ДҮЙНӨ ЖҮЗҮНДӨ

Польшанын адам укуктары боюнча Хельсинки тобунун юристти Даниэл Витко башкалка сурап жаткандардын көбүнүн визасы жок экенин, ошондуктан алар бир канча айлап чек ара аймагында калууга аргасыз болорун айтты. “Мен үч айдан бери үй-бүлөсү менен бирге украин-польша чек арасында кирүүгө уруксат күтүп турган Тажикстандын жаранын билем. Алардын паспортторунда штамп басууга бош жер калган жок, алар эми кайрадан Украинага да бара алышпайт”, – деди ал.

Витконун айтымында, Польша чек арасы аркылуу Европага кирүүгө аракет кылган тажиктердин так саны белгисиз. Бирок аталган өлкөнүн аймагына кирүүгө уруксат алган тажиктер беларус-польша чек арасында эле 100дөн 200гө чейинки сандагы тажикстандык качкын ары же бери өтө албай турганын билдиришүүдө.

Качкындардын тагдырына эл аралык Human Rights Watch (HRW) укук коргоо уюму да тынчсыздануусун билдирди. Уюмдун бир канча күн мурун жарыяланган баяндамасында Варшава адатта башкалка сурагандардын укуктарын бузуп жатканын четке кагып, аларды кайрадан Беларуска жөнөтө тургандыгы белгиленген.

Польша ТИМинин чет өлкөлүк жарандар менен иштөө кызматынын өткөн жылы жайында тараткан маалыматына караганда, Польшадан башкалка сурап Тажикстандын 1200гө чукул жараны кайрылса, алардын бирөөсү гана расмий качкын макамын алган.

Булак: Борбор Азия жаңылыктар кызматы

Башка маселелердин катарында – камактагыларга катаал мамиле жасоо, саясий жана жарандык активисттерди опузалоо, ММКлардын ишмердүүлүгүнө тоскоолдук жаратуу, социалдык түйүндөрдү колдонуу мүмкүнчүлүктөрүн чектөө бар. Баяндамада Тажикстанда көп партиялуу саясий система орун алганы менен бийлик бир колго топтолгону баяндалат.

Документте 2016-жылы өлкөдө Баш мыйзамга референдум аркылуу өзгөртүү киргизилгени жана азыркы президент Эмомали Рахмон “улут лидери” катары чектөөсүз бийликте калуу мүмкүнчүлүгүн алганы баса белгиленет.

Мамлекеттик департамент Тажикстан Ислам кайра жаралуу партиясынын мүчөлөрү жана белгилүү адвокат Бузургмехр Ёровдун камалганын да эске салган.

Мындан тышкары өлкөдө коррупция менен күрөшүү натыйжасыз жүрүп жатканы дагы айтылат.

Булак: Борбор Азия жаңылыктар кызматы

Акүйдүн бюджет башкармалыгынын директору Мик Малвэни бюджеттин кыскарышы боюнча так маалымат 16-мартта жарыяланарын билдирди.

Пентагондун бюджети 600 миллиард доллардан көбүрөөк. Акүй аскердик чыгымдарды 50 миллиондон ашык долларга көбөйтүүнү сунуштоодо. АКШ президенти Дональд Трамп февралда Америка армиясын жаңылоо ниетин билдирген. Ал Кошмо Штаттар тарыхында болуп көрбөгөндөй аскердик кеңейүү орун аларын ишара кылган.

АКШнын Эл аралык өнүктүрүү боюнча агенттиги (USAID) – Мамлекеттик департаментке карайт. Уюм башка өлкөлөргө жардам иретинде жыл сайын 50 миллиард доллар коротот. USAID соода, айыл чарба, экономикалык өнүктүрүү, саламаттыкты сактоо, ыкчам гуманитардык жардам берүү, жаңжалдарды болтурбоого көмөктөшүү жана жарды өлкөлөрдө демократияны колдоо менен алектенет.

Булак: Борбор Азия жаңылыктар кызматы

Акүйдүн басма сөз катчысы Шон Спайсер Трамп Конгресстин Чалгындоо комитетин 2016-жылы Обаманын администрациясы ыйгарым укуктарын кыянат пайдаланган-пайдаланбаганын аныктап берүүгө чакырганын билдирди. Ал тергөө иштери аяктаганга чейин бул тема боюнча Трамп дагы, анын администрациясы дагы комментарий бербей тургандыгын белгиледи.

Буга чейин Трамп шайлоо алдында анын телефондук сүйлөшүүлөрү таңшалганын билдирип, ага Обаманын администрациясын айыптаган.

Булак: Борбор Азия жаңылыктар кызматы

Санкцияга илинген орус жарандарынын арасында президент Владимир Путиндин «жеке ашпозчусу» деп айтылып келген миллиардер, ресторатор Евгений Пригожин да бар.

Визалык жана каржы чектөөлөрүнө туш болгондордун катарына “Курулуш долбоору”, “Крым деңиз порттору”, “Крым темир жолу” компаниялары, ошондой эле «Маршал Жуков» жана «Сталинград» суюктук ташуу кемелери да кошулган.

АКШнын Каржы министрлигинин чет өлкөлүк активдерди көзөмөлдөө бөлүмүнүн башчысы Жон Смит санкциялар Украина жана аннексияланган Крымдагы абалдан улам кеңейтилгенин билдирди. Смиттин айтымында, Вашингтондун башкы максаты Крымдын оккупациясы үчүн Орусияны көбүрөөк төлөөгө аргасыз кылып басымды улантуу, ошондой эле Украинадагы зомбулук менен туруксуздукту колдогондордун ишмердүүлүгүнө тоскоолдуктарды жаратуу.

Булак: “Борбор Азия жаңылыктар кызматы”