МАДАНИЯТ ЖАНА АДАБИЯТ - Kyrgyztoday.org

Бусурманкул Одуракаевге “Кыргыз Республикасынын эл артисти” ардак наамы ыйгарылды

Бүгүн, 1-сентябрда КР президенти Садыр Жапаров кол койгон буйрукка ылайык Кыргыз Республикасынын интеллектуалдык жана маданий потенциалын өнүктүрүүгө кошкон олуттуу салымы, кесиптик ишиндеги чоң жетишкендиктери үчүн, ошондой эле Кыргыз Республикасынын Көз карандысыздыгынын күнүнө байланыштуу Т. Абдумомунов атындагы Кыргыз улуттук академиялык драма театрынын артисти Одуракаев Бусурман Кожокуловичке “Кыргыз Республикасынын эл артисти” ардак наамы ыйгарылды.

0 комментариялар

Кененирээк

МАДАНИЯТ ЖАНА АДАБИЯТ, РАСМИЙ КАБАРЛАР, САЯСАТ - 01.09.2022

Кинорежиссер Болотбек Шамшиевге каза болгондон кийин «Кыргыз Республикасынын Баатыры» эң жогорку артыкчылык даражасы ыйгарылды

Мамлекеттин жана Кыргызстан элинин алдында сиңирген өзгөчө эмгеги үчүн «Ак Шумкар» өзгөчө белгисин тапшыруу менен «Кыргыз Республикасынын Баатыры» эң жогорку артыкчылык даражасы кинорежиссер, сценарист Шамшиев Болотбек Төлөновичке ыйгарылды (каза болгондон кийин).

Тийиштүү Жарлыкка Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Жапаров кол койду.

0 комментариялар

Кененирээк

МАДАНИЯТ ЖАНА АДАБИЯТ - 24.08.2022

Өлкөдөгү облустук телерадиокомпаниялар КТРКнын карамагына өтөт

Өлкөдөгү бардык облустук телерадиокомпаниялар Улуттук телерадиоберүү корпорациясынын карамагына өтөт. Тиешелүү жарлыкка президент Садыр Жапаров кол койду.

Документке ылайык, телерадиокомпаниялар КТРКга тиешелүү штаты, каржылык жана материалдык-техникалык базасы менен өтөт.

Мындан тышкары президент министрлер кабинетине КТРКнын кызматкерлеринин маянасын жогорулатуу жана корпорациянын техникалык модернизациясы үчүн каражат бөлүүнү тапшырды.

2022-жылы май айында Коомдук телерадиоберүү корпорациясы (КТРК бренди) Улуттук телерадиоберүү корпорациясы болуп кайра түзүлгөн.

“Улуттук телерадиоберүү корпорациясы жөнүндө” мыйзамды Жогорку Кеңеш 6-апрелде кабыл алып, президент ага 13-апрелде кол койгон.

Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министри Азамат Жаманкулов мыйзам долбоорун талкуулоо учурунда КТРКга коомдук телеканал деген макам берүү өзүн актабаганын билдирген.

“КТРК чыныгы коомдук канал болгон жок. Көптөгөн кемчиликтер бар, функциялар аткарылган жок. Ошондуктан биз мамлекеттин идеалогиясын жана баалуулуктарын тараткан күчтүү мамлекеттик телеканал түзүүнү каалайбыз”, – деген министр.

Президенттин администрациясы өз кезегинде мыйзам редакциялык саясатты өз алдынча аныктоого, маалымат продукцияларынын сапатын жакшыртууга багытталанын белгилеген.

“Медиа Полиси” институту болсо мыйзам кабыл алынса, демократиялык принциптер жокко чыгарыларына тынчсызданган.

КТРКнын 2021-жылдагы бюджети 386 миллион сом болгон.

КТРК коомдук деген макамга 2010-жылдагы бийлик алмашуудан кийин ээ болгон.

0 комментариялар

Кененирээк

ДҮЙНӨ ЖҮЗҮНДӨ, МАДАНИЯТ ЖАНА АДАБИЯТ, ТАРЫХ, ФОТОРЕПОРТАЖ - 14.08.2022

Кыргызстан Венгрияда өтүп жаткан гунн жана түрк элдеринин курултайына катышты

Кыргыз Республикасынын Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министри Азамат Жаманкулов баштаган делегация Венгрияда өтүп жаткан улуу гунн жана түрк элдеринин курултайына катышты. Бул тууралу Маданият, маалымат, спорт жана жаштар министрлигинин басма сөз кызматы билдирет.

Маданият күндөрүнө катышууга барган Кыргызстандын чыгармачылык тобу курултайдын алкагында концерттик программа тартуулашты.

Улуу курултайга Венгрия парламентинин вице- спикери Шандор Лежак, Кыргыз Республикасынын Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министри Азамат Жаманкулов, Түрк мамлекеттер уюмунун президенти Багдад Амреев, ТҮРКСОЙдун баш катчысы Султан Раев, Венгриянын Туран ассоциациясынын президенти, Курултайдын негиздөөчүсү

Андраш Жолт Биро катышты.

Азамат Жаманкулов курултайдын расмий ачылышында сөз сүйлөп,

ата баба мурасынын маңызы болгон маданият майрамы менен куттуктады.

Ошондой эле ал, ата бабдан калган тарыхты, салт санааны, үрп адатты, тектеш уруулардын баалуулуктарын жайылтып келе жаткан улуу журттун көсөм окумуштуусу жана антрополог Андраш Бирого ыраазычылык билдирди.

Улуттук баалуулуктарга, өздүк өзгөчөлүктөргө, алардын сакталышына, жайылышына кам көрүп, түпкү маанисинин бурмаланышына жол бербей, бар турпатын барктап, сырткы таасирден коруп, өркүндөтүп-өстүрүү мезгил талабы, деп сөзүн жыйынтыктады министр.

Курултайдын программасында “Атиланын боз үйүндө” көргөзмөнүн ачылышы; аренадагы демонстрациялар, илимий баяндоолор, көчмөндөр жүрүшү, концерттик программа, «Аскерлердин парады», салтанаттуу оюн-зооктор менен желектердин парады коштолду.

0 комментариялар

Кененирээк

МАДАНИЯТ ЖАНА АДАБИЯТ, ТАРЫХ - 07.08.2022

94 жылдан кийин сот тарабынан акталган Казыбек Казалчынын 120 жылдыгы белгиленди

Кечээ, 6-августта Ат-Башы районунун Босого жайлоосунда алп акын Казыбек Мамбетимин уулунун 120 жылдыгы белгиленди. Бул тууралу КР Маданият министрлигинин басма сөз кызматы билдирет.

Ага Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик катчысы Сүйүнбек Касмамбетов, Кыргыз Республикасынын Министрлер кабинетинин Төрагасынын орун басары Эдил Байсалов, Кыргыз Республикасынын Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министри Азамат Жаманкулов , мамлекеттик жана коомдук ишмерлер, жергиликтүү бийлик өкүлдөрү жана жергиликтүү тургундар катышты.

Иш-чаранын алкагында этнофестиваль, улуттук оюндар, көргөзмө- жарманке, улуттук даамдардын жарманкеси жана концерттик программа менен коштолду.

Эске салсак, Маданият министрлиги жыл ичинде Казыбек казалчы жөнүндө китеп чыгаруу, даректүү тасма тартуу, мектеп программасына кирген анын чыгармаларын жаңылоо жана толуктоо, буга чейин Казыбек казалчы жөнүндө чыгарылган китепти түрк тилине которуу, басып чыгаруу жана бет ачаарын өткөрүү, Т. Сатылганов атындагы Кыргыз Улуттук филармониясында Казыбек казалчынын чыгармаларын даңазалоого арналган Эл аралык акындардын айтышын өткөрүү, Бишкек шаарынын мектептеринин бирине анын ысымын ыйгаруу жана “Казыбектин арманы” аттуу китеп чыгаруу сындуу бир катар иш-чаралар өтө турганын маалымдайт.

Казыбек Мамбетимин уулу 1901-жылы Нарын облусуна караштуу Ат-Башы районундагы азыркы Казыбек айылынын Чет-Келтебек жайлоосунда туулган. Акындын чыгармалары Кеңеш доорунда жарыяланган да, окуп үйрөнүлгөн да эмес. Ага атасынын бай болушу, өзүнүн диний билим алгандыгы жана кулакка тартылганы, социализмдин идеяларын толук кабыл албагандыгы себеп. Белгилей кетсек, сүргүнгө айдалган акын 94 жылдан кийин, быйыл 16-февралда, Жогорку сот тарабынан акталган.

0 комментариялар

Кененирээк

МАДАНИЯТ ЖАНА АДАБИЯТ, ТАРЫХ, ФОТОРЕПОРТАЖ - 24.07.2022

Каркырада Кыргыз эл жазуучусу Түгөлбай Сыдыкбеков менен Кыргыз эл артисти Советбек Жумадыловдун мааракесине арналган салтанат болуп өттү

Кечээ, 23-июлда, Ысык-Көл облусунун Түп районундагы Каркыра жайлоосунда Президент Садыр Жапаровдун катышуусунда чыгаан жазуучу, коомдук ишмер, Кыргызстандын баатыры Түгөлбай Сыдыкбековдун 110 жылдыгынын жана Кыргыз ССРинин эл артисти Советбек Жумадыловдун 90 жылдыгынын урматына арналган салтанаттуу иш-чара болуп өттү.

Салтанат массалык майрамдоо, ар кыл көргөзмө жана бир катар аймактардын командалары катышкан ат чабыш, аламан, көк бөрү жана башкалар менен коштолду.

Иш-чаранын катышуучуларына Түгөлбай Сыдыкбековдун чыгармачылыгы жөнүндө “Пейил” прологу жана Советбек Жумадыловдун жашоосу жөнүндө фильм көрсөтүлдү.

Мамлекет башчысы өз сөзүндө жазуучу Түгөлбай Сыдыкбеков менен актер Советбек Жумадыловдун чыгаан эмгегин, ошондой эле алардын Мекен үчүн кылган кызматын белгиледи.

Салтанат эстрада ырчыларынын аткаруусу жана Кыргызстан менен Казакстандын төкмө акындарынын айтышы менен уланды.

0 комментариялар

Кененирээк

МАДАНИЯТ ЖАНА АДАБИЯТ, ТАРЫХ - 20.07.2022

Демөөрчүлөр "Манас айылы" эскизинин жеңүүчүлөрүнө 3 млн сом төлөп берет

Бишкекте “Манас айылын” реконструкциялоонун эскиздик долбоорун иштеп чыгууга жарыяланган ачык архитектуралык сынактын жыйынтыгы чыкты.

Бардыгы болуп 14 долбоор келип түшкөн, алардын үчөө калыстар тобунун жогорку упайына ээ болгон. Мындан тышкары дагы бир эмгекке үчүнчү орунду ыйгаруу жөнүндө чечим кабыл алынган.

Сынактын жеңүүсүнө 1,5 млн сом, экинчи орунга 1 млн сом, үчүнчү орунга 250 миң сом төлөнүп берилет. Демөөрчүлөрдүн эсебинен каржылана турган акчалай сыйлыктын жалпы суммасы 37,6 миң долларды түзөт.

“Бишкекбашкыархитектуранын” маалыматына караганда, тандалган эскиздер тапшырык ээсине – президенттин иш башкармалыгына жөнөтүлөт. Ал жерде долбоорду ишке ашыра турган жеңүүчү аныкталат.

Президент Садыр Жапаров 25-апрелде “Кабар” улуттук маалымат агенттигине курган маегинде “Манас айылы” жаңыланарын айткан жана ал жер эч кимге берилбей турганын, анын жаңы “Ак үй” менен болгон чеги иретке келтирилип жатканын маалымдаган.

Бишкек шаардык мэриясынын балансындагы “Манас” этно-комплекси “Бишкек” эркин экономикалык аймагы” башкы дирекциясынын балансына 1998-жылы өткөрүлгөн. Реконструкциялоо иштерин жүргүзүү маселеси мындан мурда да бир нече ирет көтөрүлгөн. Буга байланыштуу сынак да жарыяланган, анын жыйынтыгы эмне болгону кабарланган эмес. Тогуз гектарга жакын аянттагы комплекс 1995-жылы “Манас” эпосунун 1000 жылдыгына карата курулган.

0 комментариялар

Кененирээк

МАДАНИЯТ ЖАНА АДАБИЯТ, ТАРЫХ - 18.07.2022

Казыбек Мамбетимин уулунун (Казыбек казалчы) 120 жылдыгы белгилент

15-июлда Кыргыз Республикасынын Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлигинде Казыбек Мамбетимин уулунун (Казыбек казалчы) 120 жылдыгына карата өтө турган иш-чаралар планы талкууланды.

Планга ылайык, жыл ичинде Казыбек казалчы жөнүндө китеп чыгаруу, даректүү тасма тартуу, мектеп программасына кирген анын чыгармаларын жаңылоо жана толуктоо, буга чейин Казыбек казалчы жөнүндө чыгарылган китепти түрк тилине которуу, басып чыгаруу жана бет ачаарын өткөрүү, Т. Сатылганов атындагы Кыргыз Улуттук филармониясында Казыбек казалчынын чыгармаларын даңазалоого арналган Эл аралык акындардын айтышын өткөрүү, Бишкек шаарынын мектептеринин бирине анын ысымын ыйгаруу жана “Казыбектин арманы” аттуу китеп чыгаруу жана сындуу бир катар иш-чаралар өтө турганы маалым болду.

Жыйындын жүрүшүндө Азамат Жаманкулов жана уюштуруу тобу Казыбек Мамбетимин уулунун 120 жылдык юбилейин жогорку деңгээлде өткөрүү жана уюштуруу маселелерин чечүү керектигин макулдашты.

Мындан улам, Маданият министрлиги иш- чаралар планына ылайык, тиешелүү иштерди алып барууну жана анын жүрүшү тууралуу маалыматты коомчулук менен бөлүшүп турмакчы.

Казыбек 1901-жылы (айрым маалыматтарда 1902-жылы) азыркы Ат-Башы районунун Батыш жагындагы Чет-Келтебес (Келтебек) деген жайлоосунда туулган.

0 комментариялар

Кененирээк

МАДАНИЯТ ЖАНА АДАБИЯТ, ТАРЫХ - 18.07.2022

Манасчы жана семетейчи Жаңыбай Кожек уулунуну 150 жылдыгы белгиленет

15-июлда Кыргыз Республикасынын Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлигинде министр Азамат Жаманкуловдун төрагалыгы астында манасчы жана семетейчи Жаңыбай Кожек уулунун 150 жылдыгын уюштуруп өткөрүү боюнча жыйын онлайн/офлайн формата өттү.

Жыйынга Кыргыз Республикасынын Президентинин Нарын, Жалал-Абад, Чүй облустарынын ыйгарым укуктуу өкүлчүлүгү, Бишкек шаарынын мэриясы, Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясынын өкүлдөрү, коомдук жана жеке ишкерлер катышты.

Анда жыл ичинде аткарыла турган иштердин планы каралып, аткарыла турган негизги иш- чаралар планы талкууланды.

Пландын катарында облустук жана шаардык деңгээлде илимий-практикалык конференцияларды, көргөзмөлөрдү, жолугушууларды өткөрүү, Жаңыбай Кожек уулунун жети атасы, өмүр баяны жөнүндө маалымат камтыган стелла орнотуу, Т.Айталиеванын семетейчи Жаңыбай Кожек уулу жөнүндө чыккан китебин тарыхый жыйнактар менен толуктап, кайра басып чыгаруу, Таластагы “Манас ордо” комплексинде атайын бурч уюштуруу жана экспонаттар менен толуктоо, туулган жери Жумгал районунун Чаек айылына жаңы салынып жаткан маданият борборуна Жаңыбай Кожек уулунун ысымын ыйгаруу сындуу бир катар иш- чаралар камтылууда.

Азамат Жаманкулов жыйынга катышкан бардык тараптардын ой- пикирин эске алуу менен, тез арада иш- чаралар планын бекитүү тапшырмасын берди.

Кожек уулу Жаңыбай – манасчылыкты атадан-балага мурас катары алып келаткан манасчылардын бири. Айдарбек, Сүйүнбай, Сакөчүк, Теңирбай, Сары, Жаманкары, Кожек (Көжөк) болуп, жети атасынан бери “Манас” айтып келаткан Жаңыбай Жумгал өрөөнүндө туулган. Жаныбайдын атасы Кожек эл арасында көбүнчө үчилтиктин экинчи бөлүмү “Семетейди” айтып жүргөндүктөн аны эл семетейчи деп билишчү. Жаныбай “Манасты” атасы Кожектен үйрөнүп, 16 жашынан айта баштаган. “Манастан” “Көкөтөйдүн ашы”, “Чоң казат” эпизодун жана “Семетей”, “Сейтек” эпосторун толук айткан. Жаңыбайдан жазылып алынган эпостун жалпы көлөмү 19 445 сап ыр. Ал “Эр Төштүк”, “Эр Табылды” эпосторун, элдик поэма “Ак Мөөрдү” жана салт ырларын да билген. К. Мифтаковдун жазып калтырган маалыматына караганда Кожектин баласы Матай да атасынан “Семетейди” үйрөнгөн жана айрым эпизоддорун атасынан жакшы билген. Анын айтып берүүсүндө К. Мифтаков 1941-жылы “Семетей менен Чынкожонун жоолашкан себеби” деген эпизодду жазып алган да, окуяны үзбөө үчүн бул үзүндүнү атасы жаздырган эпизодго кошуп 34-номерлүү дептерге киргизген. Бирок, Матай өзү билген эпизодду ыр формасында эмес, кара сөз түрүндө жаздырган. Анткени, айтуучулук өнөрдү өнүктүрүп жүрбөгөндүктөн, эпизоддун мазмунун гана эстеп калып, аны кара сөзгө айлантып айтып калган.

0 комментариялар

Кененирээк

БОРБОРДУК АЗИЯДА, МАДАНИЯТ ЖАНА АДАБИЯТ - 15.07.2022

Казакстанда "аял каармандар өбүшкөн эпизод" үчүн "Базз Лайтер" мультфильмин көрсөтүүгө тыюу салынды

Казакстанда америкалык Pixar компаниясынын “Базз Лайтер” мультфильми прокатка чыкпайт. Бул тууралуу өлкөнүн маданият жана спорт министри Даурен Абаев билдирди.

“Көптөгөн жарандардын жана ЖМКлардагы суроолорго жооп катары Казакстандын аймагында “Базз Лайтер” мультфильми көрсөтүлбөй турганын билдирем”, – деп жазды министр “Фейсбуктагы” баракчасына.

Буга чейин айрым социалдык түйүн колдонуучулары Базз Лайтердин аял каарман менен бир секунддук өбүшүүсү ЛГБТны пропагандалоо экенин жазып, бийликти өлкө аймагында мультфильмди көрсөтүүгө уруксат бербөөгө чакырышкан.

Казакстанда “Базз Лайтерди” көрсөтүүгө каршы 25-июнда онлайн-петиция жарыяланып, ага 37,5 миң киши кол койгон.

14-июлда Казакстандын Мусулмандар дин башкармалыгы бул мультфильмдин көрсөтүлүшүнө каршы экенин билдирген.

Жаш космонавт Базз Лайтердин окуясын баяндаган мультфильм Казакстанда 14-июлда прокатка чыкмак. Буга чейин бир катар мусулман өлкөлөрү, анын ичинде Сауд Арабиясы менен Бириккен Араб Эмираттары “Базз Лайтерди” көрсөтүүгө тыюу салган. Андан соң мультфильмдин жаратуучулары “өбүшүү эпизодун” алып салышкан. Бирок батыш өлкөлөрүндөгү көрүүчүлөр авторлорду цензурага айыптагандан кийин кесилген сцена кайра кошулган.

0 комментариялар

Кененирээк