2023-жылдын 8-июлунда SPAINBJJTOUR уюму өткөргөн Бразилия Жиу-Житсу боюнча Европа Кубогунун дүйнөлүк рейтинг аныктоо мелдеши Испания өлкөсүнүн Барселона шаарында болуп өттү. Мелдеште Кыргызстандын намысын 66 кг. салмакта “Алай” Жиу-Житсу Академиясынын мүчөсү, грепплинг боюнча жаштар арасында дүйнө чемпиону, жаштар арасында Жиу-Житсу боюнча Азия чемпиону Нурсултан Куштарбек уулу коргоду. Анын дүйнөлүк рейтинг аныктоочу “супер таймаш” мелдешидеги атаандашы испаниялык Перес Креспо Гарсия болду. Айыгышкан атаандашууда Нурсултан 7:1 эсебинде жеңишке жетип, «Dry Factor» мелдешинин бел курун утуп жана ошого кошумча жиу-житсунун кимоносун татыктуу болду.
Нурсултандын Испаниядагы “Супер Таймаштагы” атаандагы Кевин Перез Креспо Гарсия 2023-жылы AJP Рейтинг аныктоочу Европа чемпионатында күрөң кур чеберлер арасында чемпион болгон. Мындан сырткары AJP версиясы боюнча Испаниянын Эл Аралык Джиу-Джитсу мелдештеринде байгелүү орундарды ээлеген.
Нурсултан мелдештин аягында телефон аркылуу мындай деди:
-Катышуучулар абдан көп экен жана мелдештин аягында атайын тандалып алынган балбандарга уюм тарабынан “супер схватка” деп орусча аталат, бел кур үчүн бир бирден күрөш уюштуруп беришти. Ошол балбандардын арасында мен дагы күч сынашкам. Мен өзүмдүн испаниялык атаандашым менен күрөң кур чеберлери арасындагы Чемпиондук кур үчүн 66 кг чейинки чен салмакта күрөшкөм. Күрөш аябай кызык болду, атаандашым да күчтүү, убакыттык аягына чейин кармашты, эрте бүтүрүүгө мүмкүнчүлүк берген жок, бирок ошентсе да 7:1 эсеби менен жеңишке жетип, «Dry Factor» мелдешинин Чемпиондук бел курун жана ошого кошумча джиу-джитсунун кимоносун утуп алдым,-деди Нурсултан.
Аны менен Испанияга аттанаар алдында учкай маектешкен элек.
– Нурсултан мырза, дүйнө чемпиондугунда сиз эки алтын медалды кайсы версияда жеңип алгансыз?
– Грэпплинг боюнча Дүйнө чемпиондугунда эки алтын медаль тууралуу айта кетсем, 2021-жылы Орусиянын Уфа шаарында өткөн жаштар арасында Дүйнө Чемпионатынын биринчи күнү NO-GI жана экинчи күнү GI версиясында алгам. Эки түрдүн айырмасы: GI бул кимоно менен, NO-GI кимоносу жок машыгуу.
– Мелдештерде ийгилик жаратып катышканыңызга ким түрткү берген?
– Мындай ийгиликтерди жаратып, мелдештерге катышканыма Кыргызстандын Жиу Житсу федерациясынын президенти Сабыржан уулу Самарбек агайым түрткү берип, андан кийин мени бир туугандарым колдоо көрсөтүп келатышат. Алардын колдоосу болбосо мен мындай ийгиликтерге жаратып, алтын медаль, байгелүү орундарды ута алмак эмесмин.
– Жиу-Житсу жана Грэпплингти Кыргызстанда өнүктүрүүгө мүмкүнчүлүктөр барбы?
– Азыр спортчуларда каражат жагынан көйгөйлөрү бар. Канчалык жакшы даярдык көрсө, чет мамлекеттердеги мелдештерге катышуусуна демөөрчүлөр болуп турса, ошончолук жыйынтык берет. Бул спорт түрлөрүнө кызыккан жаштар арбын. Ошондуктан келечеги бар спорт түрлөрү десек болот.
– Сиз бош убактыңызда эмне менен алектенесиз?
– Негизи мен динге жакынмын. Күн сайын беш убак намаз окуйм, спорттон тышкары жаратылышта сейилдегенди жакшы көрөм. Буга чейин футбол ойноп келгем, ал спорт түрү да көңүлүмө жагат.
– Сиз алган наамда кайсы спортчунун мүмкүнчүлүктөрү жогору?
– Мен машыккан спорт түрү боюнча Эрназар байкенин мүмкүнчүлүктөрү жогору, себеби ал эл аралык аренага көп чыгып, тажрыйбалуу, чеберчилиги жогору болуп саналат.
– Испаниядагы мелдешке “Супер Таймаш” мелдешине чейин сиз кайсы залда машыккансыз?
– Алгач Сокулукта залыбыз бар болчу. Машыгуу учурунда бирөө мага жок дегенде бир жаңы нерсе үйрөтүп турбаса өсүү аябай кыйын болот. Ал эми акыркы убакта Бишкек шаарындагы “Алай Жиу-Житсу Академиясынын” залында өзүмдү өзүм машыктырдым. Анткени жарым жылдан бери агайым Самарбек Сабыржан уулу Америкада болуп калды. Агайымдын чакыруусу менен Америка Кошмо Штаттарына барып, Лос-Анжелес шаарындагы дүйнөлүк Жиу-Житсу борборунда эки айдан ашуун машыгып келдим. Испанияга Кыргызстандан жалгыз бардым. Устатым жанымда болсо мындан дагы жакшы күрөшөт элем. Бирок ошентсе дагы агайым телефон аркылуу чалып көзөмөлдөп, кеп кеңешин айтып турду. Агайыма ыраазычылыгымды билдирем.
– Бул Испаниядагы беттешүүгө келе жатканда сиз алдыга кандай максат койгонсуз?
– Бул Испаниядагы беттешүүдө жеңип, “чемпиондук кур тагынам” деген максат койгом. Канчалык көп мээнет кылсаң ошончолук жеңишке жакын болосуң. Тынбай аракет кылып, өзүмө ишенип, жараткандан да суранып келгем. Тилегим орундалганына шүгүр.
– Сизге дем күчтү көбүнчө ким берет?
– Мага көбүнчө Самарбек агайым дем-күч берет. Ал “сен алгач ыймандуу, анан акылдуу жигит болушуң керек. Андан кийин гана чемпион болобуз” деп көп айтат.
– Грэпплинг жана Жиу-Житсуга келишиңизге ким себепчи?
– Бул спорт түрлөрүнө келишиме Самарбек агайым себепкер болгон. Ал айылга күрөш боюнча мелдештерди уюштуруп барып турчу. Аны көрүп күрөшкө болгон кызыгуум арта баштаган. Агайдын артынан ээрчип жүрүп аралашып калдым. Башка спорттун түрүнө салыштырмалуу бул жакта ар кандай ыкмалар менен күрөшсөң болот, мага ошонусу жаккан. Агайымдын колдоосу менен Америка Кошмо Штаттарына бир нече ирет барып, Лос-Анджелес шаарындагы Дүйнөлүк Жиу-Житсу борборунда машыгып келгем.
– Сиз Кыргызстандын кайсы жергесинде төрөлүп өскөнсүз?
– Мен 2004-жылы 29-майында Ош облусунун Алай районуна караштуу Корул айылынан болом. Балалыгым ошол жакта өттү. Улуу байкелерим күрөшчү, аларды көрүп чоңойдум. Ошондо эле күрөшкө аябай кызыгып калгам. Кесипкөй болбосо да күрөшүп турчумун. Андан тышкары, футбол ойноп, ыр ырдай койчу талантым да бар. Мектепте ар кандай кечелерде ырдап жүргөм.
– Күрөшкөнүңүздү ата-энеңиз көргөнбү? Алар кандай кабыл алышат?
– Күрөшкөнүмдү түз эфирден көрүп колдоп, ыйлап да отурушуптур. Менин жеңишим ата-энемдин да жеңиши. Алар карапайым эле адамдар. Атам уста, апам болсо үй кожойкеси. Беш баланы чоңойтуп өстүрүштү. Мен алардын ортончусумун. Бир туугандарымдын арасынан мен эле спортко аралашкам. 2007-жылы Алайдан Кара-Балтага көчүп келгенбиз. Мектепти ал жактан окуп, кийин машыгуума байланыштуу мектебимди Сокулукка котордум. Келечекте билим алып, архитектор адистигине тапшырып, мыкты үй куруучу болгум келет. Мен үчүн биринчи орунда окуу жана кесипке ээ болуу, андан кийин спорт. Бирок спортту эч качан таштабайм. Бул тармакта чоң максаттарым бар. 2023-жылы күзүндө Кытайда өтө турган Азия оюндарын жеңип, анан, буюрса жакында 18-июлда Монголияда жиу-житсу боюнча дүйнө чемпионаты болот. Ушул дүйнөлүк таймшууда алтын мелаль утуп, Кыргызстанды дүйнөгө таанытып, чемпион болсом деген тилегим бар.
-Тилегиңиз орундалсын!
Нурсултан Куштарбек уулунун жараткан ийгиликтери:
2019-жылы Москва шаарында өткөн жаштар арасындагы Бразилия Жиу-Житсу боюнча дүйнө чемпионатында финалга чейин жетип, күмүш медаль тагынган.
2019-жылы Кыргызстанда өткөн Жиу-Житсунун Комбат күрөш түрүнөн Азия чемпиону аталып, алтын байгенин уткан.
2022-жылы Испаниянын Понтадевра шаарында өткөн Грепплинг боюнча дүйнө чемпионатында жаштар арасында коло байгенин ээси болгон.
2022-жылы АКШда өткөн (SJJIF) уюмунун дүйнө чемпионатынан кызгылт көк кур чеберлер арасында күмүш байге уткан.
2022-жылдын аягында ACBJJ уюмунун Москва шаарында өткөн дүйнө биринчилигинде күрөң кур чеберлер арасында күмүш байге утуп алган.
Кутман Кабыл уулу, спорттук баяндамачы