–Тендер маселесинде Темир Сариев өз кызыкчылыгын көздөгөнбү?
-Бардык министрлер кандайдыр бир маанилүү тендер боло турган болсо, жыйынтык жарыяланарда, президент менен да, өкмөт башчы менен да кеңешет. Бул жазылбаган мыйзам. Тендер кандай өтүп атканын, президент да, премьер-министр да, же болбосо жалпы бийлик баарын билип турат. Учурда өкмөт ишинде конфликт болуп атканынын бирден бир себеби бүгүнкү күндө оор социалдык-экономикалык абал жана өкмөт башчыга көп жоопкерчиликти илип, андан кутулуу аракети бар. Албетте, бул жерде премьер- министрдин да күнөөсү жок эмес, шалаакылык кылган. Бирок, негизги нерсе тендерде эмес, негизги нерсе мамлекетте чогулуп келаткан оор социалдык-экономикалык, саясий абалда турат.
–Премьер-министрдин кетүүсүнө анын ордун талашкан тараптардын кызыкчылыгы себепкер болду десек болобу, мисалы Канат Исаевдин…
-Жок, бугүнкү күндө бул маселени көтөрүп чыгып аткандар чечүүчү добушу жок саясатчылар жана депутаттар. Алардын артында турган саясий күч, же болбосо бийлик кандай буйрук берсе, алар так ошону гана аткарышат. Ө алдынча Жогорку Кеңештеги оппозициялык депутаттар болобу, бириси дагы Сариевге тийишкенге, тендер маселесин көтөрүп чыгууга кудурети жетпейт. Ошондуктан, бул маселенин көтөрүлүп атканынын артында чоң саясий күч турат деп билишибиз керек.
-Темир Сариевди премьер- министрликтен кетирүү алдыдагы президенттик шайлоого тийиштиги барбы?
-Андай болушу да мүмкүн. Темир Сариев өкмөттүн башчысы катарында Кремлге көп кат- тады, ал жакта жашыруун-ачык сүйлөшүүлөрдү жүргүзүү “мени да колдогула” дегендей сигнал бериши мүмкүн. Бул бийликке жакпады. Ошондуктан, аны тендер боюнча кайырмакка илип коюу бийликтин кызыкчылыгына толугу менен жооп берет. Ошондой эле, Сариевге карата жасалган мамиле башка талапкерлерге да алдын ала берилген белги: “силер да биздин уруксатыбыз жок өз алдынча кадам таштасаңар, силерди да Сариевдин күнү кутуп турат” деген.
–Эмки өкмөт мурдагыга караганда жакшы иштейт дегенге ишенесизби?
-Эч кандай өз алдынча болчуөкмөт келбейт, эч кандай өз алдында премьер-министр келбейт. Дагы эле КСДПнын кызыкчылыгына жооп берген, айтканынан чыкпаган саясатчы адамдар келиши мүмкүн. Биз бир нерсени айтып коюшубуз керек, беш жылдан бери КСДП, президент Атамбаев бардык бийликти өздөрү чечип, беш жылда беш премьер келди, аларды КСДП менен президент койду. Биз бүгүн, премьердин эмес, алардын жоопкерчилигин карашыбыз керек. Таптак ушул эле өкмөт кайра келет. Өкмөттүн негизги көрсөткүчтөрү болуп толугу менен бийликтин көзүн караган, бийликке толугу менен баш ийген күн карама саясатчылар министрликтерге жана премьер-министрликке келишет.
-Өлкөнү алдыда кандай абал кутуп турат?
Бизде азыр социалдык- экономикалык абал оор. Күзүндө, келерди жылдын жазында дагы оорлойт. Ал оорлогон сайын саясатта дагы абал оорлойт. Жаңы премьер- министр, жаны адамдарды алып келип элдин үмүтүн жандыруу бийликтин кызыкчылыгы болуп турат. Кырдаалды убактылуу ушул жол менен контролдоп турушат. Бирок, бул маселени чечпейт. Күздөгү, кийинки жаздагы экономикалык абал кыйынчылыкка кептелип, саясатта да, бийликте да кайрадан кризис жаралат.
–Кече оппозициясынын баш көтөрүшү парламенттеги оппозициянын алсыздыгы эмеспи?
-Биз так айтышыбыз керек, чыныгы, реалдуу оппозиция парламентте жок. Эмнеге дегенде парламенттеги оппозицияны бийлик дайындады. Бул дайындалган.
жасалган оппозиция болуп эсептелинет. Дайындалган күндө да биз оппозициябыз деп чындыкты айта тургандар ал жакта .отурган жок. Анда, байлык менен келген ишкерлер отурушат. Анан алардын бийликке жакпаган маселени айтып чыгууга дараметтери жетпейт. Эшикте күчтүү, саясатта 15-20 жылдык тажрыйбасы бар, мисалы Бекназаров. Исаков, Мамырова ж.б. окшогон көрүнүктүү саясатчылар калды дагы, бүгүнкү күндө күчтүү оппозиция бизге жагабы-жакпайбы, каалайбызбы-каалабайбызбы, парламент сыртында пайда болуу мүмкүнчүлүгү жогорулап баратат.
–Оппозициянын айрым ммүчөлөрүнүн камалышы мыйзам чегинде болдубу?
-Биз баарыбыз мыйзам бузбаганга аракет кылышыбыз керек. Саясатчылар мыйзамдын алкагында иштегенге үйрөнүшүбүз керек. Ошол саясатчылардын арасында мен да бармын, бирок мен ишенимдүү айта алам, бирөөсү дагы бийликти басып алууга кандайдыр бир аракеттерди жасап, адамдарды топтоп, курал-жарак камдап, каражат чогултуп, бир топ айларга созулган системалуу иш алып барган эмес. Сөз жүзүндө сүйлөшсө, сүйлөшкөндүр, бирок, ал оппозиционерлерди камакка алууну шарттаган кылмыш эмес, жөн гана сөз. Ошондуктан, азыркы күндө күнөөлөнүп аткан саясатчыларды камоо мыйзамсыздык.Тарыхка карасак ар бир үч-төрт жылда УКМК бийликти басып алууга аракет жасады деген айып менен кээ бир саясатчыларды кармап келген. Акаевдин убагында 10 чакты депутат, Бакиевдин учурунда Текебаев, Абдырахманов, 2010-жылы Исхак Масалиев, У.Сыдыков ушундай жүйөө менен кармалышкан! Бирок, алардын эч бири соттолгон жок, баары акталып чыгышкан.
Г.ТУРУСБЕКОВА
Булак: “Майдан.кж”
КОММЕНТАРИЙ КАЛТЫРУУ