Коронавирустук пандемияга байланыштуу кырдаал көптөгөн ишканаларды токтоого аргасыз кылды, бирок «Макмал Голд» компаниясы өз ишин токтотуп гана тим болбостон, туруктуу өнүгүүнү да көрсөттү.
Азыр заводдо беш жүзгө жакын адам эмгектенет, бирок жакын арада өндүрүштүн көбөйүшү менен бирге жумушка тартылган жергиликтүү тургундардын саны кыйла көбөйөт. Алардын бардыгы эмгек акыларын өз убагында алышат, бул, албетте, аймактын экономикасын көтөрүүдөгү эң маанилүү көрсөткүч.
Каатчылык мезгилинде «Макмал Голд» компаниясы Казарман ооруканасын керектүү дары-дармектер менен камсыз кыла алган, кычкылтек концентраторлору, бейтаптар үчүн керебеттер жана матрацтар сатылып алынган. Мындан тышкары, алыскы клиникада биринчи жолу жасалма өпкөнү желдетүүчү аппарат пайда болду- ал тургай, көптөгөн шаардык ооруканаларга жеткиликтүү эмес жабдуулар. Коронавирустун экинчи толкунуна даярдануу максатында Тогуз-Торо аймактык ооруканасы жылытууну жаңыртууга жана жаңыртууга 250 миң сом бөлүп берди. Социалдык пакеттин алкагында ишмердүүлүктүн ар кандай тармактарын өнүктүрүү үчүн зарыл болгон бир нече долбоорлор башталды. Эт комбинатынын долбоорлору иштелип чыкты, үч жүздөн ашуун казармалардын үй-бүлөлөрүн жумуш менен камсыз кыла турган үч миң уюк өндүрүү жана башкаларды айта кетсе болот.
Иштин негизги көрсөткүчү – мамлекеттик бюджетке салыктарды төлөө. Жалпысынан 2019-жылдын аягында (51 млн 950 миң 20 сом) жана 2020-жылдын биринчи жарым жылдыгында (70 млн 347 миң 215 сом) компаңия жалпы суммасы 122 млн 297 миң 236 сомго салык которду. Ал эми Тогуз-Торо аймагынын коомдук фондуна 2019-20-жылдарга чегерүүлөр 8 миллион 333 миң 333 сомду түздү.
Киреше салыгынын көрсөткүчү 2020-жылы дээрлик 13 эсеге жогорулап, 524 миң 101 сомду түздү. Салыштыруу үчүн, былтыр 39 миң 382 сом гана төлөнгөн.
Жок болуу алдында турган ишканада мындай өзгөрүүлөр көп. 34 жылдан бери жабдыктарды алмаштыруу болгон эмес, инвестор буга чейин Россия менен Кытайдан керектүү нерселердин бардыгына буюртма берген.
Эске салсак, Макмал – Кыргызстанда 1986-жылы иштетилип баштаган алтындын биринчи руда кени. Аны 10 жылга гана иштетүү пландалган, бирок иш ушул жылга чейин улантылды, анткени ишкана шаар түзүүчү ишкана – заводдун чегерүүлөрү Тогуз-Торо районунун бюджетин 95 пайызга түзөт. Алтындын запасы 2003-жылга чейин түгөнүп, ишкана жер алдындагы казууга өткөн. Кийинчерээк, иштетүү үчүн ресурстар жок болгондуктан, алтын казуу токтотулган.
2020-жылдын март айында ишкана инвестор катары чыккан «Manson Group» ЖЧКсынын (Makmal Gold Company) аркасында кайрадан иштей баштады. Кенде эки кен бар, анда алдын-ала маалыматтар боюнча алтындын запасы кыйла жогору, бирок ал жакта кошумча чалгындоо иштерин жүргузүү керек.
Компания менен «Кыргызалтын» ААК, «Макмал Голд Компани» ЖАКынын ортосунда биргелешкен ишкана түзүү жөнүндө түзүлгөн келишимдин шарттарына ылайык, компания аймакты өнүктүрүү фондуна 10 миллион сом которгон. Эми, ал жыл сайын продукциянын дүң кирешесинин 2 пайызын которуп турат.
Н. Ахмедова
Булак: “Жаңы Ордо”
КОММЕНТАРИЙ КАЛТЫРУУ