САЯСАТ

Жогорку Кеӊеште КСДП саясий партиясынын тизмеси боюнча депутат болгон Канат Керезбеков ант берип, өзүнүн депутаттык ыйгарым укуктарын аткарууга киришти. Ал өз каалоосу менен депутаттык ыйгарым укуктарын мөөнөтүнөн мурда токтоткон Тилектеш Исаевдин (КСДП фракциясы) ордуна келди. Бул тууралуу КР ЖК Басма сөз кызматы маалымдады.

Жогорку Кеӊештин Төрагасы Чыныбай Турсунбеков жалпы депутаттардын атынан Канат Керезбековду салтанаттуу ант бериши менен куттуктап, анын ишинде ийгиликтерди каалады.

Эске салсак, «КР ЖК депутатынын статусу жөнүндө» мыйзамга ылайык, Жогорку Кеӊештин депутаты парламентте ант бергенден кийин өзүнүн ыйгарым укуктарын расмий түрдө аткарууга киришет.

Жаӊы депутат Канат Керезбеков 1970-жылы Нарын облусунун Жумгал районунда туулган. Ал 1997-жылы Улуттук университетти «юрист» адистиги боюнча бүтүргөн. Буга чейин Юридикалык академиянын ректору болуп иштеп турган. Юридика илиминин доктору, профессор.

Жогорку Кеңеште өлкөдөгү лотерея жаатындагы иштерди жөнгө салууга багытталган “Лотереялар жөнүндө”, “Лотереялык ишти жөнгө салуу чөйрөсүндө Кыргыз Республикасынын мыйзам актыларына өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндө” мыйзамдын бириктирилген долбоорлору каралып, экинчи окууда добуш берүүгө жөнөтүлдү. Бул тууралуу КР ЖК басма сөз кызматы билдирди.

Мыйзам долбоорлоруна ылайык, мындан ары лотерея боюнча мамлекеттик гана компаниялар иш алпара турганын белгилеген демилгечилердин айтымында, өлкөдөгү лотереялык ишти жөнгө салуу үчүн Граждандык кодекске, Кылмыш-жаза кодексине, “Кылмыштуу кирешелерди легализациялоого (адалдоого) жана террористтик же экстремисттик ишти каржылоого каршы аракеттенүү жөнүндө”, “Кыргыз Республикасындагы лицензиялык-уруксат берүү тутуму жөнүндө”, “Жол фонду жөнүндө”, “Китепкана иши жөнүндө”, “Финансы рыногун көзөмөлдөө жана жөнгө салуу чөйрөсүндөгү ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган жөнүндө”, “Меценаттык жана кайрымдуулук иши жөнүндө”, “Туризм жөнүндө”, “Чакан ишкерликти мамлекеттик колдоо жөнүндө” мыйзамдарга тиешелүү өзгөртүүлөрдү киргизүү зарыл.

Талкуу жүрүшүндө депутат Мирлан Жеенчороев демилгечилерден мыйзам долбоорунун негизги концепциясын дагы бир ирет тактап коюуну өтүндү. Демилгечи депутаттардын бири Төрөбай Зулпукаров белгилегендей, аталган мыйзам долбоорлоруна биринчи окууда киргизилген сунуштардын ичинен лотереялык иштер менен алектенген монополиялык негиздеги мамлекеттик ишкана түзүү жана анын алкагында максаттуу чегерүү фондун ишке киргизүү сунушу демилгечилер тарабынан колдоого алынды.

Ошондой эле, өкмөт дагы мыйзам долбоорун колдогондуктан, демилгечилердин бири катары чыгып жатканы белгилүү болду. Өлкөдө лотерея ишин жүргүзүү үчүн Мамлекеттик лотерея компаниясы түзүлүп, Финансы рыногун жөнгө салуу жана көзөмөлдөө мамлекеттин кызматы ага атайын лицензия берет.

Депутат Айнуру Албаева мыйзам долбоорун антикоррупциялык жана укуктук экспертизадан өткөрүү сунушун берди. Анын пикиринде, ал бир катар улуттук мыйзамдарга каршы келет. Демилгечилердин бири депутат Азамат Арапбаев Өкмөттүн оӊ корутундусу бар экенин эске салды.

Белгилей кетсек, Финансы рыногун жөнгө салуу жана көзөмөлдөө мамлекеттин кызматынын маалыматына караганда, ушу тапта Кыргызстанда лотереялык ишмердүүлүк багытындагы 46 лицензия менен 25 компания иш алып барууда.

–Марс мырза, президент Алмазбек Атамбаев кечээ жакында «парла­мент тарап эле кеткени оң» дегендей ойду кыйытты. Бул канчалык реалдуу?

-Мен ойлойм, ал жөн эле депутаттарды опузалап койду. Алар сөзсүз чочуп калат, себеп дегенде дагы бир жолу шайланып келгенге көбүнүн ресурстары, акча каражаттары жок. А чындыгында парламентти таратып, мөөнөтүнөн мурда шайлоо өткөргөн президенттин өзүнө деле пайдасыз. Би­рок, абал өтө эле курчуп, форс мажордук абал түзүлүп, кырдаал башкаруудан чыгып баратса, анда ошондой кадамга барышы мүмкүн. Азыр көрүп атпайбызбы, КСДП алдан тайып, потенциалы аябай төмөндөп кетти. Жаз келди, Текебаевдин тарапкерлери бүт күчтөрүн мобилизациялап, тышкы күчтөр да өз оюндарын башташы мүмкүн. Евробиримдик Текебаевдин ишине көңүл буруп, кылдат баам салып турат. Ушуга байланыштуу абал курчуй берсе, парламент тарашы ыктымал. Парламент кантип тарайт? Өзүн өзү таратуу жолу менен. Азыркы учурда башка варианттар жок. Анда азыркы саясый күчтөрдүн баары парламентке кайра шайланып келүү менен алек болуп калышат. Ушу кезге чейин түзүлгөн блоктордун баары чачырайт. Бирок, мен мындай вариант ишке ашарына ишенбейм.

–Жөн гана эмоция менен айтылган сөз дейсизби?

-Ооба.

–Акыркы мезгилдерде бир топ күтүүсүз кадрдык орун которуулар болду. Аалы Карашев депутат бо­луп келди, Фарид Ниязов кеңешчиликке орун которуп, Сапар Исаков аппарат жетекчилигине дайындалды. Бул жөн гана орун которууларбы, же президенттик шайлоого ка­рата даярдыкпы?

-Албетте, шайлоого даярдык. Фарид Ниязов аябай тажрыйбалуу уюштуруучу. Ал шайлоо алды штабын жетектеп калышы мүмкүн. Аппарат жетекчисинин кызматы – бул баш көтөрбөй иштөөнү талап кылган механикалык жумуш да. Ниязов ошондой машакаттан бошотулуп, уюштуруучулук

иштерди жүргүзгөнгө мүмкүнчүлүк алды. Карашев да аябай тажрыйбалуу уюштуруучу. Жакында Икрам Илмиянов да парламентке келет. Президент КСДПны ичтен тазалап, мыкты кадрлар менен чыңдап атат.

–Кээ бир серепчилер божомолдогондой, Сапар Исаков президенттин мураскери болуп калышы мүмкүнбү?

-Азыр мураскер деген сөздүн өзү эле терс мааниге ээ болуп калды. Мураскер катары ким гана дайындалбасын, эл аны кабыл албайт. Сапар Исаков өзү деле «андай маселе күн тартибинде жок» деп айткан. Менимче, бул жөн га­на алаксытуучу маневр болуп атат го. Фарид Ниязов штабдын ишин, шайлоо алды компаниясын уюштурушу үчүн аны аппарат жетекчилигинен бошотуу керек болду. Анын ордуна Сапар Иса­ков барды. Анын милдети – жөн гана аппаратты жетектөө. Элдин баарынын көңүлү Сапар Исаковго бурулуп кал­ган учурда бийлик президентке баш­ка бирөөнү даярдап жатат. Ал Жээнбеков сыяктуу биз билген кишилер эмес, башка бирөө болушу мүмкүн. Албетте, Бакыт Төрөбаев менен Өмүрбек Баба­нов да эмес. Булар карама-каршы жээктегилер. Негизи эл коррупцияга аралашпаган, таза адамдардын келишин каалап турат.

–Өмүрбек Текебаевдин камалышы канчалык туура болду? Чоң окуялардын алдында бийлик өзүнө-өзү проблема жаратып алган жокпу?

-«Ата Мекендин» кадыры төмөндөп,Текебаев Феликс Кулов сыяктуу эле саясый аренадан кеткени калган. Эми бийлик аны камоо менен «мученикке» айлантып, аброюн көтөрүп салды. Текебаев муну түшүнүп, Венадан эч камырабай учуп келбедиби. Себеби, кан­чалык куугунтукка кабылса, рейтинги ошончолук өсөрүн билет. Азыр чындап эле рейтинги өсүп, Атамбаев менен тирешүүдөн упай жыйнап атат. Бийлик аны «тындым кыла» да албайт. Мын­дай «патовый» абалдан жүзүн жоготпой чыгуунун бир гана жолу – бирөөлөрдү жиберип, Текебаев менен тил табышуу.

Булак: “Азия ньюс”

Бүгүн, 9-мартта “Ата Мекен” парламенттик фракциясы президент Алмазбек Атамбаевдин 6-мартта сыйлык тапшыруу аземинде сүйлөгөн сөздөрүн кордоо катары кабыл алып, нааразычылык иретинде доо койду.

Төмөндө партиянын саясий кеңешинин билдирүүсү толук бойдон берилди:

Урматтуу мекендештер, Урматтуу саясий партиялардын, укук коргоо жана коомдук уюмдардын лидерлери,  Урматтуу Жогорку Кеңештин жана жергиликтүү кеңештердин депутаттары!

2017-жылдын 6-мартында, Президент А.Атамбаев сыйлык тапшыруу учурунда мамлекет башчысы оозуна албай турган сөздөр менен дагы бир ирет “Ата Мекен” саясий партиясын кордоду. Этикага жана Президенттин статусуна туура келбеген сөздөр А.Атамбаев тарабынан мурда да бир гана “Ата Мекен” партиясына эмес, “Өнүгүү-Прогресс”, “Бир Бол”, “Кыргызстан”, “Республика – Ата-Журт” партияларынын дарегине да айтылган. Адаттагыдай эле, Президент А.Атамбаевдин кеби саясатчыларга, саясий партияларга, Парламентке, жарандык коомдун өкүлдөрүнө, жалпыга маалымдоо каражаттарына, айрым жарандарга карата жалган далилсиз ярлыктарды жана адепсиз аттарды жабыштырганын ачыкка чыгарды. А.Атамбаев тарабынан эң эле орой эпитеттердин, түрмө сленгинин колдонулушунун өзү, анын кебиндеги агрессиялык тон Президенттин чындыкты туура кабыл алуу жөндөмүнө олуттуу шек жаратат. Анын бул кезектеги сөзү Президент Атамбаев саясий оппоненттер менен эсептешүү үчүн өзүнө берилген бийликти пайдаланып жатканын, кысым бир гана “Ата Мекен” партиясынын мүчөлөрүнө эмес, башка саясий ишмерлерге да Президент Атамбаев тарабынан уюштурулуп жатканын бекемдеди. Анын тапшырмасы менен кылмыш иштер даярдалып, жарандык активисттерге басым көрсөтүлүп, сөз эркиндигин тумчуктурган ченемдер демилгеленип жатат. Бул аракеттер жакпаган адамдарды жок кылуу, коомчулукту коркутуу жана боло турган шайлоодогу анын мураскоруна жолду тазалоо үчүн жасалууда. Кыргызстандын жарандары өзүнүн президентинен коомду бөлүп-жарууга жана саясий оппоненттерди маскаралоого эмес, тескерисинче улуттук ынтымакты бекемдөөчү конструктивдүү жана татыктуу диалогго багытталган аракеттерин жана сөздөрүн күтүүгө, ал турсун талап кылууга укуктуу. А.Атамбаев мамлекет башчысы болуп турган беш жыл ичинде элдин биримдигин бекемдей алган жок, региондор аралык, этностор аралык, диндер ортосундагы, социалдык карама-каршылыктарды жеңе алган жок, ал турсун жумшарта алган жок, өлкөнү бутка тургузуу жана өнүктүрүү үчүн бардык саясий күчтөрдү бириктире алган жок. А.Атамбаев Кыргызстандын бардык калкынын Президенти боло алган жок. А.Атамбаевдин акыркы эл алдында чыгып сүйлөгөн сөздөрү анын президенттиктен кетери аргасыз экенин өтө оор азап менен кабыл алып жаткандай жана өзүнүн, жакын адамдарынын жасаган иштери үчүн келечектеги жоопкерчилиетен коркуп жаткандай таасир берет. Дал ушу аны күтүлбөгөн сөздөргө жана аракеттерге түртүп жатат. Бул шарттарда кыска убакыт ичинде мамлекет башчысынын ден соолугунун абалын аныктоо үчүн көз карандысыз адистерден турган врачтык комиссия түзүү зарыл деп эсептейбиз. Өлкө азыркы Президенттин фобияларынын барымтасында калбаш керек. Урматтуу мекендештер, “Ата Мекен” партиясы татыктуу тарыхка ээ, партияга болгон жөнү жок асылууларды анын ар бир мүчөсүнө жана тарапташына болгон асылуу, шылдың катары кабыл алабыз, биз ар бирибиздин кадыр-баркыбызды сактап калууга чечкиндүү кадамдарга барабыз. Президент Атамбаев өзүнүн сөздөрү үчүн жооп бериши керек жана “Ата Мекен” партиясы мындай жоопкерчиликке сөзсүз жетишет.

Булак: “КyrgyzToday.kg”

Ак үйдөгүлөр карапайым калктан ушунчалык эле коркушабы же жаз алды менен күзүндө болуучу парламенттик шайлоонун камылгасыбы, айтор күндөн-күнгө элден алыстап, бийлик өзү менен өзү болуп баратат. Байкаган адамга азыр Кыргызстанда коом үчкө бөлүнүп калгандай: Ак үй, парламент, өкмөт, орто катмардагы “жакшылар”, криминалдык топтор жана баарын багып, эзилип жаткан кара таман букаралар. Өткөн жумада Жогорку Кенеш дагы бир жорукту баштап, жарым миллиондон ашык сомго дарбаза сатып алууга тендер жарыялады. Анын алкагында эки ачылма темир дарбазалар орнотулат. Куруучу компания апрелдин башында аныкталып, андан соң орнотуу иштери башталмакчы. Бир дарбаза үчүн 280 мин сом, жалпысы 560 мин сом ушул эки дарбазага каралууда. Биз билгенден Бишкекте ушундай сапаттуу, кнопка менен ачылып-жабылган дар­базалар 50-60 мин сомдун эле тегерегинде. Мамлекеттин ички-тышкы карызы камырдай ачып, 5 млрд, долларга жетип жатканда жок жерден эле бүтүн дарбазаны алмаштыруунун канчалык зарылчылыгы бар эле? Ошол эле Россия, АКШ, Англия жана башка цивилизациялуу мамлекеттердин парламенти эч кандай тосмосу жок эле турат. Андан көрө биздикилер элдин көйгөйүн чечпейби. Эл бир толкуса, Ки­тай дубалын курсан деле ашып өтүп кетер…

Булак: “Майданkg”

Президент Алмаз Атамбаев менен журналист Дайырбек Орунбековдун соту 27-мартта шаардык сотто кайрадан уланат. Бул тууралуу Орунбеков өзү билдирди.

“Атамбаевдин кадыр баркына шек келтирди деген арыз менен мага Аламүдүн райондук соту 2 000 000 сом айып пул жана жалпы маалымат каражаттарынан андан кечирим сурап, жазган макаладан баш тартасың деп милдеттендирген. Мен, аталган суммадагы моралдык чыгымды, соттун чечимин аткарууга каржылык мүмкүнчүлүгүм жок. Ошого байланыштуу мага ИИМ тарабынан 338-берене менен кылмыш козголуп, ал 2017-жылдын 10-февралында Октябрь райондук сотунда кыскарган болчу. Эми, прокуратура соттун чечимине макул эмеситигин айтып Бишкек шаардык сотуна кайрылыптыр. Соттук процесс 27-мартта, саат 9:30да шаардык сотто кайрадан башталат”,-дейт ал.

Белгилей кетсек, Орунбековго козголгон кылмыш иши анын адвокаттарынын өтүнүчү менен Октябрь райондук соту тарабынан кыскартылган болчу.

Кээде «булт» этип чыга калып, бүгүнкү бийликти сындап калмай адаты бар Кубатбек Байболовду коомчулук жакшы билет. Оппозициянын каршылык көрсөткөн тегерек столдорунда Кубат мырза катышып, өз ой-пикирлерин бөлүшүп, бүгүнкү бийликти кетирүү идеясын колдогондой жүргөнү байкалат. Баса, 2010-жылдан кийин революциянын шарданы менен Байболов башкы прокурор болуп калганы, ошондо «Мегакомго» байланыштуу чатактарга аралашканы, анан көп узабай ошонун кесепетинен кызматынан кол жууганы эсибизде. Таңгалычтуусу, «Мегакомдун» чуусу ушул күнгө чейин бүтпөй, ортодон былыктар чыгууда. Тымызын тергөөнүн натыйжасында, Байболовго карата да материалдар иликтенип атканы, жакында чет-бучкагы  чыгаары боюнча каңшаар тарады.

Булак: “Азия ньюс”

Убактылуу өкмөттүн мурдагы мүчөсү Кеңешбек Дүйшөбаевдин башына ала булут айланып тургандай. Эсиңерде болсо, 2010-жылдан кийин ал УКМКны жетектеп турган кезинде, ЖМКларга суук кабар тараган. «Дүйшөбаев автоунаасы менен түн ичинде бир жаранды тебелетип кетти» деген мааниде. Кеңешбек мырза бул боюнча кар­шы пикир айтып, ушак катары сыпаттаган болчу. Көн өтпөй уу-дуу кептин арты бас-бас болуп, тынчып калган эле. Кызыгы, айрым маалыматтар боюнча ошол окуя учурда иликтенип атканы, эгерде чындап илинчээги табылса, иш кайрадан көтөрүлө турганын эшиттик. Аныгында, алты жылдай убакыт өтүп кеткенден соң тиешелүү фактыларды табуу кыйынга турбайбы? Буга чейин Дүйшөбаев оппозициялык маанайда ой-пикирлерин билдирип, Акүйгө каршы күрөшүп келатканы белгилүү. Балким бир жеринен жаза тайса, жоопко тартылабы?

Булак: “Азия ньюс”