Зордуктоо

Маалыматка караганда, 16-мартта Арал айылынын тургуну быйыл 27-январда 14 жаштагы небересин айылдашы күч колдонуп зордуктаганын айтып, арыз жазган.

“Бул факты боюнча “Зордуктоо” беренеси менен кылмыш иши козголуп, шектүү катары ошол эле айылдын 22 жаштагы тургуну кармалды. Азыр тергөө иштери уланып жатат” – деп жазылган мекеменин билдирүүсүндө.

Улуттук статистика комитетинин маалыматына ылайык, 2021-жылы балдарга карата 3034 кылмыш катталган, анын 500гө жакыны сексуалдык зомбулукка байланыштуу болгон.

Ички иштер министрлиги былтыр сексуалдык зомбулук боюнча жалпысынан 121 кылмыш иши тергелип, анын 80и сотко жөнөтүлгөнүн билдирген. Балдарды зордуктоо фактысы боюнча 39 иш тергелип, анын 25и сотко өткөн. Үч кылмыш иши токтотулуп, дагы 11и боюнча тергөө уланууда.

Башкы прокурордун басма сөз катчысы Хает Шамсутдиновдун айтымында, окуя былтыр 28-декбарда болгон.

Мурдараак блогер Акида Ханум Фейсбуктагы баракчасына эки балалуу, 39 жаштагы аялды төрт кошунасы зордуктаганын жазган. Маалыматка караганда, келиндин күйөөсү Орусияга иштөөгө кеткен.

Башкы прокуратуранын билдиришинче, төрт киши аялды сабап, балта жана бычак менен коркутуп, андан соң зордукташкан.

Аларга карата “Зордуктоо” беренеси менен кылмыш иши козголду.

Тергөө амалдары уланууда, онго чукул соттук-медициналык жана башка экспертизалар дайындалды.

Маалыматка караганда, сексуалдык мүнөздөгү кылмыштар орус аскерлери басып алган украин аймактарында жасалган.

Тергөөчүлөр Херсондо орус аскер кызматкерлери төрт ай бою жергиликтүү аялды зордуктап келгенин аныкташкан. Марттан баштап орус аскерлери херсондук дагы бир аялды маал-маалы менен жылаңач чечиндирип, кыйнап, денесине кайнак суу куюшкан.

Тергөөчүлөр орус аскерлери украиналыктардын жыныстык органдарына электр тогун өткөрүү менен кыйнаган 30 фактыны ачыкка чыгарышкан.

Июлда БУУнун сексуалдык зомбулук маселелери боюнча атайын өкүлү Прамила Паттен Украинада 124 сексуалдык зомбулук учуру катталганын кабарлаган. Ал бул айсбергдин учу гана экенин жана согуш шартында сексуалдык зомбулуктун чыныгы масштабын чагылдырбай турганын белгилеген.

Тиешелүү документ парламенттин сайтында жарыяланды жана коомдук талкууга чыгарылды.

Мыйзам долбоорунун маалымкат-негиздемесинде балдарга зомбулук көрсөтүүгө байланышкан оор кылмыштар көбөйүп баратканы белгиленген. Документтин демилгечилери көптөгөн жарандар депутаттардан жашы жете электерге зомбулук көрсөткөндөргө катаал чара көрүүнү көп жолу сурашканын айтышкан.

“Балдардын жыныстык кол тийбестигине каршы кылмыштардын күндөн күнгө өсүп баратканын, балдардын жана алардын үй-бүлөлөрүнүн тагдыры талкалап, өмүрлөрү кыйылып жатканын көңүлгө алуу менен ушул Мыйзам долбоорунда Кыргыз Республикасынын Конституциясында өзгөчө жаза чарасы катары – өлүм жазасын кароо сунуш кылынат”, – деп белгиленген документте.

Өлүм жазасын киргизүү боюнча мыйзам долбоорун 60тан ашуун депутат демилгелеген. Арасында Мирлан Самыйкожо, Надира Нарматова, Балбак Түлөбаев, Тазабек Икрамов, Шаирбек Ташиев, Искендер Матраимов жана башкалар бар.

Ички иштер министринин орун басары 2022-жылдын алгачкы 7 айында балдарды зордуктоо фактысы боюнча 39 кылмыш иши тергелип жатканын айткан.

Улуттук Статистика комитетинин маалыматына караганда, 2021-жылы балдарга карата жасалган 3034 кылмыш фактысы катталган, 500дөй иш сексуалдык зомбулук менен байланышта болгон.

Маалыматка ылайык, 5-сентябрда Б.У аттуу кыз 4-сентябрда түнкү саат 04:30 чамаларында Сыдыков жана Тоголок Молдо көчөлөрүнүн кесилишинде белгисиз кишилер күч колдонуп, машинеде зордуктаганын айтып, арыз менен кайрылган.

Аскер прокуратурасы бул факт боюнча Кылмыш жаза кодексинин 154-берене (“Зордуктоо”) менен кылмыш ишин козгоп, 11-сентябрда Улуттук гвардиянын эки аскери У.А жана А.Тны шектүү катары камакка алды. Алардын бөгөт чарасы бүгүн, 12-сентябрда каралат.

Буга чейин социалдык тармактарда эки бала зордуктоого айыпталып жатканы жөнүндө кабар тараган. Улуттук гвардия – Кыргызстандагы барктуу аскер бөлүгү болуп эсептелет.

Дүйнөдөгү аялдардын коопсуздугу жана бакубаттыгы боюнча глобалдык индексте (WPS) Кыргызстан 2021-жылы кооптуу өлкөлөрдүн катарына кирген.

Расмий маалыматка ылайык, былтыр зордуктоо фактысына байланыштуу 604 иш катталып, анын 325и кыскарган.

5-сентябрда Баткен милициясы 14 жаштагы кыз киши колдуу болгонун кабарлады. Бир ай мурун 13 жаштагы кыздын зордукталышына милиция кызматкерлеринин айыпталганы коомчулукта резонанс жараткан. Бул боюнча жарандык коом өкүлдөрү өлкө бийлигине кайрылып, тийиштүү чараларды көрүүнү талап кылган.

Маалыматка ылайык, кылмышка шектүү 20 жаштагы жигит облустук милициянын убактылуу кармоо жайына камакка алынды. Учурда Кылмыш кодексинин “Зордуктоо” беренеси боюнча териштирүү иштери жүрүп жатат.

8-августта “Алтын казына” ресторанында администратор болуп иштеген бир нече адам аталган жайдын жашы жете элек официантын зордуктаганы жөнүндө маалымат тараган. Бул тууралуу зомбулукка кабылган кыздын ата-энеси коомчулукка кайрылган. Маалыматка караганда, кылмышка шектүүлөр 17 жаштагы кызды ресторандын жанындагы мейманканага камап, зомбулук көрсөткөн.

Расмий маалымат боюнча, 2021-жылы зордуктоо фактысы боюнча 604 иш катталып, анын 325и кыскарганы белгиленген. Кыргызстанда жашы жете электерди сексуалдык зомбулук көрсөтүү фактылары соңку мезгилде кызуу талкууланып келет. Бир ай мурун дагы бир жашы жете элек 13 жаштагы кыздын зордукталышы коомчулукта резонанс жараткан. Бул боюнча жарандык коом өкүлдөрү өлкө бийлигине кайрылып, тийиштүү чараларды көрүүнү талап кылган.