Акыркы төрт жылда белгилүү коомдук ишмер Айжан Акылбекова улуттук нарктуулукту анын ичинде элечекти бийиктетип буга байланыштуу бир топ долбоорлорду жасап келди. Жакын арада болуп өткөн «100 жана 1 элечекчен айым» долбоору көпчүлүк айымдарга бир жан бергендей. Долбоордун максаты, келечеги тууралуу Айжан айым менен болгон маекте.
– Айжан, айтсаңыз, эмне үчүн элечек, башка баш кийим эмес?
– Эми шөкүлө же болбосо дагы башка улуттук, айымдарга гана тийиштүү баш кийимдерди айта турган болсок, булар кандайдыр бир белгилүү гана күндөрү колдонулат экен. Ал эми элечек баардык шартка ылайыктуу. Негизи аялдардын өзүн-өзү баалай билүүсүндө кийим өтө чоң мааниге ээ. Негедир азыр заманбапташып, башка улуттун маданиятын таңуулап, ошолордун кийимин кийүүгө умтулуп бара жаткандай. Эмне үчүн өзүбүзгө гана тиешелүү кийимибизди кийип, көрктөндүрүп жүрө албайбыз деген ой келет мага. Албетте тандоо ар бир инсандын эрки, бирок айтып койгум келет, биздин улуттук кийимдер төгөрөгү төп келген кийим.
– Бул долбоорду мамлекет тарабынан колдоого алгандар барбы?
– Негизи бул долбоорго төрт жылдын жүзү болду. Мамлекет тарабынан колдоого алгандар жок, ал эмес бул долбоорго конок болуп катышып бериңиз деп чакырса дагы келип беришпейт. Абдан таң калыштуу мага. Менимче, долбоор жүрүп жатканынан деле кабары жок болушу керек, же болбосо кайдыгер мамиле.
– Долбоор бир гана Бишкек шаары менен чектелгендей, башка аймактарды дагы кыдыруу планда барбы?
– Мамлекет боюнча долбоорду жайылтуу маселеси башында бар болчу, жети аймакты кыдырсак деген. Ошко былтыр барып өткөрүп келгенбиз. Ал жакта абдан жакшы кабыл алышты. Буюрса албетте аймактарды кыдырабыз деген тилек бар. Негизи эле бул долбоорду мен болбосом сиз же болбосо башкасы деле өткөрсө болот. Мында негизги максат – коомдогу тарыхый баалуулукту сактап калуу. Иш шүгүр жүрүп жатат, кудай буюрса аны дагы ишке ашырабыз.
– Учурда биздин өлкөдө саны бар, сапаты жок майрамдар толуп кетти. Улуттук ак калпак күнү сыяктуу Элечек күнү деп балким атайы майрам аталса кандай дейсиз?
– Элечекти бир күндө майрамдоо долбоордун планында жок. Ачык айтсам, мен өзүм дагы бул идеяга кошулбайм. Себеби майрам деп бир күн менен чектеп салабыз. Анда баягы эле артисттер, коомдук ишмерлер бир күн кийишет дагы, унутта калат эмки майрамга чейин. Ал эми биздин долбоор элечекти күнүмдүк колдоого алып келүү.
– Кыргыз айымдарына эмне деп кеңеш берет элеңиз?
– Кеңешим деле эмес болгону тилегимди айтсам. Мен кыргыздын айымдарын сыйлайм жана баа берем. Канчалык заманбапташпаса дагы баары бир бир нукуралуулук сакталып турат жүрөктө. Кыргыз айымы тарбия бергенди, билим бергенди билет, үй оокаттарынын майын чыгар жасайт, ал эле эмес жогорку билим алып, татыктуу ишин көргөзө алат. Ошондуктан менин тээ түпкүрдө жаткан кыялым Батыштын маданиятын, идеяларын ээрчибей, нукура, баатыр, мээримдүү, айкөл жүзүбүз сакталса дейм. Мисалы, тээ илгерки эски тасмалардан байкасаңыздар, кыргыз айымынын образдары мыкты чагылдырылган. Кийген кийиминен баштап тарбия, өзүн алып жүрүүсүнө чейин. Кыргыз аялзаты өзүнүн бийик ордуна кайтып келсе деп тилейм.
Булак: Асман плюс
КОММЕНТАРИЙ КАЛТЫРУУ