Menu

Кыргызстан-Тажикстан

Тажик күч органдары кармаганы айтылган Лейлектин тургунун бошотуу аракети көрүлүүдө

Тажикстандын укук коргоо кызматкерлери кармап кеткен Лейлек районунун Жаштык айылынын тургунун кайтаруу боюнча эки тараптуу сүйлөшүүлөр жүрүп жатат. Бул тууралуу президенттин Баткен облусундагы ыйгарым укуктуу өкүлчүлүгүнөн бүгүн, 27-сентябрда билдиришти.

Маалыматта айтылгандай, 26-сентябрь күнү түштөн кийин Лейлек районунун Жаңы-Жер айыл аймагынын 26 жаштагы тургуну келинчеги менен Тажикстандын этникалык кыргыздар жашаган Жийделик айылына бараткан учурда жүргүнчү ташыган автобустан Тажикстандын күч кызматтары кармап кетишкен. Бул маселе боюнча Баткен облусунун жана Тажикстандын Согди облус жетекчилиги да телефондон сүйлөшкөнү маалым болду.

Бул окуя боюнча тажик тарап расмий билдирүү бере элек.

23-сентябрда Лейлек районунун Жаштык айылынын 16 жаштагы эки тургунун жана Mercedes-Benz Sprinter автоунаасын Тажикстан тараптан келген белгисиз кишилер алып кеткен. Эки тараптуу сүйлөшүүдөн кийин тургундар бошотулган.

Кыргызстан менен Тажикстандын чек арасында чыр-чатактар байма-бай катталып турат. Быйыл 28-апрелден 1-майга чейин уланган куралдуу жаңжалда Кыргызстан тараптан 36 киши курман болгон, анын экөө жаш бала. 180ден ашуун киши жараат алган, жүздөгөн имараттар кыйраган. Тажик тараптан 19 киши каза болуп, 87 киши жарадар болгону расмий кабарланган.

Тажикстанга алып кирип кетилген окуучулар Кыргызстанга кайтарылды

Тажикстанга белгисиз кишилер алып кирип кеткен кыргызстандык эки мектеп окуучусу мекенине кайтарылды. Бул тууралуу Кыргызстандын Улуттук коопсуздук мамлекеттик комитети (УКМК) 24-сентябрда маалымат таратты.

Эки тараптуу сүйлөшүүлөргө Баткен жана Согди облусунун башчылары, чек ара кызматтарынын аймактагы башчылары катышты.

Лейлек районунун Жаштык айылынын 16 жаштагы эки тургунун жана Mercedes-Benz Sprinter автоунаасын Тажикстан тараптан келген белгисиз кишилер 23-сентябрда алып кетишкен.

УКМКнын баштапкы маалыматына ылайык, өспүрүмдөр шарттуу чек ара тилкесинде аткезчилердин жүгүн автоунаага жүктөөгө жардам берип жатышкан.

УКМК өспүрүмдөрдү кармап кетүүгө Тажикстандын күч органдарынын катышы бар-жогу такталып жатканын билдирди.

Бул окуя боюнча Тажикстан тарап расмий маалымат бере элек.

Чыр-чатактын күчөшүнө жол бербөө максатында Лейлек районунда жайгашкан чек ара бөлүктөрү күчөтүлгөн тартипке өттү.

23-сентябрда Кыргызстан менен Тажикстан чектешкен башка бир аймакта (Баткен районунда) мектеп окуучулары чырдаша кетип, кыргызстандык төрт окуучу, тажик тараптан эки бала менен бир чоң киши жабыр тарткан.

Чек арада быйыл 28-апрелден 1-майга чейин уланган куралдуу жаңжалда эки тараптан ондогон адам курман болуп, жүздөгөн имараттар кыйраган.

Кыргызстан тажик студенттерине өлкөгө кирүүгө уруксат берген жок

Кыргызстандагы жогорку окуу жайларда (ЖОЖ) билим алып жаткан 100дөн ашык тажикстандык студенттин өлкөгө киришине уруксат берилген жок.

Студенттер буга чейин окууларын тажик ЖОЖдорунда улантуу тууралуу Тажикстандын Билим берүү министрлигинин сунушуна макул болбой, өлкөгө киргизүү өтүнүчү менен кыргыз тарапка бир нече жолу кайрылышкан.

Бишкектеги Кыргыз-орус славян университетинде окуп жаткан Мухаммадюсуф аттуу тажикстандык студент Бишкекке келе алган жок. Жаңы окуу жылы башталарда ал кыргыз-тажик чек арасына келип, бирок кыргыз чек арачылары аны өткөрүшкөн эмес.

Анын айтымында, ага окуусун Тажикстандагы университетте улантуу сунушу болгон, бирок ал буга макул болгон эмес. “Мага жаңы ачылган атайын университетте окууну сунушташты. Мен Кыргызстанда стоматология факультетинде окучумун, а бул жерден мага таптакыр башка адистикке окууну сунушташты. Эгер мени Душанбедеги медициналык университетке кабыл алса макул болмокмун”, – деди Мухаммадюсуф.

Ал Кыргызстанда медицина тармагында билим алып жаткан 62 тажик студенти Абуали Сино атындагы медициналык университетке которула алышканын, бирок мындай мүмкүнчүлүк баарына эле берилбегенин кошумчалады.

Абубакр Кыргызстанга кире албай калган дагы бир студент. Ал Бишкек медициналык университетинен чакыруу алганына карабастан, чек арадан өтө алган эмес.

Ошол эле маалда өз коопсуздугун ойлоп, Кыргызстанга келүүнү каалабаган студенттер да жок эмес.

Тажик бийлиги чек ара бир тараптуу жабылганын, студенттерди өткөрүү өтүнүчү менен кыргыз бийлигине бир нече жолу кайрылганын билдирүүдө. Тажикстандын Билим берүү министрлигиндеги өз булактар алар Кыргызстандын бийлиги менен Тышкы иштер министрлиги аркылуу байланышканын, бирок жооп болбогонун айтышты.

Кыргызстан быйыл апрель-май айларында болгон чек арадагы куралдуу жаңжалдан кийин кыргыз-тажик чек арасын бир тараптуу жапкан. Анда кыргыз бийлиги чек ара Тажикстан менен чек ара маселеси чечилмейинче жабык болорун билдирген.

Быйыл кыргыз-тажик чек арасында 28-апрелден 1-майга чейин уланган куралдуу жаңжалда Кыргызстан тараптан 36 киши курман болгон, анын экөө жаш бала. Мындан тышкары дагы 180ден ашуун киши жаракат алган. Тажик тараптан 19 киши өлүп, 87 киши жарадар болгону расмий кабарланган. Тараптар бири-бирин айыптап, кылмыш иштерин козгошкон.

Кыргызстан менен Тажикстандын чек арасынын узундугу 970 чакырымдай болсо, анын 519 чакырымы гана такталган. Чек араларды тактоодо эки тараптын негизги талашы кайсы карта менен, кайсы юридикалык документке негизделип иштөө керектиги боюнча орток пикирге келе албай, көп жолугушууларда иш жылбай жатканы айтылып келген.

Кыргызстанда Тажикстандын эки жараны өмүр бою эркинен ажыратылды

Баткен облусундагы сот Тажикстандын эки жаранын — Аскар Юнусов менен Абдурозик Каххоровду өмүр бою эркинен ажыратты. Алар “Тынчтыкка каршы кылмыш кылуу” жана “Талоончулук” беренелери боюнча күнөөлүү деп табылды.

Тажикстандын соттолгон жарандары быйыл апрель-май айларында болгон чек арадагы куралдуу кагылышуудан кийин кармалган.

Азырынча Тажикстандын бийлиги Каххоров менен Юнусовго карата чыккан сот өкүмү боюнча комментарий бере элек.

Аскар Юнусовдун атасы Абдулазиз Юнусов өкүм 14-сентябрда чыкканын билдирди. Анын айтымында, сот отурумдары жабык өтүп, сот залына айыпталуучулардын жакындары киргизилген жок.

“Тергөөдө уулумдун куралдуу адамдардын жанында турганы тартылган видеодон башка эч кандай далили болгон эмес. Бул анын күнөөсүнүн жалгыз далили”, — деди ал.

Каххоровдун жубайы Наргис Жабборова сотко Кыргызстан тарап дайындаган адвокат Мелис Абдураимов катышканын билдирди.

Аскар Юнусов менен Абдурозик Каххоров быйыл май айында кармалган. Абдулазиз Юнусовдун айтымында, алар чек ара сызыгы жок аймакта кыргыздар менен бир көчөдө жашашат.

Ал ортодо 15-сентябрда Кыргызстандын тажик улутундагы үч жаранынын үстүнөн сот отуруму башталды. Алар апрель-май айларындагы куралдуу кагылышууда кылмыш кылган деп айыпталууда. Прокуратура айыпталуучулардын ар бирин 20 жылдан соттоону өтүндү. Аларга карата өкүм 21-сентябрда чыгат деп күтүлүүдө.

“Озоди” радиосунун колуна тийген документтерге ылайык, этникалык тажиктер “Мекенге чыккынчылык кылуу”, “Мамлекеттик чек арадан мыйзамсыз өтүү” жана “Мыйзамсыз маңзат сатуу” беренелери боюнча айыпталууда.

Кыргызстан менен Тажикстандын чек арасында куралдуу кагылышуулар болуп турат. Акыркы жолу быйыл 28-апрелден 1-майга чейин уланган куралдуу жаңжалда Кыргызстан тараптан 36 киши курман болгон, анын экөө жаш бала. 180ден ашуун киши жаракат алган. Тажик тараптан 19 киши өлүп, 87 киши жарадар болгону расмий кабарланган. Тараптар бири-бирин айыптап, кылмыш иштерин козгошкон.

Кыргызстан менен Тажикстандын чек арасынын узундугу 970 чакырымдай болсо, анын 519 чакырымы гана такталган. Чек араларды тактоодо эки тараптын негизги талашы кайсы карта менен, кайсы юридикалык документке негизделип иштөө керектиги боюнча орток пикирге келе албай, көп жолугушууларда иш жылбай жатканы айтылып келген.

Президент Садыр Жапаров Тажикстан Президенти Эмомали Рахмон менен телефон аркылуу сүйлөштү

Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Жапаров бүгүн, 31-августта, тажик тараптын демилгеси боюнча Тажикстан Республикасынын Президенти Эмомали Рахмон менен телефон аркылуу сүйлөштү.

Телефондук сүйлөшүүнүн жүрүшүндө Мамлекет башчылары кыргыз-тажик кызматташтыгынын актуалдуу маселелерин, ошондой эле үстүбүздөгү жылдын сентябрында Душанбе шаарында өтө турган ШКУ жана ЖККУ саммиттеринин күн тартибин талкуулашты.

Тажикстан Президенти Эмомали Рахмон Президент Садыр Жапаровду жана Кыргызстан элин Кыргыз Республикасынын көз карандысыздыгынын 30 жылдыгына байланыштуу дагы бир жолу жылуу куттуктады.

Өз кезегинде Садыр Жапаров кыргыз тарап Тажикстан менен эки тараптуу мамиленин кеңири багыттары боюнча ишенимге негизделген, конструктивдүү кызматташууга дайыма даяр экенин белгиледи.

ЖККУ: Кыргызстан менен Тажикстанда аскердик машыгуулар өтөт

Орусия баш болгон Жамааттык коопсуздук келишими уюмуна (ЖККУ) мүчө мамлекеттер Ооганстанда курчуган кырдаалга байланыштуу Кыргызстанда жана Тажикстанда биргелешкен аскердик машыгуу өткөрөт.

Бул тууралуу ЖККУнун өкүлү Владимир Зайнетдинов 27-августта “Интерфакс” агенттигине билдирди.

Анын айтымында, Кыргызстандагы биргелешкен аскердик машыгуу 7-9-сентябрда өтөт.

Мындан сырткары Владимир Зайнетдинов тажик-ооган чек арасына жакын тилкелерде дагы үч аскердик машыгуу уюштуруларын, төртүнчүсү быйыл ноюбрь айына пландаштырылып жатканын айтты.

Жамааттык коопсуздук келишими уюмуна Армения, Беларусь, Казакстан, Кыргызстан, Орусия жана Тажикстан кирет.

Ооганстандын Борбор Азиядагы кошуналары бул өлкөдөгү коопсуздукка бушайман болуп, ал жактагы кырдаал дагы курчуса качкындардын агымы чөлкөмдү каптайбы деген тынчсыздануусун айтып чыгышкан.

Кыргыз-тажик мамлекеттик чек арасын делимитациялоо жана демаркациялоо боюнча топографиялык жумушчу топтор протоколго кол коюшту

Тараптардын жетишилген макулдашууларына ылайык, 2021-жылдын 16-22-августунда Кыргыз Республикасынын Баткен облусунун Исфара шаарында Кыргыз Республикасы менен Тажикстан Республикасынын кыргыз-тажик мамлекеттик чек арасын делимитациялоо жана демаркациялоо боюнча Өкмөттүк делегацияларынын топографиялык жумушчу топторунун кезектеги жолугушуусу болуп өттү.

Жолугушуунун жыйынтыгы боюнча тийиштүү Протоколго кол коюлду.

Тараптар кезектеги жолугушууну Тажикстан Республикасынын аймагында өткөрүүнү макулдашты.

Жолугушуу достук жана өз-ара түшүнүшүү манайында өттү.

Тажикстан Лейлекте казган аңды көөмп, курулушту токтотту

Лейлек районуна караштуу Катта-Туз аймагындагы кыргыз-тажик чек арасында тажик чек арачылары казган аң жана Максат айылына жакын курулуп жаткан тосмонун курулушу токтотулуп, казылган аң толтурулду. Бул тууралуу президенттин Баткен облусундагы ыйгарым укуктуу өкүлүнүн басма сөз кызматы билдирди.

12-августта президенттин облустагы ыйгарым укуктуу өкүлү Абдикарим Алимбаев кыргыз-тажик чек арасындагы аң казуу аракеттерин токтотуу жана башка чек арага жакын аймактардагы тажик тараптын жүргүзүп жаткан курулуш иштери боюнча Тажикстандын Согд облусунун аткаруу бийлигинин төрагасы Ражаббой Ахмадзода менен телефон аркылуу сүйлөшкөн.

Баткен жана Согд облустарынын башчылары баштаган эки тараптын күч түзүмдөрүнүн жетекчилеринин жолугушуусу күтүлүүдө.

11-августта Лейлек районунун Интернационал айылдык ооруканасына Тажикстан тараптан ок атылган. Андан экинчи кабаттын терезеси талкаланып, окуя болгон жерде 5,45 мм калибрдеги “АК-74” автоматынын огу табылган.

12-августта облустук жыйында Арка айылындагы Катта-Туз мунай куурлары жайгашкан жерде Тажикстандын куралдуу күчтөрү аскердик окопторду казып алганы да айтылган.

Катта-Туз аймагынан Тажикстан 1974-жылдардан бери мунай өндүрүп келген. Аймак Кыргызстанга 1992-жылы өтүшү керек болчу. Бирок Тажикстан 1980-жылдары түзүлгөн макулдашуу менен кийин да иштетип турган.

2013-жылы кыргыз чек арачылары Тажикстандын мунай өндүргөн мекемесин Кыргызстанга таандык аймактан чыгарып жиберген.

Кыргыз-тажик чек арасында ок атылып, кырдаал жайгарылды

24-июлда Баткендин Көк-Таш аймагындагы кыргыз-тажик чек арасында катталган чатак боюнча президенттин облустагы ыйгарым укуктуу өкүлчүлүгү маалымат таратып, кырдаал жайгарылганын билдирди.

Расмий маалыматта, Көк-Таш айылындагы Кум-Мазар деген жерде эки тараптан тең чек арачылар ок чыгарганы айтылат. Чатакташууга чек арадагы талаштуу тилкеде тажик жарандары тазалоо иштерин жүргүзгөнү себеп болгон.

“Учурда абал туруктуу, жеринде эки тараптын чек ара кызматтары, Баткен районунун акими жана тиешелүү күч түзүмдөрүнүн жетекчилери ортосунда сүйлөшүү жүрүүдө. Жараат алгандар жок”, – деп айтылды облустук бийлик тараткан билдирүүдө.

Кыргызстандын Чек ара кызматы Баткендин Кум-Мазар жеринде тажик жарандары кыргыз тарап менен макулдашпастан тазалоо иштерин жүргүзүп баштаганда чатак чыгып кеткенин кабарлады.

“Ал жерге Кыргызстандын чек арачылары, жергиликтүү бийлик өкүлдөрү жана тургундар барышкан. Тажик тургундары кыргыз тараптын иш-чараларды токтотуу талабына көнгөн эмес. Эки тараптын кайым айтышуусу мушташ, бири-бирине таш ыргытууга жеткен. Кыргызстандын чек арачылары ок чыгарып, ага жооп катары тажик чек арачылары ок аткан. Кыргыз тарапта жаракат алгандар жок”, – деп айтылат Чек ара кызматынын маалыматында.

Эки өлкөнүн чек ара кызматынын өкүлдөрү окуядан кийин жолугуп сүйлөштү. Жолугушууга эки тараптын жергиликтүү бийлик башчылары жана укук коргоо органдарынын өкүлдөрү дагы катышкан.

“Кыргызстандын Кум-Мазар жана Тажикстандын Сомоньен жерлеринде кандайдыр бир чарбалык иштерди жүргүзбөө тууралуу макулдашылды”, – деп айтылды Чек ара кызматы тараткан билдирдүүдө.

Чатактарды алдын алуу үчүн эки өлкөнүн чек арачылары менен күч кызматкерлери биргеликте иш алып бармай болду.

Кыргызстан ооган кыргыздарын тарыхый мекенине көчүрүп келүү максатында БУУ менен тажик бийлигине кайрылды

Кыргызстандын Тышкы иштер министрлиги Ооганстандагы соңку кырдаалдан улам Тажикстанга кире качкан кыргыздар тууралуу маалымат таратты.

Анда памирлик кыргыздар тууралуу маалымат текшерилип жатканы, аймактагы шарттын катаалдыгынан, байланыштын начардыгынан кандайдыр бир так, кеңири маалымат алууга мүмкүн болбой жатканы айтылат. Ошондой эле ооган кыргыздарын Кыргызстанга алып келүүгө аракет жасалып жатканы белгиленген.

“Кыргызстандын ТИМи ооган кыргыздарына байланыштуу БУУнун тиешелүү бөлүмдөрүнө кайрылды. Ооган кыргыздарын тажик-кыргыз чек арасынан тоскоолдуксуз өткөрүп коюу өтүнүчү менен Тажикстанга нота жөнөтүлдү”, – деп айтылат маалыматта.

Ошондой эле бул маселе президенттин, Министрлер кабинетинин көзөмөлүндө экени жазылган.

Мунун алдында Тажикстандын Чек ара кызматы Ооганстанда жашаган 340тан ашуун этникалык кыргыз талибдерден качып келгенин, жолдо эки ымыркай чарчап калганын билдирген.

Анда гуманизм жана ынак коңшулук принциптерин карманып, ооган кыргыздарын өз аймагына киргизгени, качкындар Мургабдагы Кызыл-Рабат айылындагы Чоштепа жана Дуйтук участогуна жайгаштырылганы кабарланган.

Меню