БУУ

Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Жапаров бүгүн, 17-июнда, Бириккен улуттар уюмунун (БУУ) Башкы катчысынын жардамчысы, БУУнун өнүктүрүү программасынын (ӨП) администраторунун орун басары, БУУӨПтүн Европа жана КМШ өлкөлөрү боюнча региондук директору Мирьяна Сполярич Эггерди кабыл алды.

Ар кыл багыттардын кеңири чөйрөсүндө биргелешип кызматташуунун актуалдуу маселелери боюнча пикир алмашуу болду.

Мамлекет башчысы БУУ тутумунун Кыргызстандын өнүгүүсүнө кошкон зор салымын белгилеп, Уюмдун агенттиктерине туруктуу өнүктүрүү жаатында өлкөдөгү ишмердиги жана Баткен облусуна көрсөткөн гуманитардык жардамы үчүн ыраазычылык билдирди.

Президент аймакты өнүктүрүү боюнча иштелип чыккан программанын алкагында Баткен облусуна өзгөчө макам берилерин баса белгиледи. Мындан улам узак мөөнөттүү келечекте чек ара райондорун өнүктүрүү боюнча долбоорлорду ишке ашыруу зарыл экенин кошумчалады.

Садыр Жапаров чек ара аймактарынын тургундарынын жашоо-шартын жакшыртуу маанилүү экенин белгилөө менен чек ара аймактарын өнүктүрүү боюнча атайын, максаттуу долбоорлорду биргеликте ишке киргизүүнү сунуш кылды.

Мамлекет башчысы ошондой эле дүйнөдө климаттык өзгөрүүлөргө байланыштуу көйгөйлөр барган сайын актуалдуу болуп бараткандыгына токтолду. Жакында Кыргызстан ЮНЕСКОнун алкагында мөңгүлөрдү сактоо жаатында демилгелерди көтөрө тургандыгына көңүл бурду.

Президент Садыр Жапаров эл аралык өнөктөштөрдүн жардамы менен Кыргызстандагы мөңгүлөрдүн абалын көзөмөлдөө жана алардын өзгөрүшүнө жетиштүү жооп кайтаруу боюнча өлкөнүн мүмкүнчүлүктөрүн күчөтүүнү көздөп жатканын билдирип, БУУну бул багытта бирге иш алпарууга чакырды.

БУУнун Башкы катчысынын жардамчысы Мирьяна Сполярич Эггер БУУнун түзүмдөрү өлкөнүн чек ара райондорунун жашоочуларына кошумча колдоо көрсөтүү мүмкүнчүлүктөрүн иликтеп жаткандыгын баса белгиледи.

Ал аялдардын жана жаштардын укуктарын коргоо боюнча иштерди канааттануу менен белгилеп, алардын коом турмушундагы активдүү ролуна токтолду. Мирьяна Сполярич Эггердин айтымында, Кыргызстан региондогу өлкөлөрдүн арасында бул багытта алдыңкы орунду ээлейт.

БУУнун Башкы катчысынын жардамчысы учурда Өнүктүрүү программасы иштелип жаткандыгын, анын алкагында Кыргызстанга жардам көрсөтүү каралып жатканын маалымдады.

Мирьяна Сполярич Эггер бул программа 2021-2026-жылдарга карата Кыргызстанды өнүктүрүүнүн орто мөөнөттүү стратегиясынын приоритеттерине жооп берет деген үмүтүн билдирди.

Ошондой эле ал айлана-чөйрөнү жана биологиялык ар түрдүүлүктү сактоо боюнча экологиялык долбоорлорду колдоонун маанилүүлүгүн белгиледи.

БУУнун Башкы катчысынын жардамчысы кыргыз тарапты кызыктырган бардык долбоорлорду ишке ашырууга көмөк көрсөтүүгө даярдыгын билдирди.

«Азыркы учурда БУУнун мүмкүнчүлүгү чектелген адамдардын укуктары жөнүндө конвенциясын Кыргызстан тарабынан ишке ашырылышы боюнча улуттук отчетту даярдоо боюнча иштер жүрүп жатат, аны ушул жылы адам укуктары боюнча Комитетке берүү пландаштырылууда”, – деди  Кыргыз Республикасынын Саламаттыкты сактоо жана социалдык өнүктүрүү министринин биринчи орун басары Ализа Солтонбекова.

Кыргызстан 2019-жылдын 13-мартында БУУнун мүмкүнчүлүгү чектелген адамдардын укуктары жөнүндө конвенциясын ратификациялаган, анын алкагында алардын өлкөдөгү абалы жакшырышы керек.

Учурда Кыргыз Республикасында 195 миңден ашуун мүмкүнчүлүгү чектелген адамдар жашайт, алардын 32 миңи балдар. Акыркы он жылдын ичинде республиканын калкы 18% га, ал эми ден-соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү адамдардын саны 47% га өстү.

“Кыргыз Республикасы социалдык саясат өзгөчө орунду ээлеген мамлекет. Социалдык теңсиздиктин себептерин жана аны жоюунун жолдорун аныктоо – бул биздин коомдун мындан аркы ийгиликтүү өнүгүүсү менен байланышкан мамлекеттик саясаттын артыкчылыктуу багыты ”, – деди Солтонбекова.

Анын айтымында, мамлекет мүмкүнчүлүктөрү чектелген адамдарды социалдык жактан коргоо тутумундагы мамилелерди адаптациялайт, көңүлдү турмуштук ишмердүүлүккө жана көзкарандысыз жашоонун жаңы концепциясын калыптандырууга бурат.

Бүгүнкү күнгө чейин, Кыргыз Республикасында 2021-2040-жылдарга мүмкүнчүлүгү чектелген адамдар жана башка мобилдик топпор  үчүн “Жеткиликтүү өлкө” аттуу Мамлекеттик программасынын долбоору иштелип чыккан, бул биринчи кезекте аларды билим берүү жана жумуш менен камсыз кылуу жаатында иш-аракеттердин бардык чөйрөлөрүнө интеграциялоого багытталган.

Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнө караштуу Ден-соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү адамдар үчүн кеңеш туруктуу коммуникация платформасы катары түзүлгөн. Кеңештин негизги милдети – БУУнун Майыптардын укуктары жөнүндө Конвенциясынын жоболорун ишке ашыруу боюнча иш-чараларды контролдоону жана ведомстволор аралык координациялоону камсыз кылуу, мамлекеттик органдарга социалдык-экономикалык абалды жакшыртуу боюнча мыйзамдарды ишке ашырууга көмөктөшүү майыптарга жана конституциялык укуктарды жана эркиндиктерди жүзөгө ашырууда майыптарга бирдей мүмкүнчүлүктөрдү камсыз кылуу.

«Мүмкүнчүлүгү чектелген адамдардын абалын жакшыртуу максатында, мамлекеттин реалдуу мүмкүнчүлүктөрүн эске алуу менен, мамлекеттик социалдык төлөмдөрдү жана кызматтарды көрсөтүү, ошондой эле инфраструктураны жакшыртуу жигердүү колдонулуп жатат. Албетте, бул ишти күчөтүү керек », – деди Солтонбекова.

А. Солтонбекова белгилегендей, мамлекеттик орган  тарабынан “Мамлекеттик социалдык заказ жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамын ишке ашыруунун алкагында ден-соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү адамдарга социалдык кызматтарды өнүктүрүү боюнча жигердүү иш алып барууда.