Бүгүн, 18-февралда Түркиянын жер титиреген Хатай облусунун Антакья шаарында издөө-куткаруу иштеринин нытыйжасында кыргыз куткаруучулары 5 адамды урандылардын астынан алып чыгышты. Алдын ала маалымат боюнча алар бир үй-бүлөнүн мүчөлөрү болгон. Ал 5 адамдын үчөөсү тирүү, ал эми 2 баласы каза болуп калган. Бул тууралу ӨКМдин басма сөз кызматы билдирет.
Дээрлик 100 пайызга тирүү адам жок деген шартта 3 адам куткарылды.
Жер титирөөнүн кесепетинен түп тамыры менен урап түшкөн 6 кабаттуу турак үйдө куткаруучулар түрк жаранынын кайрылуусу менен улгайган аял кишинин сөөгүн издеп жатып тирүү адамдардын бар экендигин аныкташкан.
Урандынын астында калган жаран менен сүйлөшүүгө аракет кылган куткаруучулар ал жакта жалпы 5 адам бар экендигин айткан. Натыйжада куткаруучулар 1 саат аралыгында бир үй бүлө мүчөлөрүн толугу менен куткарып чыгышкан.
Алдын ала маалымат боюнча 40 жаштагы эркек 30-35 жаштагы аял киши (жубайы), 12 жаштагы уулун тирүү сактап калышкан. Ал эми 18 жаштагы кыз, 7-10 жаштагы бала каза болуп калган.
Бүгүн, 13-февралда Кыргызстандык куткаруучулар Түркиянын Кахраманмараш шаарындагы “Хайрылло махелеси ” аталган аймагында жер титирөөдөн улам ураган имараттын арасынан 38 жаштагы Хадиче Ахар аттуу аял кишини тирүү алып чыгышты. Бул тууралу КР ӨКМ басма сөз кызматы билдирет.
Түркиянын зилзала болгон аймактарындагы куткаруу иштерине Кыргызстан кечээ 80 куткаруучу жана алты дарыгер жиберди. 67 куткаруучу кыйроонун эртеси күнү эле жөнөп кеткен.
80 куткаруучу жана алты дарыгер 12-февралда жардам иретинде дары-дармектерди, медициналык жабдууларды, буюм-тайымдарды жана кийим-кече өңдүү зарыл буюмдарды, ошондой эле 75 боз үй ала кетишти.
6-февралда Түркия жана Сириянын аймагында болгон 7,8 баллга жеткен зилзалада 33 миңден ашык адам набыт болуп, он миңдеген киши жараат алды. Миңдеген имарат кыйрап, он миңдеген үй-бүлө башкалкасыз калды.
Кыргызстандын Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин басма сөз кызматы кабарлагандай, Түркиянын зилзала болгон Кахраманмараш шаарында иштеп жаткан кыргызстандык куткаруучулар жалпы төрт адамды урандылардын арасынан тирүү алып чыкты.
Маалыматка ылайык, 12-февралда саат 22:00 чамасында урандылардын арасында тирүү калган адам бар экени аныкталып, алты жарым сааттай тынымсыз казуу иштеринин кийин 50 жаштар чамасындагы эркек киши аман-эсен куткарылган.
Андан алдын, 7 жаштагы баланы уранды алдынан аман таап чыкан. 11-февралда кыргызстандык куткаруучулар жер титирөөнүн алтынчы күнүндө 22 жаштагы кош бойлуу келинди, 16 жаштагы өспүрүмдү уранды алдынан алып чыккан эле.
Түркиянын зилзала болгон аймактарындагы куткаруу иштерине Кыргызстан кечээ 80 куткаруучу жана алты дарыгер жиберди. 67 куткаруучу кыйроонун эртеси күнү эле жөнөп кеткен.
80 куткаруучу жана алты дарыгер 12-февралда жардам иретинде дары-дармектерди, медициналык жабдууларды, буюм-тайымдарды жана кийим-кече өңдүү зарыл буюмдарды, ошондой эле 75 боз үй ала кетишти.
6-февралда Түркия жана Сириянын аймагында болгон 7,8 баллга жеткен зилзалада 33 миңден ашык адам набыт болуп, он миңдеген киши жараат алды. Миңдеген имарат кыйрап, он миңдеген үй-бүлө башкалкасыз калды.
Кыргызстан 12-февралда катуу жер титирөөдөн жабыркаган Түркияга дагы 50 куткаруучу жана алты дарыгер жөнөттү.
Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин билдиришинче, алар жардам иретинде дары-дармектерди, медициналык жабдууларды, буюм-тайымдарды жана кийим-кече өңдүү зарыл буюмдарды, ошондой эле 75 боз үй ала кетишти.
“Калган куткаруучулар, боз үйлөр жана керектүү буюмдар келе жаткан жуманын шейшемби күнү жеткирилмекчи”,-деп жазылган маалыматта.
Кыргызстан буга чейин Түркияга дагы 100 куткаруучу, 100 боз үй жөнөтөрүн кабарлаган.
Мунун алдында Кыргызстандын Тышкы иштер министрлигине караштуу Консулдук департамент Бишкектен Түркияга жөнөтүлгөн гуманитардык жардамдарды кабыл алууга даярдык көрүлүп жатканын билдирген. Анда жардам жүктөлгөн учак 12-февралда Газиантеп шаарына конору болжолдонуп жатканы, бул аймакка Кыргызстандын Түркиядагы элчиси Руслан Казакбаев барганы айтылган.
Маалыматка ылайык, Кыргызстандан келчү боз үйлөрдү тигүү үчүн Ван, Анкара жана Стамбулдагы этникалык кыргыздардын ыктыярчылар тобу түзүлүп, жер титирөөдөн жабыркаган аймактарга жөнөтүлдү.
Кыргызстан Түркияга зилзаланын алгачкы күнүндө эле 67 адамдан турган куткаруучулар тобун жөнөткөн.
Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Жапаров бүгүн, 13-августта, өлкөнүн Өзгөчө кырдаалдар министрлигине (ӨКМ) жаңы атайын техникаларды тапшырды.
Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин түзүмдөрүнө Airbus H-125 тик учагы, автобустар, чынжырлуу жана дөңгөлөктүү экскаваторлор, алдыңкы жана айрылуу жүктөгүчтөр, жол тандабастар, 150 мобилдик үйлөр жана башка техникалар тапшырылды.
Мамлекет башчысы өз сөзүндө бүгүнкү күндө мезгилдер өтүп, замандын өзгөрүшү менен жаратылыш, табият да бир топ өзгөрүүлөргө учурап жатканына дүйнө жүзү күбө болуп жатканын белгиледи. Жер жүзүндө жаратылыш кубулуштарынын, табият кырсыктарынын же өзгөчө кырдаалдардын саны өстү, алкагы кеңейди.
«Глобалдык шарттар, климаттын кескин өзгөрүшү күтүүсүз табигый жана техногендик кырсыктарга алып келүүдө. Мунун баары бизден жаратылыш кырсыктарын, мүмкүн болгон башка тобокелдиктерди алдын алууга, кесепеттерин жоюуга колдо болгон күч-аракетерди арттырууну, көбөйтүүнү, жаңылоону талап кылат.
Өрт коркунучу, сел, жер көчүү, жол кырсыктарынан, химиялык, инженердик, медициналык жана башка кооптуу жагдайлардан улам кырдаал андан бетер татаалдашып, адам өмүрүн алып кеткен өтө кейиштүү учурлар да болбой койбойт», – деди Садыр Жапаров.
Президент адам өмүрүнөн өткөн байлык жок экенин баса белгиледи. Эң негизгиси адамдардын коопсуздугун камсыз кылуу, аларды башка мүнөздөгү өзгөчө кырдаалдардан сактоо милдетин аткаруу , ошол эле учурда кандай гана кырсык болбосун, шашылыш жардамга муктаждык жана тез чара көрүү – ар бир мүнөт маанилүү экенин билдирди.
«Кырсыктардын алдын алуу жана алардын кесепеттерин жоюу – кечиктирилгис зарылчылык. Мындай шартта бизде адамдардын коопсуздугун камсыз кылуу үчүн заманбап, кубаттуу техника жана каражаттар болушу керек.
Зарыл болсо, заманбап технологиялар жардам жана тез жооп жардам берүү үчүн колдонулат. Демек, мунун баары тез арада тиешелүү чечимдерди кабыл алууга мүмкүндүк берет. Албетте, Өзгөчө кырдаалдар министрлиги түзүлгөндөн бери көрүлгөн профилактикалык иш-чаралар миңдеген адамдардын өмүрүн сактап, көптөгөн табигый кырсыктардын кесепеттерин жоюуга шарт түздү.
Куткаруучулар өз милдеттерин татыктуу аткарып, эл аралык гуманитардык операцияларда чоң тажрыйбага ээ болушту. Бирок учурдун талабына ылайык Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин техникалык потенциалын чыңдап, атайын инженердик жабдуулардын, коммуникациялардын жаңы үлгүлөрү менен камсыз кылуу эбак эле артта калды. Куткаруучуларыбызды заманбап кубаттуу техникалар менен камсыз кылуу мамлекеттин кубаттуулугун көрсөтөт, элдин бийликке болгон ишенимин арттырат, ар кандай кырсыктарда куткаруу кызматын күтүп жаткан жарандардын ажатын ачып, өмүрлөрүн сактап калууда. Биз бул жагдайды жакшы билебиз жана анын үстүндө иштеп жатабыз», – деп белгиледи Малекет башчысы.
Ал бир жыл мурун куткаруучулар заманбап өрт өчүрүүчү машиналар жана атайын инженердик оор техникалар менен камсыз болгондугун эске салды.
«Бүгүн болсо эгемендүүлүккө ээ болгондон бери алынбаган тик учак жана 34 даана атайын техникалар биринчи жолу республикалык бюджеттин эсебинен 384 миллион 140 миң сомго сатылып алынды.
Ошондой эле, ушул жыл ичинде республикалык бюджеттин эсебинен 752 миллион 212 миң сомго дагы 1 тик учак сатып алуу планыбызда бар.
Мындан сырткары Өзгөчө кырдаалдар министрлигине Азия өнүктүрүү банкынын колдоосу менен 1 миллион 23 миң 480 долларга 10 даана жол тандабас пикап автоунаалары, 1 даана кичи автобус, 11 даана инженердик оор техникалар алынды.
Мунун баары – мамлекеттин жүзү, күчү, кубаты!
Тиешелүү техникалар менен камсыздоо иш-аракеттери муну менен эле токтоп калбайт, бул багыттагы иштерди мындан ары да улантабыз!», – деп баса белгиледи Садыр Жапаров.
Мамлекет башчысы ошону менен бирге табигый кырсык же кооптуу кырдаал учурунда кандай аракеттерди көрүү керектиги боюнча кеңири маалымат берүү, жарандардын өзүн коргоо жөндөмдүүлүгү үчүн абдан пайдалуу экенин белгилеп, буга байланыштуу коомдун бардык катмарлары үчүн жеткиликтүү болгон өзгөчө кырдаалда кандайча аракеттенүү керектигин окутуу сабактарын сунуштады.
Президент Садыр Жапаров өлкөдө эч качан кырсык-апааттар болбосун, инженердик жана атайын техникалар жарандардын жыргалчылыгы үчүн пайдаланылышын каалады.
Мамлекет башчысы Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин аэродромунун кампасын жана административдик имаратын, жабдуулар жана курама мобилдик үйлөр менен таанышты. Ошондой эле Президент Садыр Жапаровго жана иш-чаранын катышуучуларына Airbus H-125 көп максаттуу тик учагынын учуу мүмкүнчүлүктөрү да көрсөтүлдү.
Өзгөчө кырдаалдар министринин орун басары Урматбек Шамырканов Кыргызстанда 4 554 аймакта жер көчкү жүрүү коркунучу бар экенин билдирди. Бул тууралуу ал 12-июлда Жогорку Кеңештин Эл аралык иштер, коргоо жана коопсуздук боюнча комитетинин жыйынында айтты.
“1186 жер көчкү калктуу конуштарга жана объектилерге коркунуч жаратууда. Бардык жер көчкүлөрдүн 93% Ош жана Жалал-Абад облустарында. Бүгүнкү күндө 543 калктуу конуштар жана участоктор, 321 ар кандай объектилер жер көчкү болчу жерде жайгашкан. Ал аймактарда 20 миңдей адам жашайт”.
Кыргызстан жер көчкү коркунучу өтө кооптуу болгон 48 участокту коопсуз абалга келтириш үчүн Азия өнүктүрүү банкынан 35 миллион доллар алып жатат. Анын ичинен 23,5 миллион доллары грант, 11,5 миллион доллар насыя. Кыргыз тарап жер көчкүлөрдү зыянсыздандырууга бюджеттен төрт миллион доллар бөлөт.
Өзгөчө кырдаалдар министрлиги жалпы 39 миллион долларга кооптуу аймактардагы көчкүлөрдү кертип түшүрүп тазалайт.
Эл аралык иштер, коргоо жана коопсуздук боюнча комитет бул долбоорду каржылоо боюнча сунушту колдоду.
