Кемпир-Абад суу сактагычынын жеринин Өзбекстанга берилишине каршы чыгып, жапырт кармалган активист аялдар Клара Сооронкулова, Рита Карасартова, Перизат Суранова, Орозайым Нарматова 14-декабрдан тарта ачкачылык жарыялап, эл аралык жана жергиликтүү укук коргоочуларга, уюмдарга кайрылуу жолдошту.
“Бизди ачкачылык акциясын баштоого түрткөн негизги себеп – саясатчылардын, активисттердин, журналисттердин жана блогерлердин кеңири чөйрөсүнө карата жасалган массалык саясий репрессиялар, негизсиз кылмыш иштерин козгоо, адилетсиздик жана мыйзамсыздык. 2022-жылдын 23-октябрынан бери биз куугунтуктоо максатында ашынган, оор кылмыш – массалык башаламандык уюштурууга даярданган деген айыптын негизинде абакта отурабыз. Сөз эркиндигине, биригүү эркиндигине, тынч чогулуштарды өткөрүү эркиндигине болгон укукту мыйзамдуу түрдө ишке ашыруу тергөө органдары тарабынан кылмыштуу аракет катары таанылып, ошол эле учурда 23-октябрдан бери тергөө органдары айыпталуучуларга карата эч кандай тергөө амалдарын жүргүзбөгөнү, кылмыш ишинини негизсиз экенин ачык эле тастыктап турат. Ага карабастан Биринчи май райондук соту бизди камакта калтырууну 2023-жылдын 22-февралына чейин узартты. Кыргызстандын жетекчилиги биздин укуктарыбыз менен эркиндигибизди басмырлоого, саясий оппозицияны куугунтуктоо менен Кыргыз мамлекетинин демократиялык негиздерин системдүү түрдө талкалап жатканын, биздин республикада президенттик авторитаризм эле орноп калбастан, анын эң жаман көрүнүшү – террористик ыкмаларга таянган залимдик формасы орун алууда”, – деп жазылган кайрылууда.
Камалгандар ушул тапта жалпыга таандык демократиялык баалуулуктар жана мыйзамдын үстөмдүгү үчүн күрөшүүнүн жалгыз, акыркы мүмкүнчүлүгү катары ачкачылык жарыялоону туура көрүп жатышканын билдиришкен. Алар ачкачылыктан келип чыкчу кесепеттерге президент Садыр Жапаров, УКМКнын Төрагасы Камчыбек Ташиев, ички иштер министри Улан Ниязбеков, башкы прокурор Курманкул Зулушев, бир катар тергөөчүлөр, прокурорлор жана соттор жооптуу болорун эскертишти.
13-декабрда камактагы саясатчы Бектур Асанов камактагылар жапырт ачкачылык жарыялаша турганын айткан. Бишкектин Биринчи май райондук соту 12-13-декабрда “Массалык башаламандык уюштурууга даярдык көргөн” деп шек саналып жаткан 20дан ашык саясатчы, блогер, активисттердин камактагы мөөнөтүн дагы эки айга узартты.
Камакта отургандардын бир тобу сотто суракта Кемпир-Абад боюнча эмес, мамлекеттик төңкөрүш аракети тууралуу соболдор берилип жатканын айтып чыгышты.
Камактагы мөөнөтү узартылган 20дан ашык кишинин арасында алты аял бар. Алардын баарын 23-28-октябрь аралыгында Ички иштер министрлигинин кызматкерлери жапырт кармап, эки айга тергөө абагына камакка алган.
ИИМ мунун себебин “Жапырт башаламандык уюштурууга даярдык” көргөн деген негизде түшүндүргөн. Кылмыш ишин козгоого алардын Кемпир-Абад суу сактагычы боюнча 22-октябрда Бишкектеги кафелердин биринде өткөргөн жыйыны негиз болгонун кабарлаган.
Милиция шектүүлөрдүн айыбы боюнча далилдер жетиштүү экенин билдирүүдө, ал эми камалгандар күнөөсү жок экенин айтып, мунун баарын саясий куугунтук деп атап жатышат. Бир катар эл аралык уюмдар кыргыз бийлигин камалгандарды бошотууга, сөз эркиндигине куугунтукту токтотууга чакырып келет.
КОММЕНТАРИЙ КАЛТЫРУУ