Сабыр МУКАНБЕТОВ, коомдук ишмер: “УУЧУБУЗ КУР ЭМЕС, ЭЛИМ ДЕП ЭҢГИРЕЙ ТУРГАН АЗАМАТТАР ЖЕТИШТҮҮ!”
20-кылымдын токсонунчу жылдарындагы кайра куруу заманында баш көтөрүп, адилеттүүлүк, теңдик, көз карандысыздык ураанын айкайлаган кыргыз жаштарынын “Ашар” кыймылынын негиздөөчүлөрүнүн бири катары таанылып, Кыргызстан демократиялык кыймылынын (КДК), андан берки өлкөнү демократташтыруу процесстеринин, эки жолку элдик төңкөрүштүн активдүү катышуучусу, коомдук турмуштагы талаш-тартыш маселелерде ар дайым чындыктын, элдин кызыкчылыгын коргоо менен таанымал болгон, белгилүү коомдук ишмер Сабыр МУКАНБЕТОВ менен болгон баарлашуу салтка айланып, сандан-санга уланып бара жатат.
Бүгүн дагы Сабыр байке менен коомдогу көйгөйлөрдү талкуулоону туура көрдүк. Кеп албетте алдыдагы президенттик шайлоо, мураскер жана башка талапкерлер, коом ичиндеги биримдик, журналисттер жааматындагы ынтымак тууралу болмокчу.
-Сабыр агай, кеп башында сиздин Коомдук каналдын Байкоочу Кеңешиндеги (БК) ишмерлигиңизден баштагым келип турат. Сиз мөөнөтүңүз бүтөөрүнө эки-үч ай калганда БКдан чыгып кеттиңиз. Бирок КТРК, анын БК тууралуу кескин сын пикирлер башталганда унчукпай отуруп алгандай болдуңуз. Сын көз менен карап, нааразы болуп чыгып кеткенден кийин аягына чейин катуу турушуңуз керек эмес беле? Эмне үчүн КТРКнын акыркы кездеги чектен чыккан каралоолоруна, бир жактуулугуна үндөбөй отурасыз?
– Төрт жылдан ашык КТРКнын БКсында колумдан келген аракеттерди кылып, каналдын накта коомдук болушуна салымымды кошуп келдим. Аягында БК таптакыр алсырап, жыйыныбыздын күн тартибин беките албай калган деңгээлге жетти. Башкача айтканда
Сизди трайбалист катары “Жаны Ордо” гезити, белгилүү журналист Бекен Назаралиев сындап чыкканы маалым. Бул сын пикирди кандай кабыл алдыңыз? Сынды моюндайсызбы? Макул-сузбу?
– Бекен Назаралиев экөөбүз көп жылдан бери тааныш, жакшы сана-алаш болуп бири-бирибизди сый-лап, аялы аркалык болгондуктан мен аны “күйөө бала” деп тамаша-лап келген жакшы жолдош элек. Ал трайбалистик коз караштагы санаалаштарынын тилине кирип, мага ыксыз асылып, көңүлүмдү калтырды. “Манас” аэропорту-нун кашындагы Дача СУ айылына учак кулап түшүп, Кыргызстандын 39 жараны набыт болгондо Меда-кадемиянын бир тантык кызмат-кери өлгөндөрдү “түштүгүндө эле жүрө беришпей биякка эмне кели-шет, сооп эле болуптур” дегенсип, табалап чыкты го. Анан Бекен мырза мени ошол “эл ичине жик салган, регионалчы, бөлүп-жаргыч кызга боор тарткансып сүйлодү”деп жатпайбы. Мен ал кыздын жо-ругун катуу сынга алганда ошол эле Бекендин трайбалист достору “лайк” басканы азыркыча турат го интернетте. Мен ал тентек кызды колдогон жокмун. Болгону “асып олтүрөбүз, атып өлтүрөбүз, чатын айырабыз, елкеден кууп чыга-быз, өрттөйбүз” деген сөздөр кете баштаганда “о-оууй койгула, ал кыз өзү деле катасын түшүндү ок-шойт, өлтүрбөй эле биринчи ирет эскертүү менен чектелели, урмат-туу туугандар”, деп койгонум үчүн жер жебериме жетип, жамандага-нына катуу капа болдум. Трайбалист катары күнөөлөгөнү эч нерсе эмес, мени бир арсыз, намызсыз адам катары керсеткенге жандал-бастап, карандай калп айтканга чейин кирип, “Аслан Сартбаев (“Азия ньюс” гезитинин редактору) Сабыр Муканбетовду шакал, чее деген ыплас сездер менен аша-та сагупт атса деле анын жанында жүрөт, ары оолсо кетип калоаит беле” деген пикирди коомчулукка таңуулайт. Алтымышка таяп калган кыргыздын абышкасы, сөздүн баркын биле турган, соз баккан тармактын адамы ушинтип манипуляция кылып, кара жанын жеп атса кантип чыдап, кантип келе-чектен үмүт кыласың. Ооба Аслан Сартбаев мае абалында элдин көзүнчө мени сөгүп асьшганы, мен маска теңелбей кетип калганым чын. Бирок андан кийин эки жыл-ча кечирим сураганына карабай, “Азия Ньюска” барбай “Майдан” гезитинде иштеп, кийин Аслан Сартбаевдин башына күн тушүп, камакка алынганда, коллективдин өтүнүчү боюнча “Азия Ньюска” редакторлукка макул болгонумду эл билбесе да, Бекен билет эле го. Эми мындай эки жүздүүлүк менен бет тырмаарлыкка жол берүү жаш-тардын арасында болсо да, биз сы-яктуу алтымышка таяган, ак сакал болгону калгандардын арасында болбошу керек! Болбосо кыргыз ошондон ары жок болуп кетет.
– Бул чатак эмнеден улам тутанды?
– Ошол каран калган учак кулап, эл кырылып, тантык кыз тан-тырагандан башталды. Мен ба-шында, тантык кызды эл катары сындап жаткам. Анан эле, ото ка-туу, элди бөлүп жарган создор ай-тылып, кошумча каармандардын аттары кошула баштады. Байкасам бир жактуудай сезилди. Тантык кыз аркалык экени ачыкталып, ага “Ак үй колоч эле жыттанып калды” деген Кемел Ашыралиевди ко-шуп былчылдатып киришти. Бир нерсени иликтеп конгон жаным Кемел аганы кошуп сындап туруп, “мындайлар бардык жакта бар” деген ойду ортого салып, түштүктөн Үсөн Сыдыков менен Надира Нарматованы (Ү.Сыдыковдун “25 жыл аркалыктарды бийлик-ке жолотпойбуз”, Н.Нарматова – “жалаң туштүктүктөрдү камап жатат” дегенин) мисалга салдым да балээге калдым. Жабылып ин-
КОММЕНТАРИЙ КАЛТЫРУУ