгек мигранттары менен депутат Момбеков жасатып алып келген эстелиги. Шекерликтерге жаккан жок.

Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Жапаров бүгүн, 18-июнда, Нарын облусуна болгон иш сапарынын алкагында Ат-Башы районунун тургундары менен жолугушту.

Мамлекет башчысы жергиликтүү тургундар менен баарлашып, аларды түйшөлткөн жер тилкелерин трансформациялоо, таза суу менен камсыздоо, электр энергиясына болгон тарифтер, социалдык объектилердин, жолдордун курулушу боюнча жана жеке мүнөздөгү суроолоруна жооп берди.

Садыр Жапаров өлкөнү өнүктүрүүнүн орто мөөнөттүү пландары, анын ичинде жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарын реформалоо, айыл чарба өндүрүшүнүн көлөмүн көбөйтүү жана ишкерлер менен фермерлер үчүн жеңилдетилген насыялардын пайыздык ченин төмөндөтүү чаралары, коррупцияга каршы күрөшүү боюнча учурдагы иш-аракеттер, экономиканын ар кандай тармактарына чет элдик инвестицияларды тартуу иштери жөнүндө айтып берди.

Президент ошондой эле жакынкы мезгилде Нарын облусун өнүктүрүү фондун түзүү боюнча чечим тууралуу кеп кылып, ага жыл сайын «Кумтөр Голд Компани» ЖАКынын дүң пайдасынан 0,6% которуларын айтты. Бул каражаттар аймактын социалдык-экономикалык өнүгүүсүнө багытталат.

Жолугушууда башка маселелер менен катар Ат-Башы районунун аймагына соода-логистикалык борбордун курулушу боюнча долбоор талкууланды.

Мамлекет башчысы облустун экономикасынын кыймылдаткычы боло турган аталган долбоордун маанилүүлүгүн белгиледи.

Садыр Жапаровдун айтымында, бүгүнкү күндө бул долбоорду ишке ашырууга ар кайсы өлкөлөрдүн инвесторлору каражат салууга даяр жана бул жерде көптөгөн товарларды чыгара турган өнөр жай, текстиль жана башка ишканалар жайгаша баштайт.

Мамлекет башчысы белгилегендей, инвесторлор менен сүйлөшүүлөрдө ал биринчи кезекте жергиликтүү элдин пикири эске алынарын билдирген. Мына ошондуктан ал эл менен кеңешүүгө келгенин айтты.

Эгер атбашылыктар таптакыр эле каршы чыгышса, анда соода-логистикалык борборду башка аймакка куруу маселеси каралышы мүмкүн экенин кошумчалады.

Президент соода-логистикалык борбордун курулушу менен 30 миңге чейин жаңы жумуш орундарын түзүү мүмкүнчүлүгү болорун, бул учурда дотациядагы аймак болуп саналган Нарын облусунун социалдык-экономикалык өнүгүүсүнө чоң өбөлгө болуп берерин баса белгиледи.

Район тургундары жер бөлүп берүү маселесин өз убагында чече албаган жергиликтүү бийликтин натыйжасыз ишинен улам, буга чейин аталган долбоорду ишке ашырууга каршы чыгып келишкенин белгилешти. Жергиликтүү эл жалпысынан индустриалдык соода-логистикалык борбордун курулушун колдошорун билдиришип, ошону менен бирге калк арасында түшүндүрүү иштерин жүргүзүү зарылдыгына көңүл бурушту.

Кыргыз Республикасынын УКМК Кылмыш-жаза кодексинин 325-беренесинин 2-бөлүмүнүн 2-пункту (Пара алуу) кылмыш белгилери боюнча  сотко чейинки өндүрүштүн  алкагында Ж.Баласагын атындагы КУУнин Ош филиалынын айрым кызмат адамдары пара алууга катыштыгы бар экендиги аныкталды. Бул тууралу УКМКнын басма сөз кызматы билдирет.

Университеттин жетекчилиги окутуучулар менен биргеликте экзамендик сессияга жана мамлекеттик экзамендерге кирүүгө уруксат алуу үчүн чет элдик студенттерден пара алууга схема түзүп алышкан, муну менен эл аралык коомчулуктун алдында мамлекеттик университеттердин беделин түшүргөнү аныкталды.

Азыркы учурда жогоруда көрсөтүлгөн иш-аракетерге тиешеси бар адамдарды аныктоого багытталган ыкчам-тергөө иш-чаралары жүргүзүлүүдө.