“Кыргыз бар!” элдик кыймылы президент А. Атамбаев жана анын жан-жөөкөрлөрү колундагы бийликти кыянаттык менен пайдаланып, шайлоонун биометрикалык деген, эч ким кайра барып текшерип алууга мүмкүн болбогон шылуун системасын ойлоп таап, аты-жытын эч ким билбеген куурчак партиялардан парламент түзүп, мыйзам чыгаруу бийлигин да, аткаруу бийлигин да, сот бийлигин да түп орду менен басып алды деп эсептейт. Атамбаев жана анын жан-жөөкөрлөрү ушуну менен эле канагаттанып калбай, өз бийлигин учурдагы президенттик мөөнөт бүткөндөн кийин да улантуу үчүн жан далбас уруп, 2020-жылга чейин өзгөрүлбөсүн деген Конституцияны да өзгөртүү аракетин башташты. Аны элдик рефрендумга коюп, биометрикалык деп аталган ошол эле шылуун шайлоо системасынын жардамы менен өткөрүп кетүү максатын көздөшүүдө. Шайлоонун натыйжалары боюнча эч ким эч нерсе деп кыңк эткис кылып, өлкөдөгү улуттар менен элдердин баарынын оозун аппак кылып, сызга олтургузуу үчүн паспорттун улут графасын алып салуу дегенди да ойлоп табышты. Учурда бийликти басып алууга аракет жасады деген шылтоо менен бир топ киши камалып жатат. Бирок иш жүзүндө ушунун баары бийликти учурдагы бийликтин өзүнүн басып алуу аракети болуп саналат. Бийликти эл аларга эл башкарууга жөндөмдүүлөрдү гана орду ордуна койсун деп өткөрүп берген. Алар болсо элди өз менен жатка бөлүп, бийликти жалаң өз кишилерине, өз уюшмасына гана ыйгарууда. Үй-бүлөлүк бийлик менен мунун кыпындай айырмасы жок. Ушунун баары бул бийликтин уятсыздыгы жана өзүн шайлаган элди кемсинтип, мазак кылуусу деп эсептейбиз. Болбосо ушуга чейин кетирген эсепсиз каталардан соң тынч эле кете берүү булар үчүн чоң олжо болмок. Баш кесер кылмышкер Батукаевди протоколдогудай уюштуруп качырып жиберүү эле мамлекеттик бийликтин кандай абийирин кетирди!? Ага тиешеси барларды жазалоонун ордуна жаап-жашырып, ал турсун кызматынан жогорулатуу бул афёрага Президент Атамбаевдин түздөн түз катышы бар экенин төгүндөлгүс айгинелейт. Коррупция менен күрөшүү, сот системасын оңдоо курулай сөз экени көрүндү. Өз кишилери мамлекеттин акчасын тоноду деп колунан кармалса да иликтеттирбей басып жатышат. Бийлик каалаган киши камалып, бийлик каалаган киши түрмөдөн чыгарылып жатат. Бул бийликтин тушунда адамдарды түрмөгө салуунун сталиндик “үчилтик” сыяктуу дагы бир системасы пайда болду. Дин комиссиясынын эксперттик топ деп түзүлгөн мыйзамсыз органынын “мында экстремизм бар” деген чечими менен 1700дөн ашуун киши абакта жатат… Элет эли жыл сайын банкрот. Евразия союзу дегенине кирсе да, кирбесе да банкрот. Эки-үч жыл катары менен куру жалак кылган дыйкан менен малчы тентип кетпегенде эмне кылат? Бизде элди тентитүүдөн башка көзгө көрүнөөрлүк бир да экономикалык долбоор боло элек. Жумушка жарамдуу эки кишинин бири чет өлкөлөп кетсе, эң оор жана киши жасагыс жумуштарда ден соолугунан да, жаштыгынан да ажырап, кор болуп, кул болуп жатса, аларды кантип кайтарып келебиз дегендин ордуна, алардын саны 600 эле миң экен, бул болсо калктын 10 эле пайызы экен, 10 пайыз калктын миграцияда жүрүшү нормалдуу эле көрүнүш экен деп ой жүгүрткөн киши өлкөнүн лидери боло алабы? Ошол мигранттар жылына 2 миллиард доллар салып ата-энесин, бул жакта калган үй-бүлөсүн багып жатат. Ошол жакта орун-очок алып, бутун, башын батырганы миңдин бири, балким андан да азы. Эки миллираддык тышкы карызды төрт миллиардка жеткирип, анан элдин баары эле карыз алып жашайт экен деп айткандар дегеле экономика уюштурууга жөндөмдүү деп айта алабызбы? Жалаң карыз менен ууру-кескиликтин айынан 25 жылдан бери оңоло албай келатабыз, эми анча карызды кай заманда төлөп бүтүп, кайра бутубузга турабыз? Бул аз келгенсип, кыргыздын улуттук өзөгүнө кыянаттык кылып, жарандык башкы документтен улутту алып салуу деген ишин башташты. Мунун максаты алдыдагы шайлоодо же референдумда кимдин кимди, кимдин эмнени шайлаганын биротоло будамайлап, анан да өлкөгө чет элдиктерди күргүштөтүп киргизип акча жасап, кыргыз улутунун түбүнө жетүүдөн башка эч нерсе эмес. Өлкөдөгү эң төмөнкү деңгээлге түшкөн адеп-ахлактык атмосфераны айтпай эле коёлу, кыргыз кыздар төрүбүздө төрөп жаткан миңдеген чет элдик, анын ичинде он миңдеген кытай жээндер азыркы бийлик ойлончу маселелер эмес экен. Ал аз келгенсип кимдир бирөөбүз кайсы бир кескин пикирибиз менен бийликке жакпай калсак жарандыктан биротоло ажыратып, өлкөдөн кубалап чыгуу жагын карап жатышат. Бул бийликти кыргыздарга да, кыргызстандыктарга да өз деп айтуу мүмкүн болбой турат. Бирөөнүн юбилейи болсо, бирөө эрдик кылса же чемпион болсо куттуктап, өкмөттүн эсебинен белек берип койгонго кимдин да болсо акылы жетет. Бирок ошондойлорду чыгаруу үчүн бийлик эмне жасады? Кайсы акын-жазуучунун, кайсы маданият ишмеринин, кайсы илимпоздун же журналисттин, кайсы мугалимдин же врачтын камын көрдү? Алардын алдыңкыларына мамлекеттик сыйлык-наамдар аркылуу кошулуп калчу болоор-болбос пенсиядан да каңтарды. Чөнтөгү калыңдар маяна менен жашаган кишинин кадырын эзели билбейт экен. Азыркы бийлик өз кишилеринен башка эч кимдин кадырын билген жок. Бул бийликке эл керек эмес экен. Элдин бакыбат жашоосу, жакшылыгы да керек эмес экен. Бул бийликке бийлик гана керек экен. Дагы бекемирээк, күчтүүрөөк, узагыраак бийлик керек экен. Бул бийлик Акаев менен Бакиевден сабак албаптыр. Бул бийлик шериктеш коңшу өлкөлөрдүн башкаруучуларынан сабак алып жатат. Ошондуктан бийликти жакшылык менен таштап кетээрине ишеним жокко эсе. Тетирисинче, адилеттүүлүктү талап кылган элге мурдагылардан да чоң кыянаттык жасашы мүмкүн жана жасап да жатат. Бүгүн оппозиция дегенге ишенип да мүмкүн эмес. Алардын башы эч убакта бирикпейт. Бири бирин көрөйүн деген көзү жок. Ал аз келгенсип баарынын тең аркасында калбыры бар. Бийлик ошолордун тейин көрүп, мына ушундай шакаба кылаар долбоорлорду ойлоп таап олтурат. Ошентсе да Кудай бар эмеспи. Эл бар эмеспи. Качанка чейин чириген интеллигенция, шуркуя интеллигенция, ак шакал, жаш шакал атыгып, сөзгө сөлтүк, кепке кемтик болобуз? Ошондуктан, ата-бабасы ушул эл-журт үчүн кан төгүп, мээнет кылган, ошолордун арбагын сыйлап, мүдөөсүн улантам деген, ушул өлкө үчүн күйгөн, бүгүнкү күн үчүн башыбыз жогору, келечек муун үчүн жүзүбүз жарык, абийирибиз таза болсун деген, уяты бар жана акыйкат сөздү айтуудан тартынбаган, кыргыз каны менен келаткан эрдиги бар атуулдар Атамбаев баштаган бийликтин Конституцияны өзгөртүү боюнча аракеттерин өлкөнү адилет жана акыйкат жолдон, мыйзам тили менен айтканда, демократия жолунан чыгаруу, эзелтен эркиндик сүйгөн кыргыз элин кемсинтип, кордоо деп эсептейт жана “Кыргыз бар!” элдик кыймылын түзүп, Конституцияны Атамбаевдин бийлигинин тушунда өзгөртүүгө жол бербөө үчүн бардык мыйзамдуу жолдор менен күрөшүүнү максат кылат. Ооба, Конституция бүгүнкү талаптарга жооп бербейт. Ал сөзсүз өзгөрүүгө тийиш. Себеби партиялык башкаруу банкрот болуп, абийири кетти. Бул элди бөлүп-жарып, жеп тынаар система экени, бийликке эч убакта акылдуулар, адистер, тазалар келбеси айдан ачык болду. Ал аз келгенсип, куурчак партияларды түзүү жолу менен бийликти кайра-кайра шылдың кылып ээлеп алуу мүмкүнчүлүгү ачыкка чыкты. Ошентсе да Конституция Атамбаев бийликте турганда өзгөрүүгө тийиш эмес. Бул бийликтин тушунда эч кандай референдум өткөрүүгө болбойт. Себеби, анын добуштарын эсептөө эч убакта адилет болбойт. “Кыргыз бар!” элдик кыймылынын азырынча жалгыз максаты ушул. Бул кыймылга кыргыз менен тагдырлаш элдин баары кошулат. Анткени биздеги башка улуттардын биринин да жашоосу кыргыздыкынан ашып кеткен жок. Кыймылга кошулууну каалагандар ар бириңер аты-жөнүңөрдү толугу менен, иштеген ишиңерди, жашаган жериңерди үйүңөрдүн дарегине чейин, байланыш телефонуңарды так жазып тизмеге катталгыла. Иштин баарын интернет аркылуу жасайбыз. Бирок булар бүткүл дүйнөдө интернет арзандап жатканын карабай, аны да кымбаттатып, керек болсо өчүрүп салышы мүмкүн. Ошондой күн келип калса телефондорубуз, даректерибиз бири бирибизге белгилүү болсун. Бирибиз жок калсак ишти калганыбыз алып кеткендей бололу. Анда баарыбызды бир Кудай колдоп, жолубуз шыдыр, жолдошубуз Кыдыр болсун!
“Кыргыз бар!” элдик кыймылы
КОММЕНТАРИЙ КАЛТЫРУУ