Кыргызстан-Япония

Кечээ, 10-августта Токиодо кыргыз-жапан өлкөлөрнүн ишкерлеринин биргелешкен ишинин жыйынтыгында Кыргыз Республикасынын Япониядагы элчилигинин көмөгү менен Кыргызстандан Японияга 400 тонна бал экспорттоо боюнча келишимге кол коюлду. Бул тууралу ТИМдин басма сөз кызматы билдирди.

Келишим «Sojitz» соода компаниясынын катышуусу менен «Japan style» жана «Yamada Bee Company Group» ортосунда түзүлдү.

Ишканалардын келишимдерине ылайык, аталган көлөмдөгү бал бир нече этап менен Японияга жеткирилет. Биринчи 20 тонналык контейнер жакынкы аралыкта экспорттолот.

Маалымат үчүн: ата мекендик продукцияларды жана товарларды чет өлкөлөргө жылдыруу максатында 2021-жылы Японияга 25 390 млн сомго 43,4 тонна кыргыз балы экспорттолгон (2018-жылы 8,3 тонна, 2019-жылы 13,4 тонна, 2020-жылы 15,7 тонна).

Бүгүн, 29-июндагы Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин Эл аралык иштер, коргоо, коопсуздук жана миграция боюнча комитетинин кезексиз жыйынында «2021-жылдын 24-декабрында Бишкек шаарында кол коюлган Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинети менен Япония өкмөтүнүн ортосундагы «Бишкек-Ош автомобиль жолунда кар күрткүлөрдөн коргоо» долбоору боюнча алмашуу ноталарын жана Кыргыз Республикасынын Министрлер кабинети менен Япония эл аралык кызматташтык агенттигинин (JIСА) ортосундагы «Бишкек-Ош автомобиль жолунда кар күрткүлөрдөн коргоо» долбоору боюнча гранттык макулдашууну ратификациялоо жөнүндө» мыйзамынын долбоору үч окууда каралып, жактырылды.

Жыйында аталган маселе боюнча баяндама жасаган КР транспорт жана коммуникациялар министринин орун басары Таабалды Тиллаев белгилегендей, бул долбоордун максаты табигый кырдаалдардын тобокелдигин азайтуу жана кар күрткү, муз сыяктуу өзгөчө кырдаалдарды алдын алуу, ошондой эле жол тармагын сактоо болуп саналат.

«Гранттык макулдашуунун шарттарына ылайык, Япония өкмөтү Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетине алмашуу ноталарынын алкагында Япониянын мыйзамдарына ылайык бир миллиард отуз үч миллион жапон йени (¥ 1 033 000 000) өлчөмүндө грант берет», – деди Т.Тиллаев.

Кечээ,  26-январда Кыргыз Республикасынын Тышкы иштер министри Р.Казакбаев менен Япониянын Кыргызстандагы Атайын жана Ыйгарым укуктуу Элчиси Сигеки Маэданын жолугушуусунун жүрүшүндө Кыргыз Республикасы менен Япониянын ортосунда дипломатиялык мамилелердин түзүлгөндүгүнүн 30 жылдыгына карата куттуктоо каттары менен алмашуу болду.

Министр Р.Казакбаев эки өлкөнүн ортосунда дипломатиялык мамилелердин орнотулгандыгынын 30 жылдыгына карата Япониянын Премьер-министри Фумио Кисиданын Кыргыз Республикасынын Президенти С.Жапаровго даректелген кайрылуусун кабыл алып, өз кезегинде Мамлекет башчысынын Япониянын Премьер-министри Фумио Кисидага даректелген куттуктоо катын тапшырды.

Жолугушууда КРнын Тышкы иштер министрлигинин башчысы ошондой эле Жогорку Кеңештин Төрагасы Т.Мамытовдун Япония Парламентинин Кеңешчилер палатасынын Президенти Санто Акико айымга жана Япониянын Парламентинин Өкүлдөр палатасынын Спикери Хироюки Хосода мырзага даректелген куттуктоо каттарын тапшырды. Мындан тышкары, тараптар Кыргызстан менен Япониянын тышкы иштер министрлеринин деңгээлинде куттуктоо каттары менен алмашышты.

Министр Р.Казакбаев менен Япониянын Элчиси С.Маэда отуз жылдын ичинде саясий, соода-экономикалык жана маданий-гуманитардык тармактарда кыргыз-япон кызматташтыгын өнүктүрүүдө жетишилген ийгиликтерди канааттануу менен белгилешти. Алар көп тараптуу форматтарда, атап айтканда, «Борбордук Азия + Япония» диалогунун алкагында өз ара аракеттенүүнүн маанилүүлүгүн баса белгилешти.

Министр Р.Казакбаев Кыргызстан эгемендүүлүк алгандан бери өлкөбүздүн социалдык-экономикалык өнүгүүсүнө, анын ичинде Япониянын Эл аралык кызматташтык агенттиги (JICA) аркылуу Япония өкмөтүнүн колдоосун өзгөчө белгиледи.

Мындан ары инфраструктуралык долбоорлорду биргелешип ишке ашырууга, Кыргызстандын аймактарын өнүктүрүүгө салым кошкон «Бир айыл – бир продукт» долбоорун кеңейтүүгө, ошондой эле билим берүү жана өлкөнүн кадрдык потенциалын өнүктүрүү жаатындагы өз ара аракеттенүүгө кызыкдар экендиги баса белгиленди.

Кыргызстандын тышкы саясий ведомствосунун башчысы эки тарапты кызыктырган маселелердин бардык комплекси боюнча, атап айтканда, экономика, соода, инвестиция жана өнөр жай тармагында эки өлкөнүн кызматташтыгын чыңдоо боюнча мындан ары тыгыз иш алып барыла тургандыгына ишеним артты.

Өз кезегинде Япониянын Элчиси С.Маэда Кыргыз Республикасынын эгемендүүлүк жылдарындагы сөз эркиндиги, демократия жана адам укуктары сыяктуу негизги фундаменталдык баалуулуктарды бекемдөөдөгү аракеттерин белгиледи. Ал япон тараптын мындан ары да Кыргыз Республикасындагы экономикалык жана социалдык реформаларга көмөк көрсөтүү ниетин билдирди.

Экономикалык мамилелерди өнүктүрүү жана Кыргызстандын IT тармагындагы мүмкүнчүлүктөрүн изилдөө максатында Япониянын Элчиси Россия жана жаңы көз карандысыз мамлекеттер менен соода кылуу боюнча Япония ассоциациясы (ROTOBO) жана Япониянын тышкы сооданы өнүктүрүү уюму (JETRO) үстүбүздөгү жылдын февраль-март айларында Кыргызстанда маалымат технологиялары чөйрөсүндө семинарларды өткөрө тургандыгын билдирди.

Тараптар ошондой эле Кыргызстан менен Япония үчүн юбилейлик жылда жогорку жана бийик деңгээлдеги иш сапарларды, ошондой эле экономикалык, илимий жана маданий-гуманитардык иш-чараларды уюштуруу боюнча пикир алышты.

Сүйлөшүүнүн аягында тараптар кыргыз-япон мамилелеринин эки тараптуу жана көп тараптуу күн тартибиндеги актуалдуу маселелер боюнча өз ара пайдалуу кызматташууну мындан ары тереңдетүүгө болгон жалпы каалоолорун ырасташты.

Бүгүн, 31-августта Кыргыз Республикасынын 30 жылдык Эгемендүүлүк күнүнө карата, Кыргыз Республикасынын Япониядагы Элчигинин бардык кызматкерлери Япониянын эң бийик Фужи тоосунун чокусуна чыгып, куттуктоо таратышты. Бул тууралу КР ТИМинин басма сөз кызматы билдирет.

Мирлан Арстанбаев мекендештерди бүгүнкү майрам менен куттуктап, бардыгына ачык асман, бакубатчылык жашоо жана токчулук, ал эми өлкөбүздө тынчтык, жылдан жылга мамлекетибиз өнүгүп өсө беришин чын жүрөктөн каалады.