Кыргыз-тажик чек арасы

Тажикстан буга байланыштуу азырынча комментарий бере элек.

Мунун алдында Кыргызстандын Чек ара кызматы 14-сентябрда эртең менен Булак-Башыдагы тактала элек аймакка (“Капчыгай” чек ара бекетинин аймагы) Тажикстандын “Кех” бекетинин чек арачылары куралчан кирип келгенин билдирген. Кыргыз чек арачыларынын чыгып кетүү талабына баш ийбегендиктен кыргыз тарап эскертүү иретинде асманга үч жолу ок чыгарган. Ошол замат ортодо атышуу башталган. Кыргыз тараптын билдиришинче, “тажик чек арачылары миномет” колдонгон. Соңку маалыматтарга караганда кыргызстандык эки жоокер жарадар болду.

Тажикстандагы “Хобар” маалымат агенттиги өлкөнүн Чек ара кызматына шилтеме кылып, “кыргыз чек арачылары биринчи ок чыгарганын, кошумча күч жана каражат алып келгенин” жазган. “Озоди” өз булактарына таянып бир жоокер мерт болуп, эки жаран жаарат алганын билдирди.

Кыргызстандын Чек ара кызматы тараптар Булак-Башыда ок атышууну токтотуу тууралуу сүйлөшүп жатканын, кырдаал чыңалып турганын билдирди.

Булак-Башы аймагында чек арада соңку ирет 14-июнь күнү таңга жуук ок атылган. Буга байланыштуу тараптар бири-бирин күнөөлөгөн. Тажик тарап бир жараны жараат алганын билдирген.

Булак-Башы айылы Тажикстандын Кыргызстандагы Ворух анклавы менен чектешкен аймакта жайгашкан. Ворухтан сырткары Кыргызстанда бул өлкөнүн Кайрагач деген анклавы да бар.

Кыргызстан менен Тажикстандын ортосунда жалпысынан 972 чакырым чек ара тилкеси бар. Анын 664 чакырымы такталганын Кыргызстандын президенти Садыр Жапаров 16-апрелде Фейсбуктагы расмий баракчасына жазган. 17-апрелде Тажикстандын президенти Эмомали Рахмон Исфара районундагы сапарында бул маалыматты ырастаган.

Кыргыз-тажик чек арасын тактоо иштери 2002-жылы башталган.

Чек ара тактала электигине байланыштуу кыргыз-тажик чек арасында тынымсыз жаңжал чыгып турат.

Бул тууралуу Тышкы иштер министрлиги кабарлады.

Тараптар кыргыз-тажик мамлекеттик чек арасын делимитациялоо жана демаркациялоо боюнча Кыргызстан менен Тажикстандын өкмөттүк делегацияларынын топографиялык жумушчу топторунун ишмердүүлүгүн талкуулашкан. Анда Абдылдаев Кыргызстан 21-июлда Чолпон-Ата шаарында эки өлкөнүн мамлекет башчыларынын чек ара маселелери боюнча сүйлөшүүлөрдө жетишилген макулдашууларын ишке ашырууга даяр экенин билдирди. Топографиялык жумушчу топтун жетекчиси Ориф Ашури өкмөттүк делегациянын жумушчу топторунун кезектеги жолугушуусун Тажикстанда өткөрүүгө даяр экенин билдирди.

Эки өлкө ортосундагы былтыркы окуядан бери ортодогу 82 чакырым чек ара тилкеси макулдашылганын 22-июлда Министрлер кабинетинин чек ара маселелери боюнча атайын өкүлү Назирбек Бөрүбаев билдирген.

2021-жылдын апрель айынын аягында кыргыз-тажик чек арасында кандуу окуя катталып, жаңжалда Кыргызстандан 36 киши каза болуп, 154ү жараат алган. Тажикстан тараптан 19 адам мерт кетип, 87си жабыркаганы расмий кабарланган.

Кыргызстан менен Тажикстандын ортосунда жалпысынан 972 чакырым чек ара тилкеси бар, аны тактоо иштери 2002-жылы башталган. 664 чакырым боюнча орток пикир бар экенин эки өлкөнүн президенттери ырасташкан.

21-сентябрда Лейлек райондук соту куралдуу кагылышта кыргызстандыктардын үй-жайын талап-тоноого шек саналган Акмалжон Исоевди 15 жылга, Аюбжон Урунов менен Амонжон Бабожоновду​ сегиз жарым жылга кескен эле. Кармалгандардын жакындары жана жактоочулары “далилдер жетишсиз, катаал жаза колдонулду” деп сот чечимине нараазы болуп, облустук сотко даттанган.

Соттолгондордун жакындарынын бири “Озоди” радиосуна Амонжон Бобожонов 15-июлда үйүнө кайтып келгенин, эки күн өткөн соң Аюбжон Урунов да камактан бошотулганын кабарлады.

“Кыргызстан бийлиги Амонжон меннен Аюбжон эмне себептен бошотулганын айткан жок. Бизге дагы эч нерсе белгисиз. Эң башкысы алар эркиндикке чыкты, бул биз үчүн чоң кубаныч”, – деди ал.

Ошол эле маалда алар менен бирге соттолгон Акмалжон Исоев колонияда отурат.

2021-жылы 28-30-апрелде, 1-майда кыргыз-тажик чек арасындагы куралдуу кагылышта Кыргызстандан 36, Тажикстандан 19 адам набыт болгон.