Menu

Евразия экономикалык биримдиги

Кыргыз-казак чек арасындагы "Кең-Булуң" бекетинде да кезек пайда болду

Кыргыз-казак чек арасындагы “Кең-Булуң” өткөрмө бекетинде да жүк ташуучу автоунаалардын кезеги пайда болуп, 146 автоунаа Казакстанга кире албай турат. Бул тууралуу 23-августта Кыргызстандын Чек ара кызматы билдирди.

Мекеменин маалыматына караганда, ушул тапта кыргыз-казак чек арасындагы дагы бир “Ак-Тилек” бекетинде Казакстанга өтө албай турган машинелердин саны 493гө жетти. Өткөн суткада Кыргызстандан Казакстанга 112 автоунаа кирген.

Кыргызстандын өткөрүү жайлары күнүмдүк тартипте иштеп жатат.

Чүй облусундагы “Ак-Тилек” бекетинин жанында айдоочуларга жардам көрсөтүү үчүн чатырлар тигилген. Ал жерлерде айдоочуларга медициналык, психологиялык жардам көрсөтүлүп, ысык тамак берилет.

“Ак-Тилек” өткөрмө бекетинде 20-августтан баштап жүк ташуучу автоунаалардын узун кезеги пайда боло баштаган.

Казакстандын Улуттук коопсуздук комитетинин Чек ара кызматы кыргыз-казак чек арасындагы өткөрмө бекетинде эч кандай чектөө жок экенин, чек арада мыйзамсыз ишмердикке каршы иш-чаралар жүргүзүлүп жатканын маалымдаган.

Кыргыз-казак чек арасында 300дөн ашык жүк ташуучу машине кезекте турат

Кыргыз-казак чек арасындагы “Ак-Тилек” өткөрмө бекетинде 21-август саат 18:30га карата 370тей жүк ташуучу автоунаа Кыргызстандан Казакстанга өтө албай, кезекте турат.

Кыргызстандын Чек ара кызматынын маалыматы боюнча, кыргыз тарап машиналардын жай өтүшүнүн себептерин талкуулоо үчүн Казакстандын чек ара өкүлдөрү менен жолугушуу маселесин карап жатат.

Казакстан 21-августта саат 09:00дөн 18:00гө чейинки аралыкта үч гана машинени өткөргөн. Мекеме Кыргызстан тарап чек арада эч кандай чектөө киргизбегенин жана өткөрмө бекет кадимки тартипте иштеп жатканын кошумчалады.

Казакстан окуя боюнча азырынча комментарий бере элек. Кыргыз-казак чек ара бекеттеринде утур-утур жүк ташуучу автоунаалардын узун кезеги пайда болуп турат.

Акордо: Казакстандын союздук мамлекеттерди түзүү же ага кошулуу ниети жок

24-майда Москвадагы Евразиялык экономикалык форумда сүйлөгөн Казакстандын президенти Касым-Жомарт Токаев Евразия экономикалык биримдигинин (ЕАЭБ) ичинде Беларус менен Орусиянын союздук мамлекеттер уюму бар экенин эске алууга чакырган.

Казак президентинин бул сөздөрү социалдык түйүндөрдө кызуу талкуу жараткан. Буга байланыштуу Токаевдин басма сөз катчысы Руслан Желдибай билдирүү таратып, Казакстандын союздук мамлекеттерди түзүү же ага кошулуу ниети жок экенин белгиледи.

“Мамлекет башчысы ЕАЭБдин алкагындагы интеграция экономикалык багытта гана кетиши керектигин айткысы келген. Бул багыттан чыгуу – уюмдун уставдык документтериндеги максаттарды, принциптерди бузат. ЕАЭБ менен анын ичиндеги “Орусия-Беларус” союздук мамлекеттердин алкагындагы демилгелерди бөлүшүбүз керек, булардын максаттары эки башка. Казакстандын союздук мамлекеттерди түзүү же ага кошулуу ниети жок”, – деп жазды Желдибай “Фейсбуктагы” баракчасына.

Касым-Жомарт Токаев 24-майда Евразиялык экономикалык форумдагы сөзүндө ЕАЭБдин ичиндеги эки өлкөнүн интеграциясы менен калган үч мүчөсүнүн интеграциясындагы айырмачылыктар бар экенин белгилеген. Анын айтымында, Беларус менен Орусиянын союздук мамлекеттер уюмунда “эки өлкө – бир мамлекет” формуласы боюнча интеграция каралган.

“ЕАЭБдин ичинде Беларус менен Орусиянын союздук мамлекеттер уюму бар. Бул дүйнөнүн саясий тарыхында уникалдуу прецедент, же феномен. Саясий, юридикалык, аскердик, экономикалык, валюталык, маданий, гуманитардык жактан бирдиктүү мейкиндик түзүү менен, бирдиктүү союздук өкмөтү жана бирдиктүү парламенти бар “Эки өлкө – бир мамлекет” формуласы менен түзүү. Кечирим сурайм, керек болсо азыр алардын экөөндө бир өзөктүк курал бар. Бирок ошол эле маалда Казакстан, Кыргызстан жана Армения кирген интеграциянын башка бир деңгээли да бар. Биз ошол чындык менен да эсептешүүбүз керек”, – деген Токаев.

Казак президентинин бул сөздөрү социалдык түйүндөрдө кызуу талкуу жараткан. Айрым талдоочулар Токаев союздук мамлекеттерди ЕАЭБдин көйгөйү катары айткысы келген деген пикирлерин билдиришкен.

Россия Кыргызстандын сүт азыктарын ташып келүүгө да тыюу салды

Ветеринардык жана фитосанитардык коопсуздук боюнча мамлекеттик инспекциянын директору Аширбай Жусупов Орусия Кыргызстандан сүт азыктарын ташып келүүгө салган тыюу боюнча маалымат берип, Орусиянын Россельхознадзор мекемесинен Кыргызстанга эч кандай документ же кат келбегенин айтты.

“Россельхознадзордон кандайдыр бир талап болсо Кыргызстан баарын аткарганга даяр. Кыргызстан Евразия экономикалык биримдигине (ЕАЭБ) кошулуп жатканда биздин инспекция бардык ишканаларды ЕАЭБдин реестрине киргизгенбиз. Бир гана айырма Кыргызстанда сүт малдын ээлеринен чогултулат. Алар ушул боюнча гана анча-мынча кемчиликтерди айтышкан. Мындан башка жүйөлүү себептер жок”, деди Жусупов.

Орусиянын Россельхознадзор мекемеси 21-апрелден тартып Кыргызстандан сүт азыктарын ташып келүүгө тыюу салган. Расмий маалыматта мындай чечим 10-16-апрель күндөрү сүт фермалары жана сүт чогулткан жайлар текшерилгенден кийин кабыл алынганы жазылган.

19-апрелде Министрлер кабинетинин төрагасы Бакыт Төрөбаев ЕАЭБдин талаптарына ылайык Кыргызстандын азык-түлүк продукцияларын экспорттоо маселеси тууралуу жыйын өткөргөн. Анда тийиштүү мекемелердин башчыларына Орусияга балык, тоок этин жана сүт азыктарынын экспортун көбөйтүү үчүн бардык шарттарды түзүү тапшырмасын берген.

Ушул айдын башында Россельхознадзор кыргызстандык “Тойбосс” компаниясынын колбасасынан чочконун ДНКсы табылганын билдирип, Кыргызстандын ветеринардык көзөмөл кызматтарынын ишин чабал деп баалаган. Адал азыктарды чыгарганын билдирген “Тойбосс” компаниясы дооматты четке каккан.

Февраль айында Россельхознадзор Кыргызстандын балыктарынан зыяндуу заттар табылганын кабарлаган. Айрым талдоочулар орусиялык мекемелердин удаалаш билдирүүлөрүн атайын жасалган экономикалык тоскоолдук деп мүнөздөп жатат.

Бажы кызматы: Автоунааларды бажылык тариздөөдө Евразия экономикалык бирлигинин Бирдиктүү бажы тарифинин ставкалары колдонулат

Бүгүн, 6-февралда Кыргыз Республикасынын Финансы министрлигине караштуу Мамлекеттик бажы кызматынын Борбордук аппаратында бизнес өкүлдөрүнүн катышуусунда үчүнчү өлкөлөрдөн ташылып келинген жеңил автотранспорт каражаттарын бажылык тариздөө маселеси боюнча жыйын өттү.

Мамлекеттик бажы кызматынын төрагасынын биринчи орун басары У.А.Кимсанов 2023-жылы бажы алымынын чендерин жогорулатуу боюнча интернетте тараган такталбаган маалыматтарга байланыштуу бизнес өкүлдөрүнүн кооптонуусун угуп, азыркы учурда жеңил унааларды  бажылык тариздөө  Евразия экономикалык бирлигинин жана Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында белгиленген ченемдердин алкагында Евразия экономикалык комиссиясынын Кеңешинин  2021-жылдын 14-сентябрындагы № 80 чечими менен бекитилген,  2022-жылдын 1-январынан тартып күчүнө кирген Бирдиктүү бажы тарифинин ставкалары колдонулаарын билдирди.

Ташып кирүү бажы алымынын ставкасын аныктоо үчүн төмөнкү классификациялык критерийлердин негизинде  Евразия экономикалык бирлигинин Тышкы экономикалык ишинин Товардык номенклатурасынын 10 белгисинин деңгээлинде тиешелүү кодду аныктоо зарыл: кыймылдаткычтын тиби, кыймылдаткычынын көлөмү, транспорт каражатынын чыгарылган датасы (жылы) (жаңы же колдонулган абалы).

Жеке жактар тарабынан өздүк пайдалануу үчүн жеңил  автотранспорт каражаттарын ташып келүүдө Евразия экономикалык комиссиясынын Кеңешинин 2017-жылдын 20-декабрындагы №107 чечиминин №2 тиркемесинде белгиленген бирдиктүү чендер  боюнча алынуучу бажы алымдарын жана салыктарын төлөөгө тийиш.

Евразия экономикалык бирлигинин Бажы кодексинин 46-беренесинин 1-пунктуна ылайык автоунааны ички керектөө үчүн чыгаруу  бажы  жол-жобосуна коюуда төмөнкү бажы төлөмдөрү төлөнөт:

– товарлардын бажы наркынын 0,25 пайызы өлчөмүндө товарларды чыгарууга байланышкан аракеттер үчүн бажы жыйымы;

– салык салынуучу импорттун 12% өлчөмүндө кошумча нарк салыгы (мындан ары – КНС). Ошону менен бирге, Кыргыз Республикасынын Салык кодексинин 310-беренесине ылайык, ЕАЭБге мүчө болбогон мамлекеттерден импорттолуучу товарлардын салык салынуучу наркы болуп, аларды ташып келүүдө төлөнүүгө тийиш болгон бажы наркынын, бажы алымдарынын жана салыктарынын суммасы саналат, КНСтен тышкары.

– Евразия экономикалык комиссиясынын Кеңешинин 2021-жылдын 14-сентябрындагы № 80 чечими менен бекитилген Евразия экономикалык бирлигинин Бирдиктүү бажы тарифинде белгиленген чендер боюнча ташып келүү бажы алымы (расмий маалымат: Евразия экономикалык комиссиянын веб-сайтында www.eurasiancommission.org жана МБКнын сайтында www.customs.kg. жайгашкан).

Ошону менен бирге, 2023-жылы бажы төлөмдөрүнүн жалпы көлөмүнө таасир этүүчү бажы наркын жана бажы алымдарынын тиешелүү ставкаларын аныктоо тартиби 2022-жылдагы деңгээлде сакталганын белгилейбиз.

Ошондой эле Евразия экономикалык комиссиясынын Коллегиясынын 2017-жылдын 30-июнундагы № 74 “Өздүк пайдалануу үчүн транспорт каражаттарына тиешелүү айрым маселелер жөнүндө” чечими менен автотранспорт каражаттарынын жана мотоциклдердин кыймылдаткычынын көлөмүнүн жана чыгарылган учурун аныктоо тартиби (мындан ары – Тартип) бекитилген.

Бул Тартип өздүк пайдалануу  үчүн транспорт каражаты болуп саналган автотранспорт каражаттарынын жана мотоциклдердин чыгарылган мезгилин жана кыймылдаткычтын иштөө көлөмүн аныктоонун эрежелерин белгилейт.

Отурумдун жыйынтыгында Кыргыз Республикасындагы Евразия экономикалык биримдигинин бажы аймагына импорттоодо пайда болгон маселелерди изилдөө үчүн Мамлекеттик бажы кызматынын компетенттүү кызматкерлердин жана бизнес-коомчулуктун өкүлдөрүнүн  катышуусунда жумушчу топ түзүү чечими кабыл алынды.

ЕАЭК Нур-Султанды кыргыз-казак чек арасындагы тоскоолдуктарды жоюуга чакырды

Кыргызстандын мамлекеттик органдары менен Евразия экономикалык комиссиясынын (ЕАЭК) өкүлдөрү кыргыз-казак чек арасына барып, өткөрмө бекеттердин иши менен таанышып келишти. Бул тууралуу 9-июнда Кыргызстандын Экономика жана коммерция министрлигинин басма сөз кызматы билдирди.

Мекеменин маалыматына караганда, сапардын жүрүшүндө “Кордай” жана “Карасуу” өткөрмө бекеттеринде Казакстандын Мамлекеттик кирешелер комитетинин кызматкерлери иштеп, бардык жүк ташуу унааларына карата салык чараларын көрүп жатканы аныкталган. Бул Евразия экономикалык биримдиги (ЕАЭБ) тууралуу келишимдин бардык нормалары менен негизги принциптерине каршы келет.

Экономика министрлиги чек арадан өткөн жүк ташуучу автоунаалардын саны боюнча Казакстандын Чек ара кызматы менен Мамлекеттик кирешелер комитетинин маалыматтарында айырмачылыктар бар экенин аныкталганын билдирди.

“Делегация казак тарап берген маалыматтар туура эмес жана күмөндүү экенин, анын үстүнө алар кыргызстандык экспортерлордун беделин түшүрүү максатында фальсификация катары каралып жатканын белгиледи. Бул фактыларды эки тараптын жүк ташуучу айдоочулары да айтышкан”, – деп жазылган министрликтин билдирүүсүндө.

Сапардын жыйынтыгында делегация казак тарапты ЕАЭБ жөнүндө келишимдин нормалары менен жоболорун сактоого, ошондой эле чек арадагы тоскоолдуктарды жоюу боюнча комплекстүү чараларды көрүүгө чакырышкан.

Казак-кыргыз чек арасында маал-маалы менен жүк ташуучу унаалардын кээде бир нече чакырымга созулган узун кезеги болуп турат. Көзөмөлдүн күчөтүлүшү эки элдин чыр-чатак бутасына айланып, эксперттер муну “соода согушу” деп атап жүрүшөт. Убагында талаш Дүйнөлүк соода уюмуна чейин жеткен. Ошол эле маалда эки өлкө тең ЕАЭБдин мүчөсү. Уюмдун жобосунда биримдикке мүчө мамлекеттер арасында эркин товар ташууга уруксат берилген.

Апрелде өкмөттүк топтордун сүйлөшүүсүнөн кийин Бишкек менен Нур-Султан Казакстан тарап электрондук эсеп-фактурасын текшербейт деген чечимге келген. Кыргыз тарап автоунааларды документи жок чыгарбайт деген милдеттенме алган.

Бирок майдын башында Казакстандын Мамлекеттик кирешелер комитети айрым кыргыз ишкерлери жетишилген макулдашуулардан пайдаланып, Казакстанга аткез жүктөрдү алып кирүү боюнча “өз схемаларын” ишке ашырып жатканын билдирген.

Майдын аягында эки өлкөнүн президенттери Садыр Жапаров менен Касым-Жомарт Токаев Бишкекте жолугуп, чек арадагы тыгындарды болтурбоо үчүн болгон аракеттерди көрүүнү макулдашкан. Бирок андан бери өткөрмө бекеттердеги абал өзгөрбөй, кезек күткөндөрдүн саны кайра көбөйгөнү кабарланууда.

Казакстан 11-апрелден тарып Кыргызстан, Өзбекстан жана Орусия менен чек ара чектөөлөрүн алат

Казакстан 11-апрелден тарып өз жарандары менен чет өлкөлүктөр үчүн кургакта жайгашкан чек ара чектөөлөрүн жоёт. Жергиликтүү басылмалар казак өкмөтүнө шилтеме берүү менен бул чечим туруктуу эпидемиологиялык жайдайга байланыштуу кабыл алынганын кабарлашты.

Маалыматка караганда, Орусия, Өзбекстан жана Кыргызстан менен чек ара көзөмөл-өткөрмө бекеттериндеги чектөөлөр алынат.

Мындан тышкары Казакстандын мамлекеттик чек арасынан аба жолдору аркылуу өтүүгө коюлган бардык чектөөлөр да жоюлат. Бирок коронавируска каршы эмдөөдөн өткөнү, ревакцинация тууралуу документ же ПЧР тесттин терс натыйжасы талап кылынат.

6-апрелде президент Садыр Жапаров Казакстандын президенти Касым-Жомарт Токаев менен телефон аркылуу чек ара маселесин талкуулаган. Жапаров Токаевден чек араны Кыргызстандын жарандары үчүн ачуу маселесин оң жагына чечүүнү өтүнгөн. Казак президенти бул жаатта тийиштүү органдарга тапшырма бере турганын билдирген.

Эки өлкөнүн чек арасындагы өткөрмө бекеттери коронавирус пандемиясы башталган 2020-жылдын жаз айынан бери жабык турат. Кыргызстандын жарандары коңшу өлкөгө учак менен гана бара алышат. Ошол эле маалда Казакстандын жарандары Кыргызстандын чек арасынан ээн-эркин өтүшөт.

Бажы кызматы бажы алымдары көтөрүлбөгөнүн билдирди

Экономика жана финансы министрлигине караштуу Мамлекеттик бажы кызматы бажы алымдары эки эсе көтөрүлгөнү тууралуу маалыматты четке кагып, 9-сентябрда түшүндүрмө берди.

Бажы кызматынын маалыматы боюнча, Кыргызстанга үчүнчү өлкөлөрдөн товарларды импорттоодо товардын бажы наркынын 0,25% бажы төлөмү, ЕАЭБдин ставкалары боюнча импорттук бажы алымы жана 12% кошумча нарк салыгы төлөнөт.

Ташып кирүү бажы алымынын белгиленген чендери Евразия экономикалык биримдиктин беш мүчө мамлекети – Кыргызстан, Беларус, Казакстан, Орусия жана Армения үчүн бирдей.

“Тиешелүү бажы алымдарын төлөөдөн качуу максатында, тышкы экономикалык ишмердиктин айрым ак ниеттүү эмес катышуучулары товарлар тууралуу жалган маалымат беришет. Мисалы, бажы алымдарынын кыйла жогору чендери коюлган “кийим, бут кийим” товарларынын ордуна, ташып кирүү бажы алымынын төмөн чендери берилет. Ошентип, мындай кырдаал ташуучу фирмалар товарларды базарлардын сатуучуларына иш жүзүндө бажы жагынан таризделген товарларга ылайык келбеген товарларды беришет”, – деп айтылат маалыматта.

8-сентябрда “Дордой” базарынын соодагерлери бажы төлөмдөрү эскертүүсүз эки эсе көбөйтүлгөнүн айтып, базардын аймагында пикетке чыгышкан. Алар бул маселе боюнча Бажы кызматына кайрылышканын, бирок түшүндүрмө берилбегенин айтышкан.

Меню