Menu

Кыргызстан: Сомнительные сделки остаются нормой в парламенте

За несколько месяцев после окончания самых чистых выборов в истории Кыргызстана несколько депутатов лишились своих мандатов, одновременно сделав достоянием общественности сомнительные сделки, которые в этом самом оживленном парламенте Центральной Азии принимают за политическую борьбу.

Некоторые отказались от мест в законодательном органе, обменяв их на более спокойную и, возможно, более сытую жизнь. Прочих выдворили методами, которые лишь усилят циничное отношение к происходящему в политических партиях страны.

Прошедшие в октябре прошлого года парламентские выборы должны были изменить ситуацию в республике и стать проверкой того, сможет ли Кыргызстан провести спокойное и честное голосование в мирное время. Предыдущим выборам, состоявшимся в 2010 году, предшествовали насильственное свержение президента и межнациональные столкновения на юге страны.

В этот раз за 120 мест в Жогорку Кенеше боролись 14 партий.

В парламент прошли всего шесть из них. Больше всего голосов получила связанная с президентом Алмазбеком Атамбаевым Социал-демократическая партия Кыргызстана (СДПК). Также в законодательный орган вошли проправительственная партия «Кыргызстан», оппозиционная «Республика-Ата Журт», ориентированная на южные районы страны «Онугуу-Прогресс», состоящая из ветеранов прежних президентских администраций «Бир Бол», и давно обосновавшаяся на политической арене республики левоцентристская «Ата Мекен».

Прошедшие без эксцессов выборы удостоились похвал как местных, так и международных наблюдателей. Президентская СДПК получила всего 27% голосов, что нехарактерно для этого региона.

Но затем депутаты начали один за другим уходить из парламента.

Десять депутатов отказались от своих кресел, не успев даже приступить к работе. Некоторые ушли без шума, прочим пришлось покинуть Жогорку Кенеш из-за судебных проблем и скандалов. Как минимум трое предприняли этот шаг по собственному желанию, что странно, учитывая, как мало времени прошло после выборов. В декабре сдал депутатский мандат член СДПК Акылбек Султанов, по сообщениям, по собственной воле, а в феврале его примеру последовала Бакыт Есенбаева из «Бир Бол».

Наибольшее удивление вызвал уход депутата «Ата Мекен» Жоомарта Сапарбаева, ставшего после выборов 2010 года самым молодым членом парламента – ему на тот момент было всего 25 лет. В 2012 году он выдвинул против бывшего тогда премьер-министром Омурбека Бабанова обвинения в коррупции, что ускорило уход последнего с должности.

Несмотря на свою заметную роль в рядах «Ата Мекен» в предвыборной гонке 2015 года, Сапарбаев внезапно объявил о своем уходе из политики в бизнес.

Еще два депутата получили посты в правительстве. Арзыбек Кожошев из партии «Кыргызстан» сдал мандат ради места министра экономики. Его однопартиец Канатбек Муратбеков был назначен главой Государственной инспекции по экологической и технической безопасности.

Больше всего шума наделало лишение Центральной избирательной комиссией мандатов трех членов партии «Кыргызстан» – Эльмиры Жумалиевой, Чолпон Эсенамановой и Урмата Ишенбекова.

По словам чиновников ЦИК, это было сделано по просьбе лидера партии Канатбека Исаева, заявившего в датированном 21 декабря письме, что вышеупомянутые лица изъявили желание покинуть партию. По правилам, уходя из партии, депутаты могут лишиться своих мест в законодательном органе.

Замглавы ЦИК Гульнара Джурабаева сообщила EurasiaNet.org ранее в этом месяце, что пытается прояснить некоторые детали, связанные с якобы добровольным уходом этих трех депутатов. «Я пока не видела оригиналы. Это были копии, и пока даже не ясно, кому эти три письма были адресованы, т.к. не указаны имена получателей. Текст писем был напечатан, и только подписи были поставлены от руки», – сказала она.

Одна из трех депутатов открыто признала, что подписалась под данным письмом, добавив, однако, что это не имеет значения. По словам Жумалиевой, 160 кандидатов от ее партии подписали заявления об отставке во время общего собрания в одном из ресторанов Бишкека за два месяца до выборов.

«Мы подписались под тем, что если не наберем достаточное количество голосов, мы откажемся от мандата. Но даты там не были проставлены. Как депутат V созыва Жогорку Кенеша я тогда говорила, что эти заявления не имеют юридической силы», – сказала она Радио «Азаттык», кыргызской службе РС/РСЕ.

Чолпон Султанбекова из партии «Кыргызстан» сообщила EurasiaNet.org, что подписание подобного заявления было обязательным условием при выдвижении кандидатов. «Не набравшие достаточно голосов не могут быть депутатами, т.к. за ними не стоят избиратели, – сказала она. – Эти [три] депутата не набрали квоту».

Подобные соглашения противоречат нормам пропорциональной избирательной системы Кыргызстана. Требование о наборе кандидатами определенного числа голосов – как правило, около 5 тыс – в своих избирательных округах грозит, по мнению экспертов, неофициальным переходом к мажоритарной избирательной системе.

Джумалиева впоследствии обвинила Исаева в «превращении партии в частный бизнес». Межу тем Исаев настаивает на том, что заявления об уходе имеют юридическую силу, и предлагает проверить их на подлинность.

Не исключено, что исход депутатов из парламента продолжится.

Политический аналитик Марат Казакпаев сказал EurasiaNet.org, что наиболее уязвимыми являются менее влиятельные депутаты, чаще всего женщины. Кроме того, существуют опасения, что при назначении замены уходящим депутатам может сыграть роль коррупция.

Партии открыто признают, что им пришлось прибегнуть к довольно необычным методам, чтобы обязать кандидатов сдать мандаты в случае недобора голосов. В «Республике-Ата Журт» снимали клятвы кандидатов на видео. Стандартный текст обета партии заканчивается строкой: «Если я нарушу свою клятву, да накажет меня Бог, и да не увижу я счастья своих детей».

Все это ничуть не удивляет искушенных наблюдателей.

По словам политического аналитика Медета Тюлегенова, партии в Кыргызстане следует рассматривать в качестве временных механизмов, приводимых в действие в период предвыборной кампании и распадающихся с началом работы парламента нового созыва. «С момента окончания выборов прошло четыре-пять месяцев, и только сейчас начинает оседать пыль после сражений по поводу того, кто имеет право на кресло, – сказал он EurasiaNet.org. – Амбициозных игроков много, и каждый хочет получить что-нибудь для себя».

Тюлегенов добавил, что в конечном счете проигравшими окажутся избиратели. «Люди голосуют за партии, а в действительности они голосуют за конкретного человека из этой партии. Но, как мы видим, эти люди не всегда остаются [в парламенте]», – сказал он.

Источник:russian.eurasianet.org

Создано новое оппозиционно -политическое движение «Элдик парламент – Народный парламент»

Сейчас у граждан слово “парламент” ассоциируется с чем-то неприятным. Это правда. Поэтому сформирован народный парламент в составе видных личностей нашего общества в количестве 105 человек. Была проведена презентация этого общественного института. По словам члена народного парламента, действующего депутата Жогорку Кенеша Кубанычбека Жумалиева, народный парламент не выступает на стороне оппозиции или власти. Это подлинно народный парламент. Если посмотреть состав, то одни прошлые и нынешние чиновники. Например, Колубаев Торобай – президент потребительской корпорации, Абдыгани Эркебаев – президент Национальной академии наук, Бекболот Талгарбеков – экс-вице-премьер-министр, Кубанычбек Жумалиев – депутат ЖК, Болоткан Кумаров – экс-губернатор Чуйской области, Александр Гусев – полковник, Мамасадык Бакиров – экс-губернатор Ошской области, Марат Султанов – экс-председатель Бишкекского горсуда. Именно эти личности возглавили народный парламент. Пожелаем им успехов.
Кубанычбек Жумалиев ант берип
Абдыганы Эркебаев
Источник: газета “Жаны ордо”

Кыргызгидромет: 19-апрелден 23-апрелге чейинки аба ырайы

Кыргыз Республикасынын Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин Гидрометеорология боюнча агенттиги берген маалыматка ылайык 2016-жылдын 19-апрелинен 23-апрелине чейин аба ырайы.
Бишкек шаарында 19-апрель күнү түнкүсүн жаан жаашы мүмкүн, күндүз жаан-чачын күтүлбөйт. Батыштан соккон шамалдын ылдамдыгы секундасына 4-9 метрге чейин жетет. Абанын түнкү төмөнкү температурасы 7…9° жылуу, күндүзгү жогорку температурасы 20…22° жылуу болушу күтүлөт.
Ош шаарында 19-апрель күнү түнкүсүн жаан жаашы мүмкүн, күндүз жаан-чачын күтүлбөйт. Батыштан соккон шамалдын ылдамдыгы секундасына 4-9 метрге чейин жетет. Абанын түнкү төмөнкү температурасы 8…10° жылуу, күндүзгү жогорку температурасы 20…22° жылуу болушу күтүлөт.
19-апрель күнү түнкүсүн көпчүлүк аймактарда, күндүз айрым жерлерде жаан жаап, тоолуу райондордо кар жаашы күтүлөт.
20-21-апрель күнү Чүй, Талас, Ош, Жалал-Абад, Баткен облустарында көпчүлүк аймактарда мезгил-мезгили менен жаан жаап, тоолуу райондордо кар жаашы күтүлөт, 21-апрель күнү айрым жерлерде жаан-чачын катуу жаашы күтүлөт. Ысык-Көл, Нарын облустарында жаан-чачын айрым жерлерде күтүлөт. Бийик тоолуу аймактарда жолдор тоңголок, тайгак болушу күтүлөт. Батыштан соккон шамалдын ылдамдыгы секундасына 4-9 метрден, Ысык-Көл акваториясында 15-20 метрге жетиши күтүлөт.
22-23-апрель күнү туруксуз аба-ырайы сакталып турат, айрым жерлерде жаан-чачын жаашы мүмкүн. Абанын температурасы бир аз жогорулошу күтүлөт.

Экстремисттик жана террористтик кылмыштар үчүн абакка кесилгендерди бөлүп кармоо боюнча мыйзамга президент кол койду

Президент Алмазбек Атамбаев “Кыргыз Республикасынын Жазык-аткаруу кодексине өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндө” мыйзамга кол койгонун президенттин басма сөз кызматы билдирди.

КР Жогорку Кеңеши бул мыйзамды 2016-жылдын 16-мартында кабыл алган.

Камакка алуу жайларында экстремисттик багыттагы үгүт иштерин жүргүзүү мүмкүнчүлүгүн азайтуу үчүн экстремисттик жана террористтик кылмыштар үчүн абакка кесилгендерди бөлүп кармоону камсыз кылуу – бул мыйзамдын максаты.

Мыйзам расмий жарыяланган күндөн тартып он күн өткөндөн кийин күчүнө кирет.

Президентке кайрылуу: "Кадыров менен Асановду баш кесер Батукаевден дагы жаман кылышты..."

Кыргыз Республикасынын Президенти А.Ш.Атамбаевге

Кыргыз Республикасынын Башкы прокурору И.Ы.Жолдубаевага

Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарына

К а й р ы л у у

    Сиздерге биз калыстыкты, чындыкты издеп кайрылып жатабыз, элдик жигит Кубанычбек Кадыров жөнүндө өз оюбузду  билдирип койсокпу деген ниетте болуп жатабыз, акыркы күндөрү массалык-маалымат каражаттарына (өзгөчө КТРКда) Кубанычбек жөнүндө өтө жат терс мааниде, байма-бай телеберүүлөр, макалалар жарыяланып чыгып жатканы, бизди өтө жииркентип, тынсыздандырып жатат, баш кесер Батукаевден дагы жаман кылышты го. Эми телефон аркылуу сүйлөшүп же жөн эле отуруп сүйлөшүп койгону үчүн эле камап коюшса, анда мамлекетибизде адам калбай калат го. Учурунда Алмазбек Шаршенович оппозицияда жүргөндө “бакиевдердин бийлигине каршы кетмен көтөрүп чыккыла” деп, керек болсо  мындан да жаман сөздөрдү айтып жүрчү эмес беле, анда бакиевдер деле камап койсо жарашмак. “Өзүнүн башындагы төөнү көрбөй, бирөөнүн башындагы чөптү” көрүптүр дегендей эле болду.  Эми бир сөз, болгону сөз үчүн камап койгондору бул Исмаил Исакович айткандай “адамгерчилике дагы, эч бир мыйзамга дагы туура келбейт”.  Сүйлөшүүлөрү монтаж экендигин, биз эле эмес Бекназаров баштаган бир топ саясатчылар, коомчулук айтып жатышат го. Эгерде Кубанычбектин күнөөсү болсо, далилденсе, анда эмне себептен камакта болгону үчөө гана отурушат, анда чогулуп, бийликти күч менен басып алабыз деген саясатчыларды, ошол окуяга тийиштүү адамдардын баарын эбак эле камаш керек эле да, же революцияны жалгыз эле Кубаныч менен Асанов кылганы жатыптырбы? Революция кылыш бул оңой иш эмес, сиздер жакшы билгендей, революция кылыш үчүн биринчиден өтө чоң каражаттар сарпталаары шарт, экинчиден эл колдош керек дегендей. Ошол акчалар бар бекен, УКМК табышыптырбы, жанагы сүйлөшүп жатышканда, “элдерге акча таратат экен” деген сөздөр болуп жатат, анда бир аз күтүп туруп эле, акча курал берип жатканда, кармаш керек эле да, Бакиевтердин бир жакшы жери, алар провокацияларды жакшы уюштурушчу, “Обондорго” жакшы акчаларды дагы төлөп беришчү. Жок дегенде ошолордой кылып бир провокация уюштуруп коюш керек эле, бир администрацияны басып талкалап дегендей, ошондо эл ишенмек. Анан булардын колунда же ташы болбосо, же бир союлу болбосо, же бир акимитатты басып алышпаса, дагы бир жолу айтсак, бул жөн эле сөз. Эгерде элдерге миллиондор таркатылып, чынында революция боло турган болсо, анда эмдигиче жер-жерлерде митингдер башталып, акимиаттар басылып, 2010-жылдагыдай окуя болуп кетпейт беле? Бул жерде жөн жерден эле каралоо, саясий куугунтук болуп жатабы деген ойдо болуп жатабыз.

КСДП “опп” деши менен "Ата Мекен" “хоп” деди

Мындан бир аз мурдараак эле парламенттеги КСДП фракциясы жабык жыйынга чогулуп, спикерлик орунга жулкунуп турган эки талапкерди тең палатага алып чыгуу боюнча чечим кабыл алышты. Угушубузга караганда фракция эки жаатка бөлүнүп, бир тарабы Төрөбаевди, бир тарабы Исаевди колдоп “кырчылдашып”, акыры айла кеткенде ушундай чечимге келишкен.

Анан көп узабай эле 10 депутаты менен жабык отурум өткөрүмүш кылган “атамекенчилер” дагы дал ушундай жыйынтыкка келишти. Тагыраагы, талапкерлерге жашыруун добуш берилип, 5 депутат Исаевди, 5 депутат Төрөбаевди колдогон. Жыйынтыгында эки талапкер тең жалпы жыйында “күч сынашмай”  болду.

Эми төраганы шайлоо ушул жуманын шаршемби күнү жалпы жыйында чечилери болжолдонууда.

 

КСДП фракциясы эки талапкерди тең палатага алып чыгуу чечимин кабыл алды

Бүгүн, 18-апрелде Жогорку Кеңеште КСДП фракциясы жабык жыйын өткөрүп, анда парламент төрагалыгына аттанып жаткан талапкерлер тууралуу маселени карады. Жыйын сонунда аталган фракциянын депутаты Мурадыл Мадеминов эки талапкерди тең палатанын кароосуна алып чыгуу чечими кабыл алынганын журналисттерге билдирди. “Бизге бир талапкерди бөлүп көрсөтүү кыйын болду. Анткени Канат Исаев дагы, Бакыт Төрөбаев дагы спикерликке татыктуу адамдар. Ошондуктан экөөнү тең палатага алып чыгууга макул болдук” деди депутат.

Эске сала кестек, парламент төрагалыгына “Кыргызстан” фракциясынын лидери Канат Исаев менен “Өнүгүү-Прогресс” фракциясынын лидери Бакыт Төрөбаев ат салышууда.

Депутат Бокоев депутаттык батирлерди сатууну сунуштады

“Республика-Ата Журт” фракциясынын депутаты Кенжебек Бокоев эл өкүлдөрү жашабай бош турган батирлерди сатып ийиш керек деген оюн ортого салды. 15-апрелде өткөн фракция жыйынында ал “Депутаттар үчүн азыр 37 батир бар экен. Анын жетөөсү Бишкектин ар кайсы райондорунда жайгашкан. Ошол жети батирди сатыкка койсо, калган 30у кесиптештерге кеңири жетет да” деди.

Албетте, бир чети ЖКдагы “араң жанын багып жүргөн кембагал” Анвар Артыков сыяктуу депутаттар менчиктештирип алганча, сатып ийген мамлекет үчүн пайдалуу болот окшойт…

Президент Атамбаев Түркиянын соода биржалары жана палаталары бирлигинин төрагасын кабыл алды

Бүгүн президент Алмазбек Атамбаев Түркиянын соода биржалары жана палаталары бирлигинин төрагасы Мустафа Рифат Хисаржыклыоглуну кабыл алды. Бул тууралуу президенттин басма сөз кызматы билдирди.

Жолугушууда Кыргызстан менен Түркия ишкерлеринин ортосундагы кызматташтык маселелери, ошондой эле эки өлкөнүн ишкерлер чөйрөсүнүн ортосундагы өз ара аракеттешүүнүн келечеги талкууланды.

Алмазбек Атамбаев менен асы Мустафа Рифат Хисаржыклыоглу ошондой эле түркиялык компаниялардын Кыргызстандагы ишмердигине жана экономиканын артыкчылыктуу тармактарына инвестициялар үчүн шарттарды жакшыртуу максатында экономикалык эркиндикти камсыз кылуу боюнча мамлекеттик органдар тарабынан аткарылып жаткан иштерге да көңүл бурушту

Кыргызстандын Евразия экономикалык бирлигине кириши жана Евробиримдик тарабынан артыкчылык (ВСП+) макамынын берилиши менен өлкө экономикасынын өнүгүшү үчүн жаңы мүмкүнчүлүктөр ачылганын эске алуу менен эки өлкөнүн бизнес чөйрөлөрүнүн ортосундагы байланыштарды активдештирүүнүн мааниси белгиленди.

Батыралиевдин буга чейинки “өнөрлөрүнөн” Сооронбай Жээнбеков кабардар эмеспи?

Саламаттыкты сактоо министри Талантбек Батыралиевди жазып отуруп, анын ким экендигин коомчулук билмек тургай тажап бүтүшкөнү качан? Акүйдөгү айрым тирөөчтөрү гана анын ким экенин ажырата албай, коргоого алышканы жалганбы? Жаңы өкмөттүн курамынан премьер Сооронбай Жээнбеков жол транспорт министри Аргынбек Малабаевден гана арыла тургандыгын айтты. Кызык, ар апта сайын улам бир былыгы ачылган Батыралиевдин буга чейинки “өнөрлөрүнөн” Сооронбай Жээнбеков кабардар эмеспи? Эгерде бул министрди тез арада өкмөт курамынан кууп чыгып, жоопкерчиликке тарттырса, жүздөгөн ак халатчандардын алкышына арзымак. Батыралиевдин анык жүзүн ММКлар ар апта сайын коомчулукка ачып берип жатса, аны бийлик төбөлдөрү билгиси келбей жатканы жакшы жышаан эмес го? Өкмөт курамына толук кандуу кан жүгүртүүнү Сооронбай Жээнбеков чындап кааласа, Батыралиевди тез арада “сокур ичегини” кесип салгандай арылышы керек.

Булак: “Азия news

Чыңгыз Айдарбеков Кыргызстандын Япониядагы элчиси болуп дайындалды

КР президенти Алмазбек Атамбаев бүгүн, 18 апрелде, кол койгон жарлыкка ылайык Айдарбеков Чыңгыз Азаматович Кыргыз Республикасынын Япониядагы  Атайын жана ыйгарым укуктуу элчиси болуп дайындалды. Бул тууралуу президенттин басма сөз кызматы билдирди.

Ч.Айдарбеков буга чейин Жогорку Кеңештин аппаратынын Эл аралык байланыш жана протокол бөлүмүн жетектеген.

“Төө куштун позициясы”

Жыл сайын өкмөт алмаштыруу өнөкөтү болот, быйыл да уланды. 2010-жылдан бери санаганда (Р.Отунбаева, А.Атамбаев, Ө.Бабанов, Ж.Сатыбалдиев, Ж.Оторбаев, Т.Сариев) жетинчи премьер-министр дайындалууда. КСДП сунуштаган Сооронбай Жээнбековду Жогорку Кеңештеги 6 фракция түгөл колдоого алганына караганда, талапкердин шайланаарына шектенген деле киши калбай, иниси Асылбек Жээнбеков ЖКнын төрагалыгынан өз эрки менен баш тартып, отставкага кетти.

Оппозиция сымал “Республика – Ата Журт” менен “Бир Бол” фракцияларынын альтернативдүү кандидат сунуштай албай калганы алардын анык жүзүн көргөзүп, айдама, жанбагар, жасалма оппозиция экенин дагы бир жолу тастыктады. Албетте, Алмазбек Атамбаевдин аркасы менен Сооронбай мырза “кыйналбай-кысталбай”, эч тоскоолсуз, жүз пайыз колдоо менен бир да каршы, калыс жок премьерликке барып отуруп калды. Президент да бекеринен Сооронбай  Жээнбековдун талапкерлигине токтолгон жок. Алдыда келе жаткан президенттик шайлоо алдында өтө ишенимдүү адамды дайындоо кажет болуп, баардык талаптарга “ушу киши” дал келгенин айтышууда. Соке дос, КСДПнын ветераны, түштүктөгү көзгө басары, мамлекеттик кызматтардын баардык тепкичтерин басып өткөн, тажрыйбасы мол жагынан туура келгенден тышкары, эң ишенимдүү, сатпайт, арттан “суу куйбайт” деген сапаттары баардыгынан анын талапкерлиги негизги ролду ойногону айтылууда. Айтор, аткаруу бийлигин алмаштыруу

“камырдан кыл суургандай” кынтыксыз ишке ашырылышы президенттик  институттун таасири күч экенин, альтернативалык үн жок экенин көргөзүп койду. Ошентип, өкмөттөгү устукандар тартылып бүтүп, эми спикерлик талашка түштү. Башында КСДП фракция лидери Чыныбай Турсунбеков менен КСДПнын дагы бир ветеран депутаты Иса Өмүркуловдун аттары айтылып келсе, кечээги президент менен башкаруучу коалиция лидерлеринин жолугушуусунан кийин “Кыргызстан” фракциясынын лидери Канатбек Исаев менен “Өнүгүү-Прогресс” фракциясынын лидери Бакыт Төрөбаевдердин аттары аталып бүтпөй жатып, эки баатыр буйдалбай шымалана баштады.

Таң атпай Канатбек Исаевге каршы кара пиар башталып, “ал жарабайт, тендер чатагына аралашып, премьер-министр Темир Сариевди кулатууга катышкан, коомчулук “атайын кызмат алуу үчүн жүгүргөн” деп түшүнөт, Канаттын шайланганы этикага жатпайт” деген кептер таратылууда. Ага жооп иретинде, “Кудай урбадыбы, мамлекет кыйналып жатканда коррупция боюнча чуу чыгып жатса, унчукпай жатышы керек беле? Мамлекет башына так ушундай кайдыгер эмес, элдин кызыкчылыгы үчүн тикесинен тик тура-турган, өткүр жаштар керек. Баарына макул болгондорго тоюп, азабын тартып бүттүк го. Бакыт Төрөбаев деле жаш, өсүп келе жаткан кадр, бирок, ал жоош, жүүнү бош, кылтыйып, “төө куштун позициясын” карманган неме, далай ирет өнөктөштөрүн сатып кеткен, “Каркыраны казактарга берилсин” деп добуш берген, улуттук кызыкчылык үчүн туруп бере албайт, ал жарабайт” деп жооп беришүүдө.

Фракция лидерлери менен жолугушууда Алмазбек Атамбаевдин: “Премьер Оштон болуп атат, мен да түштүктөн, Баткенден болуп атам (санжырасын боюнча түпкү теги Баткенден келген кыргыз экенин тарыхчылар тактаганынан улам айтса керек), регионалдык балансты карабасак болбойт, баары түштүктөн болуп калса,эл кандай карайт, андыктан, спикер түндүктөн болсун, Канат Исаевди колдоп коелу” дегенсиген маанидеги сөзүнөн кийин ошол жыйынга катышкан коалициялаш Бакыт Төрөбаевдин альтернатива болуп чыгышы көпчүлүк үчүн табышмакка айланып, ар кандай пикирлер жайнап кетти.

Бири, “президенттин сөзүнөн кийин Бакыт тынч калбай, альтернатива болуп жатканына караганда аппараттан бирөө-жарымы козутканго-оо?” дешсе, экинчиси, “жо-оок ай, “президент чыкпа” десе Бакыт чыкмак эмес, дароо өчмөк, андай кесе айтылбагандан кийин чыгып атат да, аппараттагылар деле, премьер атаандашсыз кеткенден кийин демократиялык нормалар сакталышы керек, спикер альтернативалык жол менен шайлануусу керек дегенди туура көрүп жатат, президент ачык колдоп жаткандан кийин Канат эле өтөт, башкаруучу коалиция (“Өнүгүүдөн” башкасы) менен “Бир Бол” колдосо, “Республика – Ата Журт” менен “Өнүгүүдөгү” “сойкулар” колдосо, добуш ашып түшөт” дешүүдө. “Тымызын регионалистер менен иштеп, акчага сатып алууну көздөп жаткан Бакыттын да бир билгени бар” дегендер да жок эмес.

“Экөөнү тең өткөрбөйт, ушундай маанилүү кызматты президенттик шайлоо алдында тобокелге салып, “багыңардан көргүлө” деп, улак тартыштын эрежеси менен берип койбойт, ажонун бир билгени бар” дегендер да четтен чыгууда. Алардын айтымында, мындай планды ишке ашыруу текейден арзан. Парламенттеги жеңил-желпи оппозициябызга, “талапкер чыгарбагыла, каршы болуп койгула” десе эле, иш бүттү да. Башкаруучу коалициянын добуштарын экөө  35-37ден бөлүп алып, экөө тең өтпөй калышы ажеп эмес. “Көбүрөөк добуш алган эки талапкер экинчи турга чыксын” дейин десең, булар экөө эле болуп атпайбы.

Эмне үчүн оппозиция жымыйып унчукпайт? Эмне үчүн үчүнчү талапкер жок? Демек, экинчи тур болбойт. Жаңы шайлоо болот. “Кайра шайлоого мурункулар катышпайт” дегендердики да ишенимдүүдөй угулат. Андай болсо эмне дейсиң? Кимге таарынасың? “Ким болбосун, багыңан көр” дейт да. Туурабы?  “Дымагыңар күч, президент болом дейсиңер, рейтингиңер төмөн экенин көрдүңөрбү, жылкыңарга ченеп ышкырып жүргүлө, капа болбогула, жашсыңар, силердики алдыда” деп, президенттик шайлоо алдында жаштарды орду-ордуна коюп койсо кандай болот? Керек болсо, “эл менен иштешип, рейтингиңерди көтөргүлө, өкмөткө барып иштегиле, айыл чарбасын моюнга алгансың, тиги министриң тарта албай жатат, өзүң бар!” десе, моюн толгогонго Бакыттын духу,

дарманы келеби? Мындай суроо берилсе, “коркуп, шылкыйып, айдаган жакка басып берет да” дегендер арбын экени талашсыз. “Анан, айгырсыз калган үйүрдү чоң айгырдын үйүрүнө имерип албай жаны жокпу?” дегендер андан көп!

Булак: “Азия news

“Манас” аэропортунда жасалма паспорт менен Стамбулга учууга камынган жаран кармалды

17-апрель күнү “Манас” аэропортунан жасалма паспорт менен учууга камынган жаран колго түштү. Бул тууралуу Чек ара кызматынан билдиришти.
Маалыматка караганда “Бишкек-Стамбул” каттамы боюнча жүргүнчүлөрдү каттоо учурунда колго түшкөн адамдын паспорту жасалма экени билинген. Учурда тиешелүү документтер толтурулуп, ал жаран УКМКнын аймактык бөлүмүнүн кызматкерлерине өткөрүлүп берилди.

Кубан Мамакеевди табалап, сынтаккандарга кулак кагыш

Легендарлуу экс-прокурор Кубан Мамакеев 8 айдан бери камалып, адилеттүүлүккө жетпей келет. Табиятынан чындыкты сүйгөн, коррупцияга каршы чечкиндүү күрөшкөн Кубан мырза бийликтеги бир ууч көралбастардын куйругун басып алганы үчүн укугу тебеленип, абак артында күн кечирүүдө. Албетте, бул күндөр да өтөт. Кызыгы, Кубан мырза 8 айдан бери чындыкка жетпей, абак артында моралдык-психологиялык жактан жабыркап жатса, душмандары сыртта туруп алып ага сынтаккандары кандай? “Түрмөгө жылан да жатпасын” дейт. Эр жигиттин башына иш түшүп турганда табалап, кытмыр жылмыйып тургандары эркекчиликке жатабы? Ушинтип отуруп, кыргыздын айкөлдүк, кең пейилдүүлүк, кечиримдүүлүк сапаттарын да курутуп бүтүрөт экенбиз го?..

Булак: “Азия news

Малабаев кызматынан кеткени гана болбосо, жоопкерчиликке тартылбайт

Тендердин айынан териси тескери сыйрылып кала жаздаган экс-премьер-министр Темир Сариев жол куруудагы мыйзамсыз жүрүштөрү боюнча аягына чейин күрөшөрүн, керек болсо, Аргынбек Малабаевди каматып ийгенден кайра тартпай тургандыгын кыйытууда. Бул эми Темикенин текиреңдегени. Аныгында, Аргынбек агабыз жаңы өкмөт башчы Сооронбай Жээнбековдун жакын кайниси, арылатканда Алмаз Шаршенович менен апасы жагынан тууган экендигин көпчүлүк биле бербейт. Ошон үчүн канчалык бут тосушпасын, “отко салса күйбөгөн, сууга салса чөкпөгөндөй” образ жаратып жаткан Малабаевди премьер кезинде Темир Сариевдин кызматтан алууга “тиши өтпөй” койгондугу да бекеринен эмес. Андыктан, Аргынбек мырзанын жоопко тартылышы кыйын. Тамырлуу жигит. Кичине убакыт өткөн соң, Малабаев мартабалуу кызматка келбесе эле мага келгиле! Мурдумду туура кесип берейин…

Булак: “Азия news

Бишкек эл аспаптар оркестри Актөбөдө өтчү “Зубанов көктөмү” аттуу Эл аралык музыкалык сынакка жөнөп кетти

Жалпы музыка сүйүүчүлөрүнүн жүрөгүнөн түнөк тапкан Бишкек шаардык мэриясынын эл аспатар оркестри дүйнөлүк классикалык чыгармалардан тарта кыргыз элинин кылымдарды карыткан күүлөрүн эң мыкты деңгээлде аткарып өз чеберчиликтерин көрсөтүп келишет. Бул оркестрдин түзүлгөндүгүнө аз мезгил болсо дагы жалаң жагымдуу чыгармаларды жандуу аткаруу менен элдин алкышына арзып, кеңири күйөрмандарга ээ. Мындай ийгиликтерди анын дирижеру Кыргыз Республикасынын Эл артисти Бакыт Тилегенов жаратып келет десек жаңылышпайбыз.
Кыргыз элин музыка жаатында даңазалоо максаты менен Бакыт Тилегенов жетектеген эл аспаптар оркестринин жааматы анын солисттери Улан Качкыналиев, Мунарбек Чобиев, Гулнара Өмүрзакова, Бактыгүл Бокоевалар Казак Республикасынын Актөбө шаарында өтүүчү Ахмед Зубановдун 110-жылдык маарекесине арналган “Зубанов көктөмү” аталышындагы Эл аралык сынагына сапар алышты. Аталган сынакка КМШ өлкөлөрүнөн 500дөн ашуун катышуучулар келип өз өнөрлөрүн көрсөтүп ат салышмакчы.
“Зубанов көктөмү” сынагында Бишкек шаардык мэриясынын эл аспаптар оркестри да музыка дүйнөсүндөгү чыгармачылыгы бийик экендигин көрсөтүп, байрагыбызды жогору көтөрүп, алдыңкы сыйлыктарга татыктуу болушуна чын дилибизден тилектешпиз. Сиздердин ийгиликтериңиз жалпы кыргыз элинин ийгилиги.

Исаев менен Төрөбаевдин тагдыры бүгүн чечилиши мүмкүн

Төрөгалык орун үчүн жан алы калбай чуркап жатышкан эки фракциянын лидерлери Канат Исаев менен Бакыт Төрөбаев ортомчулардын “сүйлөшкүлө” дегенине болбой көшөрүп, “өзүм билем” деп өчөшүп турган убагы. Парламенттик коалициянын анабашы Чыныбай аке чыркырап, эки лидерди эпке келтире албай эси ооп, “бүгүн акыркы күнүңөр, бир пикирге келсеңер келдиңер, болбосо тагдырыңар жалпы жыйында чечилет” деп бурк этиптир. Маалыматтарга караганда КСДПнын депутаттарынын басымдуу бөлүгү Канат Исаевди алдыга сүрөсө, Бакыт Төрөбаевди дагы “төргө” отургузууга кызыккан эл өкүлдөрү бар экен. Чыныбай Турсунбеков бир гана талапкерди алып чыгууга жан үрөгөнү менен кээ бир ксдпчылыр эки талапкер чыгып, ачык добуш берүү аркылуу шайлануусун айтканын уктук.

Эквадордогу жер титирөө 235 адамдын өмүрүн алды

Акыркы он жылдагы эң катуу жер силкинүү Эквадордо катталып, анда 235 адам көз жумуп, 1500 киши ар кандай жаракат алды. Күчү 7,8 баллга жеткен жер тиритөө 17-апрель күнү кечинде болгон.

Өлкө бийлиги кырсыктан жабыркагандардын саны дагы өсүшү мүмкүн экенин билдиришти. Учурда куткаруу иштерине 10 миң аскер кызматкерлери менен 3500 полиция тартылган.

Эквадордун президенти Рафаэль Корреа Италияга болгон сапарын токтотуп, өлкөдө өзгөчө кырдаал жарыяланганын жана калдыктардын астында тирүү калгандарды сактап калуу башкы максат экенин билдирди. “Бузулган имараттарды кайра курса болот, бирок кыйылган өмүрлөрдү кайтарууга болбойт, биз үчүн эң оору ушул” деди президент өз сөзүндө.

 

Кыргызстанда “Элдик парламент” аттуу оппозициялык саясый күч түзүлдү

Дал ушундай аталыштагы саясый күч жанданды. 12-апрель күнү А.Осмонов атындагы Улуттук китепканада коомдук, саясый күчтүн бет ачар салтанатынын ачылышы болуп өттү. Ачылыш аземди белгилүү саясый ишмер, экс-вице-премьер-министр, саясатта ар бир айткан пикирин аргумент менен негиздеп, өңгөлөрдөн өңчөй фактыларга таянуу менен өзгөчөлөнгөн айтылуу Бекболот Талгарбеков ачып, саясый күчтүн алдыдагы максат, тилек, план, стратегиялары менен тааныштырды. Аталган саясый күчтүн демилгечи тобу 9 адамдан турса, курамы коомдук негиздеги 105 депутаттан куралмай болууда. Демилгечи топто мамлекетчил инсан Бекболот Талгарбеков, Торобек Колубаев, бир кездери Аликбек Жекшенкулов түзгөн “Коомдук парламенттин” башында турган Абдыганы Эркебаев, ЖК депутаты Кубанычбек Жумалиев, экс-губернаторлор Болоткан Кумаров менен Мамасадык Бакиров, Афган согушунун ардагери, полковник Александр Гусев, Бишкек шаардык сотунун экс-төрагасы Марат Султанов, дипломат Эсен Салиев сындуу мурда-кийинки чиновниктер армиясынан куралды. Коомдук негиздеги депутаттардын тандоо принциптери мамлекеттик бийликке да, оппозицияга да көз карандысыз, мамлекетчил позициясы бар, артында коррупциялык, криминалдык “калбырлары” жок, анык мыйзамдуулуктун үстөмдүгү менен иштеген эл өкүлдөр институтун түзүүнү максат кылышууда. Негизги максат, өлкөдөгү саясый, оор социалдык-экономикалык абалды, элдин мүдөө-көйгөйлөрүн талкууга алып, түзүлгөн оор шарттардан чыгуу, аны чечүү жолдорун сунуштоо багытында иш алып барууну көздөшөт.
Саясый күчтүн тушоо кесүү салтанатында Бекболот Талгарбеков алдыдагы пландар менен алыс-жакындан келишкен делегаттарды, журналисттерди тааныштырды. Эмки кадам саясый институт болуу алдында турган “Элдик парламент” коомдук бирикмесинин устав, жоболорун бекитүү, 19-апрель күнү ММК үчүн атайын пресс-конференция өткөрүүнү пландашууда. Ал эми 26-апрелде региондордон келишкен жактоочулардын алгачкы жыйыны өтмөй болду.
Эмненин болбосун “туулганына эмес, турарына сүйүн” деген кеп бар го. “Элдик парламент” аталышындагы саясый күчтүн өлкөбүздү оор шарттардан алып чыга турган идеяларды сунуштаарын, бийлик менен оппозиция сындуу негизсиз тиреш, ит жыгылыш сыяктуу ыплас жолдо караламай өнөктүгүнөн бийик болуп, жаңы саясый маданиятты, саясый жаратмандыкты, күрөштүн цивилдүү ыкмаларын сунуштаарына ишене туралы. Башкасынан мурун саясый майданда ымалашкан адамын сатып кетпей, туруктуулуктун бийик үлгүсүн көрсөткөн Бекболот Талгарбеков сындуу инсандар турганда бул күчтүн эртеңине ишеним артса болчудай.
Калыгул Бейшекеев
Булак: “Азия ньюс”

Орусиянын эң сулуу селкиси тандалды

Москвада өткөн “Мисс-Орусия-2016” конкурсунда Тюменден келген 18 жаштагы Яна Добровольская жеңүүчү болду. Ага баасы 1 млн. долларлык алтын менен бриллианттан жасалган таажы жана 3 млн. рубль акча, ошондой эле авто унаа тапшырылды.  Эми ал “Дүйнө Сулуусу” конкурсуна катышып, өз өлкөсүнүн намысын коргойт.

Жолдубаеванын тууганы маң зат менен колго түшкөнү айтылууда

2016-жылдын 9-апрелинде чөнтөгүнө 2,03 грамм маң затты салып, кыргыз-казак чек арасынан камырабай өтүп бара жаткан Эрмек Жолдубаев аттуу кыргыз жараны кармалганы тууралуу  социалдык түйүндө кызуу талкуу болду. Айрымдар аны баш прокурор Индира Жолдубаеванын туугандарынан болсо керек деп божомолдошкон.

Ал эми башкы прокуратура атайын билдирүү таратып, Жолдубаев Эрмек Ырысбаевич деген жаран кыргыз-казак чек арасын кесип өтпөгөнүн жана Бишкекте эле жүргөнүн билдирди. Шамал болбосо теректин башы кыймылдабайт дечү беле?

Kyrgyztoday

Жолдубаеванын тууганы маң зат менен колго түшкөнү айтылууда

2016-жылдын 9-апрелинде чөнтөгүнө 2,03 грамм маң затты салып, кыргыз-казак чек арасынан камырабай өтүп бара жаткан Эрмек Жолдубаев аттуу кыргыз жараны кармалганы тууралуу  социалдык түйүндө кызуу талкуу болду. Айрымдар аны баш прокурор Индира Жолдубаеванын туугандарынан болсо керек деп божомолдошкон.

Ал эми башкы прокуратура атайын билдирүү таратып, Жолдубаев Эрмек Ырысбаевич деген жаран кыргыз-казак чек арасын кесип өтпөгөнүн жана Бишкекте эле жүргөнүн билдирди. Шамал болбосо теректин башы кыймылдабайт дечү беле?

Kyrgyztoday

Доклад о правах человека: "Вечерку" захватили близкие к властям лица

Бюро по вопросам демократии, правам человека и труду Госдепартамента США опубликовало в среду очередной доклад о нарушениях прав человека в странах мира, охватывающий 2015 год, и представило его в конгресс. Такие доклады издаются с 1977 года, и многие страны воспринимают их болезненно, а Госсовет Китая с 1998 года выпускает в ответ ежегодный “Доклад о правах человека в США”.
Выступая 13 апреля на презентации доклада в Вашингтоне, госсекретарь Джон Керри заявил, что правительство любого государства в мире, включая и Соединенные Штаты, имеет все возможности улучшить ситуацию с правами человека у себя в стране. И в государствах, где права человека соблюдаются, люди становятся счастливее и свободнее.
По его словам, в последние месяцы ситуация с демократией и соблюдением прав человека улучшилась в Тунисе, Нигерии и Мьянме. Другим примером является Вьетнам, где продолжается правление одной партии, однако власти впервые согласились на создание в стране независимых профсоюзов. Кроме того, нельзя не приветствовать, что в прошлом месяце в Азербайджане 10 политзаключенных получили свободу.
Керри отметил, что в прошедшем году правительства во многих странах подавляли фундаментальные свободы, отправляя в тюрьму журналистов за критические материалы, жестко ограничивая деятельность неправительственных организаций или вовсе закрывая их за так называемое продвижение “иностранных идеологий”.
Он также отметил, что коррупция, зачастую безнаказанная, оказывает губительное влияние на демократию и соблюдение прав человека. Властные институты теряют доверие населения, если оно не может рассчитывать на честное и беспристрастное решение их проблем в суде, получение базовых государственных услуг без взятки или участие в политическом процессе без подрыва их усилий путем коррупции.
В докладе отмечается, что “авторитарные правительства душат гражданское общество, так как опасаются общественного контроля и ощущают угрозу со стороны граждан, объединяющихся способами, которые власти не имеют возможности контролировать. “Исторически авторитарными режимами” названо правление в Северной Корее, на Кубе, в Китае, Иране, Судане и Узбекистане.
В нем также осуждаются террористы “Исламского государства” за отличающиеся жестокостью нападения на гражданское население: “Неудивительно, что первое, что сделала эта террористическая организация, когда заняла сирийский город Ракка, было уничтожение или изгнание активистов гражданского общества, которые защищали там права человека”.
В Кыргызстане наиболее заметные нарушения наблюдались в судебной практике, кроме того, имели место пытки и незаконные задержания, притеснение милицией национальных и сексуальных меньшинств, а также рутинные нарушения процедур на всех стадиях рассмотрения судебных жалоб. Остаются большой проблемой коррупция и преследование как местных, так и международных неправительственных организаций.
4 октября были проведены парламентские выборы, перед которыми парламент принял закон, что только те граждане, которые сдадут свои биометрические данные и отпечатки пальцев, будут включены в избирательные списки. Судья Конституционной палаты Клара Сооронкулова лишилась своего поста за то, что публично выразила мнение против закона. Она и другие эксперты заявили, что ее увольнение произошло под влиянием президентского аппарата на судебную власть.
В течение года предпринимались попытки препятствовать свободе независимых средств массовой информации. Например, владелец и редакция крупнейшей в стране русскоязычной газеты “Вечерний Бишкек” заявили, что аппарат президента предпринял скоординированные действия по захвату акций газеты и передаче их в руки лиц, близко связанных с властями.
Начиная с сентября 2014 года, лица с близкими к властям интересами требовали от владельца “Вечернего Бишкека” Александра Кима передать им определенную часть акций компании. Когда Ким отказался это делать, налоговые и финансовые власти начали против него расследование, и в январе суд принял решение, что он должен передать половину газеты бизнесмену, близко связанному с властями, говорится в докладе.
Пространство свободы СМИ в стране сократилось также в результате действий властей по переходу на цифровое телевидение. Например, радио “Ынтымак” в Оше было вынуждено сократить свое вещание, а всеобщий переход на цифровое вещание консолидирует власть в руках ограниченного числа владельцев хорошо финансируемых каналов.
Несмотря на то что закон запрещает иностранцам владеть местными СМИ, в стране определенная их часть находится в руках зарубежных владельцев через местных партнеров. В местном вещании доминируют русскоязычные телеканалы, которые первенствуют и в местных рейтингах. Определенное количество российских СМИ свободно действует в стране, а власти относятся к ним как к местным медиа.
В 2015 году имели место и случаи нападения на журналистов со стороны лиц, предположительно связанных с властями. К примеру, 23 января неизвестный совершил нападение на журналиста Булата Сатаркулова после того, как он заснял на камеру действия пограничников, которые не позволили оппозиционному политику Адилю Турдукулову вылететь из страны для встречи с официальными лицами другого государства.
Как и в предыдущие годы, журналисты и лидеры НПО заявляют, что некоторые СМИ получают инструкции, чтобы их журналисты не делали критических сообщений об определенных политиках или правительственных чиновниках и требуют от некоторых новостных СМИ освещать те или иные события в определенном ракурсе или вообще игнорировать некоторые события.
Телеканалы испытывают все большее давление властей, которые требуют, чтобы те готовили материалы в поддержку правительственной политики и готовили критические сюжеты об НПО, оппозиционных деятелях и гражданских активистах, при этом подобные атаки часто совершаются несколькими каналами одновременно. Нередко подобные сюжеты передаются телеканалам почти в готовом виде вместе с инструкциями.
В то время как клевета формально не является уголовным преступлением, представители гражданского сектора заявляют, что поправки о ложном сообщении фактически реанимируют клевету как криминальное деяние. Журналисты отмечают, что когда на них или их СМИ подаются иски за клевету в гражданские суды, это обычно ведет к их банкротству.
Например, 29 июня Аламединский райсуд Бишкека постановил, что журналист Дайырбек Орунбеков опорочил честь и достоинство президента, и осудил его к выплате президенту двух миллионов сомов (26 тысяч 534 доллара), причем в ходе обвинения Генпрокуратура увеличила размер иска вдвое, так как Орунбеков якобы продолжил распространять непроверенную информацию в интервью газете “Вечерний Бишкек”, – отмечается в докладе.
Наиболее серьезными проблемами в Казахстане также названы ограничение свободы слова, собраний, религии и ассоциаций, а также зависимость судов от властей. В докладе говорится, что “уголовный и административный кодексы, а также закон о торговых союзах накладывают новые ограничения на гражданские свободы”, при этом “коррупция по-прежнему широко распространена, но люди у власти, а также те, кто имеет связи в правительстве или в правоохранительных органах, остаются безнаказанными”.
Власти Таджикистана препятствуют политическому плюрализму и подлинному волеизъявлению граждан во время выборов, так что население не обладает возможностью менять свое правительство путем свободных и справедливых и выборов. В стране повсеместно применяются пытки и жестокое обращение с задержанными и другими лицами, а также репрессии против политических активистов и оппозиционных групп.
Исполнительная власть Узбекистана во главе с президентом практически полностью контролируют все политические процессы в стране, избиратели лишены подлинного выбора. Наиболее значительными проблемами являются жестокое обращение и пытки задержанных, отказ от правовых процедур: “Власти подвергают правозащитников, журналистов и других, кто критикует правительство, а также членов их семей притеснениям, произвольному аресту и политически мотивированному преследованию и задержаниям”.
Туркменистан тоже имеет авторитарное правительство под контролем президента и его ближайшего окружения, которые допускают произвольные аресты, пытки, игнорирование гражданских свобод, в том числе ограничение свободы вероисповедания, слова, печати, собраний и передвижения. Власти произвольно вмешиваются в личную жизнь граждан; также продолжаются дискриминация и насилие в отношении женщин.
Власти Азербайджана не наказывают официальных лиц, причастных к нарушениям прав человека, и атмосфера безнаказанности остается нормой, сохраняется практика произвольных задержаний. В 2015 году 13 журналистов и блогеров находились в тюрьмах (сейчас их число сократилось до 9), а директор Института свободы и безопасности репортеров Эмин Гусейнов вынужден был скрываться в посольстве Швейцарии, пока не был вывезен из страны 12 июня самолетом главы швейцарского МИДа.
В Армении в 2015 году основными проблемами были использование государственных средств со стороны властей с целью сохранения своего влияния в стране и обогащения сторонников, а также ограничение независимости судебной системы. В докладе также подчеркивается, что власти Армении оказали серьезную поддержку сирийским армянам.
В Грузии значительной проблемой остается самовольное задержание грузинских граждан российскими силами на административной границе оккупированных территорий; имеются значительные недостатки в правосудии, в том числе давление на суд. Власти недостаточно борются с дискриминацией женщин, этнических, религиозных и сексуальных меньшинств, а также лиц с ограниченными возможностями здоровья.
В Украине серьезной проблемой остается безнаказанность СБУ и МВД за свои злоупотребления. Страна страдает от коррупции и дефицита правосудия. Вызывает также беспокойство коррупция в Генеральной прокуратуре и судебных органах. Правительство не в состоянии применить адекватные меры в отношении судебного преследования или наказания большинства должностных лиц, совершивших нарушения, что создает атмосферу безнаказанности.
Значительное внимание в докладе уделено России. Оккупация и аннексия Крыма в марте 2014 года существенно и негативно повлияли на ситуацию с правами человека. Россия продолжала обучать, вооружать и снабжать пророссийские силы в Донецкой и Луганской областях Украины, к которым присоединились и бойцы из России. Сепаратистские силы в Донбассе, а также оккупационные власти в Крыму стали виновниками тысяч смертей и ранений среди гражданского населения.
27 февраля недалеко от Кремля был убит оппозиционный политик и бывший первый вице-премьер Борис Немцов, который готовил доклад об участии страны в конфликте на Украине. Кроме того, российские власти провели политически мотивированные суды над украинскими гражданами в России, включая суд над депутатом Верховной Рады и делегатом Парламентской ассамблеи Совета Европы Надеждой Савченко, а режиссер Олег Сенцов был обвинен в терроризме.
Правительство России приняло новые репрессивные законы и избирательно применяло уже существующие, чтобы систематически притеснять, дискредитировать, преследовать, лишать свободы, задерживать, штрафовать и подавлять граждан и организации, критикующие деятельность правительства, в том числе НПО, независимые средства массовой информации, блогеров, политическую оппозицию и активистов.
Турецкое правительство подавляло в 2015 году легитимное политическое инакомыслие и расследовательскую журналистику, используя антитеррористические законы. Против журналистов и других граждан были проведены судебные процессы, некоторые оппозиционные СМИ были закрыты или переведены под госконтроль. Кроме того, имеются данные из заслуживающих доверия источников о том, что “правительство или его агенты совершали незаконные убийства”, говорится в докладе.
В целом, в мире отмечается глобальный кризис в сфере госуправления со стороны как государственных, так и негосударственных структур, наблюдается ускоряющаяся тенденция к закрытию пространства для гражданского общества, подавлению свободы СМИ и Интернета, маргинализации оппозиции. Запросы людей всех культур и регионов, желающих, чтобы правительства несли перед ними ответственность, растут, и власти реагируют на их требования вот таким образом.
Источник:zanoza

Госдепартамент США обвиняет Кыргызстан в нарушении ряда прав и свобод граждан

На основе собственного мониторинга о нарушениях принципов демократии во всех странах мира, Госдеп США опубликовал ежегодный доклад в странах мира.
Голос свободы, Бишкек
Государственный департамент США обвинил Кыргызстан в ущемлении прав и свобод национальных и сексуальных меньшинств, применении пыток и политических репрессиях. Об этом сообщает «Вечерний Бишкек» со ссылкой на сайт ведомства.
В докладе затронут и проблема пыток. По мнению американских аналитиков, действия властей Кыргызстана по соблюдению прав человека носят формальный характер. Созданный в 2015 году отдел по борьбе с пытками и насилием при Генпрокуратуре страны неэффективно борется с милицейским произволом, а рекомендации международных партнеров игнорируются при принятии важных законов в области прав человека.
Отдельное место в докладе отведено делу осужденного на пожизненное заключение правозащитника Азимжана Аскарова. Он был осужден вместе с семью другими обвиняемыми в убийстве сотрудника милиции во время межэтнического конфликта летом 2010 года. В докладе отмечается, что в 2014 году адвокаты Аскарова подали жалобу в Верховный суд о пересмотре дела по вновь открывшимся обстоятельствам, но суд проигнорировал факты доказывающие его невиновность. Исчерпав все внутренние механизмы защиты, его адвокаты обратились в Комитет ООН по правам, который не смог рассмотреть дело до конца 2015 года, как ожидалось.
«В докладе Госдепа также отмечается, что в Кыргызстане участились случаи незаконных арестов, содержание в тюрьмах и изоляция политически не согласных граждан в интересах властных структур. При этом под давлением властей оказались и неправительственные правозащитные организации, и гражданские активисты», — отмечает издание.
Авторы доклада также отмечают, что, «несмотря на провозглашенную свободу слова, фактически все СМИ находятся под давлением тех или иных политических групп».
Указывая на увеличение случаев семейного насилия, авторы доклада пишут, что «избиение и сексуальное насилие женщин мужьями никак не регулируется, поскольку правоохранительные органы отмечают преступление как административное нарушение».
«Жестокое обращение с детьми, в том числе избиение, детский труд и сексуальная эксплуатация несовершеннолетних, стало актуальной проблемой в Кыргызстане. Эту проблему признают сами кыргызские госорганы, но не могут эффективно бороться с этим. Поэтому зачастую официальная статистика о насилии детей и женщин намного занижена», — считают в Госдепе.
По оценке американских специалистов, в 2015 году в Кыргызстане продолжились случаи насилия, давлений и репрессии на представителей национальных меньшинств, ЛГБТ со стороны правоохранительных органов.
«В сфере защиты прав человека в стране отмечается атмосфера полной безнаказанности для должностных лиц в правоохранительных органах и других госорганах, которые злоупотребляют своим положением и занимаются коррупцией. Это ситуация отражает неспособность и нежелание центральных властей привлекать нарушителей к ответственности, что позволяет силовым органам заниматься произволом и преследовать уязвимых граждан», — цитирует доклад «Вечерний Бишкек».
Голос свободы, Бишкек

Госдеп США обвинил Кыргызстан в репрессиях и давлении на граждан

Государственный департамент США обвинил Кыргызстан в ущемлении прав и свобод национальных и сексуальных меньшинств, применении пыток и политических репрессиях. Об этом говорится в ежегодном докладе, который опубликован на сайте ведомства.
Госдеп США проводит собственный мониторинг о нарушениях принципов демократии во всех странах мира и каждый год публикует доклад, основанный на анализе и оценках своих экспертов и дипмиссий в этих странах.
По оценке американских специалистов, в 2015 году в Кыргызстане продолжились случаи насилия, давления и репрессий на представителей национальных меньшинств, ЛГБТ со стороны правоохранительных органов.
В докладе Госдепа также отмечается, что в Кыргызстане участились случаи незаконных арестов, содержание в тюрьмах и изоляция политически не согласных граждан в интересах властных структур. При этом под давлением властей оказались и неправительственные правозащитные организации, и гражданские активисты.
По мнению аналитиков, действия властей по соблюдению прав человека носят формальный характер. Созданный в 2015 году отдел по борьбе с пытками и насилием при Генпрокуратуре неэффективно борется с милицейским произволом, а рекомендации международных партнеров игнорируются при принятии важных законов в области прав человека.
В докладе отмечается, что, несмотря на провозглашенную свободу слова, фактически все СМИ находятся под давлением тех или иных политических групп.
Также увеличились случаи семейного насилия. Избиение и сексуальное насилие женщин мужьями никак не регулируется, поскольку правоохранительные органы отмечают преступление как административное нарушение. Жестокое обращение с детьми, в том числе избиение, детский труд и сексуальная эксплуатация несовершеннолетних, стало актуальной проблемой в Кыргызстане. Эту проблему признают сами кыргызские госорганы, но не могут эффективно бороться с этим. Поэтому зачастую официальная статистика о насилии детей и женщин намного занижена.
“В сфере защиты прав человека в стране отмечается атмосфера полной безнаказанности для должностных лиц в правоохранительных органах и других госорганах, которые злоупотребляют своим положением и занимаются коррупцией. Это ситуация отражает неспособность и нежелание центральных властей привлекать нарушителей к ответственности, что позволяет силовым органам заниматься произволом и преследовать уязвимых граждан”, – говорится в докладе.
Айдана Абдуваитова
Источник: “Вечерний Бишкек”

Рафик Мамбеталиев шефи Сариев менен кошо кызматынан кетпейби?

Өкмөт алдындагы баңгизаттарды көзөмөлдөө кызматынын башчысы Рафик Мамбеталиев Темир Сариев премьер болоору менен ооматы артып, азыркы кызматына келген. Регионалдык, жердешчиликтин желаргысы менен. Ал арада өкмөт башчынын иш бөлмөсүнөн чыкпай, “чүйлүктөр биз бир командабыз” деп трайбалисттик сокур саясатка жетеленип, Темикени кийинки президенттик шайлоодо колдоп чыгышаарын тар чөйрөдө кыйытып жүргөндүгү жалганбы? Жөн жүрбөй генерал Мелис Турганбаевдин артына “суу бүркүп”, “кырчаңгыланып” жүргөндүгүчү? Ала-көөдөн жүрүшү менен оозго иленген Рафик Мамбеталиевдин ишенген шефи Темике тигинтип тендер чуусу менен уят болуп кетти. Шефинин артынан катчы, жансакчы, жардамчысы баштаган командасы ууруп-чуруп түйүнчөктөрүн түйүп, кызматтарынан кетишүүдө. А Рафик билмексен боло тымпыйып отурат. Же көнгөн адатынча дагы саттыбы?.. Бир команда болгон соң, ишенген шефинин артынан түйүнчөгүн түйбөйбү?..
Булак: “Азия ньюс”

Жалал-Абад шаарында журналисттер ишембиликке чыгышты

Жалал-Абад шаарында жайгашкан массалык маалымат каражаттарынын кызматкерлери жапырт ишембиликке чыгып, шаардын тазалыгы үчүн өз салымдарын кошушту. Бул тууралуу шаар мэриясынан билдиришти.
Шаардагы “Сентябрь”, Жалал-Абад областтык телерадиокомпаниясынын, областтык коомдук-саясий “Акыйкат” гезитинин, Жалал-Абад шаарынын мэриясынын алдындагы Маалымат борборунун эмгек жамааттары чогуу ишембиликке чыгышып, шаардын өнөр жай зонасында эч кимге карабаган аянттардагы таштандыларды чогултушуп, аны шаардын сыртындагы таштандыларды төгүүчү жайга жөнөтүштү.
-Биз шаардагы массалык маалымат каражаттарынын эмгек жамааттарына абдан ыраазыбыз, – дейт шаардын вице-мэри Турдалы Темирбаев. – Алар өз демилгелери менен шаардын тазалыгына өз салымдарын кошуп жатышат. Муну менен алар жаш муундарга, коомчулукка жакшы өрнөк көрсөтүштү. Өнөр жай зонасындагы эч кимге карабаган аянттардагы таштандыларга толгон участкалар эми таптаза болуп калды. Эгер башкалар да ушундай демилге менен аракет кылышса, шаар ойдогудай тазалыкка ээ болот.
Массалык маалымат каражаттарынын эмгек жамааттары мындай ишембиликти мындан ары да шаардын ар кайсы аймактарында уюштурмакчы болушууда.

АКШнын Мамлекеттик департаменти Кыргызстанда адам укуктарынын бузулушун жана активисттер менен журналисттерди басмырлоо күчөп баратканын катуу сынга алды

АКШнын Мамлекеттик департаменти 2015-жылдагы адам укуктары боюнча жылдык баяндамасын жасады. Анда мурдагы СССР өлкөлөрү, анын ичинде Кыргызстан катуу сынга алынган.
Укук коргоочулар АКШ аталган өлкөлөр менен баяндаманын негизинде кызматташуусу керектигин белгилешүүдө.
Адам укуктарына арналган жылдык баяндаманы 13-апрелде АКШнын мамлекеттик катчысы Жон Керри жасады.
Баяндамада Керри Борбор Азияга да терең көңүл бөлдү.
– Өткөн жылы биздин дипломатиянын көңүл чордонунда турган, адам укуктары жана демократия принциптерине умтулган бир катар өлкөлөргө барып келдим. Ал өлкөлөрдүн катарында жарандык коом активдүүлүгүн көрсөткөн Борбор Азия мамлекеттери бар. – деди Жон Керри.
Борбор Азиядан Кыргызстандын укук коргоо органдарын кыйноо, негизсиз каралоо жана опузалоо боюнча айыптады. 2015-жылы Кыргызстандын бийликтери соттук жараяндын эрежелерин такай бузганы белгиленет. Ошондой эле документте Кыргызстанда жыныстык жана этностук азчылыктар милициянын кодулоосуна алынганы жазылган. Ооруканалардын абалынын начардыгы, активисттер менен журналисттерге басым күчөп баратканы да айтылат.
Булак: “Азаттык”

“Кыргызтемиржолудагы” коррупциялык иш-аракеттер тууралуу депутат Р.Казакбаев үн катты

Жогорку Кеңештин жыйынында “Республика-Ата Журт” фракциясынын депутаты Руслан Казакбаев “Кыргызтемиржолу” акционердик коомундагы коррупциялык схемалар боюнча маселе көтөрдү.

Эл өкүлү темир жолдо иштеген бир топ кызматкерлер “Кыргызтемиржолу” акционердик коомунда каражаттар жүйөөсүз пайдаланылгандыгы жана мекеменин кирешелерин жашыруу боюнча кайрылгандыгын айтты. Анын негизинде, аталган АКда миллиондогон каражаттар оңго-солго жумшалган. Мекеме кызматкерлеринин айтымында, бул акционердик коомго тиешелүү болгон “Локомотив” стадионунда үстү жабык муз аянтча 198 миллион сомго курулган. 100 жылга жарактуу делген бул обьект бир жылдан кийин оңдоо иштерине ай сайын бир миллион сомдон каражат жумшалды деп мекеме жетекчилиги маалымат беришкен. Бирок эч кандай оңдоп-түзөө иштери жүргүзүлгөн эмес. Мындан сырткары, бул стадионго керектүү шаймандарды сатып алууга 394 млн. сом жумшалган. Ошону менен катар эле кереги жок обьекттер – мини футбол, теннис аянтчалары 15 миллион сомдон ашык каражатка курулган. Курулуштардагы материалдар асмандатылган, жумуштары тендерсиз эле “Кыргызтемиржолуна” тиешелүү болгон “Мост-отряд” фирмасы иш алпарган.

Канаттын деңгээли “кара пиарбы”?

Ар бир адамдын, ар бир саясатчынын өз деңгээли болот эмеспи. Ошого жараша иш-аракет кылат, дүйнө тааньшы ошол нерседен көз каранды болот. Саясатта ошондой эле таза күрөш, маданияттуу күрөш деген сөз бар. Тилекке каршы, биздин саясат айдыңында андай термин көптөн бери унутта калып, ыплас технологиялар катуу колдонулуп келет.

Учурда элдин көңүлү кийинки спикер ким болот дегенге бурулуп турган кези. Эки негизги талапкер Бакыт Төрөбаев менен Ка­нат Исаевдин ортосунда күрөш катуу болот өңдөнөт. Бирок Канат Исаевдин аргументтери калбай калганбы, же арак-шарап жана андан түшкөн акчаны таратуудан башка эл үчүн жасаган кыйраткан көзгө көрүнөрлүк иши жок айласын таппай атканбы, кыскасы оппонентине карата «кара пиарды» агытып жаткан кези.

Чуркагандыкы эмес, буюргандыкы. Кудай маңдайга жазбаса – айла жок. Бирок ушундай учурларда адамдар өз деңгээлин көрсөтүп коёт экен да. Алгыр кушпуз деп ашепке ойлоп алгандар ошондой куру кыялдарга алдырып жүрө берсин деп айтмакчыбыз.

Булак: “Ачык саясат”

 

Туяк алдында калган миллиондор

ЖКнын кезектеги жыйынында депутат М.Абдылдаев өткөндөгү I Бүткүл Дүйнөлүк Көчмөндөр оюнуна карата 70-80 млн сом акча каражатына оңдолгон Чолпон-Атадагы ат майданын кимдин буйругу менен түрттүрүп салышканын билүү керек деген маселени койду. “Буга ким жооп берет? Бул деген мамлекеттин акчасы да. Ал кимдин демилгеси менен болгон. Кимдир бирөөлөр жооп бериш керек!” деди ал. Чынында эле мурдагы жылы олчойгон акчага оңдолгон Чолпон-Атадагы ат майданынын орду түбү менен түрттүрүп салып, кайра бүгүнкүдөй жаңысын курууга киришүү анык ысырапкерчилик эмеспи?!

Булак: “Жаңы агым”

 

«Азия MIX» КВНдин жогорку лигасынын жарым финалына чыкты

Акыркы учурларда алдына ат салдырбай келе жаткан «Азия MIX» командасы Орусияда дагы бир жолу ийгиликти багындырып, КВНдин жогорку лигасынын жарым финалына чыкканын оюндун расмий сайты кабарлады.

Маалыматта айтылгандай оюнга төрт команда катышып, ошолордун ичинен  “Азия Mix” менен Москва мамлекеттик циркинин курама командасы алдыга озунуп чыккан. Калыстар болсо “Азия Mix” мыкты команда экендигин жана финалга чыгууга дагы мүмкүнчүлүгү чоң экенин айтышкан.

Сариеванын «умный школу» уйкудагы түш эмеспи...

Бизде жогорку кызматка жеткен адамдар балыр баскан саздай эле былкылдабай калышат эмеспи. Бул «оорудан» азырынча айыкчудай эмеспиз. Жалган, ишке ашпаган, анан да асманды чапчыган кыялдарга чулганган «жел убадалар» жетекчилерибиздин оозунан шаркырап эле агылып турат, тобоо. Мисалга, Элвира Сариева деген министр айымпача бар. Министр болуп келгени ооз толтуруп айта турган бир иш жасай алган жок. Интернетте, тагыраагы социалдык түйүндөрдө өзүн апендинин кызындай мактап, мактаттырып олтургандан башка ишин көрө элекпиз. Анан да бизди күйгүзгөн «умный школ» де­ген долбоор баштадык, эми ар бир окуучуга планшет алып беребиз деп оозубузду ачырган. Аны угуп алып биз бир топто араң эсибизге келип, эгер мындай кылаары чын болсо министр айымдын этегине намаз окуйлу деп ойлоп атканбыз. Кашайып анысы дагы катардагы катмарланган калптардын бири болду. Эми мына буга бөркүңүздөй ишене бериңиз, бул айымпача жакында «умный школ» долбоору менин демилгем эмес болчу, премьер-министрдин демилгеси эле, ал киши кетип калбадыбы, катыгүн» деп алакан жайып, суудан кургак чыгаары турган иш. Анткени, бул долбоордун ишке ашышы абсурд. Ар бир окуучуга планшет тургай, кадимки окуу куралдарын, китептерин түзүктөп жеткизе албай жатканда «умный школу» уйкудагы түш эмеспи…

Булак: “Де-факто”

Эркин Алымбеков: «Сариевдин саясий эрки жок...»

– Азыркы саясатта баа бериш кыйындыр, бирок, премьер-министр ким болбосун өйдөдөн түшкөн тапшырманы так аткарган «кол бала» десек да болот. Сариевдин саясий эрки жок, алсыздыгынын бир далили, 2010-жылдан бери Кумтөр маселесин коомчулук, парламент талбай көтө­рүп, Сариев экономика министри болуп турганда, Центерраны текшерүү боюнча комиссияны жетектеп, ал комиссиянын жыйынтыгында Центерра экологияга 5 млрд доллар зыян келтирген деген жыйынтыкка кол коюп, бирок, премьер катары ошону ишке ашырганга эрки жетпеди. Эгер Кумтөрдү мыйзам чегинде эл тарапка чечип берсе, аны премьерликтен эч ким ала алмак эмес. Тилекке каршы, пендечилик кылды – дейт экс-депутат Эркин Алымбеков.

Булак: “Де факто”

Сооронбай эмес Токтобек

Жогорку Кеңеште премьер-министрликке С.Жээнбековдун талапкерлиги талкууланып жаткан учурда, өкмөт башчылардын тез-тез алмашып туруулары жүрөгүнө тийгенби кандай, де­путат Ч.Султанбекова: “Сиз 28чи премьер экенсиз. Сизге Токтобек деген ат коюш керек” деген сунушун айтты. Чындап эле колдой турган сунуш окшойт. Кыргызда мындайды сыр аяктан аш ичирип ырымдачу эле, жаңы дайындалган өкмөт башчыбызга канча жылдан бери туруктуу иштеп, бирде президент, бирде премьер-министр болуп келаткан Орусиянын өкмөт башчысы Д. Медведовдун рюмкасынан бирдеме жуткуруп келсекпи, я!

Булак: “Жаңы агым”

Декретке чыккан эркектер көбөйүптүр

Ушу Жогорку Кеңеш сонун да эй! Укпаганды ушулардан угасың. Не болду дебейсиңерби? ЖК Башкы про­курор И.Жолдубаеванын отчетун угуп жатканда депутат И.Масалиев күтүүсүздөн “Башкы прокуратурада канча эркек декреттик отпускага чыгып бала багып жатат?” деп сурап калды. Уккан кулагыбызга ишенбей тьңшай калсак, Башкы проку­рор андай фактылар бар экенин танган жок, бирок так санын айталбасын билдирди. Көрсө, мыйзамда буга уруксат экен. И.Масалиев КР Салык кызматын башкарып турганында эркектин көбү “декретке” чыгып кеткенин эске салып, ошондой бол­гон жокпу деп Жолдубаевадан сурап турган кербези тура.

Булак: “Жаңы агым”

Мискенбаевди мисал туткан тура

Мээрбек Мискенбаев деген де­путат алектенээрге эч нерсе таппай калгансып аз жерден элди экиге бөлүп коё жаздаганын унута элексиңер да, куудулдарга асыла коём деп. Негизи адам өзүнүн табиятына жакын нерсенин тегерегинде айланчыктай берет да. Ушу Мискенбаев 7-апрель окуясы болбогондо куудул болмок болуш керек деген да ой кетет эй. Бирок, куудулдарга бизде эле чычалабайт экен. Дүйнөлүк лидерлер да кээде куудулдарга «тырыңдап» калмайы бар. Мисалы, 31-март күнү немис куудулу Ян Бөнерман коомдук каналда сатиралык ыр окуп, Түркия пре­зиденти Режеп Тайып Эрдоганды «кесипкөй акмак» деп атап жиберип, элди күлдүргөн. Мындан улам Эрдоган немис куудулуна каршы Германия прокуратурасына арыз жолдоду. Түрк лидери аны өзүнүн дарегине айткан сатиралык ыры үчүн айыптоодо. Маалыматка караганда, «Гремми» сыйлыгынын ээси саналган Бөмермандын үстүнөн чет өлкөлүк 20дан ашуун адамдан арыз түшүп, «Чет мамлекет өкүлдөрүн кордоо» беренеси менен иликтөө жүрүп жатат. Прокурорлор Эрдогандын арызы да ага кошулганын белгилешти. Эми муну Мискенбаев укпаса экен. Андале биздин проку­ратура куудулдарды суракка алам деп жатып, прокуратура имаратын «сахнага» айлантып жиберишинде шек жок.

Булак: “Де-факто”

Ушунун “чудолору” чубалып бүтпөй койду

Биздин элита, эл өкүлү, дегеле саясатчы дегендерде бет деген эме калбай деле калды. Эки жакты карап туруп сүйлөө деген этика буларда топтоголок эле нөл. «Бир Бол» деген партиянын катарына кирип алып парламенттин астанасын аттаган айтылуу Чудинов деген «таяке» тантырады, эй! Уялбай туруп, «Биздин «Бир Бол» партиябызда олигарх деген­дер таптакыр жок» – деп боорду эзди. Куудул эле болуп алса жакшы болмок экен. Турган жеринде шыпыртат турбайбы. Бир Лунара Мамытова деген «сулуушканы» кошпогондо так ушул партиянын четинен санагандары олигарх экенин танабы? Бирок, Чудин аксакалдын небереси танат ту­ра. Алып карайлы, Игорь жомокчунун оюнча Аскар Шадиев, Алтынбек Сулайманов, Исхак Пирматов, Кубанычбек Жумалиев, Бакирдин Субанбеков, Алмасбек Акматов дегендер карапайым, чор таман, кембагалдарбы? Кичине кудайды карасаңыз боло, Игорь мырза? Мынчалык «дөөпөрөстөнө» бергениңизди Иисус Христосуңуз да кечире албаса керек. Деги сиздин «чудолоруңуздун» аягы барбы? Же эриккенде ушинтип элирип кетмей ооруга кабылгансызбы?

Булак: “Де-факто”

Жолдубаеванын тууганы маң зат менен колго түшкөнү айтылууда

2016-жылдын 9-апрелинде чөнтөгүнө 2,03 грамм маң затты салып, кыргыз-казак чек арасынан камырабай өтүп бара жаткан Эрмек Жолдубаев аттуу кыргыз жараны кармалганы тууралуу  социалдык түйүндө кызуу талкуу болду. Айрымдар аны баш прокурор Индира Жолдубаеванын туугандарынан болсо керек деп божомолдошкон.

Ал эми башкы прокуратура атайын билдирүү таратып, Жолдубаев Эрмек Ырысбаевич деген жаран кыргыз-казак чек арасын кесип өтпөгөнүн жана Бишкекте эле жүргөнүн билдирди. Шамал болбосо теректин башы кыймылдабайт дечү беле?

Kyrgyztoday

Аликбек Жекшенкулов, “Акыйкат” партиясынын лидери, экс-тышкы иштер министри: “Калп канчалык мокочо болсо, ошончолук коп эл ишенет”

–Аликбек Жекшенкулович, бир топ теле-каналдар аркылуу Унгар-Тоо сиз тышкы иштер министри болуп турган кезде, Өзбекстанга өтүп кеткенби? Ушундай маанидеги маалыматтар  берилди. Буга сиз кандай түшүндүрмө бересиз?

–Буга таң калбаш керек. Себеби, мен акыркы эки-үч айда саясатка активдүү аралашып, азыркы бийлик тууралуу коомчулукка өз пикиримди, ар кандай сунуштарымды айтып, сындачу жерде сындап келатам. Мына ушунум бийликтеги кимдир бирөөлөргө жакпай калса керек. Ошон үчүн мага чабуул коюп, фактыларды бурмалап, мен тууралуу жалган маалыматтарды тарата башташты. Мени элге чыккынчы катары көрсөтүүгө аракет жасалууда. Өзүңөр билесиңер, мурдагы бийлик мени учурунда киши өлтүргүч, ууру кылган. Кийин бийлик “Мегакомго рейдерлик кылды” деп, жалаа жаап, “Юпи-гейтке” аралаштырып, террорист кылганы аракет жасады. Бирок, ал аракеттеринен эч натыйжа чыкпады, себеби, менин элдин алдында, Кудайдын алдында дагы абийирим таза. Мага коюлган күнөөлөр суу кечпеген, акылга сыйбас жалаа экенин убакыт көрсөттү. Азыркы бийлик мурдагы Бакиевдин катачылыктарын кайра кайталап, өздөрү эле уят болуп жатышат.

Ал эми Унгар-Тоо маселесине келсек, Унгар-тоо өкмөттүн канчалык сабатсыз экендигин көрсөттү. Бир эле маалыматты он түрдүү айтышып, акырында бизге шылташты. Кыргыз-өзбек чек ара маселесин чечүү үчүн өкмөттүн алдында атайын комиссия түзүлгөн. Анын башында Саламат Аламанов тажрыйбалуу, билимдүү адам турчу. Ошол киши болгону биргелешкен эки тараптуу комиссиянын номур 20- протоколуна кол койгон. Муну далилдеген документтер турат. Өзү деле маалымат берет болуш керек.

–Бирок, Саламат Аламанов болгону комиссиянын төрагасы да. Мындай документке кол койгон анын компетенциясына киреби?

–Бир нерсени туура түшүнгүлө, али Кыргызстан менен Өзбекстандын ортосундагы чек ара маселеси чечиле элек. Анын ичинде Үнгар-Тоо да азырынча талаш аймак катары чечилбей турат. Бүгүнкү күнгө чейин кыргыз-өзбек чек арасы боюнча мамлекеттик келишимге кол коюла элек.

Билесиңер да, тышкы иштер министри болгону бир ведомствонун жетекчиси. Менин чек араны аныктоо боюнча укугум жок болчу, комиссия дагы мага баш ийген эмес. Тышкы иштер министрлиги тууралуу жобо бар. Азыркы бийликтегилер мага күнөө койгондун алдында, ошону окуп алышса болмок. Ал жерде тышкы иштер министрлиги мамлекеттик органдарга саясый, экономикалык, маданий, илимий жактардан жол ачып, эл аралык кызматташууга шарт түзүп берери так жазылып турат. Калган ишти алар өздөрү улантат. Мисалы, экономика, коопсуздук, чек ара, жол маселеси болобу, мунун баарысын алар өздөрүнчө башка мамлекеттердин өкүлдөрү менен сүйлөшөт. Билим берүү министри билим берүү министри менен, айыл чарба министри айыл чарба министри менен, чек арачы чек арачылар менен сүйлөшөт. Биз жогоруда айткандай, жол ачып, жакшы маанай, шарттарды гана түзүп беребиз.

2006-жылы тышкы иштер министрлиги күнү-түнү тыным албай иштеп, түштүктө жашаган кыргыз жарандарынын тагдырын ойлоп, кыргыз-өзбек мамилелерин оңдогонго аракет кылып, улуттун кызыкчылыгын көздөгөн келишимдерди даярдап берсе, бул чыккынчылыкка жатабы?

Кеп Бакиевде, Атамбаевде, же Жекшенкуловдо эмес. “Кыргыз-өзбек чек ара маселесин кантип чечебиз, эки элдин ортосунда канткенде жакшы мамилени түзөбүз?” деген суроо Кыргызстан эгемендүүлүк алгандан бери турат. Анткени, бирөөлөргө жагабы, жакпайбы, кыргыздар менен өзбектер кылымдардан бери ымалашып, кошуна жашап келген элдер. Тили, дини, дили, тамыры бир. Өзбекстан региондогу чоң мамлекеттердин бири. Ошондуктан, биз сөзсүз жалаң эле Өзбекстан эмес, Казакстан жана башка мамлекеттер менен тең укуктуу, эки тарапка тең пайдалуу тыгыз кызматташтык жүргүзүүгө тийишпиз. Фергана өрөөнүндө жакырчылык, криминал, наркотрафик, диний экстремизм, чек ара, суу-энергетика маселеси сыяктуу өтө татаал суроолор бар. Региондо кошуна жашаган үч мамлекет: Кыргызстан, Тажикстан, Өзбекстан бул маселелерди биргелешип, бири-бирибизди туура түшүнүү, колдоо менен чечпесек, келечегибиз кыйын болуп калышы мүмкүн. Ошон үчүн биз региондогу мамлекеттердин ортосунда мамилени жакшыртууга шарт түзүп бергенге максат коюп иштегенбиз.

Анда, бул малымат жөн гана сизге каршы уюштурулган чагымбы?

–Бул жеке мага каршы багытталганга чагым болсо, эчтеке эмес эле. Биз саясатчы болгондон кийин баштан көп нерселерди өткөрүп, саясатты да, турмушту да баардык жагынан көргөнбүз.

Эң биринчи, бул каралоо материалдарды уюштургандар “кыргыз-өзбек маселесине чагым жасап албайбызбы?” деген мааниде ой жүгүртүш керек эле. Эмне себептен экенин түшүндүрүп берейин. Эгер кайсыл бир мамлекеттин жетекчисинин сүрөтүн көрсөтүп, эки мамлекеттин ортосундагы иш-чараны чагылдырып, ошол жанындагы кишилерге кандайдыр бир дооматтарды коюп, жаманатты кылса, анын эпкини ошол мамлекеттин жетекчисине да тийип калышы мүмкүн. Элчиликтер милдеттерине жараша республикада болуп жаткан саясый-экономикалык абалды, массалык маалымат каражаттарында жазылып жаткан материалдарды, коомдо кандай пикирлер түзүлүп жатканын өз өлкөлөрүнө кабарлап турушат. Анан элестетип көрсөңөр, Ташкентке “2006-жылы эки мамлекеттин ортосунда өткөн иш-чарага доомат коюп, шек келтирип жатат” деген маалымат жетсе, алар кандай ойлойт биздин мамлекет жөнүндө? Бул эмне, чагымчылдык эмеспи?

Мындай көрсөтүүлөр, ЖМКлар аркылуу жарыяланып жаткан тастыкталбаган маалыматтар, жанагындай эмоция менен сүйлөнгөн сөздөр эки тараптуу мамилеге терс таасир этиши мүмкүн. Акыл-эстүү саясатчы, жөнөкөй жаран деле мындайга жол бербеши шарт.

Эгер эки өлкөнүн лидерлери тил табыша алышпаса, эмне үчүн мындан карапайым калк жабыр тартышы керек? Эмне үчүн Ош, Жалал-Абад, Баткен облустарынын тургундарынын көбүнчөсү иш жогунан, коопсуздук маселеси чечилбегенинен Россия, Казакстан, Түркия сыяктуу мамлекеттерде кыйналып жүрүшү керек? Бийлик ошону ойлобойбу?

Дагы бир жолу айтып коеюн, кыргыз-өзбек мамилесин оңдоп, өз ара жакшы  мамиле түзүп, кызматташууну бекемдеп, баардык маселелерди чогуу сүйлөшүп, тынчтык жол менен чечкенден башка жол жок.

Өзбекстан болобу, же Казакстан, Тажикстан, Кытай болобу, биз баардык кошуна мамлекеттер менен жакшы досчулук, кызматташуучулук мамиледе болууга тийишпиз, бул элибиздин тынчылыгы үчүн, мамлекеттин коопсуздугу үчүн, өнүгүү үчүн керек.

–Сиз бирөөнү жамандап, же жеке аброюна шек келтирсеңиз бир жөн эле. Оппозияга дагы кошулган жоксуз. Болгону өз оюңузду, позицияңызды өтө сылык, маданияттуу формада билдирип жатпайсызбы?

–Азыркы бийликтеги чиновниктердин саясый маданиятын, түшүнүгүнүн дэңгээлин коомубуз жакшы билет. Биздин коомубузда болуп жаткан саясый окуялардын эки себеби бар. Биринчиден, бийлик элди алаксытуу максатын коюп жаткандай көрүнөт. Дүйнөлүк саясаттын тарыхында ушундай тажрыйбалар бар. Бийликке келиш үчүн, же бийлигин сактап калыш үчүн ички душман издеп, коомду алек кылат, же болбосо башка мамлекетти тышкы душман катарында көрсөтөт. Мен бир эле мисал келтирейин. 1930-жылдары Германияда фашисттер бийликке келгенде, “экономикалык жакырчылыкка еврейлер күнөөлүү” деп, аларга чабуул жасаганын баарыбыз билебиз. Ошол кезде Геббелстин айткан сөзү бар: “Калп канчалык мокочо болсо, эл ошончолук ишенет”.

Биздин бийлик да ошондой ыкмаларга ооп бараткандай сезилет. Азыр өзүңөр көрүп турасыздар, элдин наараазычылыгы күчөп, мамлекеттин экономикалык абалы начарлап, криминал, коррупция күчөп, сот жана укук коргоо системасы адилеттүү иш көрсөтө албай жатат. Терроризм, экстремизм, коопсуздук маселеси андан да курч. Ошону баарысын сезип, биздин бийликтин айласы кетип, коомду алаксытуу иретинде ар кандай ыкмаларды пайдаланганга аракет жасагандай көрүнөт.

Азыркы бийлик ЖМКлардын көбүн көзөмөлгө алып алышкан, ошолор аркылуу оппозицияга, жактырбаган өз пикири бар саясатчыларга карата каралаган  материалдарды таратып жатышат. Бирок, алар унутуп калган го, биз 21-кылымда, дүйнөдө демократия, интернет өнүккөн мезгилде жашап жатабыз. Биздин коомдо адамдын укугун, абийирин, ар-намысын коргоо түшүнүгү өнүккөн.

Экинчи себеп, булар чындыкты, сын пикирин айткан кишини өздөрүнө душман көрүшөт экен. Айткан сындан туура жыйынтык чыгарып, жакшы, жаратуучулук иш жасагандын ордуна өч алууга өтүштү. Алар душман издеп, элдин эсебинен саясый оппонттерди жамандаган теле көрсөтүүлөрдү уюштургандын ордуна, “элдин турмушун кантип оңдойбуз, мамлекеттин коопсуздугун кантип бекемдейбиз, экономикалык кризистен кантип чыгабыз, адилеттүү сот системасын кантип түзөбүз?” деп ойлонуп, тиешелүү иш-аракеттерди жасашса болмок.

Анан калса, азыркы кээ бир чиновниктерде “эл билбейт, түшүнбөйт, кандай маалымат болбосун ишене берет” деген ой пайда болуптур. Бул туура эмес, биз алакандай элбиз, кимдин ким экенин эл билет. Ар бир саясатчынын тарыхын билет.

Мына, азыркы бийлик келгенине алты жыл болду. Эгер мен чындап эле элиме чыккынчылык кылып, туура эмес мыйзамсыз иштерди жасаган болсом, эчак эле казып чыгышмак. Коррупцияга аралашып, кээ бир кемчиликтерди кетирсем, мен өзүм деле башка чиновниктердей кысчу жеримди кысып, шүк отурмакмын. Мен болсо ар дайым элдин, мамлекетибиздин тагдырына күйүп-бышып, өз ойлорумду айтып жатам, мындан кийин да айта бермекчимин.

Өткөн бийликтин тушунда коомдук парламент түзүп, оппозициянын башын бириктирип, камакка да отуруп чыктыңыз эле.

–Мен Бакиевдин курган криминалдык-үй-бүлөлүк башкаруу системасына, жалпы саясатына макул болбой, көп нерселерди, чыркыраган чындыкты бетине айтып, курултайларды уюштурганым үчүн мурдагы бийликке да жакпай калгам. Кандай кыйынчылыктарды башыман өткөзгөнүмдү өзүңөр билесиңер. Бирок, адам андай нерселерди бат унутат турбайбы. Булардын да көздөрүн май басып бараткан сыягы. Мактасаң — жагасың, жөн эле калыс сөзүңдү айтсаң — элге жаман көрсөтүп, душманга айлантып салганга аракет кылат экен.

Бакиевдин убагында Атамбаевди, Текебаевди, Исаковду, дегеле жалпы оппозиционерлерди ошол эле бийликке таандык “кара телеящиктер”, ЖМКлар аркылуу кандай гана жамандаган жок. Анын баарысы төгүндөлүп, эл ишенбей, тескерисинче, бийликке келишти го? Муну мага кара-пиар уюштурган шылуун чиновниктер унутпашы керек экенин эсине салып коёюн. Бирок, бир четинен мага бир жуманын ичинде күнүгө пиар жасап бергенине рахмат айтам, мени көчөдө таанып, учурашкан кишилер көбөйдү.

Өзбекстанга таандык пансионаттар боюнча эмне дейсиз?

–Ал пансионаттарды эчак эле биздин мамлекетибизге мыйзамдаштырып алыш керек болчу. Бирок, эл аралык мамиледе кандай гана кадам болбосун, адегенде ойлонуп туруп, анан кадам жасаш керек да. Өзбек-кыргыз мамилеси ансыз деле татаалдашып турганда, аны ого бетер татаалдаштыруунун эмне кереги бар эле? Адегенде чоң маселе — чек ара маселесин чечип алыш керек болчу. Эки мамлекеттин ортосундагы мамилелер ичинде чоң жана кичинекей маселелери болот, ошол маселелер бири-бирине таасир этиши мүмкүн – бул эл аралык мамилелердин тартиби. Пансионаттар биздин жерде тургандан кийин аны каалаган учурда сүйлөшүү аркылуу чечип  алмакпыз. Макул, пансионаттарды алдык. “Туризм тармагында инвестицияларга жол тоспойбу?” деген суроону ойлонуш керек беле? Андан соң аларды ким иштетет? Өкмөт иштетеби, же коррупциялык схема менен бирөөлөргө сатылып кетеби? Андан ким утат? Эки тараптуу мамиле да бузулуп, инвестициялык абал дагы бузулуп, пансионаттын убайын да эл эмес, жеке бийликке жакын кишилер көрүп калышы мүмкүн.

–Маегибиздин  аягында сиздин кошумчалар сөзүңүз барбы?

–Жалган маалыматты таратуу бийликке аброй алып келбейт, ишенбестикти жаратат. Булар түшүнөбү, же түшүнбөйбү, бизге жасаган жамандыгы өздөрүнүн эле башына муш болуп тийет. Бул турмуштун мыйзамы. Муну мурдагы президенттердин тагдыры дагы далилдеди.

Мен бала кезимде, бир жолу үч-төрт бала көптөшүп, мени сабап салышты. Менин да жиним келип, “эртең досторумду чогултуп, өчүмдү алам” деп жатканымды апам угуп калып, айткан сөзү эсимден кетпейт. “Балам, бирөө сага таш ыргыткан сайын анын баарын чогулта берсең, өзүңө эле жаман, чөнтөгүн булганат, айрылат, оордук келип капа болосуң. Андан көрөкчө, сага ыртытылган ташты чогутпай талаага ыргытып сал. Ким күнөөлүү болсо, анын жазасын Кудай өзү берет” деген.

Мен мыйзамдуулукту сактап, тынч жүргөн адаммын, анткени, башыман көп нерсени өткөзүп, “элде тынчылык, мамлекетибизде адилеттүлүк, туруктуулук, өнүгүү болсун” дейм. Бирок, кээде “ала кушту атынан чакыра турган” кез болот. Ошон үчүн элге туура маалымат берип коюну эп көрдүм. Тарых ар бир адамга ким болбосун, бирдей сабак болуш керек. Түбөлүктүү эчтеке жок.

Керим МУРАС

Булак: “АЗИЯnews

Артур Медетбеков, генерал: “Кыргызстанда бийлик абдан чоң кризиске учурап жатат”

Бүгүнкү күндө  биздин  Кыргызстанда  бийлик абдан чоң кризиске учурап жатат.  Ошонун негизинде премьер министр, спикер алмашууда. Тилекке каршы ошол кризистин таасири эле абдан каттуу таасирин тийгизүүдө. Турмуш тиричилиги, социалдык  маселелери оорлоп бара жатат.  Ошону эстеп баардык кризистерди терең изилдеп,  чыгарып  ошонун негизинде  өкмөттү  тизгиндеп текшерип, жакшы багыттарды күткөн эл дагы деле абдан чоң бүдөмүк ойдо.  Парламентте  жалгыз эле “Республика-Ата-Журт” фракциясы оппозиция болуп калгандыктан  бүгүнкү күндө спикерликке татыктуу  жөндөмдүү болуш үчүн күчтүү саясатчы болуу абзел.  Негизинен  спикердин милдетин татыктуу алып бара турган киши болуусу зарыл. Ага авторитеттүү, депутаттар менен сүйлөшө билип, мыйзамдарды алдыга чыгаруу үчүн  атайын элге  керектүү мыйзамдарды  чыгарыш үчүн саясый эрки, чечкиндүү, Кыргызстандын патриот адамы  келсе жылыш болот деген ойдомун. Бүгүнкү күндө парламенттеги депутаттардын  жардамы менен туура ишеним көрсөтүп, туура багытта  спикерге баш ийип, баш аламандыктан алыс болуп, мушташпай талашпай, бирок өз пикирлерин элдин кызыкчылыгы үчүн жумшап, саясый партиянын же лидердин кызыкчылыгы үчүн  иштеп азыркы талапкерлиги каралып жаткан  Бакыт Төрөбаевге депутаттар жардам беришсе анда бизде күчтүү парламент болот.  Бул жигиттин мүмкүнчүлүктөрү көбөйөт деген ойдомун.

Баяна Кулова

Булак: «Жаңы Ордо»

Аликбек Жекшенкулов, “Акыйкат” партиясынын лидери, экс-тышкы иштер министри: “Калп канчалык мокочо болсо, ошончолук коп эл ишенет”

–Аликбек Жекшенкулович, бир топ теле-каналдар аркылуу Унгар-Тоо сиз тышкы иштер министри болуп турган кезде, Өзбекстанга өтүп кеткенби? Ушундай маанидеги маалыматтар  берилди. Буга сиз кандай түшүндүрмө бересиз?

–Буга таң калбаш керек. Себеби, мен акыркы эки-үч айда саясатка активдүү аралашып, азыркы бийлик тууралуу коомчулукка өз пикиримди, ар кандай сунуштарымды айтып, сындачу жерде сындап келатам. Мына ушунум бийликтеги кимдир бирөөлөргө жакпай калса керек. Ошон үчүн мага чабуул коюп, фактыларды бурмалап, мен тууралуу жалган маалыматтарды тарата башташты. Мени элге чыккынчы катары көрсөтүүгө аракет жасалууда. Өзүңөр билесиңер, мурдагы бийлик мени учурунда киши өлтүргүч, ууру кылган. Кийин бийлик “Мегакомго рейдерлик кылды” деп, жалаа жаап, “Юпи-гейтке” аралаштырып, террорист кылганы аракет жасады. Бирок, ал аракеттеринен эч натыйжа чыкпады, себеби, менин элдин алдында, Кудайдын алдында дагы абийирим таза. Мага коюлган күнөөлөр суу кечпеген, акылга сыйбас жалаа экенин убакыт көрсөттү. Азыркы бийлик мурдагы Бакиевдин катачылыктарын кайра кайталап, өздөрү эле уят болуп жатышат.

Ал эми Унгар-Тоо маселесине келсек, Унгар-тоо өкмөттүн канчалык сабатсыз экендигин көрсөттү. Бир эле маалыматты он түрдүү айтышып, акырында бизге шылташты. Кыргыз-өзбек чек ара маселесин чечүү үчүн өкмөттүн алдында атайын комиссия түзүлгөн. Анын башында Саламат Аламанов тажрыйбалуу, билимдүү адам турчу. Ошол киши болгону биргелешкен эки тараптуу комиссиянын номур 20- протоколуна кол койгон. Муну далилдеген документтер турат. Өзү деле маалымат берет болуш керек.

–Бирок, Саламат Аламанов болгону комиссиянын төрагасы да. Мындай документке кол койгон анын компетенциясына киреби?

–Бир нерсени туура түшүнгүлө, али Кыргызстан менен Өзбекстандын ортосундагы чек ара маселеси чечиле элек. Анын ичинде Үнгар-Тоо да азырынча талаш аймак катары чечилбей турат. Бүгүнкү күнгө чейин кыргыз-өзбек чек арасы боюнча мамлекеттик келишимге кол коюла элек.

Билесиңер да, тышкы иштер министри болгону бир ведомствонун жетекчиси. Менин чек араны аныктоо боюнча укугум жок болчу, комиссия дагы мага баш ийген эмес. Тышкы иштер министрлиги тууралуу жобо бар. Азыркы бийликтегилер мага күнөө койгондун алдында, ошону окуп алышса болмок. Ал жерде тышкы иштер министрлиги мамлекеттик органдарга саясый, экономикалык, маданий, илимий жактардан жол ачып, эл аралык кызматташууга шарт түзүп берери так жазылып турат. Калган ишти алар өздөрү улантат. Мисалы, экономика, коопсуздук, чек ара, жол маселеси болобу, мунун баарысын алар өздөрүнчө башка мамлекеттердин өкүлдөрү менен сүйлөшөт. Билим берүү министри билим берүү министри менен, айыл чарба министри айыл чарба министри менен, чек арачы чек арачылар менен сүйлөшөт. Биз жогоруда айткандай, жол ачып, жакшы маанай, шарттарды гана түзүп беребиз.

2006-жылы тышкы иштер министрлиги күнү-түнү тыным албай иштеп, түштүктө жашаган кыргыз жарандарынын тагдырын ойлоп, кыргыз-өзбек мамилелерин оңдогонго аракет кылып, улуттун кызыкчылыгын көздөгөн келишимдерди даярдап берсе, бул чыккынчылыкка жатабы?

Кеп Бакиевде, Атамбаевде, же Жекшенкуловдо эмес. “Кыргыз-өзбек чек ара маселесин кантип чечебиз, эки элдин ортосунда канткенде жакшы мамилени түзөбүз?” деген суроо Кыргызстан эгемендүүлүк алгандан бери турат. Анткени, бирөөлөргө жагабы, жакпайбы, кыргыздар менен өзбектер кылымдардан бери ымалашып, кошуна жашап келген элдер. Тили, дини, дили, тамыры бир. Өзбекстан региондогу чоң мамлекеттердин бири. Ошондуктан, биз сөзсүз жалаң эле Өзбекстан эмес, Казакстан жана башка мамлекеттер менен тең укуктуу, эки тарапка тең пайдалуу тыгыз кызматташтык жүргүзүүгө тийишпиз. Фергана өрөөнүндө жакырчылык, криминал, наркотрафик, диний экстремизм, чек ара, суу-энергетика маселеси сыяктуу өтө татаал суроолор бар. Региондо кошуна жашаган үч мамлекет: Кыргызстан, Тажикстан, Өзбекстан бул маселелерди биргелешип, бири-бирибизди туура түшүнүү, колдоо менен чечпесек, келечегибиз кыйын болуп калышы мүмкүн. Ошон үчүн биз региондогу мамлекеттердин ортосунда мамилени жакшыртууга шарт түзүп бергенге максат коюп иштегенбиз.

Анда, бул малымат жөн гана сизге каршы уюштурулган чагымбы?

–Бул жеке мага каршы багытталганга чагым болсо, эчтеке эмес эле. Биз саясатчы болгондон кийин баштан көп нерселерди өткөрүп, саясатты да, турмушту да баардык жагынан көргөнбүз.

Эң биринчи, бул каралоо материалдарды уюштургандар “кыргыз-өзбек маселесине чагым жасап албайбызбы?” деген мааниде ой жүгүртүш керек эле. Эмне себептен экенин түшүндүрүп берейин. Эгер кайсыл бир мамлекеттин жетекчисинин сүрөтүн көрсөтүп, эки мамлекеттин ортосундагы иш-чараны чагылдырып, ошол жанындагы кишилерге кандайдыр бир дооматтарды коюп, жаманатты кылса, анын эпкини ошол мамлекеттин жетекчисине да тийип калышы мүмкүн. Элчиликтер милдеттерине жараша республикада болуп жаткан саясый-экономикалык абалды, массалык маалымат каражаттарында жазылып жаткан материалдарды, коомдо кандай пикирлер түзүлүп жатканын өз өлкөлөрүнө кабарлап турушат. Анан элестетип көрсөңөр, Ташкентке “2006-жылы эки мамлекеттин ортосунда өткөн иш-чарага доомат коюп, шек келтирип жатат” деген маалымат жетсе, алар кандай ойлойт биздин мамлекет жөнүндө? Бул эмне, чагымчылдык эмеспи?

Мындай көрсөтүүлөр, ЖМКлар аркылуу жарыяланып жаткан тастыкталбаган маалыматтар, жанагындай эмоция менен сүйлөнгөн сөздөр эки тараптуу мамилеге терс таасир этиши мүмкүн. Акыл-эстүү саясатчы, жөнөкөй жаран деле мындайга жол бербеши шарт.

Эгер эки өлкөнүн лидерлери тил табыша алышпаса, эмне үчүн мындан карапайым калк жабыр тартышы керек? Эмне үчүн Ош, Жалал-Абад, Баткен облустарынын тургундарынын көбүнчөсү иш жогунан, коопсуздук маселеси чечилбегенинен Россия, Казакстан, Түркия сыяктуу мамлекеттерде кыйналып жүрүшү керек? Бийлик ошону ойлобойбу?

Дагы бир жолу айтып коеюн, кыргыз-өзбек мамилесин оңдоп, өз ара жакшы  мамиле түзүп, кызматташууну бекемдеп, баардык маселелерди чогуу сүйлөшүп, тынчтык жол менен чечкенден башка жол жок.

Өзбекстан болобу, же Казакстан, Тажикстан, Кытай болобу, биз баардык кошуна мамлекеттер менен жакшы досчулук, кызматташуучулук мамиледе болууга тийишпиз, бул элибиздин тынчылыгы үчүн, мамлекеттин коопсуздугу үчүн, өнүгүү үчүн керек.

–Сиз бирөөнү жамандап, же жеке аброюна шек келтирсеңиз бир жөн эле. Оппозияга дагы кошулган жоксуз. Болгону өз оюңузду, позицияңызды өтө сылык, маданияттуу формада билдирип жатпайсызбы?

–Азыркы бийликтеги чиновниктердин саясый маданиятын, түшүнүгүнүн дэңгээлин коомубуз жакшы билет. Биздин коомубузда болуп жаткан саясый окуялардын эки себеби бар. Биринчиден, бийлик элди алаксытуу максатын коюп жаткандай көрүнөт. Дүйнөлүк саясаттын тарыхында ушундай тажрыйбалар бар. Бийликке келиш үчүн, же бийлигин сактап калыш үчүн ички душман издеп, коомду алек кылат, же болбосо башка мамлекетти тышкы душман катарында көрсөтөт. Мен бир эле мисал келтирейин. 1930-жылдары Германияда фашисттер бийликке келгенде, “экономикалык жакырчылыкка еврейлер күнөөлүү” деп, аларга чабуул жасаганын баарыбыз билебиз. Ошол кезде Геббелстин айткан сөзү бар: “Калп канчалык мокочо болсо, эл ошончолук ишенет”.

Биздин бийлик да ошондой ыкмаларга ооп бараткандай сезилет. Азыр өзүңөр көрүп турасыздар, элдин наараазычылыгы күчөп, мамлекеттин экономикалык абалы начарлап, криминал, коррупция күчөп, сот жана укук коргоо системасы адилеттүү иш көрсөтө албай жатат. Терроризм, экстремизм, коопсуздук маселеси андан да курч. Ошону баарысын сезип, биздин бийликтин айласы кетип, коомду алаксытуу иретинде ар кандай ыкмаларды пайдаланганга аракет жасагандай көрүнөт.

Азыркы бийлик ЖМКлардын көбүн көзөмөлгө алып алышкан, ошолор аркылуу оппозицияга, жактырбаган өз пикири бар саясатчыларга карата каралаган  материалдарды таратып жатышат. Бирок, алар унутуп калган го, биз 21-кылымда, дүйнөдө демократия, интернет өнүккөн мезгилде жашап жатабыз. Биздин коомдо адамдын укугун, абийирин, ар-намысын коргоо түшүнүгү өнүккөн.

Экинчи себеп, булар чындыкты, сын пикирин айткан кишини өздөрүнө душман көрүшөт экен. Айткан сындан туура жыйынтык чыгарып, жакшы, жаратуучулук иш жасагандын ордуна өч алууга өтүштү. Алар душман издеп, элдин эсебинен саясый оппонттерди жамандаган теле көрсөтүүлөрдү уюштургандын ордуна, “элдин турмушун кантип оңдойбуз, мамлекеттин коопсуздугун кантип бекемдейбиз, экономикалык кризистен кантип чыгабыз, адилеттүү сот системасын кантип түзөбүз?” деп ойлонуп, тиешелүү иш-аракеттерди жасашса болмок.

Анан калса, азыркы кээ бир чиновниктерде “эл билбейт, түшүнбөйт, кандай маалымат болбосун ишене берет” деген ой пайда болуптур. Бул туура эмес, биз алакандай элбиз, кимдин ким экенин эл билет. Ар бир саясатчынын тарыхын билет.

Мына, азыркы бийлик келгенине алты жыл болду. Эгер мен чындап эле элиме чыккынчылык кылып, туура эмес мыйзамсыз иштерди жасаган болсом, эчак эле казып чыгышмак. Коррупцияга аралашып, кээ бир кемчиликтерди кетирсем, мен өзүм деле башка чиновниктердей кысчу жеримди кысып, шүк отурмакмын. Мен болсо ар дайым элдин, мамлекетибиздин тагдырына күйүп-бышып, өз ойлорумду айтып жатам, мындан кийин да айта бермекчимин.

Өткөн бийликтин тушунда коомдук парламент түзүп, оппозициянын башын бириктирип, камакка да отуруп чыктыңыз эле.

–Мен Бакиевдин курган криминалдык-үй-бүлөлүк башкаруу системасына, жалпы саясатына макул болбой, көп нерселерди, чыркыраган чындыкты бетине айтып, курултайларды уюштурганым үчүн мурдагы бийликке да жакпай калгам. Кандай кыйынчылыктарды башыман өткөзгөнүмдү өзүңөр билесиңер. Бирок, адам андай нерселерди бат унутат турбайбы. Булардын да көздөрүн май басып бараткан сыягы. Мактасаң — жагасың, жөн эле калыс сөзүңдү айтсаң — элге жаман көрсөтүп, душманга айлантып салганга аракет кылат экен.

Бакиевдин убагында Атамбаевди, Текебаевди, Исаковду, дегеле жалпы оппозиционерлерди ошол эле бийликке таандык “кара телеящиктер”, ЖМКлар аркылуу кандай гана жамандаган жок. Анын баарысы төгүндөлүп, эл ишенбей, тескерисинче, бийликке келишти го? Муну мага кара-пиар уюштурган шылуун чиновниктер унутпашы керек экенин эсине салып коёюн. Бирок, бир четинен мага бир жуманын ичинде күнүгө пиар жасап бергенине рахмат айтам, мени көчөдө таанып, учурашкан кишилер көбөйдү.

Өзбекстанга таандык пансионаттар боюнча эмне дейсиз?

–Ал пансионаттарды эчак эле биздин мамлекетибизге мыйзамдаштырып алыш керек болчу. Бирок, эл аралык мамиледе кандай гана кадам болбосун, адегенде ойлонуп туруп, анан кадам жасаш керек да. Өзбек-кыргыз мамилеси ансыз деле татаалдашып турганда, аны ого бетер татаалдаштыруунун эмне кереги бар эле? Адегенде чоң маселе — чек ара маселесин чечип алыш керек болчу. Эки мамлекеттин ортосундагы мамилелер ичинде чоң жана кичинекей маселелери болот, ошол маселелер бири-бирине таасир этиши мүмкүн – бул эл аралык мамилелердин тартиби. Пансионаттар биздин жерде тургандан кийин аны каалаган учурда сүйлөшүү аркылуу чечип  алмакпыз. Макул, пансионаттарды алдык. “Туризм тармагында инвестицияларга жол тоспойбу?” деген суроону ойлонуш керек беле? Андан соң аларды ким иштетет? Өкмөт иштетеби, же коррупциялык схема менен бирөөлөргө сатылып кетеби? Андан ким утат? Эки тараптуу мамиле да бузулуп, инвестициялык абал дагы бузулуп, пансионаттын убайын да эл эмес, жеке бийликке жакын кишилер көрүп калышы мүмкүн.

–Маегибиздин  аягында сиздин кошумчалар сөзүңүз барбы?

–Жалган маалыматты таратуу бийликке аброй алып келбейт, ишенбестикти жаратат. Булар түшүнөбү, же түшүнбөйбү, бизге жасаган жамандыгы өздөрүнүн эле башына муш болуп тийет. Бул турмуштун мыйзамы. Муну мурдагы президенттердин тагдыры дагы далилдеди.

Мен бала кезимде, бир жолу үч-төрт бала көптөшүп, мени сабап салышты. Менин да жиним келип, “эртең досторумду чогултуп, өчүмдү алам” деп жатканымды апам угуп калып, айткан сөзү эсимден кетпейт. “Балам, бирөө сага таш ыргыткан сайын анын баарын чогулта берсең, өзүңө эле жаман, чөнтөгүн булганат, айрылат, оордук келип капа болосуң. Андан көрөкчө, сага ыртытылган ташты чогутпай талаага ыргытып сал. Ким күнөөлүү болсо, анын жазасын Кудай өзү берет” деген.

Мен мыйзамдуулукту сактап, тынч жүргөн адаммын, анткени, башыман көп нерсени өткөзүп, “элде тынчылык, мамлекетибизде адилеттүлүк, туруктуулук, өнүгүү болсун” дейм. Бирок, кээде “ала кушту атынан чакыра турган” кез болот. Ошон үчүн элге туура маалымат берип коюну эп көрдүм. Тарых ар бир адамга ким болбосун, бирдей сабак болуш керек. Түбөлүктүү эчтеке жок.

Керим МУРАС

Булак: “АЗИЯnews

Артур Медетбеков, генерал: “Кыргызстанда бийлик абдан чоң кризиске учурап жатат”

Бүгүнкү күндө  биздин  Кыргызстанда  бийлик абдан чоң кризиске учурап жатат.  Ошонун негизинде премьер министр, спикер алмашууда. Тилекке каршы ошол кризистин таасири эле абдан каттуу таасирин тийгизүүдө. Турмуш тиричилиги, социалдык  маселелери оорлоп бара жатат.  Ошону эстеп баардык кризистерди терең изилдеп,  чыгарып  ошонун негизинде  өкмөттү  тизгиндеп текшерип, жакшы багыттарды күткөн эл дагы деле абдан чоң бүдөмүк ойдо.  Парламентте  жалгыз эле “Республика-Ата-Журт” фракциясы оппозиция болуп калгандыктан  бүгүнкү күндө спикерликке татыктуу  жөндөмдүү болуш үчүн күчтүү саясатчы болуу абзел.  Негизинен  спикердин милдетин татыктуу алып бара турган киши болуусу зарыл. Ага авторитеттүү, депутаттар менен сүйлөшө билип, мыйзамдарды алдыга чыгаруу үчүн  атайын элге  керектүү мыйзамдарды  чыгарыш үчүн саясый эрки, чечкиндүү, Кыргызстандын патриот адамы  келсе жылыш болот деген ойдомун. Бүгүнкү күндө парламенттеги депутаттардын  жардамы менен туура ишеним көрсөтүп, туура багытта  спикерге баш ийип, баш аламандыктан алыс болуп, мушташпай талашпай, бирок өз пикирлерин элдин кызыкчылыгы үчүн жумшап, саясый партиянын же лидердин кызыкчылыгы үчүн  иштеп азыркы талапкерлиги каралып жаткан  Бакыт Төрөбаевге депутаттар жардам беришсе анда бизде күчтүү парламент болот.  Бул жигиттин мүмкүнчүлүктөрү көбөйөт деген ойдомун.

Баяна Кулова

Булак: «Жаңы Ордо»

Google и ФАО стремятся вступить в новую эру экологической грамотности для всех

Геопространственная информация в секторе лесного хозяйства является первым шагом к революции в управлении природными ресурсами практически в режиме реального времени
15 апреля 2016, Рим – ФАО и Google совместно работают над тем, чтобы сделать спутниковые данные с высоким разрешением повседневным инструментом в управлении глобальными природными ресурсами в рамках совместных усилий по изменению подходов к обеспечению устойчивого развития.
Генеральный директор ФАО Жозе Грациану да Силва и Ребекка Мур, технический менеджер Google Earth Outreach & Earth Engine, приветствовали серию интенсивных мероприятий в рамках недавно созданного партнерства на совместном мероприятии после напряженной недели обучения в штаб-квартире ФАО в Риме.
Сотрудничество уже позволяет исследователям во многих странах с помощью спутниковых данных оценить изменение землепользования на отдельных участках. Этот метод помогает совершить значительный рывок в сторону улучшения оценки углеродного стока или планировать национальную политику по выбросам парниковых газов. Например, быстрые и легко доступные данные дистанционного зондирования позволяют перейти от изучения подробных отчетов об инвентаризации к мониторингу изменений буквально в режиме реального времени, тем самым открывая множество новых политических и научных перспектив.
ФАО и Google «выходят на беспрецедентно новый уровень экологической грамотности», сказал Генеральный директор ФАО Жозе Грациану да Силва.
На первом этапе проект будет сфокусирован на лесном секторе, где национальные эксперты могут, после краткого обучения, использовать программное обеспечение ФАО и доступные архивы геопространственных данных Google для проведения в течение нескольких часов картирования и классифицирования – процессы, которые раньше могли занять от нескольких недель до нескольких месяцев. Возможности для будущего сотрудничества огромны и могут привести к инновациям в целом ряде областей – от диетического питания и борьбы с вредителями до управления водными ресурсами и изменения климата.
«Чем больше людей примут в этом участие, тем лучше это будет работать, – сказал Грациану да Силва. – Для понимания последствий изменения климата, планирования, улучшения эффективности производства и распределения продуктов питания, а также достижения прогресса в области мониторинга в достижении Целей устойчивого развития требуются более частые и точные данные по окружающей среде и ее изменениям».
«Такие партнерства, как это дают возможность применять наши продукты на практике, – сказала Ребекка Мур, директор Google Earth, Earth Engine и Earth Outreach, команды, которую она охарактеризовала как «создана, чтобы заниматься наукой». – Благодаря партнерству, мы с ФАО можем воспользоваться нашими уникальными сильными сторонами, чтобы изменить жизнь будущих поколений».
Использование технологий в новых областях
Сочетание, при котором Google делает данные легкодоступными, а обработку данных быстрой, а ФАО разрабатывает способы получения полезной информации, уже можно считать инновационным, в частности, в случае с Глобальной оценкой засушливых земель, которая объединила национальных экспертов, университетских исследователей, партнерские учреждения, которые работают с данными в открытом доступе. Результаты будут опубликованы позднее в этом году.
Отдел ФАО по контролю над саранчой использовал Earth Engine для улучшения прогнозов и контроля над вспышками пустынной саранчи. Спутники не могут обнаружить опасных насекомым, но могут ускорить выявление потенциальных зон размножения и сделать наземное вмешательство более эффективными. Другие перспективные технологические приложения могут снизить потери урожаев и улучшить здоровье растений. Мониторинг лесных площадей уже показал свою эффективность в Коста-Рике, поскольку деревья являются средой обитания для птиц, которые поедают жука, питающегося кофейными ягодами, в результате чего потери урожая могут составить до 75%.
Дальнейшее расширение использования инноваций будет происходить по мере того, как люди будут узнавать больше о том, как использовать такие инструменты ФАО, как Open FORIS и CollectEarth. В конце мая команда из НАСА, Национального управления по аэронавтике и исследованию космического пространства США, посетят Рим с целью изучения возможностей использования этих инструментов.
Google выставил огромный архив спутниковых снимков Landsat, начиная с 1972 года, а также недавно добавленные данные, полученные от Европейской системы спутникового наблюдения Земли “Коперник”, которые особенно полезны для исследований в режиме реального времени, поскольку они захватывают тот же участок земли каждые пять дней. Помимо землепользования, Google предпринимает параллельные усилия, чтобы разрешить использование данных от удаленных датчиков для отслеживания глобальных тенденций в области водных ресурсов, в том числе для оценки наличия и запасов.
Наблюдая за лесами и деревьями
Спутниковые снимки не могут заменить местные знания и опыт, часто называемые «правдой земли», – но они могут повысить эффективность, качество, прозрачность, достоверность, и, прежде всего, своевременность и эффективность сбора данных и проверки существующих глобальных продуктов картирования.
Например, при масштабировании местных участков исследователи могут провести различие между временной потерей лесного покрова из-за планируемой вырубки и обезлесением, обусловленным изменением землепользования, важной технической разницы с точки зрения поглощения углерода. К тому же, граждане смогут более эффективно использовать свои природные ресурсы.
«Мы сможем каждые 10 дней проводить оценку лесов и в ближайшем будущем оценку засеянных площадей, что крайне важно в условиях изменения климата», – сказал Рене Кастро, заместитель Генерального директора ФАО по лесному хозяйству.
ОЛЬГА ГРЕБЕННИКОВА
Консультант по связям с общественностью
Продовольственной и сельскохозяйственной организации ООН (ФАО)
В Центральной Азии

Смена премьера в Киргизии: подготовка к президентской гонке?

Новым премьер-министром Киргизии стал Сооронбай Жээнбеков, ранее занимавший пост заместителя руководителя аппарата президента. Эксперты говорят о подготовке к предстоящим выборам.

Отставкой правительства в Киргизии уже мало кого удивишь. Премьер-министры здесь меняются с завидной регулярностью: примерно каждые год-полтора. Так было при прежних президентах – мало что изменилось при нынешнем. За время правления Алмазбека Атамбаева, то есть с конца 2011 года, избирается уже пятый по счету премьер.

Почему ушел Сариев?

Темир Сариев, возглавлявший правительство с мая 2015 года, в понедельник, 11 апреля, подал в отставку после того, как министр транспорта и коммуникаций Аргынбек Малабаев обвинил его в лоббировании интересов одной из китайских компаний при проведении тендера по ремонту автодороги в Иссык-Кульской области. Сариев пытался было дать отпор и внес представление президенту об увольнении Малабаева, но в аппарате главы государства оснований для этого не нашли, а депутатская комиссия рекомендовала отправить в отставку самого премьера.

Темир СариевТемир Сариев

Существенной же поддержки среди депутатского корпуса у Сариева никогда не было – его партия “Ак Шумкар” не смогла преодолеть избирательный порог на выборах в 2010 году, а в 2015 она и вовсе не участвовала в парламентской гонке.

Ставленник президента

Новым премьер-министром Киргизии в среду, 12 апреля 2016 года, был утвержден Сооронбай Жээнбеков. Зооинженер по образованию, в разные годы занимал пост министра сельского хозяйства, был губернатором Ошской области на юге страны, откуда он родом, а в последнее время занимал должность заместителя руководителя президентского аппарата.

Его родной брат Асылбек Жээнбеков, будучи депутатом от президентской Cоциал-демократической партии (СДПК), с декабря 2011 года являлся спикером парламента. И лишь за несколько часов до голосования народными избранниками по новому премьер-министру, Асылбек Жээнбеков покинул пост спикера. В противном случае два брата одновременно возглавляли бы две ветви власти, что, видимо, посчитали перебором даже в условиях закрепившихся в Киргизии семейно-клановых традиций.

“Технический” премьер-министр

Как отмечает политолог Денис Бердаков, столь быстрое утверждение ставленника президента на пост главы кабинета министров демонстрирует, что декларируемая парламентская модель является лишь внешним фасадом.

“Сегодня у нас практически сложилась следующая форма правления: это сильный президент и сильная президентская администрация, которая решает все кадровые вопросы, включая назначение премьер-министра”, – отметил аналитик в интервью DW.

Нурсултан Назарбаев, Алмазбек Атамбаев и Эмомали Рахмон (слева направо) Нурсултан Назарбаев, Алмазбек Атамбаев и Эмомали Рахмон (слева направо)

По его словам, в нынешней ситуации уместнее говорить о “назначении” премьер-министра, нежели об его избрании. “Формально кандидата выдвинула коалиция большинства, утверждал его парламент. Но фактически мы имеем технического премьера, который будет четко выполнять указания президента”, – говорит Бердаков.

Подготовка к президентским выборам 2017

По мнению оппозиционного политика Адиля Турдукулова, смена правительства является началом подготовки к президентским выборам, которые в Киргизии должны пройти в 2017 году, и в которых действующий глава государства Алмазбек Атамбаев, согласно конституции, участвовать уже не имеет права.

“Атамбаев отправил Сариева в отставку для того, чтобы не допустить его к президентским выборам. Он не хочет видеть следующим президентом независимого человека, каким в относительной мере является Сариев”, – отметил DW Турдукулов. Он полагает, что президент решил лишить такого амбициозного политика, как Темир Сариев, административных рычагов и доступа к медиа-ресурсам.

Общественный деятель, правозащитница Динара Ошурахунова также полагает, что в стране началась подготовка к президентским выборам, а Темир Сариев, который был одним из лидеров революции 2010 года, а затем членом временного правительства и всегда демонстрировал определенную самостоятельность, не устраивал окружение президента. Но основная проблема, считает Ошурахунова, кроется в слабости парламента.

Слабый парламент

“В парламенте много людей, которые не понимают либо не могут пользоваться той властью и полномочиями, которые им даны. А президент только умело пользуется слабостью парламента”, – говорит правозащитница. При этом она указывает, что крайним всегда остается премьер-министр, а фракция президентской партии (СДПК), которая выдвигает уже не первого премьера, никакой ответственности не несет.

“Коалиция большинства либо фракция, выдвинувшая кандидата на пост премьера, должна потом нести ответственность и за все провалы этого премьера. Но у нас этого, к сожалению, не происходит”, – отметила Ошурахунова.

По словам Дениса Бердакова, некоторое время после революции 2010 года и внеочередных парламентских выборов в законодательном собрании периодически звучала острая критика в адрес президента, чувствовалась политическая борьба с элементами парламентаризма. Позже была серия уголовных дел с лишением ряда депутатов неприкосновенности, что сделало в целом депутатский корпус более покладистым. А по итогам выборов 2015 года позиции президента и его партии СДПК еще больше укрепились, напоминает политолог.

“В настоящее время всеми основными политическими процессами в стране управляет администрация президента, в том числе благодаря тому, что в руках у президента находится весь силовой блок и судебная ветвь. При этом в целом это делает систему управления относительно стабильной и предсказуемой”, – говорит эксперт.

Источник: dw.com

Данияр Айтман: "Глобальная проблема Кыргызстана заключается в том, что страной руководят тупые люди. Необразованные, невоспитанные, некультурные, непрофессиональные"

Знаете ли вы, в чем глобальная проблема Кыргызстана? Я вам сейчас расскажу.
У нас прекрасная и богатая природой страна. У нас хорошее географическое положение – в центре Евразии и рядом с Китаем. У нас выносливый, работящий, обучаемый и предприимчивый народ. У нас есть собственная “нефть” – наши трудовые мигранты, которые за последние годы прислали в Кыргызстан десятки миллиардов долларов. У нас много образованных и талантливых людей, конкурентоспособных во всем мире.
У нас все есть. А живем мы почему-то плохо.
Нет, конечно, в нашей стране присутствует положительная динамика (особенно если верить статистике) – растет ВВП на душу населения, сокращается бедность, строятся какие-то новые заводы, дома и дороги, женщины рожают детей – но она недостаточно положительна и недостаточно динамична, чтобы качественно изменить общее плачевное состояние дел.
Кыргызстан продолжает захлебываться от бедности, невежества, несправедливости, насилия, всеобщей продажности, материальной и духовной деградации. Именно поэтому мы все время жалуемся на жизнь (даже если лично у нас все нормально). Именно поэтому несмотря на личный оптимизм наши души болят от глубокого сомнения в будущем нашей родины. Именно поэтому мы десятками и сотнями тысяч покидаем землю наших родителей или замыкаемся в пузыре “внутренней эмиграции”.
Но почему мы живем плохо, если у нас есть все предпосылки для того, чтобы жить хорошо? В чем причина? В чем глобальная проблема Кыргызстана?
Уверен, я не открою для вас Америки.
Глобальная проблема Кыргызстана заключается в том, что страной руководят тупые люди. Необразованные, невоспитанные, некультурные, непрофессиональные. Нашей страной руководят люди, совершенно не представляющие ее реальный человеческий потенциал. Не сливки, а отбросы нации.
Я знаю, о чем говорю. Я жил, общался и работал с кыргызстанцами в Бишкеке, Караколе, Нарыне, Оше и Жалалабаде – с людьми разных национальностей и профессий, разного возраста и достатка – и нигде, слышите нигде, я не встречал таких тупых людей, как те люди, которые вершат делами в Жогорку Кенеше, правительстве и других государственных органах.
Наш народ очень тяжело и самоотверженно трудится, но с такими “лидерами” никакой кризис не нужен – они и без всяких кризисов страну до ручки доведут.
***
Я часто слышу, что Кыргызстан обречен на прозябание из-за каких-то объективных обстоятельств, истории, географического положения. Я часто слышу, что никто не знает что делать, чтобы направить страну к процветанию.
Это ложь. Нет ничего более далекого от истины. На самом деле, прекрасно известно, что нужно делать – вплоть до конкретных пошаговых программ и проектов. Все это давным давно известно в мире, успешно испытано на практике разных стран, расписано в учебниках. Более того, это давным давно известно и в Кыргызстане и даже “реализовано” в виде пылящихся на полках отчетов международных консультантов и неработающих законов.
Извините меня, вот как увеличить темпы экономического роста в США в два раза – это действительно проблема нерешенная современной мировой наукой и практикой. Как сделать то же самое в Кыргызстане – рецепт давно известен и успешно опробован десятками стран.
Здесь нет никаких секретов или волшебства. Не нужно становиться в одночасье новым Сингапуром или Швейцарией, чтобы резко поднять наш текущий уровень жизни. Не нужны какие-то масштабные капиталовложения, не нужны какие-то собственные инновации, не нужны даже самые современные технологии. Кыргызстан так сильно отстает, находится на такой низкой базе, что самые простые, элементарные вещи дадут мощную отдачу.
Нужно всего-то, чтобы кыргызстанцы производили то же, что и сейчас, но на 100% эффективнее. И все. Это не сложно, уверяю вас. Освободите людей от дани чиновным и криминальным паразитам, инвестируйте государственные деньги не в джипы для чодроновых, а в образование и здравоохранение, обеспечьте соблюдение закона, защитите наших матерей, сестер и дочерей от побоев и изнасилований, в конце-то концов! Сделайте эти простые вещи и увидите, как кыргызстанцы станут в 2 раза производительнее работать. Вот и весь рецепт процветания.
Но какой толк в этих рецептах, если их никогда не дают реализовать сидящие во власти тупые люди, которые ничего не понимают кроме своего краткосрочного шкурного интереса?
***
Я уважаю Алмазбека Атамбаева за мужество, которое он проявил в борьбе против акаевского и бакиевского режимов. Но он совершенно не отвечает требованиям современного руководителя государства. Я рад, что он так никогда и не встретился с Обамой. Вы представляете себе эту картину: Атамбаева и Обаму вместе? Мне тошно от мысли о том, что думают мировые лидеры о Кыргызстане после встреч с нашим президентом.
А кто бы достойно смотрелся рядом с Обамой, Ангелой Меркель, Синдзо Абэ? Жээнбеков, Сариев, Бабанов, Ташиев, Мадумаров? Не смешите мои тапочки..
Нашей страной руководят люди, сделавшие свои состояния на полулегальном и криминальном бизнесе: контрабанде, отмывании денег, наркотрафике, коррупционных тендерах, чиновничьем рэкете, откатах и приватизации. Для такого “бизнеса” ума не надо, а нужны высокоразвитые животные инстинкты: знать, где хапнуть, куда лизнуть, когда предать, кого замочить, когда убежать.
Проблема не в том, что эти персонажи – жулики и воры. Проблема в том, что они тупые жулики и воры. Будь у них немного больше мозгов, они бы поняли, что в их же собственных интересах закрыть эпоху криминального накопления капитала в нашей стране, расчистить силовые органы и государственную службу от некомпетентных и нечистоплотных шестерок, поставить на их место честных профессионалов и самим отныне играть по правилам, спокойно наслаждаясь своими неправедно нажитыми деньгами и токалками.
Нет же, вместо этого они толкают свои косноязычные рожи в парламент..
***
Вы может скажете, куда там Кыргызстану до Европы и Америки, где нам найти выпускников Гарварда на руководящие посты.
Здрасьте!
Есть сотни кыргызстанцев, закончивших Гарвард, Оксфорд, Кембридж, Сорбонну, МИТ, Чикагский, Колумбийский и прочие лучшие мировые университеты. Многие из них даже находятся сейчас в Кыргызстане и успешно работают, только не на государственной службе.
Вы только вдумайтесь, не спеша, в то, что я сейчас вам скажу:
Кто те люди, которые руководят правительствами и министерствами в передовых странах мира? Это люди, которые учились в гарвардах/оксфордах и работали в таких компаниях как McKinsey, Goldman Sachs, Google.
Так вот, есть сотни кыргызстанцев, которые учились в гарвардах/оксфордах и успешно работали в таких компаниях как McKinsey, Goldman Sachs, Google.
У Кыргызстана есть кадровый резерв для создания дееспособной и эффективной команды государственных менеджеров, не уступающих лучшим мировым стандартам.
Но к сожалению, кузницей наших государственных управленцев является не Гарвард, а Сельскохозяйственный институт, со всеми вытекающими..
***
Парадокс наших двух революций заключается в том, что они не привели к появлению на нашей политической арене ни одного прогрессивного лидера в отличие от революций в Грузии и Украине.
Грузины справедливо ругают Саакашвили, украинцы более чем справедливо ругают Порошенко, но если бы Саакашвили или Порошенко были на месте Атамбаева, Кыргызстан был бы уже другой страной, потому что Саакашвили и Порошенко при всех их недостатках все-таки люди более высокого уровня.
Пример Грузии, при всех ошибках и проступках Саакашвили, показал, что абсолютно возможно вывести бедную и разрушенную страну в самых неблагоприятных условиях на качественно более высокую траекторию развития и что это абсолютно возможно сделать, произведя тотальную замену личного состава государственных органов на новые кадры.
Кыргызстану нужна кадровая революция по типу грузинской. Нужны новые министры, новые губернаторы, новые судьи и прокуроры, новые чиновники, новые гаишники и милиционеры – из числа лучших, конкурентоспособных на мировом уровне и желательно не имевших предыдущего опыта госслужбы – по конкурсному отбору. Это все можно сделать, причем в кратчайшие сроки и с минимальными затратами.
Если это будет сделано, и наше государство из тормоза и паразита превратится в нормального регулятора, то настанет время, когда заговорят о “кыргызском экономическом чуде” и наши соседи будут издавать книжки “почему у кыргызов все получилось”.
***
Но пока это всего лишь мечты. А в реальности в исполнительной власти и государственных компаниях работают кадры очень низкого калибра – те, кто даже в Кыргызстане не смог бы ничего добиться, честно работая в частном секторе, не говоря уж о загранице.
И это вина прежде всего наших властвующих мырков. Говорят, рыба гниет с головы.. Да у нас голова никогда и не была свежей..
Данияр Айтман

Проект Закона, направленный на изменение механизма сдачи госимущества в аренду, направлен на голосование во втором чтении

 

Сегодня, 14 апреля на заседании Жогорку Кенеша Кыргызской Республики был рассмотрен проект Закона «О внесении изменений в некоторые законодательные акты Кыргызской Республики» (в Законы «О неналоговых платежах», «Об охране и использовании историко-культурного наследия», «Об образовании», «О культуре»).

Докладчиком по данному вопросу выступил заместитель председателя Комитета по экономической и фискальной политике Дастан Бекешев.

Напомним, проектом Закона предусматривается, что средства от аренды государственного имущества, остающиеся в распоряжении балансодержателя используются им не только для содержания и ремонта государственных зданий (помещений), но также на организацию и проведение торгов по предоставлению государственного имущества в аренду.

Отметим, что на сегодняшний день в случае аренды имущества, относящегося к государственной собственности, арендная плата распределяется следующим образом: 30 процентов вносятся в республиканский бюджет и 70 процентов используются госорганами и организациями для содержания и ремонта зданий и помещений.

В рамках поправок предлагается изменить механизм распределения финансовых средств: 30 процентов направлять в республиканский бюджет и 70 процентов выделять балансодержателям на содержание и ремонт зданий и сооружений.

По итогам рассмотрения депутатами было принято решение направить проект Закона во втором чтении. Также парламентарии рассмотрели и направили на голосование во втором чтении поправки в Закон «О государственно-частном партнерстве в Кыргызской Республике».

 

Госдеп США обвинил Кыргызстан в давлении на СМИ

Закон обеспечивает свободу слова и СМИ. Однако в прессе превалирует самоцензура, журналисты испытывают давление от редакции издания и политических фигур, относительно критических материалов в отношении власти.
В течении всего года были попытки пресечь свободной работе СМИ в стране. К примеру, в результате координационных усилий Аппарата президента, наиболее популярная русскоязычная газета «Вечерний Бишкек» перешла в руки лицам аффилированным властям.
Наблюдатели утверждают, что прессинг в отношении медиа, во многом связан с переходом на цифровое вещание. Они опасаются, что результатом этого станет то, что власти сконцентрируют в своих руках телевизионные каналы, а оппозиционные и региональные станции не будут иметь ресурсов для надлежащего оснащения.
Были зафиксированы случаи атак на журналистов, как утверждается со стороны власти. К примеру, 23 января 2015 года, неустановленные личности избили журналиста Булата Сатаркулова, который освещал запрет на выезд за рубеж для встречи с официальными лицами оппозиционного политика Адиля Турдукулова. Источники утверждают, что журналисты получают определенные сигналы игнорировать некоторые мероприятия касательно оппозиционных фигур и гражданских активистов. Более того были случаи когда параллельно несколько медиа начинают выпускать критические материалы в отношении лидеров гражданского общества.
Власти используют также лазейки в законах для давления на журналистов. К примеру, 29 июня 2015 году, Аламединский районный суд, обязал журналиста выплатить Президенту 2 млн. сомов ($26,534) за «оскорбление чести и достоинства». Ранее иск был подан на 1 млн. сом ($13,267) однако Генпрокуратура увеличила исковые требования в два раза, «из-за продолжающегося распространения недостоверной информации» Орунбековым, в интервью газете «Вечерний Бишкек». В нем журналист в частности заявил, что Атамбаев после революции 2010 года, «поднял флаг революции», но «к сожалению, вступил на путь бандитизма».
http://www.state.gov/j/drl/rls/hrrpt/humanrightsreport/index.htm?year=2015&dlid=252967#wrapper
Источник: Gezit.org

Жалал-Абадда экологдор акцияга чыгышты

Курчап турган чөйрөнү коргоо боюнча Жалал-Абад аймактык башкармалыгы GIZ эл аралык уюму менен бирдикте Жалал-Абад шаарында “Таза экология – бул келечек” аттуу акциясын өткөрдү. Бул тууралуу аталган башкармалыктын басма сөз кызматы билдирди.
Бул акцияга аталган башкармалыктын, GIZ эл аралык уюмунун, Токойду коргоо бекетинин кызматкерлери, Жалал-Абад мамлекеттик университетинин тийиштүү факультеттеринин студенттери катышышты. Акциянын катышуучулары экологиялык тазалыктын маанилүү экенин коомчулукка жар салуу үчүн шаар көчөлөрүндө жүрүш уюштуруу менен шаардын айрым аймактарында тазалык иштерин алып барышты.
Башкармалыктын басма сөз кызматынын билдиришинче, акциянын катышуучулары Жалал-Абад шаарындагы “Спутник” кичи районунда чарбасыз жаткан аймактарды, дендропарктын аймагын таштандылардан тазалап чыгышты.
-Биз коомчулукту экологияны сактоого, аймактардын тазалыгын, иреттүүлүгүн колдоого көңүл бурсун үчүн ушул акцияны уюштурдук. Мындай аракеттер мындан ары да улантыла берет, – деди акциянын катышуучусу, эколог-журналист Нурмамат ажы Сапарбаев.

Ошто дин кызматкерлерине «Улуттук маданият жана дин» аталышындагы семинар өткөрүлдү

Бүгүн, 15-апрель күнү Ош облустук мусулмандар казыятында “Ыйман” диний маданиятты өнүктүрүү фонду тарабынан “Маданият жана Тарых” жылына карата дин кызматкерлеринин потенциалын жогорулатуу максатында “Улуттук маданият жана Дин” аталышындагы семинар өткөрүлдү. Семинарга Ош облусунун казысы Самидин кары Атабаев баштаган Ош облустук жана Ош шаардык казыятынын кызматкерлери жана мечит имамдары катышышты. Семинарды Кыргызстан Мусулмандарынын Аалымдар Кеңешинин мүчөсү, КМДБнын фатва бөлүмүнүн кызматкери Данияр Мурадилов өтүп Ислам дининин баалуулуктары менен кыргыздын улуттук маданиятынын айкалыштарын түшүндүрдү. Анын айтымында маданият –бул диндин бир бөлүгү катары эсептелет. Себеби, диндин ичинде бардык баалуулуктар камтылгандыктан, маданият бул диндин ичиндеги өзгөчө орунда турган багыт катары жол көрсөтөт. Мындан сырткары улуттук маданий баалуулуктарга байланышкан түшүнүктөрдүн диндеги мааниси кеңири талкууланып, катышуучулар тарабынан берилген суроолорго тиешелүү жооптор берилди. Талкууда улуттун үрп-адаты, каада-салты Исламдын принциптерине дээрлик айкалышып, туура келген учурлар бар экендиги айтылды. Семинардын жыйынтыгында дин кызматкерлери коомчулукка диний идеологияны жайылтууда улуттук маданияттын баалуулуктарын диндин баалуулуктарына айкалыштырып, өзүнүн иш-аракетинде улуттун чечендик сүйлөө чеберчилигин пайдалануу сунушу берилди.
Эскерте кетсек, ушундай эле семинарлар кечээ Оштогу маасалык маалымат каражаттарынын өкүлдөрүнө да өткөрүлгөн болчу.

Меню