COVID-19

Кыргызстан Британиянын эпидемиологиялык кооптуу өлкөлөр тизмесинен чыккан Борбор Азиядагы биринчи өлкө болуп калды.

Британ бийлиги кыргызстандыктар үчүн да айрым чектөөлөрдү алып салды. Мындан ары коронавируска каршы вакцинанын эки дозасын алган кыргыз жарандары Англияга барганда тест тапшырбай жана карантинде отурбай эле койсо болот.

Маалыматка караганда, 10-сентябрда шаардын Чоганлы районундагы өлүккана 200дөн 300гө чейин адамдын сөөгүн кабыл алган.

Жергиликтүү тургундар мүрзөлөрдө жай казууга адамдар жетишпей, экскаваторлор иштеп жатканын билдиришүүдө. Алардын айтымында, коронавирустан үйүндө каза болгон жарандар өлүкканаларга жеткирилбестен эле дароо жерге берилүүдө. Алардын сөөктөрү желим баштыктарга оролуп, тажияларына эч ким катыштырылган жок.

RFE/RL радиосунун түркмөн кызматынын кабарчылары менен өз булактары билдиргендей, коронавирусту аныктоо тесттери өлкөдө COVID-19дун “Дельта” штаммы бар экенин көрсөтүүдө.

Адамдардын өлүмү аймактарда да көбөйүп, коронавирустан бир үй-бүлөнүн бир нече мүчөсү каза болгон учурлар да катталууда. Ооруканадагы тесттин жыйынтыктары алардын баарында COVID-19 бар экенин ырастаган.

Ал ортодо түркмөн бийлиги коронавирустун жайылуусун токтотуу боюнча чараларды күчөтүп жатат. Акыркы күндөрү бул максатта вакцина албаган жарандарга карата кысым көбөйгөнү байкалууда.

Маалыматтарга караганда, Мары облусунда мамлекеттик мекемелерде иштеген кызматкерлерге коронавируска каршы эмдөөдөн өтпөгөндөр жумуштан кетириле турганы эскертилген.

13-сентябрда RFE/RL радиосунун түркмөн кызматы эмдөөдөн өтпөгөн кызматкерлер вакцина алганга чейин акы төлөнбөгөн эмгек өргүүсүнө чыгарыла баштаганын кабарлаган.

Түркмөнстанда калкты COVID-19га каршы жапырт эмдөө иштери быйыл февралда башталып, июлда ал бардык жарандар үчүн милдеттүү болуп калган. Акыркы кездери өлкөдө вакцина тартыш болуп жатканы айтылууда.

Бүгүнкү күндө Түркмөнстанда соода, кызмат көрсөтүү жана көңүл ачуу жайлары толук жабылып, той-аштарга тыюу салынган.

Эл аралык валюта фондуна мүчө өлкөлөрдүн үлүшүнө туура келе турган сумма SDR (Special Drawing Rights) резервдик бирдиги менен аныкталды.

Фонддун отчетуна ылайык, уюмга мүчө 190 өлкөгө бөлүнө турган жалпы сумма 650 миллиард долларды түзөт. Финансылык каражатты бөлүү чечими 23-августта күчүнө кирген.

Уюм бөлүнгөн каражат дүйнөлүк экономиканын туруктуулугун камсыздоого көмөк көрсөтөрүн билдирди.

Фонд бул пандемия уланып жаткан шартта пайдалуу болуп, айрыкча кризистин кесепеттери менен күрөшүп жаткан өлкөлөргө жардам берет деп эсептейт.

Эл аралык валюта фонду Казакстанга 1 миллиард 600 миллион, Өзбекстанга 750 миллион, Кыргызстанга 242 миллион, Тажикстанга 236 миллион доллар бөлдү. Түркмөнстанга 325 миллион доллар туура келет.

Бул арада Түркмөнстан өкмөтү азыркыга чейин өлкөдө коронавирус жуктурган бир да учур каттала электигин билдирип келет. Бирок “Азаттыктын” түркмөн кызматынын жер-жерлердеги кабарчылары медицина кызматкерлеринин сөзүнө таянуу менен вирус жуктурган жана андан өлгөн адамдар көп экенин кабарлап жатышат.

“Дүйнөдө COVID-19га чалдыккандардын саны төрт жума катары менен өсүп жатат. Биз дүйнөнүн баардык аймактарында ооруканалар толуп жатканы тууралуу кабарларды угуп жатабыз. Коронавирустун “дельта” вариантынан улам ооругандардын жана каза болгондордун саны көбөйүүдө”, – деди Гебрейсус.

Акыркы учурда эң жугуштуу саналган коронавирустун “дельта” варианты 111 өлкөдө аныкталды. Жакынкы мезгилде вирустун бул түрү дүйнөдө басымдуулук кылышы мүмкүн экени айтылууда.

Акыркы күндөрдөгү коронавирустун жайылышынан Аргентинада курмандыктардын саны 100 миңден ашса, Орусияда каза болгондордун бир күндүк көрсөткүчү рекорддук чекке жетти. Ал эми Британияда алты айдан бери алгачкы жолу бир суткада вирус жугузгандардын саны 40 миңден ашты.

Индонезияда вирустан каза болгондордун сөөгүн жашыруу үчүн адамдар мүрзөлөрдү казууга катышып жатса, Бирмада крематорийлер күнү-түнү иштеп жатат.

Австралиянын Сидней шаары июлдун соңуна чейин карантинге жабылды. Ал эми Испанияда түнкү коменданттык саат жарыяланды.

Булак: “Борбор Азия жаңылыктар кызматы”

Бирок ал билдирүүлөрдө жарандарга кайсы вакцина сайылары так айтылган эмес.

Түркмөн бийлиги өлкөдө коронавирусту жугузуп алгандар бар экенин пандемия башталгандан бери четке кагып келет. Расмий түрдө бул өлкөдө бир да адам COVID-19га чалдыккан эмес. Ошентсе да Түркмөнстанда санитардык эрежелер күчөтүлгөн. “Эркин Европа”  радиосунун түркмөн кызматы өлкөдө вирус кенен жайылганын билдирип, ооруканалар толуп калган учурлар бар экенин кабарлап келет.

Июнь айынын соңунда түркмөн президенти Гурбангулы Бердымухамеов Кытайдын “Синофарм” вакцинасынын жарым миллион дозасын сатып алуу боюнча жарлык чыгарган.

Январь айында Түркмөнстан орусиялык “Спутник V” жана “ЭпиВакКорона” вакциналарын каттоодон өткөргөн. Бирок Орусиянын өзүндө вакцина жетишсиз болгондуктан, Түркмөнстанга саналуу сандагы гана вакцина жөнөтүлгөн.

Буга чейин Тажикстандын бийлиги да 18 жаштан жогорку курактагы жарандарын коронавируска каршы эмдөөдөн өтүүгө милдеттендирген.

Булак: “Борбор Азия жаңылыктар кызматы”