ФОТОРЕПОРТАЖ

Мамлекет башчысынын расмий визити курман болгон жоокерлердин Мемориалына (Абу-Даби шаары) гүлчамбар коюу менен башталды.

Президент Сооронбай Жээнбеков Абу-Дабинин Мураскер ханзаадасы, БАЭ Куралдуу Күчтөрүнүн Башкы командачысынын орун басары Мухаммед Бин Заед Аль Нахаян менен эки тараптуу жолугушуу өткөрдү. Соода-экономикалык жана маданий-гуманитардык тармактардагы эки тараптуу кызматташтыктын келечеги талкууланды.

Жолугушуунун жыйынтыгында маданият, туризм, билим берүү, айыл чарба, жарандарды социалдык коргоо жаатында кызматташуу тууралуу эки тараптуу макулдашууларга кол коюлду.

Сооронбай Жээнбеков визиттин алкагында ошондой эле БАЭнын Вице-президенти, Премьер-министри шейх Мухаммед бин Рашид Аль Мактум,  Абу-Даби жана Дубай шаарынын Соода-өнөр жай палатасынын Директорлор кеңешинин төрагасы Мажид Саиф Аль-Гурейр, БАЭнин ишкер чөйрөсүнүн өкүлдөрү, Зайед Фондунун башкы директору Хамад Салем бин Кардоус Аль Амери менен жолугушту.

Кыргыз Республикасынын Президентинин БАЭге расмий визитин ошол өлкөдө жашап жаткан мекендештери менен жолугушуусу жыйынтыктады.

Президент Сооронбай Жээнбеков Бишкекке бүгүн, 13-декабрда таң эрте кайтып келди.

Иш-чара Кыргыз Республикасынын сот тутумунун тарыхы тууралуу «Сот адилеттиги — өнүгүүнүн өзөгү» видеотасмасын көрсөтүү менен башталды.

Президент өз сөзүндө адилеттүү, ачык-айкын, көз карандысыз сот системасын курбай туруп, мамлекетти өнүктүрүү, экономиканы, социалдык чөйрөнү алга сүрөө, жарандардын укугун коргоо, адилет мамлекеттик башкарууну түзүү мүмкүн эместигин белгиледи.

Баардык тармактарда тең реформаларды ийгиликтүү ишке ашыруу — сот системасынан көз каранды. Ошондуктан сот реформасын — жалпы өлкөнүн өнүгүүсүнө түздөн-түз таасир эткен реформа катары кабыл алуу керек.

Мамлекет башчысы ушул чоң жоопкерчиликти — соттордун жалпы корпусу, ар бир судья дайыма сезип турушу кректигин, аны өз ишинде негизги принцип катары колдонушу зарыл экенин баса белгиледи.

«Сотко болгон ишеним — жалпы мамлекеттик бийликке болгон ишеним. Сот бийлигине ишеним болгондо гана алга жылуу, өнүгүү болот», — деп баса белгиледи Сооронбай Жээнбеков.

Иш-чарада Мамлекет башчысы бир катар судьяларга, сот системасынын ардагерлерине жана кызматкерлерине мамлекеттик сыйлыктарды жана КР Президентинин энчилүү сааттарын тапшырды.

Эске салсак, Академия Кыргыз Республикасынын Президенти Сооронбай Жээнбековдун Жарлыгы менен 2019-жылдын 31-январында түзүлгөн.

Мамлекет башчысы Академиянын имаратын көрүп чыгып, манасчылардын айтуусунда «Манас» эпосунан үзүндү укту. Чыгармачыл интеллигенция өкүлдөрү, жазуучулар, акындар, манасчылар менен баарлашты.

Өз сөзүндө Президент Сооронбай Жээнбеков «Манас» эпосу — тарыхыбыздын, ал эми Айтматов — маданиятыбыздын көөнөрбөс дөөлөтү экенин баса белгиледи.

Чыӊгыз Айтматовдун «Манас» эпосунун изилденишине, аны басып чыгарууга эбегейсиз эмгек кылганын өзгөчө белгилеп, «Кыргыз — Манас — Чыңгыз» деген түшүнүктөрдү ажыратып, бөлүп кароого болбостугун кошумчалады.

Ал Академияны кыргыздын эки руханий өзөгү — Айкөл Манастын рухунун кубаты жана Чыңгыз Айтматовдун акылынын күчү көтөрүп турганын баса белгиледи.

Академия Айкөл Манастын осуяттарын кеңири жайылтып, аларды мамлекеттик башкарууда жана жаштарды тарбиялоодо жаңы шарттарга ылайыктай ала турганына ишеничин билдирип, жыйырма биринчи кылымдагы коом «Манас» эпосундагы руханий баалуулуктарга өтө муктаж экенин белгилей кетти.

Чыгармачыл интеллигенциянын өкүлдөрү, ошондой эле Чыңгыз Айтматовдун жакындары жана туугандары Президент менен маданий тармактын өнүгүүсү, жаштарды адеп-ахлактык жактан тарбиялоо боюнча пикир алмашышып, Академиянын келечектеги ишмердүүлүгүнө байланыштуу каалоо-тилектерин айтышты.

Алар ошондой эле маданият тармагына көрсөтүлүп жаткан мамлекеттик колдоого, анын ичинде чыгармачыл союздарга, өлкөнүн маданий объекттерин жаңылоого жардам берип жаткандыгы үчүн ыраазычылык билдиришти.

Эске салсак, Кыргыз Республикасынын Президентинин Буйругуна ылайык, Академия илимий, техникалык жана өнөр таануу изилдөөлөрүнө жардам көрсөтүп, «Манас» эпосундагы, кыргыз элдик эпикалык маданиятындагы, Чыңгыз Айтматовдун чыгармачылык мурасындагы көөнөрбөс руханий, моралдык жана этикалык баалуулуктарды жайылтып жана популяризациялоого көмөктөшөт.

Ошондой эле илимий-практикалык, илимий-техникалык конференцияларды, долбоорлорду, конкурстарды, симпозиумдарды жана башка иш-чараларды уюштуруу, өткөрүү, катышуу жана илимий-изилдөө, илимий-популярдык эмгектерди, мезгилдүү жана сериялык тематикалык басылмаларды, аудиовизуалдык, окутуучу-билим берүүчү, үйрөтүүчү материалдарды басып чыгарууга жардам берет.

Делегация башчылары тар жана кеңейтилген курамда өз ара аракеттенишүүнүн актуалдуу маселелерин, анын ичинде саясий, соода-экономикалык, инвестициялык, транспорт жана коммуникациялык, маданий-гуманитардык жана башка тармактардагы аймактык кызматташууну кеңейтүү маселелерин талкуулашты.

Президент Сооронбай Жээнбеков Кыргызстан Борбордук Азия мамлекеттеринин ортосундагы кызматташууну бекемдөөгө чоң маани берерин белгиледи. Системалуу саясий диалогду беш тараптуу форматта өнүктүрүүгө кызыкдар экенин билдирди.

Кыргызстан суу-энергетикалык тармакта Борбордук Азия өлкөлөрүнүн бардыгынын кызыкчылыктарын жана керектөөлөрүн бирдей эске алууну кубаттаарын өзгөчө белгиледи.

Борбордук Азиядагы суу ресурстарын чогултуу үчүн өз ара пайдалуу компенсациялоо механизмдерин иштеп чыгуу жана киргизүү боюнча аракеттерди бириктирүүнү сунуштады.

Президент Сооронбай Жээнбеков Консультативдик жолугушууну Кыргызстанда 2020-жылы өткөрүүгө даярдыгын билдирди.

Жыйындын жыйынтыктары боюнча Борбордук Азия мамлекет башчыларынын экинчи Консультативдик жолугушуусунун биргелешкен билдирүүсү кабыл алынды.

Казакстан Республикасынын Туңгуч Президенти Нурсултан Назарбаевге Борбордук Азия мамлекет башчыларынын Консультативдик жолугушуусунун ардактуу төрагасы статусу ыйгарылды.

Тажикстандын Президенти Эмомали Рахмон Аралды куткаруу эл аралык фондунун президенти болуп шайланды.

Экинчи Консультативдик жолугушуунун алкагында Президент Сооронбай Жээнбеков Өзбекстандын Президенти Шавкат Мирзиёев менен жолугушту жана өлкөлөрдүн эки тараптуу кызматташтык келечегин талкуулады.

Ошондой Президент Сооронбай Жээнбеков делегация башчылары менен бирге Өзбекстан Республикасынын биринчи Президенти Ислам Каримовдун эстелигине гүл коюу аземине жана «Куксарой» резиденциясынын Ардактуу коноктор аллеясында бак отургузууга катышты.

Борбордук Азия мамлекет башчыларынын Ташкент шаарындагы экинчи Консультативдик жолугушуусуна Тажикстан Республикасынын Президенти  Эмомали Рахмон, Түркмөнстан Президенти Гурбангулы Бердымухамедов, Өзбекстан Республикасынын Президенти Шавкат Мирзиеев жана Казакстан Республикасынын Туңгуч Президенти Нурсултан Назарбаев катышышты.

Мамлекет башчысы Сүймөнкул Чокморовдун өлкөнүн сыймыгы, кыргыз элинин улуу сүрөткери, мыкты киноактеру, таланттуу уулу экенин белгиледи.

«Журтубуздан мындай залкар таланттын чыкканы бизге сыймык тартуулайт, анын өмүр жолу, кылган эмгеги элибиздин тарыхында урмат-сый менен, өзгөчө бийик орунду ээлеп калат», — деп баса белгиледи Сооронбай Жээнбеков.

Президент кинематографиядагы «кыргыз керемети» менен кыргыз сүрөт өнөрүндөгү жетишкендиктерди Сүймөнкул Чокморовдун тагдырынан бөлүп кароо мүмкүн эмес экенин өзгөчө белгиледи.

Ал кайталангыс киноактердук таланты менен бүткүл дүйнөгө өзүн гана эмес, эркиндикти сүйгөн жалпы кыргыз элин жана анын жашоосун, маданиятын таанытып, суктантканын баса белгиледи.

Сүймөнкул Чокморовдун кыргыз маданиятына кошкон салымы анын киноискусстводогу ишмердүүлүгү менен гана чектелбестен — ал таланттуу сүрөтчү, кыл калемдин мастери катары да мыкты эмгектерди жараткан.

«Ошентсе да, эң жогорку бааны — өзүнүн улуу замандашы, пикирлеши Чыңгыз Айтматовдун „Сүймөнкулдун кош канат таланты — сүрөтчүлүгү менен киноактёрлугу жалаң гана кыргыз искусствосуна эмес, жалпы дүйнөлүк маданиятка таандык“ деген сөздөрүнөн тапсак болот. Сүймөнкул агабыз — залкар талант гана эмес, абийири бийик, адамгерчилиги терең инсан, мекенчил адам, чыныгы кыргыз уулунун символу, улуттук намыстын бийик үлгүсү болуп калды», — деп белгиледи Президент.

Мамлекет башчысы кыргыз эли, кыргыз жери дагы ушундай таланттарды жаратарына үмүт кыларын айтты.

Ошондой эле улуттук киноматография ишмерлерин келе жаткан кесиптик майрамы — Кыргыз киносунун күнү менен куттуктады.

«Сиздердин кыргыз маданиятына сиңирген эмгегиңерге таазим этебиз. Сиздерге терең ыраазылык билдиребиз, бар болуңуздар! Сиздердин артыңыздардан таланттуу киночулардын жаш мууну өсүп келе жатат. Ар кандай эл аралык фестивалдарда жеңишке жетишип, элибиздин ыраазылыгына ээ болуп жатышат. Кыргыз киносунун керемети дагы жаралат деп үмүт кылабыз. Сиздер улуттук маданиятыбызды дагы байытып, өлкөбүздүн өнүгүүсүнө татыктуу салым кошосуздар деп ишенем. Кино чөйрөсүндө Сүймөнкул Чокморовдой залкар таланттар дагы жаралат деп үмүт кылабыз», — деп сөзүн жыйынтыктады Президент Сооронбай Жээнбеков.

Иш-чаранын алкагында театрлаштырылган пролог, Сүймөнкул Чокморовдун жашоосу жана чыгармачылык жолу тууралуу даректүү тасма, ошондой эле концерттик программа тартууланды.

Мамлекет башчысы өз сөзүндө Турдакун Усубалиев өлкөнү башкарган 1961-85–жылдар — Кыргызстандын тарыхында өчпөс тамгалар менен жазылып калган, «алтын доор» болгонун өзгөчө белгиледи. Кыргыз ССРинин экономикасында гана эмес, жалпы эле бардык чөйрөлөрүндө, мурда болуп көрбөгөн өсүп-өнүгүү орун алганын айтты.

Президент Турдакун Усубалиевдин кыргыз мамлекетинин өзгөчө доорунун, жарк этип, тез өнүккөн тарыхый мезгилинин лидери болгонун белгилеп, анын келишпес сынчылары да тереӊ билимин, мамлекеттик деӊгээлде ойлоно билген акыл-эсин, тереӊ тажрыйбасын, элим деп жашап өткөнүн тана алышпаганын кошумчалады.

Сооронбай Жээнбеков Турдакун Усубалиевдин өмүрү, мамлекеттик ишмердиги элдин эсинде ак барактай таза, чындык менен ширелишкен бойдон калганын, улутубуздун улуу инсаны — жыйырманчы кылымдагы эӊ ири мамлекеттик жана саясий жетекчилердин бири катары тарыхта каларын баса белгиледи.

Президент Сооронбай Жээнбеков Турдакун Усубалиевге койгон эстелигибиз да, эскерүүбүз да, анын жолун татыктуу улап кетүү менен өлчөнөрүн дагы бир жолу өзгөчө белгиледи.

Т.Сатылганов атындагы Кыргыз улуттук филармониясында өткөн салтанаттуу иш-чаранын алкагында театрлаштырылган пролог жана Турдакун Усубалиевдин эмгек жолу жана жетишкердиктери жөнүндө документалдуу тасма көрсөтүлдү.

Иш-чара концерттик программа менен аяктады.