Menu

КООМ

Өмүрбек Бабанов: "Баардык унаа ээлерине бирдей, калыс, ыӊгайлуу шарттарды түзүү керек"

Жогорку Кеӊештин “Республика – Ата-Журт” фракциясынын 3-марттагы кезектеги жыйынында депутаттар тобу тарабынан автотранспорт каражаттарынын ээлери тарабынан төлөнө турган салыкты жоюу менен, аны күйүүчү-майлоочу материалдарды берүүчүлөр тарабынан алынуучу акциз салыгына которуу максатында иштелип чыккан “КР Салык кодексине өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндө” мыйзам долбоору колдоого ээ болду. Бул тууралуу КР ЖК басма сөз кызматы маалымдады.

Демилгечилер белгилегендей, учурда колдонулуп жаткан автоунаа салыгынын пайдасы өтө аз жана жарандарга да ыӊгайсыз. Тагыраагы, Кыргызстанда катталган 1 млн 15 миӊ 352 унаанын 23 пайызы кандайдыр бир себептерден улам төлөбөй келет. Ага кошумча, 10 миӊден ашуун унаага 50 пайыздык жеӊилдиктер берилген. Ошондон улам, салык толук чогултулбай, 2013-жылы 615 млн сом, 2014-жылы 670 млн сом, 2015-жылы 689 млн сомдун тегерегинде гана акча түшкөн. Андан тышкары, аталган салыкты чогултуу үчүн төрт мекеме (Мамлекеттик салык кызматы, Мамлекеттик каттоо кызматы, жергиликтүү бийлик органдары жана жол патрулдук милициясы) иш алып барып, алардын киришесинен чыгымы көп. Салык төлөгөндүгүн тастыктаган чаптама айдоочуларга бекер берилип, ага жыл сайын эки жарым миллион сомдой каражат кетет.

Демилгечилердин бири, “Республика-Ата-Журт” фракциясынын башчысы Өмүрбек Бабанов жаӊы киргизилип жаткан салык түрүнүн төмөндөгүдөй пайдаларын мисал келтирип: “Мыйзам долбоору аркылуу баардык унаа ээлерине бирдей, калыс, ыӊгайлуу шарттар түзүлөт. Башкача айтканда, унааӊ үчүн эмес, айдаганыӊ үчүн салык төлөйсүӊ. Колдонулуп жаткан мыйзамга ылайык, айдабасаӊ да унааӊ үчүн салык төлөшүӊ керек. Ошондой эле, салык жыйноо жеӊилдеп, коррупциялык жагдайлар азаят”, – деди.

Экономика министри Арзыбек Кожошев такташтырып чыга турган бир катар себептер бар экенин белгилеп, жаӊы мыйзам долбооруна карата пикирин жакынкы аралыкта билдирерин кошумчалады.

Азамат Кыязов, журналист: "Атамбаев туткунун бошотсо – утулат. Бошотпосо – андан бетер утулат!"

Журналист Азамат Кыязов өзүнүн Facebook  социалдык түйүнүндөгү баракчасына жаңы пост жарыялады:
“Интернет тиктеп отурсам, узун-кыска болуп эшиктен эки досум кирип келди. 4-5 күн көрүшпөй калсак эле сагыныша түшкөнсүп “бака-шака” боло кетебиз, экөө жарыша: “Азаке, не жаңылык?!”, – дешти эле, – Текебаевди камап салыптыр, – дедим. Бири-бирин карай (экөө тең Атамбаевге ыктагандар) жылмаңдаша: “Эми эмне болот?”, – дешти эле, – Эми Текебаев президент болот! – дедим. “Азаке философиясын баштады”, – деп каткырып алышты да, анан күлкүлөрүнөн чочуган немедей мостойо отуруп калышты.
Атаганат, философия деген эмне экенин түшүнүп жашасак кана?! Философия – бул Мухаммед пайгамбар, Конфуций даанышман, Калыгул олуя, Арстанбек казалчы, Раззаков кеменгер экенин, “уурдаба”, “алдаба”, “өлтүрбө” деген сөздөрдүн ээси ошолор болгонун таанысак кана?! Алардын атынан кубаттуу сөз айткан аксакал барбы азыр? Маселен, минтип: Кырчындай өмүрлөрдү кырктырып, кан кечип бийликке келдиңер эле, кыларыңар ушул беле?! Айкырык, ызы-чуу менен Акүйдү алдыңар эле, аткарар вазийпаңар ушул беле?! Ок, жолуңар болгурлар… Кыргыз журтчулугуна бийлик жүргүзүү – бул ооматтын ооматы! Ооматтан кол жууган пенденин оозунан сөзү ирийт, кылган-неткени кыйшайып ийрейет, каргыш угат. Каргыш өткөн жандын кутун Кудай алып коёт. Анткени, бийликтин чыныгы ээси – Кудай! Эсиңерге келип, этегиңерди жапкыла! Элди эзбегиле! Фейктериңердин жаагын баскыла! Ата-бабаларыңардын арбагына шек келтирбегиле!.. ж.б…
Атамбаев – Текебаев тиреши – зор полотного өлкөбүздүн бүгүнкү кейпин келиштире тартып берди. Ал полотнодон Атамбаевдин таянар “сабаттуу армиясы” кимдер экенин, Текебаевдин кудугунан суу ичкен “бомбардирлер” кимдер экенин, позициясын билдире албаган саны бар сапаты жок партиялардын жана президенттикке талапкерлигин койгондордун “бала таарыныч”, “сойку-кыял” чама-чаркы кандай экенин, карапайымдардын канчасы жарык, канчасы караңгы экенин, интеллигенциянын “ит минип” калганын, улут тагдырына кимдер күйүп, кимдер сийип атканын даана көрүүгө болот. Рембранттын шедевриндей, 21-кылымдын кыргыздарынын аң-сезимин чагылдырып “Абийир согушу” аталган, боёгу кургай элек бул сүрөт, дээринде бар кыргыздын көзүнө сөзсүз жаш айлантат. Бир эсе, муну президенттик шайлоонун алдында “кимдин ким экенин көрүп алгыла” таризиндеги Жараткандын шек-шоораты катары кабылдасак да болот.
Текебаев «миллиондук кылмыш» жасап жатканда жанында шам кармап турбаган соң «ак» же «көк» дей албайм. Ал тарабын «соломон» соттор аныктап, Кудай таразаласын. Олуттуу кине коюлуп аткандан кийин, ички «ириң-жижиңине» кийилигишпесем да «чоң казаттын» сырткы формасы жөнүндө калыс көз-карашымды билдирүүгө акым бар.
Так талашуу – абийирге сыйбас мүнөздө өнүгүүдө. Оппонентке каршы саясий күрөш жүргүзүүдө качаңкы даанышман карт тарыхты мындай кой, кечээки эки ажонун тагдыры эске алынбады. Жок дегенде эзелтен эркектер ортосунда жашап келе жаткан жазылып-жазылбаган эрежелер сакталбады. Эрлердин жекеме-жеке эрөөлүндө куралсызына куралдуусу жарагын колдонгон эмес. Намыс! Демек, саясий күрөштө да сөзсүз Намыс өз ордунда турганы эп. Гомердин «Илиадасынан» алынган драмада Троя паашасы Приам: «Душманды да урматташ керек!», – деп Ахилл душманынан уулунун сөөгүн сурап келгенде айтып атпайбы. Мындай сөз – Приамдан бөлөк кайсы падышанын оозунан чыгат десең…
Соңку кыргыз саясатында Өмүрбек Текебаев адамдык сапаты, билими, топтогон тажрыйбасы менен үзөңгүлөштөрүнөн ат чабым айырмалана алды жана өзүнөн сом коротпой улут лидерин жасап чыкты. Көөлөгөн сайын агарып отуруп, Атамбаевди коргонууга кептеди. Бирок, ажо өз деңгээлинде “татыктуу коргонбостон”, калпыс жүрүш жасап алды. Эми, туткунун бошотсо – утулат. Бошотпосо – андан бетер утулат. Шахматта мындай абалды «мат» дейт. Кырды-бычак, кыжаалат кырдаалды кыйгап өтүп, элдин-жердин тынчтыгын, бейкүнөө тагдырлардын талкаланышын токтотуп калуу маселеси өзүнөн-өзү биринчи орунга чыкты.
Хандын байлыгын да, бийлигин да эң күчтүү обозгер сактайт. “Обозгер жакшы – хан жакшы” деген улуу накылдын наркына биздин ажолорубуз жеткен жок. Эгер жеткенде… Аскар Акаев – Насирдин Исановдун өмүрүн сактап калмак, Курманбек Бакиев – Медет Садыркуловдун өмүрүн сактап калмак, Алмазбек Атамбаев – Өмүрбек Текебаевдин өмүрүнө коркунуч келтирмек эмес…”

Азамат Кыязов, журналист: "Атамбаев туткунун бошотсо – утулат. Бошотпосо – андан бетер утулат!"

Журналист Азамат Кыязов өзүнүн Facebook  социалдык түйүнүндөгү баракчасына жаңы пост жарыялады:
“Интернет тиктеп отурсам, узун-кыска болуп эшиктен эки досум кирип келди. 4-5 күн көрүшпөй калсак эле сагыныша түшкөнсүп “бака-шака” боло кетебиз, экөө жарыша: “Азаке, не жаңылык?!”, – дешти эле, – Текебаевди камап салыптыр, – дедим. Бири-бирин карай (экөө тең Атамбаевге ыктагандар) жылмаңдаша: “Эми эмне болот?”, – дешти эле, – Эми Текебаев президент болот! – дедим. “Азаке философиясын баштады”, – деп каткырып алышты да, анан күлкүлөрүнөн чочуган немедей мостойо отуруп калышты.
Атаганат, философия деген эмне экенин түшүнүп жашасак кана?! Философия – бул Мухаммед пайгамбар, Конфуций даанышман, Калыгул олуя, Арстанбек казалчы, Раззаков кеменгер экенин, “уурдаба”, “алдаба”, “өлтүрбө” деген сөздөрдүн ээси ошолор болгонун таанысак кана?! Алардын атынан кубаттуу сөз айткан аксакал барбы азыр? Маселен, минтип: Кырчындай өмүрлөрдү кырктырып, кан кечип бийликке келдиңер эле, кыларыңар ушул беле?! Айкырык, ызы-чуу менен Акүйдү алдыңар эле, аткарар вазийпаңар ушул беле?! Ок, жолуңар болгурлар… Кыргыз журтчулугуна бийлик жүргүзүү – бул ооматтын ооматы! Ооматтан кол жууган пенденин оозунан сөзү ирийт, кылган-неткени кыйшайып ийрейет, каргыш угат. Каргыш өткөн жандын кутун Кудай алып коёт. Анткени, бийликтин чыныгы ээси – Кудай! Эсиңерге келип, этегиңерди жапкыла! Элди эзбегиле! Фейктериңердин жаагын баскыла! Ата-бабаларыңардын арбагына шек келтирбегиле!.. ж.б…
Атамбаев – Текебаев тиреши – зор полотного өлкөбүздүн бүгүнкү кейпин келиштире тартып берди. Ал полотнодон Атамбаевдин таянар “сабаттуу армиясы” кимдер экенин, Текебаевдин кудугунан суу ичкен “бомбардирлер” кимдер экенин, позициясын билдире албаган саны бар сапаты жок партиялардын жана президенттикке талапкерлигин койгондордун “бала таарыныч”, “сойку-кыял” чама-чаркы кандай экенин, карапайымдардын канчасы жарык, канчасы караңгы экенин, интеллигенциянын “ит минип” калганын, улут тагдырына кимдер күйүп, кимдер сийип атканын даана көрүүгө болот. Рембранттын шедевриндей, 21-кылымдын кыргыздарынын аң-сезимин чагылдырып “Абийир согушу” аталган, боёгу кургай элек бул сүрөт, дээринде бар кыргыздын көзүнө сөзсүз жаш айлантат. Бир эсе, муну президенттик шайлоонун алдында “кимдин ким экенин көрүп алгыла” таризиндеги Жараткандын шек-шоораты катары кабылдасак да болот.
Текебаев «миллиондук кылмыш» жасап жатканда жанында шам кармап турбаган соң «ак» же «көк» дей албайм. Ал тарабын «соломон» соттор аныктап, Кудай таразаласын. Олуттуу кине коюлуп аткандан кийин, ички «ириң-жижиңине» кийилигишпесем да «чоң казаттын» сырткы формасы жөнүндө калыс көз-карашымды билдирүүгө акым бар.
Так талашуу – абийирге сыйбас мүнөздө өнүгүүдө. Оппонентке каршы саясий күрөш жүргүзүүдө качаңкы даанышман карт тарыхты мындай кой, кечээки эки ажонун тагдыры эске алынбады. Жок дегенде эзелтен эркектер ортосунда жашап келе жаткан жазылып-жазылбаган эрежелер сакталбады. Эрлердин жекеме-жеке эрөөлүндө куралсызына куралдуусу жарагын колдонгон эмес. Намыс! Демек, саясий күрөштө да сөзсүз Намыс өз ордунда турганы эп. Гомердин «Илиадасынан» алынган драмада Троя паашасы Приам: «Душманды да урматташ керек!», – деп Ахилл душманынан уулунун сөөгүн сурап келгенде айтып атпайбы. Мындай сөз – Приамдан бөлөк кайсы падышанын оозунан чыгат десең…
Соңку кыргыз саясатында Өмүрбек Текебаев адамдык сапаты, билими, топтогон тажрыйбасы менен үзөңгүлөштөрүнөн ат чабым айырмалана алды жана өзүнөн сом коротпой улут лидерин жасап чыкты. Көөлөгөн сайын агарып отуруп, Атамбаевди коргонууга кептеди. Бирок, ажо өз деңгээлинде “татыктуу коргонбостон”, калпыс жүрүш жасап алды. Эми, туткунун бошотсо – утулат. Бошотпосо – андан бетер утулат. Шахматта мындай абалды «мат» дейт. Кырды-бычак, кыжаалат кырдаалды кыйгап өтүп, элдин-жердин тынчтыгын, бейкүнөө тагдырлардын талкаланышын токтотуп калуу маселеси өзүнөн-өзү биринчи орунга чыкты.
Хандын байлыгын да, бийлигин да эң күчтүү обозгер сактайт. “Обозгер жакшы – хан жакшы” деген улуу накылдын наркына биздин ажолорубуз жеткен жок. Эгер жеткенде… Аскар Акаев – Насирдин Исановдун өмүрүн сактап калмак, Курманбек Бакиев – Медет Садыркуловдун өмүрүн сактап калмак, Алмазбек Атамбаев – Өмүрбек Текебаевдин өмүрүнө коркунуч келтирмек эмес…”

Равшан Жээнбеков, экс-депутат: “Текебаев менен демократиянын символикалык байланышы бар”

 

 Текебаев камакка алынганда эле “демократияга жаназа окулду” деген пикирлер социалдык түйүндөрдө орун ала баштады. Чындап эле Текебаев камакка алынса, мындан ары демократия­га чекит коюлуп, авторитардык бийлик орноп кетеби?

-Чынын айтыш керек Текебаев менен демократиянын символикалык байланышы бар. Аны эч ким тана албайт. Бирок, мыйзамсыз ка­макка алуу буга чейин эле орун ала баштаган. Башкача айтканда, 2010- жылдан кийин көпчүлүк саясатчыларды камоодо мыйзам бузуп, туура эмес камашкан. Азыр Текебаевди да так ошондой мыйзам бузуу менен камашты. Бирок, Текебаевдин дагы бир өзгөчөлүгү бар. Ал кыргыздын чоң, көрүнүктүү саясатчысы. Ага карата ушундай мамиленин жасалып жатканы бийлик чектен чыгып, каалаганыбызды кыла алабыз. Каалаган убакта каалаганыбызды камап, саясый аренадан жок кылабыз деген сигналды берип, демократияны муунтууга басым жасап жатат.

Коомчулукта Аида Салянова баш прокурор кезинде депутаттардын кол тийбестигине карабай камоого жол берген эле. Бүгүн баш кесерлердин куралы өздөрүнүн башын алганы жатат деген пикирлер да бар экен. Буга кандай комментарий бересиз?

-Туура. Кандайдыр бир деңгээлде ошентип айтсак да болот. Түлеевди, Келдибековду камаганда Салянова бир топ укуктук каталардын кетишине жол берген. Эми тилекке кар­шы, ошол нерселер өз башына келип жатат. Адам деген дайым эле алысты көрө албай, узакка стратегиялык позициясын кармана албайт. Бирок, ошондой болсо да бандиттик, авто­ритардык бийликтин жардамы менен бутуна туруп, ошол системаны кулатам деп бийликке каршы чыкканын чекеден жок кылууга аракет кылып жатат

Бүгүн чабуул жалаң “Ата Мекенчилерге” болуп жатабы же кезек “Ата Мекенге” келдиби?

-Чабуулду мурда эле башташкан. Беш жыл мурун мени не гана кылышкан жок. КТР аркылуу каралашып, камоого аракет кылышты. Келдибеков, Ташиев, Жапаровдорду камап, саясаттан кетирүүгө аракет кылыш­ты. Мадумаровду, Чолпон Жакупованы КТРден жамандашты. Эми кезек “ата-мекенчилерге” келди. Тилекке каршы, бизди жамандап, сокку уруп жатканда “Ата Мекенчилер” карап турушкан. Мен депутат катары бардык камакка алынгандар тууралуу көз карашымды айтып келгем. Азыр да “ата-мекенчилерди” туура эмес ка­макка алынганын айтып, мыйзамсыздыкка каршы күрөшүп жатам. Анткени, саясат жеке нерсе эмес. Саясат бул коом. Бул идеялогиялык маанилүү нерсе. Биз мурдагыларга жол берсек да, токтото албасак да, азыркыларга бийликтин мыйзамсыз иштерине, зөөкүрлүгүнө жол бердирбөөгө ара­кет кылышыбыз керек.

Текебаев менен Атамбаевдин жеке тиреши ушул жагдайга кептелдиби?

-Биз Текебаев менен Атамбаевди саясый фигура катары салыштырсак болот. Экөө тең Кыргызстанда көрүнүктүү аксакал саясатчылар. Бирок, экөөнүн бүгүнкү күндө салыштырып болбойт. Атамбаевдин колунда болуп көрбөгөндөй ресурстар бар. Ал укук коргоо органдары жана болуп көрбөгөндөй эбегейсиз байлыгы мамлекеттик жана жеке менчик кошоматчы массалык маалымат каражаттары. Текебаевдин колунда андай эч нерсе жок. Ошондуктан, экөөнүн бүгүнкү күндөгү тирешинде Текебаевди оппозициячыл көз караштагы саясатчы катарында карашыбыз керек. Ал эми Атамба­евди болсо, мамлекетти башкарып турган, колунда күчтүү мамлекеттик бийлиги бар президент катарында карашыбыз керек. Өшон үчүн биз Атамбаевге караганда бүгүнкү күндө демократияга көп кызмат кыла тур­ган, салым кошо турган Текебаевди коргоого милдеттүүбүз.

“Убактылуу өкмөттүн мүчөлөрүнүн баарын жоопко тартышыбыз керек. Текебаев революцияга шек келтирди” деген пикирин мурунку депутат Мээрбек Мискенбаев айтты…

-Бийликтин тегерегинде дайыма бийликтин желегин көтөргөн адамдар болуп келген. 2005-2010до дагы мындай нерселерди баштан өткөрүп көнүп калганбыз. Мээрбек менин иним болот. Ал саясатты көп түшүнө элек. Жолуккан жерден саясатта “тор­педа” болбошу керек деп көп айтам. Бирок, андан жыйынтык чыгарбай кадыр-баркын торпедалыкка алмаштыра баштаганы өкүнүчтүү.

Текебаевди 48 сааттан кийин баш коргоо чарасын өзгөртүп, коё бериши мүмкүнбү?

-Менин көз карашымча ушунчалык мыйзамды бузуп, бандитти камагандай кармаганы бийлик эч нерсени карабастан, бардык нерсеге көз жумуп, авторитетинин кеткенине, мамлекеттеги стабилдуүлүктү бузганына да карабастан камаганына караганда жөн коё бербейт го. Анткени, президенттик шайлоо, алдыда жаз мезгили келатат. Текебаев дестабилизация кыла турган саясатчылардын бири. Биз Текебаев менен активдүү иштей баштаганбыз. Көптөгөн тегерек үстөлдөрдү, форумдарды өткөрүп, саясый уюмдарды түзө баштаганбыз. Жакында Европага Чолпон Жакупова, За­мира Сыдыкова, Бегалы Наргозуев болуп, европанын саясатчылары, демократиялык уюмдары менен жолугуп, Кыргызстандагы абалды талкуулоо боюнча 2-мартта кетип жатканбыз. Мына ушулардын баары биздин бийликке жаккан жок. Сыртта тургандан көрө камап койгонубуз туура болот деп, Текебаевди камап салышты.

Атамбаев Европага барганда “демократиянын архитекто­ру” деген комплимент айтылган. Атамбаев ал жакка барып демократ, Кыргызстана келип авторитар болуп алдыбы?

-Европалык мамлекеттер дипломаттык мамиле түзгөн саясатчылар. Бирок, Европада системалуу мам­лекеттер менен мамиле жасашат. Алар кандайдыр бир маданий же дипломатиялык жол менен айтып коюшу мүмкүн. Бирок, алардын иш жүзүндөгү реалдуу мамилеси кандай ал башка маселе. Анткени, Европада Атамбаевди Путин койгон күн карама саясатчы катары карашат.

Текебаевге каршы көрсөтмө берген Маевскийди “каралаганга уста адам” катары карашып, аферист деп жатышат. Ушундай адамды Кыргызстандын чоң саясатына аралаштырып, анын көрсөтмөсү менен Текебаевди камоонун зарылчылыгы бар беле?

-Биздин тарыхыбызда аябагандай көп фактылар бар. Кыргыздын мыкты улутчул жигиттери, бычакка сап болоор лидерлерин адатта Россиянын империялык жетекчилиги алдап же сатып алып, эгерде алдап сатып алганга конбосо, жок кылып кетишкен. Ошол саясат тилекке каршты, кандайдыр бир кыйыр түрүндө уланып жатат. Текебаев Россияда репутациясы аябагандай күмөн саналган адамдын көрсөтмөсү боюнча камакка алынышы ошол саясаттын уландысы десек болот. Бул нерсе тарыхтан кандайдыр бир деңгээлде жыйынтык чыгарбаган улут экенибизди көрсөтүп жатат.

Парламентте чакырылсын деген кезексиз сессия кандайдыр бир чечимдердин өзгөрүшүнө салым кошо алабы?

-Мен кезексиз сессия чакырылат деп айта албайм. Кезексиз сессия чакырууга аракеттер көрүлгөнү менен аны чакыруу оор. Кезексиз сессияны чакырууга бийлик уруксат бериши керек. Бийликке жакпаган 5-15 де­путат кол көтөрсө да кезексиз сес­сия чакыра албайт. Кезексиз сессия чакыруу боюнча кээ бир депутаттардын ою алкышка татырлык. Бирок, мен кезексиз сессия чакырып жиберерине ишене албайм.

Булак: “Майданkg”

Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссия мамлекеттик мекеме уюмдардагы мамлекеттик тилдин абалы менен жеринен таанышууда

 

Кыргыз Республикасынын Президентине караштуу Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссиянын кызматкерлеринен түзүлгөн 2 жумушчу топ мамлекеттик мекеме уюмдардагы (анын ичинде укук коргоо органдарындагы) мамлекеттик тилдин абалы менен жеринен таанышып, практикалык жардамдарды көрсөтүүдө. Бул тууралуу Кыргыз Республикасынын Президентине караштуу Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссиясынын басма сөз кызматы билдирди.

Демилгенин башкы максаты КР Президенитинин 2014-жылдын 2-июнундагы №119 Жарлыгы менен бекитилген “КРда 2014-2020- жылдары Мамлекеттик тилди өнүктүрүү жана тил саясатын өркүндөтүүнүн улуттук программасынын” жана КР Өкмөтүнүн 2004-жылдын 28-декабрындагы №958 жана 2013-жылдын 5-мартындагы №114токтомдорунун ишке ашырылышын камсыздоо. Жогоруда белгиленген максат менен бүгүн 1-марттан баштап А.Молдоканов жетектеген 1-топ КР Экономика министрлигинде иш алып барышууда. Эске сала кетсек февраль айында КР Ички иштер министрлигинин жана КР Юстиция министрлигинин иш кагаздары менен таанышуу жүрүп, жыйынтыгы боюнча министрлер менен жолугушуу өткөн.

Тарых илимдеринин доктору, Кыргызстандык профессор Анварбек Мокеевге ЭКУ сыйлыгы ыйгарылды

Пакистан Ислам Республикасынын Исламабад шаарында Экономикалык кызматташтык уюмунун 13-Саммитинин алкагында бүгүн, 1-мартта, ЭКУ номинанттарына ЭКУ сыйлыгын тапшыруу салтанаты өттү. Алардын бири тарых илимдеринин доктору, Кыргызстандык профессор,  Кыргыз-Түрк «Манас»  университетинин проректору Анварбек Мокеевге ыйгарылды. Бул туурасында Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн аппаратынын маалыматтык камсыздоо бөлүмү кабарлады.

Сыйлык илим-изилдөө иштериндеги аймактык мүнөздөгү ЭКУ экономика, тарых, маданият, адабият жана искусство, илим жана технология, билим берүү, айыл чарбасы жана айлана чөйрө жаатындагы жетишкендиктерге берилет. Ар бир мамлекет ЭКУ катчылыгына жогорудагы ар бир тармак боюнча 5 талапкерди көрсөтө алат.

Анварбек Мокеевге сыйлык илим жана технология тармагындагы илимий-изилдөө иштериндеги жетишкендиктери үчүн ыйгарылды.

Белгилей кетсек, ЭКУ сыйлыгы ЭКУ мамлекет жана Өкмөт башчыларынын жолугушуусунун жүрүшүндө берилет.

Эске салсак, бүгүн, 1-мартта, Пакистан Ислам Республикасынын Исламабад шаарында  Экономикалык кызматташтык уюмунун 13-Саммитти  катышуучу он өлкөнүн Иран, Пакистан, Түркия,  Кыргызстан, Казакстан, Азербайжан, Афганистан, Тажикистан, Түркмөнстан жана Өзбекстандын катышуусунда өттү.

Равшан Жээнбеков, экс-депутат: “Текебаев менен демократиянын символикалык байланышы бар”

 

 Текебаев камакка алынганда эле “демократияга жаназа окулду” деген пикирлер социалдык түйүндөрдө орун ала баштады. Чындап эле Текебаев камакка алынса, мындан ары демократия­га чекит коюлуп, авторитардык бийлик орноп кетеби?

-Чынын айтыш керек Текебаев менен демократиянын символикалык байланышы бар. Аны эч ким тана албайт. Бирок, мыйзамсыз ка­макка алуу буга чейин эле орун ала баштаган. Башкача айтканда, 2010- жылдан кийин көпчүлүк саясатчыларды камоодо мыйзам бузуп, туура эмес камашкан. Азыр Текебаевди да так ошондой мыйзам бузуу менен камашты. Бирок, Текебаевдин дагы бир өзгөчөлүгү бар. Ал кыргыздын чоң, көрүнүктүү саясатчысы. Ага карата ушундай мамиленин жасалып жатканы бийлик чектен чыгып, каалаганыбызды кыла алабыз. Каалаган убакта каалаганыбызды камап, саясый аренадан жок кылабыз деген сигналды берип, демократияны муунтууга басым жасап жатат.

Коомчулукта Аида Салянова баш прокурор кезинде депутаттардын кол тийбестигине карабай камоого жол берген эле. Бүгүн баш кесерлердин куралы өздөрүнүн башын алганы жатат деген пикирлер да бар экен. Буга кандай комментарий бересиз?

-Туура. Кандайдыр бир деңгээлде ошентип айтсак да болот. Түлеевди, Келдибековду камаганда Салянова бир топ укуктук каталардын кетишине жол берген. Эми тилекке кар­шы, ошол нерселер өз башына келип жатат. Адам деген дайым эле алысты көрө албай, узакка стратегиялык позициясын кармана албайт. Бирок, ошондой болсо да бандиттик, авто­ритардык бийликтин жардамы менен бутуна туруп, ошол системаны кулатам деп бийликке каршы чыкканын чекеден жок кылууга аракет кылып жатат

Бүгүн чабуул жалаң “Ата Мекенчилерге” болуп жатабы же кезек “Ата Мекенге” келдиби?

-Чабуулду мурда эле башташкан. Беш жыл мурун мени не гана кылышкан жок. КТР аркылуу каралашып, камоого аракет кылышты. Келдибеков, Ташиев, Жапаровдорду камап, саясаттан кетирүүгө аракет кылыш­ты. Мадумаровду, Чолпон Жакупованы КТРден жамандашты. Эми кезек “ата-мекенчилерге” келди. Тилекке каршы, бизди жамандап, сокку уруп жатканда “Ата Мекенчилер” карап турушкан. Мен депутат катары бардык камакка алынгандар тууралуу көз карашымды айтып келгем. Азыр да “ата-мекенчилерди” туура эмес ка­макка алынганын айтып, мыйзамсыздыкка каршы күрөшүп жатам. Анткени, саясат жеке нерсе эмес. Саясат бул коом. Бул идеялогиялык маанилүү нерсе. Биз мурдагыларга жол берсек да, токтото албасак да, азыркыларга бийликтин мыйзамсыз иштерине, зөөкүрлүгүнө жол бердирбөөгө ара­кет кылышыбыз керек.

Текебаев менен Атамбаевдин жеке тиреши ушул жагдайга кептелдиби?

-Биз Текебаев менен Атамбаевди саясый фигура катары салыштырсак болот. Экөө тең Кыргызстанда көрүнүктүү аксакал саясатчылар. Бирок, экөөнүн бүгүнкү күндө салыштырып болбойт. Атамбаевдин колунда болуп көрбөгөндөй ресурстар бар. Ал укук коргоо органдары жана болуп көрбөгөндөй эбегейсиз байлыгы мамлекеттик жана жеке менчик кошоматчы массалык маалымат каражаттары. Текебаевдин колунда андай эч нерсе жок. Ошондуктан, экөөнүн бүгүнкү күндөгү тирешинде Текебаевди оппозициячыл көз караштагы саясатчы катарында карашыбыз керек. Ал эми Атамба­евди болсо, мамлекетти башкарып турган, колунда күчтүү мамлекеттик бийлиги бар президент катарында карашыбыз керек. Өшон үчүн биз Атамбаевге караганда бүгүнкү күндө демократияга көп кызмат кыла тур­ган, салым кошо турган Текебаевди коргоого милдеттүүбүз.

“Убактылуу өкмөттүн мүчөлөрүнүн баарын жоопко тартышыбыз керек. Текебаев революцияга шек келтирди” деген пикирин мурунку депутат Мээрбек Мискенбаев айтты…

-Бийликтин тегерегинде дайыма бийликтин желегин көтөргөн адамдар болуп келген. 2005-2010до дагы мындай нерселерди баштан өткөрүп көнүп калганбыз. Мээрбек менин иним болот. Ал саясатты көп түшүнө элек. Жолуккан жерден саясатта “тор­педа” болбошу керек деп көп айтам. Бирок, андан жыйынтык чыгарбай кадыр-баркын торпедалыкка алмаштыра баштаганы өкүнүчтүү.

Текебаевди 48 сааттан кийин баш коргоо чарасын өзгөртүп, коё бериши мүмкүнбү?

-Менин көз карашымча ушунчалык мыйзамды бузуп, бандитти камагандай кармаганы бийлик эч нерсени карабастан, бардык нерсеге көз жумуп, авторитетинин кеткенине, мамлекеттеги стабилдуүлүктү бузганына да карабастан камаганына караганда жөн коё бербейт го. Анткени, президенттик шайлоо, алдыда жаз мезгили келатат. Текебаев дестабилизация кыла турган саясатчылардын бири. Биз Текебаев менен активдүү иштей баштаганбыз. Көптөгөн тегерек үстөлдөрдү, форумдарды өткөрүп, саясый уюмдарды түзө баштаганбыз. Жакында Европага Чолпон Жакупова, За­мира Сыдыкова, Бегалы Наргозуев болуп, европанын саясатчылары, демократиялык уюмдары менен жолугуп, Кыргызстандагы абалды талкуулоо боюнча 2-мартта кетип жатканбыз. Мына ушулардын баары биздин бийликке жаккан жок. Сыртта тургандан көрө камап койгонубуз туура болот деп, Текебаевди камап салышты.

Атамбаев Европага барганда “демократиянын архитекто­ру” деген комплимент айтылган. Атамбаев ал жакка барып демократ, Кыргызстана келип авторитар болуп алдыбы?

-Европалык мамлекеттер дипломаттык мамиле түзгөн саясатчылар. Бирок, Европада системалуу мам­лекеттер менен мамиле жасашат. Алар кандайдыр бир маданий же дипломатиялык жол менен айтып коюшу мүмкүн. Бирок, алардын иш жүзүндөгү реалдуу мамилеси кандай ал башка маселе. Анткени, Европада Атамбаевди Путин койгон күн карама саясатчы катары карашат.

Текебаевге каршы көрсөтмө берген Маевскийди “каралаганга уста адам” катары карашып, аферист деп жатышат. Ушундай адамды Кыргызстандын чоң саясатына аралаштырып, анын көрсөтмөсү менен Текебаевди камоонун зарылчылыгы бар беле?

-Биздин тарыхыбызда аябагандай көп фактылар бар. Кыргыздын мыкты улутчул жигиттери, бычакка сап болоор лидерлерин адатта Россиянын империялык жетекчилиги алдап же сатып алып, эгерде алдап сатып алганга конбосо, жок кылып кетишкен. Ошол саясат тилекке каршты, кандайдыр бир кыйыр түрүндө уланып жатат. Текебаев Россияда репутациясы аябагандай күмөн саналган адамдын көрсөтмөсү боюнча камакка алынышы ошол саясаттын уландысы десек болот. Бул нерсе тарыхтан кандайдыр бир деңгээлде жыйынтык чыгарбаган улут экенибизди көрсөтүп жатат.

Парламентте чакырылсын деген кезексиз сессия кандайдыр бир чечимдердин өзгөрүшүнө салым кошо алабы?

-Мен кезексиз сессия чакырылат деп айта албайм. Кезексиз сессия чакырууга аракеттер көрүлгөнү менен аны чакыруу оор. Кезексиз сессияны чакырууга бийлик уруксат бериши керек. Бийликке жакпаган 5-15 де­путат кол көтөрсө да кезексиз сес­сия чакыра албайт. Кезексиз сессия чакыруу боюнча кээ бир депутаттардын ою алкышка татырлык. Бирок, мен кезексиз сессия чакырып жиберерине ишене албайм.

Булак: “Майданkg”

Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссия мамлекеттик мекеме уюмдардагы мамлекеттик тилдин абалы менен жеринен таанышууда

 

Кыргыз Республикасынын Президентине караштуу Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссиянын кызматкерлеринен түзүлгөн 2 жумушчу топ мамлекеттик мекеме уюмдардагы (анын ичинде укук коргоо органдарындагы) мамлекеттик тилдин абалы менен жеринен таанышып, практикалык жардамдарды көрсөтүүдө. Бул тууралуу Кыргыз Республикасынын Президентине караштуу Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссиясынын басма сөз кызматы билдирди.

Демилгенин башкы максаты КР Президенитинин 2014-жылдын 2-июнундагы №119 Жарлыгы менен бекитилген “КРда 2014-2020- жылдары Мамлекеттик тилди өнүктүрүү жана тил саясатын өркүндөтүүнүн улуттук программасынын” жана КР Өкмөтүнүн 2004-жылдын 28-декабрындагы №958 жана 2013-жылдын 5-мартындагы №114токтомдорунун ишке ашырылышын камсыздоо. Жогоруда белгиленген максат менен бүгүн 1-марттан баштап А.Молдоканов жетектеген 1-топ КР Экономика министрлигинде иш алып барышууда. Эске сала кетсек февраль айында КР Ички иштер министрлигинин жана КР Юстиция министрлигинин иш кагаздары менен таанышуу жүрүп, жыйынтыгы боюнча министрлер менен жолугушуу өткөн.

“Азыркы билим берүүдө тил, ыйман, тарбия маселелеринин актуалдуулугу” аттуу илимий-практикалык конференция өтөт

 

КРнын Президентине караштуу Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссия жана И.Арабаев атындагы КМУнун алдындагы Мамлекеттик тил жана маданият институтунун кыргыз адабияты жана аны окутуунун технологиялары кафедрасы биргеликте “Ыйман, адеп жана маданият”жылына карата “Азыркы билим берүүдө тил, ыйман, тарбия маселелеринин актуалдуулугу” аттуу илимий-практикалык конференция өткөрөт. Бул тууралуу Кыргыз Республикасынын Президентине караштуу Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссиясынын басма-сөз кызматы маалымдады.

Конференция И.Арабаев атындагы КМУнун алдындагы Мамлекеттик тил жана маданият институтунда 2017-жылдын 16-мартында өтөт.

Илимий жыйын төмөнкү багыттарда иш алып барат:

1. Ыйман, адеп маселесинин лингвистикалык аспектиде каралышы;

2. Ыйман, адеп маселелеринин көркөм адабиятта чагылдырылышы;

3. Окутууда ыйманга тарбиялоонун тарыхый аспектиси;

4. Ыйман, адепке тарбиялоо теологиянын функциясы катары;

5. Ыйман, адепке тарбиялоонун философиясы;

6. Кыргыз искусствосу-ыйман, адепке тарбиялоонун жолу катары.

“Азыркы билим берүүдө тил, ыйман, тарбия маселелеринин актуалдуулугу” аттуу илимий-практикалык конференция өтөт

 

КРнын Президентине караштуу Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссия жана И.Арабаев атындагы КМУнун алдындагы Мамлекеттик тил жана маданият институтунун кыргыз адабияты жана аны окутуунун технологиялары кафедрасы биргеликте “Ыйман, адеп жана маданият”жылына карата “Азыркы билим берүүдө тил, ыйман, тарбия маселелеринин актуалдуулугу” аттуу илимий-практикалык конференция өткөрөт. Бул тууралуу Кыргыз Республикасынын Президентине караштуу Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссиясынын басма-сөз кызматы маалымдады.

Конференция И.Арабаев атындагы КМУнун алдындагы Мамлекеттик тил жана маданият институтунда 2017-жылдын 16-мартында өтөт.

Илимий жыйын төмөнкү багыттарда иш алып барат:

1. Ыйман, адеп маселесинин лингвистикалык аспектиде каралышы;

2. Ыйман, адеп маселелеринин көркөм адабиятта чагылдырылышы;

3. Окутууда ыйманга тарбиялоонун тарыхый аспектиси;

4. Ыйман, адепке тарбиялоо теологиянын функциясы катары;

5. Ыйман, адепке тарбиялоонун философиясы;

6. Кыргыз искусствосу-ыйман, адепке тарбиялоонун жолу катары.

Меню