“Референдумга жок” элдик кыймылынын мүчөсү, саясатчы Равшан Жээнбеков «De-факто» гезитине пландалып аткан Курултайдын максаты тууралуу маек куруп берди.
“Референдумга жок” кыймылын түздүңүздөр. Негизги максаты кандай бул кыймылдын?
Бул кыймылдын негизги максаты — болуп аткан саясий процесстерге активдүү катышуу. Конституцияга өзгөртүү киргизүүнү жана референдум өткөрүүнү токтотуу. Мекенчилдер, саясатчылар, жарандык активисттер жана жаштар биригип, бир уюм түзүү боюнча чечим кабыл алганбыз. Мындай биригүү мурда бизде болгон эмес. Анткени улутчулдар жарандык коомду жаман көрсө, саясатчылар улутчулдарды жактырбай келген. Бирок ошентсе дагы президенттин акыркы кадамдары, сөздөрүнөн кийин башыбыз бирикти. Бул үчүн президентке ыраазычылык билдиребиз.
—Бул кыймылга салмактуу саясатчылар кимдер кошулду?
Кыймылга оппозициялык маанайдагы саясатчылар, убактылуу өкмөттүн жана жарандык коомдун мүчөлөрү, жаштар кирди. Улуу саясатчылардан Өмүрбек Текебаев, Адахан Мадумаров, Азимбек Бекназаров, Өмүрбек Субаналиев, Бегалы Наргозоев, Чолпон Жакупова, Замира Сыдыкова, жаштардан Мавлян Аскарбеков, Адиль Турдукулов, жарандык коомдон Динара Ошурахунова, Рита Карасартова, Нурбек Токтакунов, мекенчил топтордун лидерлеринен Баяс Турал, Кадыр Кошалиев бар. Мына ушулардын баары биригүүгө аргасыз болду.
Курултай өткөрүүнү пландап жаткандар бир пикирге келе алышпай жатат деген сөздөр тарады эле…
Мен уштуруучулардын бири катары, баардык сүйлөшүүлөргө өзүм катышып жүрдүм. Бизде тил табышпаган эки принципиалдуу позиция келип чыккан. Улутчулдар менен жарандык коомдун ортосунда жана саясатчылардын арасында. Улутчулдардын кээ бир топтору, эгерде бийлик Конституцияга биз каалагандай өзгөртүүлөрдү, маселелерди киргизүүгө макул болсо, биз да каршылык көрсөтпөшүбүз керек деген пикирин айтышты. Ортодо ушул маселени чечип албаганыбызга байланыштуу бирикпей туралы деп чечим кабыл алганбыз. Кийин чогулуп сүйлөшүп, бир гана максатта бириге турган болдук. Бул Конституциялык стабилдүүлүктү сактоо жана референдумду токтотуу.
Курултайды кантип жана кайда өткөрөбүз деп атасыздар? Форматы кандай болот? Каалагандардын баары катыша алабы?
Курултайды өткөрүү 8-октябрга пландалды. Алдын-ала катышуучулардын тизмеси түзүлөт. Анткени бийлик акыркы 4-5 жылда, жумуртка менен ургандарды дайындап, ОБОН аялдарды чыгарып көнүп алды. Ошого курултайга биз билген гана адамдар чакырылат. Ар бир топ жарандык коом, жаштар өздөрүнүн мүчөлөрүн алып келишет. Жакында тиешелүү мекемелерге кат менен кайрылабыз. Филармонияда, же болбосо спорт сарайында өтүшү мүмкүн. Бирок бийлик ар кандай шылтоолор менен тоскоолдук жаратса, башка бир имарат издегенге туура келет.
Сиздердин демилгеңиздерди эл канчалык колдойт деп эсептейсиздер?
Биздин байкоолорубуз боюнча, Конституцияга өзгөртүү киргизүү сунушун бир гана бийликтин дежур адамдары колдоп атышат. Ал эми интеллигенттер, коомдук ишмерлер, саясатчылар, граждандык коомдун мүчөлөрү каршы болуп атышат.
Курултай референдум өткөрүүгө каршы канчалык таасири тийгизет деп ойлойсуздар?
Биз дайыма мыйзамдын алкагында иштешибиз керек. Бүгүнкү күндө каршы пикир билдирүүгө курултай, тегерек столдор, тынч митингдер сыяктуу жолдорубуз бар. Ошондуктар мыйзамдын чегинде баардык саясий куралдарды колдонууга аракет кылып атабыз. Бийликке канчалык таасирин тийгизет айта албайбыз, бирок бул коомдук процесс болуп эсептелет. Эгерде бийликтин акыл-эси болсо, муну эске алышы керек. Эгерде референдумду токтотпосо, анда бул бийликтин өзүнүн проблемасы.
Курултайдан кийинки кадамдарыңар кандай болот?
Биздин байкашыбызча, саясий процесстердеги кырдаал аябагандай курчуп келе жатат. Курултайдан кийин эмне кылабыз так айта албайбыз. Бирок Кыргызстанда системалуу түрдө опозициялык маанайдагы саясатчылар пайда болду. Президенттин акыркы сөздөрү, туура эмес кыймылдары жана иштери менен көптөгөн саясатчылардын башын бириктирди. Президенттин бийликти узурпациялоосуна жана кайрадан бийликти кармап калууга жасаган аракеттерине каршы иштерибизди улантабыз. Саясий күрөш улана берет.
Бегимай БАКАШЕВА
Булак: Де-Факто
КОММЕНТАРИЙ КАЛТЫРУУ