КР Президенти Садыр Жапаров Сербияда өтүп жаткан күрөш күрөш боюнча дүйнө чемпионатында чемпион болгон Акжол Махмудовду Facebook социалдык тармагындагы баракчасы аркылуу куттуктады:
Азаматсың Акжол баатыр!
Кыргыз элине эле эмес жалпы эле күрөш сүйүүчүлөргө кызыктуу күрөш тартуулап, таза жеңишке жетиштиң. Кыргыз эли маңдайы жарыла сүйүнүп, кубанычында чек жок.
Бардыгы алкап, олимпиада алтынын күтүп жатканы жашыруун эмес. Сенин да чоң спорттогу башкы максатың ошол болсо керек. Андыктан сага бекем ден соолук, спорттук ийгилик каалайм!
Сербиянын Белград шаарында өтүп жаткан күрөш боюнча Дүйнө чемпионатында балбан Акжол Махмудов алтын медал тагынды.
11-сентябда финалдык таймашта ал грек-рим күрөшүнөн 77 кг салмакта венгриялык Золтан Леваини 8:0 эсебинде мөөнөтүнөн мурда утуп, дүйнө чемпиондугун жеңди.
Мажар балбаны менен Акжол Махмудов буга чейин эки жолу беттешип, бир жолу жеңип, бир ирет утулган.
Бул салмакта таймаштар 10-сентябрда башталган. Ал күнү Акжол Махмудов төрт атаандашын утуп, финалга чыккан. Алгач бразилиялык Жоилсон Де Брито Рамос Жуниорду 11:1, 1/8 финалда мексикалык Эммануэл Алексис Бенитес Кастрону 8:0, чейрек финалда түркиялык Юнус Емре Басарды 9:7 эсебинде жеңип алган. Жарым финалда Лондон Олимпиадасынын чемпиону, 34 жаштагы түштүк кореялык Ким Хён У менен күрөшүп, 4:1 эсебинде уткан.
Акжол Махмудов грек-рим күрөшүнөн дүйнө чемпиондугун жеңген алгачкы кыргызстандык спортчу болуп калды. Буга чейин күрөштүн бул түрүнөн Канатбек Бегалиев (2006) менен Жоламан Шаршенбеков (2018, 2021) күмүш байге алган. Ал эми Раатбек Санатбаев (1999) менен Данияр Көбөнөв (2010) коло медаль уткан. Ошондой эле Махмудов жалпы эле күрөш түрлөрүнөн Дүйнө чемпиону аталган үчүнчү кыргызстандык. Буга чейин кыз-келиндер күрөшүнөн Айсулуу Тыныбекова эки жолу (2019, 2021), Мээрим Жуманазарова бир жолу (2021) Дүйнө чемпиондугун жеңген.
23 жаштагы Акжол Махмудов Дүйнө чемпионатына алгачкы жолу катышты. Ал чоңдор арасында Азиянын эки жолку чемпиону. Токио Олимпиадасынын күмүш байгесинин ээси (2021). IV Ислам шериктештиги оюндарынын жеңүүчүсү. Кадеттер арасында Дүйнө чемпионатынын алтын (2016), жаштар арасында Дүйнө чемпионатынын күмүш (2017), коло байгелерин жеңген. Уландар (2016) жана жаштар (2017) арасында дагы Азиянын чемпиону.
Күрөш боюнча (грек-рим күрөшү, эркин күрөш жана кыз-келиндер күрөшү) Дүйнө чемпионаты 18-сентябрга чейин уланат. Кыргызстандан бул мелдешке 15 спортчу катышат.
11-сентябрда кыргызстандык Тынар Шаршенбеков (63 кг), Амантур Исмаилов (67 кг) жана Бексултан Махмудов (97 кг) күч сынашып, жарым чейрек жана чейрек финалда атаандаштарына жеңилишкен. Алардын атаандаштары финалга чыккандыктан, кыргыз балбандары 12-сентябрда коло байге үчүн күрөшүүгө жол ача турган жооткотуучу таймаштарга чыгууга мүмкүнчүлүк алды.
12-сентябрда күрөштүн бул түрүнөн 60 кг салмакта Дүйнө чемпионатынын эки жолку күмүш байгесинин ээси Жоламан Шаршенбеков күч сынашат. Ошондой эле кыз-келиндер күрөшүнөн 62 кг салмакта дүйнөнүн эки жолку чемпиону Айсулуу Тыныбекова таймашка чыгат.
Бүгүн 10-сентябрь күнү Сербиянын борбору Белград шаарында спорттук күрөш: грек-рим, эркин күрөш жана кыз келиндер арасында эркин күрөшү боюнча дүйнө чемпионаты башталып, курч таймашуулар болгону турат. Эр азаматтардан эгемен өлкө болгону бир дагы кыргызстандык балбан дүйнө чемпиону боло элек. Ал эми кыз-келиндердин таймашууларында Айсулуу Тыныбекова дүйнөнүн эки жолку чемпиону болсо, былтыр Мээрим Жуманазарова дагы алтын мелдаль тагынып, дүйнө чемпиону аталган. Сербияда башталган дүйнө чемпионатында Кыргызстандын намысын канча балбан коргоп жатканын, алардын даярдыгын Кыргыз Республикасынын Олимпиадалык спорт түрлөрү боюнча дирекциянын директору Мелис Тобокелов спорттук баяндамачы Кабыл Макешовго айтып берди.
– Мелис мырза, Кыргызстандан дүйнөлүк таймашууга канча балбан барды? Кайсы балбандардын даярдыгы жакшы болду? Балбандар кайсы жерде даярдык көрүшкөн эле?
– Белград шаарында 10-сентябрдан баштап 18-сентябрга чейин спорттук күрөш боюнча дүйнөлүк биринчилик болуп, курч таймашууларга күбө болгону турабыз. Бул жерге бизден грек-рим, эркин күрөш жана кыз келиндер күрөшү боюнча тандалган 15 балбаныбыз катышып, өлкө намысын коргоп жатышат. Алгач грек рим күрөшү боюнча алты спортчубуз мөрөй талашат. Алар: Шаршенбеков Жоламан, Шаршенбеков Тынар, Исмаилов Амантур, Махмудов Акжол, Азисбеков Атабек, Махмудов Бексултан жана аларды улук машыктыруучубуз Карачолоков Улукбек менен башкы машыктыруучубуз Эркинбаев Азат, машыктыруучулардын жардамчысы Махметов Мейрамбек агайыбыз коштоп барышты. Бүгүн, 10-сентябрда килем үстүндөгү таймашууларга Токио олимпиадасынын күмүш байге ээси Акжол Махмудов менен Токио олимпиадасынын катышуучусу Атабек Азисбеков катышат.
Ал эми эркин күрөштү дагы алты спортчубуз биздин Кыргызстаныбыздын намысын коргойт, алардын атын атай кетсем: Мырзаназар уулу Бекболот, Жолдошбеков Улукбек, Осмонов Алибек, Акматалиев Эрназар, Орозбеков Исламбек, Будажапов Арслан жана улук машыктыруучулар Тазабеков Исламбек менен Таабылды уулу Сүймөнкул жана башкы машыктыруучубуз Мажинов Русланбек агай коштоп барды. Кыз-келиндер арасындагы спортчуларыбыз болсо Айсулуу Тыныбекова, Мээрим Жуманазарова жана Айпери Медет кызы, аларды улук машыктыруучу Кенжебаев Байгазы жана башкы машыктыруучу Изабеков Нурбек агайыбыз жетектеп барышты. Ушундай эле булардын ден-соолугун карап, ошол жерден калыбына келтирүү процесстерин аткаруу үчүн эки дарыгерибиз жана бир укалоочубуз барды. Атын атай кетсем: дарыгер Алишева Бактыгүл, Бичанов Иса менен Кыдыев Улукбек агайыбыз балбандарга камкордук көрүшмөкчү.
– Балбандардын даярдыгына, жол киресине жана башкасына жалпы чыгымдары кандай болду?
– Унаа чыгымдары, авиа учактары, тамак-ашы жана жатаканасы төлөнүп бүткөн, алар үчүн баардыгы даяр. Буга дүйнө чемпионатынын алдындагы окуу машыктыруучу толук кандуу өтүлгөн. Грек-рим жана кыз келиндер күрөшү боюнча тандалган балбандарыбыз Ысык-Көлдө “Орион” пансионатында болуп, бул жерден окуу-машыгуулары жана килем үстундө практикалык машыгууну өтүп бүтүшкөн, эркин күрөштөн спортчуларыбыз Бишкек шаарыбыздагы “Изабек” спорт клубунда даярданышкан.
– Быйылкы дүйнө чемпионатында байгелүү орунга илинип калышы мүмкүн деген божомолду кайсы спортчуларга айтсаңар болот? Жалпы даярдыктары кандай?
– Биздин балбандарыбыз дайыма керектүү машыктыруудан, бардык нерседен даярдыктан өтүшкөн, менин жеке оюм ар бир спортчунун бул жерде өзүн көрсөтүп, Дүйнө чемпионатында биздин желегибизди желбиретүүгө мүмкүнчүлүгү бар. Бирок бөлүп айта турган болсом мен Шаршенбеков Жоламан, Шаршенбеков Тынар жана Махмудов Акжол үчөө байгелүү орундага жетишип ыктымал. Анткени булардын спорттук чеберчиликтери азыркы убакытта абдан жакшы. Акжол жаш курагынан өтүп, алгачкы жолу чоңдор арасындагы дүйнө чемпионатына катышып жатат. Бирок буга чейинки чоң ири мелдештерге катышып, такшалып тажрыйбасы толду деп ойлойм, Дүйнө биринчилигинен жеңишке жетип биринчи медаль алууга мүмкүнчүлүгү, өзүнүн деңгээли толук кандуу жетти. Эркин күрөштөн жеңил салмактан Мырзаназар уулу Бекболот менен Акматалиев Эрназардин дүйнө чемпионатына күрөшө турган тажрыйбасы жетиштүү деп ойлойм. Осмонов Алибек дагы бир жолу дүйнө чемпионатында коло медаль алган, анын дагы тажрыйбасы жетиштүү. Улукбек Жолдошбеков ортодон биртке убакыт кое берип эс алды, азыр спорттук калыбы, даярдыгы жакшы, бул спортчунун дагы тажрыйбасы жетиштүү болуп, чеберчилиги жогорулады деп ойлоймун. Мен бирөөнү бөлүп айтканды каалабайм, бул жерде ар бир тизмени агайларыбыз коюп, мыктыларын тандап берген, өзүңүз байкагандай Олимпиада салмактарына басым жасалып, таразага аларды койуп коюшкан. Бирөөнү “татыктуу же татыксыз” деп айткым келбейт, ар бирөөндө байгелүү орундарды утканга мүмкүнчүлүктөрү бар.
Кыргызстандык балбандардын 2022-жылдагы дүйнө чемпионатында чыгуу графиги төмөнкүдөй:
Алдын ала мыктыларды иргеп алуу раунддун беттештери 14:30 башталат.
Жарым финалдык таймашуулар 20:45 болсо, финалдык куч сынашуулар саат 22:00 башталмакчы.
16-сентябрь – Бекболот Мырзаназар уулу, Исламбек Орозбеков
17-сентябрь – Улукбек Жолдошбеков, Алибек Осмонов
– Кыздар күрөшүнөн Айсулуу Тыныбекова дүйнөнүн эки, Мээрим Жуманазарова бир жолку чемпиону болгон, алар бул ирет өздөрүнүн чемпиондугун коргошу керек да. Ал эми Айпер Медет кызынын алтын байге утууга толук мүмкүнчүлүгү барбы?
– Айсулуу менен Мээримге салыштырмалуу Айперинин көбүрөөк мүмкүнчүлүгү бар, үч балбан кызыбыз тең “чемпион” деген наамга татый алышат, ал эми Мээрим менен Айсулууга бул жерден дагы чоң жоопкерчилик турат, өзүнүн наамын эч качан алдырбашы керек, кыздарыбыз “Дүйнө чемпионатын багындыраарына 99 пайыз ишенем.
Былтыр Норвегиянын Осло шаарында өткөн дүйнө чемпионатында кыз-келиндер күрөшүндө Айсулуу Тыныбекова менен Мээрим Жуманазарова бардык атаандаштарын жеңип, алтын медаль тагынып, дүйнө чемпиону болгон. Айсулуу экинчи ирет дүйнө чемпиону аталган. Айпери Медет кызы коло байге уткан. Эркин күрөштөн Эрназар Акматалиев (70 кг) күмүш жана Алибек Осмонов коло байге (65 кг) тагынган. Ал эми грек-рим күрөшүндө Жоламан Шаршенбеков экинчи ирет күмүш байгелүү болгон.
– Бүткүл Дүйнөлүк Бириккен Күрөш Уюмунун конгресси болуп, жыйында кандай маселелер каралды? Кийинки Париж олимпидасына жолдомо берилүүчү дүйнө чемпионаты кайсы мамлекетке берилди? Бул жөнүндө маалымат барбы?
– 9-сентябрь күнү Бүткүл Дүйнөлүк Бириккен Күрөш Уюмунунда жыйы болуп, бир топ маселелер каралды. Конгресске Кыргызстандын спорттук күрөш федерациясынын президенти, генерал Турганбаев Мелис агайыбыз баштаган делегация катышты. Конгресске 106 өлкөнүн делегаттары катышып, жыйынга Эл аралык олимпиада комитетинин президенти Томас Бах да күбө болду. Ошондой эле бул уюмдун Бюро мүчөлүгүнө талапкер болгон 16 талапкерден жетөө шайланды. Талапкерлердин катарында Кыргызстандын спорттук күрөш федерациясынын вице-президенти Динарбек Асылбек уулу да бар эле. Брюо мүчөлөрү болуп, төмөнкүлөр шайланды : Теодорос Хамакос (Греция, 82 добуш), Мартин Диттман (Германия, 81), Рудика Якши (Түркия, 79), Намик Алиев (Азербайджан, 73), Даниель Игали (Нигерия, 83), Разван Пиркалабу (Румыния, 79) жана Чжан Йе (Кытай, 62).
Париж олимпиадалык оюндарына лицензия ойнотулуучу дүйнөлүк чемпионат эмдиги 2023-жылы Орусиянын Красноярск шаарында болот деп былтыр айтылган. Себеби быйылкы дүйнө чемпионаты Красноярск шаарында өтмөк болчу, кырдаалга байланышуу Белград шаарына жылдырылган эле. Быйылкы дүйнөлүк саясый окуялардан, Украинадагы кырдаалдан улам Орусияга чектөөлөр киргизилип жаткандыктан бул маселе чечилип, так айтыла элек.
-Балбандарыбызды сүрөөнгө алып, жеңиш менен келүүлөрүнө үмүт кылып туралы!
Бишкек шаарында кечээ, 30-августтун кечинде, Д.Өмүрзаков атындагы стадиондо өлкөнүн көз карандысыздыгынын 31 жылдыгына карата кыргыз футболунун ардагерлеринин курамасы жана КМШ өлкөлөрүнүн ардагерлеринин курамасынын ортосунда футбол боюнча достук беттеш болуп өттү.
Ата мекендик команданын курамында Кыргызстандын Президенти Садыр Жапаров ойноду.
Оюн башталардын алдында Мамлекет башчысы сөз сүйлөп, анда ардагерлердин футболду өнүктүрүүгө кошкон салымын белгилеп, ошондой эле жаш муунду спортко активдүү кызыгууга чакырды.
Достук беттеш 3:3 эсеби менен жыйынтыкталды.
Иш-чара ата мекендик эстраданын өкүлдөрүнүн, ошондой эле белгилүү “Город 312” тобунун ырларды аткаруусу менен коштолду.
КМШ өлкөлөрүнүн ардагерлеринин курамасынын катарында ойногондор: Ринат Дасаев, Дмитрий Аленичев, Александр Азимов, Егор Титов, Хорен Оганесян, Марат Кабаев, Мухсин Мухамадиев, Евгений Алдонин, Эрик Яхимович жана башкалар.
Кыргызстандын ардагерлеринин курамасынын катарында:
Владимир Орешин, Закир Джалилов, Комол Тайчиев, Сергей Фокин, Нематжан Закиров, Ясын Мусаев, Валерий Березовский, Марлен Касымов, Сергей Лисичкин, Вячеслав Прянишников жана башкалар.
Калыстар тобунда Равшан Ирматов, Бахадыр Кочкаров, Абдухамидулло Расулов жана Эмил Бусурманкулов болду.
Кечээ, 29-августта Жогорку Кеңештин депутаты Максатбек Сарбагышев салбуурун боюнча майрамдык мелдештерге катышуу үчүн келген чет өлкөлүк спортчуларды тосуп алды. Бул тууралу парламенттин басма сөз кызматы билдирди.
Аталган спорттун түрү боюнча Казакстан, Өзбекстан, Түркия, Малайзия, Сингапур, Монголия, АКШ, Чехия, Венгрия, Россия, Индия, Франция, Германия, Испания, Индонезия мамлекеттеринен спортчулар келишкен.
Эл өкүлү Максатбек Сарбагышев келген коноктор менен жолугушуп, байыртан келе жаткан салбуурун оюндарынын мааниси тууралуу ой бөлүштү. Муну менен катар спортчуларга ийгиликтерди каалап, спорт мамлекеттер аралык достукту, кызматташтыкты бекемдөөгө өбөлгө түзгөн тармактардын бири экенине токтолду.
5-август күнү беттештер башталып, 9-август күнү салтанаттуу ачылыш аземи өткөн Ислам шериктештиги оюндарынын жабылуу аземи бүгүн өттү.
Жабылуу аземи Түркиянын жаштар жана спорт министри Мехмет Касапоглу жана Ислам шериктештиги спорт федерациясынын (ISSF) президенти, Сауд Аравиянын спорт министри Принц Абдулазиз бин Турки эл-Фейсалдын катышуусунда өттү.
Жабылуу аземинде Кыргызстандын желегин кикбокс боюнча Ислам оюндарынын күмүш медалынын ээси Адилет Улан уулу көтөрдү.
Белгилей кетсек, Түркиянын Конья шаарында өткөн Ислам шериктештиги оюндарына жалпы 54 өлкөдөн 4200 спортчу катышты. Кыргызстандан спорттун 16 түрүнөн спорчулар катышып жалпы 31 медаль утту. Анын 8 алтын, 8 күмүш жана 15 коло медаль. Ислам оюндарынын тизмесинде медалдардын саны боюнча Кыргызстан 9-орунду ээледи. Алдыңкы үчтүктө Түркия, Өзбекстан жана Иран турат.
Кошумча маалымат: Салттуу жаа атуу спорту улуттук спорттун түрү болгондуктан жалпы медалдык эсепке киргизилген жок.
Түркиянын Конья шаарында өтүп жаткан Ислам шериктештигинин 5-оюндарында салттуу жаа атуу боюнча мелдеште Кыргызстандык мерген Ынтымак Мурадил уулу 1-орунду ээлеп, алтын медалды утуп алды.
Эсиңиздерге сала кетсек, 9-августтан 19-августка чейин өткөн Исламиадада дүйнөнүн 54 өлкөсүнүн 4200 спортчусу катышууда.
Кыргыздын балбан кызы Канымжан Алмазбек кызы Түркияда өтүп жаткан Ислам оюндарында оор атлетика боюнча коло байгенин ээси болду. Бул тууралу Маданият, маалымат, спорт жана жаштар министрлигинин басма сөз кызматы билдирет.
Спортчу 87 кг салмак даражада штанга көтөрүү боюнча мелдешке катышты.
Алгач жулкуп көтөрүүдө 76 кг көтөрсө, түртүп көтөрүүдө 95 кг ийгиликтүү аткарды.
Жалпы 171 эсеп менен Ислам оюндарында оор атлетика боюнча 3-орунду ээлеп, коло медалын утуп алды.
Кыргызстандык балбандар Түркиянын Конья шаарында өтүп жаткан Ислам тилектештик оюндарында 6 алтын медалга ээ болушту. Бул тууралу Маданият, маалымат, спорт жана жаштар министрлигинин басма сөз кызматы билдирет.
Мелдештин жеңүүчүлөрү:
1.Акжол Махмудов (77 килограмм);
2. Айпери Медет кызы (77 килограмм);
3. Мээрим Жуманазарова (68 килограмм);
4. Жоламан Шаршенбеков (60 килограмм);
5. Айсулуу Тыныбекова (63 килограмм);
6. Эрназар Акматалиев (70 килограмм).
Ислам тилектештик оюндары — Ислам Кызматташтык Уюмуна мүчө 57 өлкөнүн мыкты спортчулары катышкан эл аралык спорттук иш-чара.
Түркиянын Конья шаарында өтүп жаткан V Ислам Шериктештиги Оюндарында кыргызстандык балбандар Эрназар Акматалиев жана Айсулуу Тыныбекова алтын байгенин ээси болушту.
Дене тарбия жана спорт департаментинин маалыматына караганда, 11-августта эркин күрөштөн 70 килограмм салмакта Эрназар Акматалиев финалда ирандык Хоссейн Абузарипашаколаини 6:0 эсебинде утту. Ал финалга чейин алгач түркмөнстандык Мекан Оразовду, чейрек финалда тажикстандык Жамшед Шарифовду 11:0, жарым финалда азербайжандык Асгар Маммадалиевди 12:1 эсебинде жеңип алган.
Алдыда күрөштүн бул түрүнөн 92 килограмм салмакта Мирлан Чыныбеков коло байге үчүн күрөшөт.
Ушул эле күнү кыз-келиндер күрөшүнөн 62 килограмм салмакта кыргызстандык Айсулуу Тыныбекова финалда гвинеялык Фатумата Камара Йариени 11:0 эсебинде утуп, V Ислам Шериктештиги Оюндарынын чемпиону болду. Финалга чейин Тыныбекова алгач казакстандык Ирина Кузнецованы, жарым финалда сенегалдык Гоудиаби Сафиетоуну жеңип, финалга чыккан.
Айсулуу Тыныбекова ушуну менен Ислам Шериктештиги Оюндарында экинчи жолу жеңишке жетип жатат. Ал 2017-жылы Бакуда өткөн мелдеште дагы алтын байге уткан.
V Ислам Шериктештиги Оюндары 9-августта расмий ачылды. Акматалиев менен Тыныбекованын байгесин кошкондо учурда бул оюндарда Кыргызстандын эсебинде эки алтын, бир күмүш жана бир коло байге бар. 10-августта эркин күрөштөн Алмаз Сманбеков (57 кг) күмүш жана Нуртилек Карыпбаев (86 кг) коло медал алды.
Бешинчи жолу өтүп жаткан оюндарга 56 мамлекеттен 4 миңге жакын катышуучу спорттун 20 түрүнөн таймашып жатат. Кыргызстандан жүздөн ашык спортчу спорттун 16 түрүнөн таймашат. Мелдештер 18-августка чейин уланат.
