Menu

Кыргызстан-БУУ

2-март - Кыргыз Республикасынын Бириккен Улуттар Уюмуна кирген күнү

1992-жылдын 2-мартында БУУнун Башкы Ассамблеясынын 46-сессиясынын жүрүшүндө БУУнун Коопсуздук Кеңешинин сунушуна жана БУУнун Башкы Ассамблеясынын 46/225 резолюциясына ылайык Кыргызстан Бириккен Улуттар Уюмуна бир добуштан кабыл алынган.
Кыргыз Республикасы БУУнун жооптуу мүчөсү болуу менен өзүнүн мамлекеттүүлүгүнүн башынан эле БУУнун Уставында бекитилген жалпыга таанылган максаттарды жана принциптерди бекем жана ырааттуу сактап келет. Эл аралык аренада кыргыз тарап өзүнө алган милдеттенмелерин ак ниеттүүлүк менен аткарууга аракет кылууда. Кыргыз Республикасы ар дайым «эл аралык талаш-тартыштарды тынчтык жолу менен чечүүгө» умтулат.
Кыргыз тарап саясий, коомдук жана жарандык институттарды калыптандырууда, демократияны чыңдоодо, рынок экономикасын өнүктүрүүдө БУУ көрсөткөн колдоону жана жардамды белгилейт.
Кыргыз Республикасы БУУну тынчтыкты жана коопсуздукту сактоо, элдердин ортосундагы достук мамилелерди өнүктүрүү, туруктуу өнүгүү, жакырчылыкты азайтуу, адам укуктарын сыйлоо, айлана-чөйрөнү коргоо, адаптация жана климаттын өзгөрүшүнүн кесепеттерин азайтуу, оорулар менен күрөшүү сыяктуу эң маанилүү глобалдык маселелер жана башка көптөгөн учурдун чакырыктары жана коркунучтары боюнча чечимдерди кабыл алуу борбору болгон беделдүү жана универсалдуу эл аралык уюм катары карайт.
Кыргызстан БУУнун ар кандай шайлануучу органдарына жана анын адистештирилген мекемелеринин башкаруу түзүмдөрүнө бир нече жолу шайланган. Азыркы учурда Кыргыз Республикасы 2027-2028-жылдарга БУУнун Коопсуздук кеңешинин туруктуу эмес мүчөлүгүнө талапкерлигин көрсөтүп, үгүт иштерин жүргүзүүдө.
Кыргызстан Уюмдун ишмердүүлүгүнө жана анын беделин чыңдоого салым кошууда. Кыргыз тараптын демилгеси менен БУУнун Башкы ассамблеясы бир катар резолюцияларды кабыл алды, алар дүйнө коомчулугунун көңүлүн өлкөгө, анын маданиятына жана тарыхына, жаратылышына жана экологиясына, ошондой эле учурдун көйгөйлөрү менен чакырыктарына бурууга салым кошкон. Ошентип, 2022-жылдын 14-декабрында БУУнун Башкы ассамблеясынын 77-сессиясы бир добуштан добуш бербестен жана БУУга мүчө 109 мамлекеттин демөөрчүлүгү менен “Тоолорду туруктуу өнүктүрүү” резолюциясын кабыл алды. Кыргыз Республикасынын Президенти С.Жапаровдун демилгеси менен бул токтом менен 2023-2027-жылдар “Тоолуу аймактарды өнүктүрүү боюнча иш-аракеттердин беш жылдыгы” деп жарыяланган.
Кыргыз Республикасы Бириккен Улуттар Уюмунун бардык мүчө мамлекеттери адамзаттын алдында турган көйгөйлөрдү чечүүгө ыйгарым укук берилген бирден-бир универсалдуу структура катары БУУну бекем колдойт. Өз кезегинде Кыргызстан БУУ глобалдык актуалдуу маселелерди чечүүгө татыктуу салымын кошот деген ишенимин билдирет.

Кыргызстан БУУнун Адам укуктары боюнча кеңешине мүчө болуп шайланды

Кечээ, 11-октябрда Нью-Йорк шаарында 2023-2025-жылдарга БУУнун Адам укуктары боюнча кеңешине шайлоонун алкагында Кыргыз Республикасы БУУнун 126 мүчө-мамлекетинин колдоосуна ээ болуп, жеңишке жетти. Бул тууралу ТИМдин басма сөз кызматы билдирет.
Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Жапаров БУУнун Башкы Ассамблеясынын 77-сессиясынын Жогорку деңгээлдеги жумалыгында сүйлөгөн сөзүндө дүйнө коомчулугун Кыргызстанды колдоого чакырып кетип, шайлоо боюнча бул тышкы саясий тапшырма Мамлекет башчысынын өзгөчө көзөмөлүндө болду. Мамлекет башчысынын бул көрсөтмөсү Кыргыз Республикасынын дипломатиялык кызматы тарабынан ийгиликтүү ишке ашырылды.
Азия тобунан 2023-2025-жылдарга БУУнун Адам укуктары боюнча кеңешиндеги төрт орун үчүн алты өлкө – Кыргыз Республикасы, Афганистан, Бангладеш, Вьетнам, Мальдив аралдары жана Корея Республикасы ат салышты.
Кыргыз Республикасынын мындай беделдүү эл аралык органга кезектеги шайлануусу өлкөнүн адам укуктары жаатындагы жетишкендиктери жана анын адам укуктарын, фундаменталдык эркиндиктерди жана демократиялык өнүгүүнү глобалдуу илгерилетүүгө келечектеги салымы дүйнөлүк коомчулук тарабынан таанылышынын далили болду.
Кыргыз Республикасы 2009-2012 жана 2016-2018-жылдарда Кеңештин мүчөсү болгон.

Кыргызстан ооган кыргыздарын тарыхый мекенине көчүрүп келүү максатында БУУ менен тажик бийлигине кайрылды

Кыргызстандын Тышкы иштер министрлиги Ооганстандагы соңку кырдаалдан улам Тажикстанга кире качкан кыргыздар тууралуу маалымат таратты.

Анда памирлик кыргыздар тууралуу маалымат текшерилип жатканы, аймактагы шарттын катаалдыгынан, байланыштын начардыгынан кандайдыр бир так, кеңири маалымат алууга мүмкүн болбой жатканы айтылат. Ошондой эле ооган кыргыздарын Кыргызстанга алып келүүгө аракет жасалып жатканы белгиленген.

“Кыргызстандын ТИМи ооган кыргыздарына байланыштуу БУУнун тиешелүү бөлүмдөрүнө кайрылды. Ооган кыргыздарын тажик-кыргыз чек арасынан тоскоолдуксуз өткөрүп коюу өтүнүчү менен Тажикстанга нота жөнөтүлдү”, – деп айтылат маалыматта.

Ошондой эле бул маселе президенттин, Министрлер кабинетинин көзөмөлүндө экени жазылган.

Мунун алдында Тажикстандын Чек ара кызматы Ооганстанда жашаган 340тан ашуун этникалык кыргыз талибдерден качып келгенин, жолдо эки ымыркай чарчап калганын билдирген.

Анда гуманизм жана ынак коңшулук принциптерин карманып, ооган кыргыздарын өз аймагына киргизгени, качкындар Мургабдагы Кызыл-Рабат айылындагы Чоштепа жана Дуйтук участогуна жайгаштырылганы кабарланган.

Меню