Author Archives: Эргешов Бактыбек

Басылманын маалыматына караганда, тыюу салынган товарлардын тизмесинде аскердик максатта колдонулушу мүмкүн болгон продукциялар бар.

“Биз согушка тиешеси бар жана чектөө киргизилген товарлардан башкасынын баарын экспорттойбуз. Бул 106 түрлүү товар, алардын экспортуна тыюу салынды”, – деди Казакстандын соода жана интеграция министринин орун басары Кайрат Төребаев.

Тыюу салынган товарлардын катарына негизинен чет жактарда өндүрүлгөн электр чиптери жана электрондук жабдыктар кирди. Төребаев аларды алып келүүгө уруксат берилген, бирок экспорттоого болбойт деп кошумчалады.

Май айында орусиялык “Важные истории” басылмасы, Уюшкан кылмыштуулукту жана коррупцияны иликтөө долбоору (OCCRP) жана германиялык Der Spiegel басылмасы жүргүзгөн иликтөөдө Орусия санкцияларды буйтап, казакстандык компаниялар аркылуу Украинадагы согуш үчүн чиптер менен дрондорду сатып алып жатканы айтылган.

Казак бийлиги былтыр май айынан тартып аскердик максаттагы товарларды Орусияга сатууга тыюу салганын, эки максатта пайдаланылчу продукцияны экспорттоого уруксат алуу эрежесин киргизгенин айтып келет.

Ошол эле маалда казак Тышкы иштер министрлиги менчик компаниялар тыюу салынган товарлардын реэкспорту менен алектениши мүмкүн экенин, бийлик андайга жол бербөөгө аракеттенгенин билдирген.

Мекеме билдиргендей, Интернеттеги маалымат мейкиндигине мониторинг жүргүзүлүп, бул сайтта Министрлер кабинетинин төрагасы Акылбек Жапаровдун ар-намысына, кадыр-баркына жана ишкердик беделине шек келтирүүчү макала жарыяланганы аныкталган.

“Министрлик Nazarnews.org сайтына ошол маалыматты алып салуу тууралуу эскертүү жөнөткөн. Эскертүү аткарылбаганына байланыштуу мыйзамдын талаптарына ылайык аталган сайт ээсине карата маалыматты өчүрүп салуу тууралуу чечим Санариптик өнүктүрүү министрлигине караштуу Байланыш тармагындагы жөнгө салуу жана көзөмөлдөө кызматына жиберилген. Министрлик жөнөткөн чечим аткарылган эмес”, – деп айтылды маалыматта.

11-октябрда Nazarnews.org сайтына “Акылбек Жапаров качан “каралар” сыяктуу кечирим сурайт болду экен?” деген макала жарыяланган. Анда Жапаров тууралуу “Кыргызстанды 32 жылдан бери тоноп, ичип-жеген коррупционер аткаминерлердин ар бирин кечирим суратып, болгон мүлкүн мамлекетке конфискация кылса, эл колдомок” деп жазылган.

Өкмөт башчы өзү бул боюнча пикирин билдире элек.

13-октябрда министрлик сайт ээсине жөнөткөн катта аталган маалымат сайттан “Анык эмес (жалган) маалыматтан коргоо жөнүндө” мыйзамдын 3-беренесиндеги “Кыргызстандын интернет мейкиндигинде анык эмес (жалган) маалыматты жайылтууга жол берилбейт” деген нормага байланыштуу алынышы керек экени белгиленген.

2021-жылы кабыл алынган, Жогорку Кеңештин экс-депутаты Гүлшат Асылбаева автор болгон, “фейктер жөнүндө” деген атка конгон бул мыйзамды аткаруу милдети Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлигине жүктөлгөн.

Эгер кимдир бирөө кайсы бир сайт фейк маалымат жарыялаганын айтып арызданса, ал сайт соттун чечимисиз эле бөгөттөлүп коюлат.

Мыйзам сунушталгандан бери бир топ талкуу, сын жаратып келе жатат. Жарандык активисттер жана укук коргоочулар, эркин журналисттер каршы болуп, азыркы мазмунунда ал фейктерге каршы эмес, эркин медиага каршы иштеп жатканын белгилешкен.

Башкача айтканда алар расмий каттоосу жок жарым жылда 90 күн гана жүрсө болот. Андан ашык жүрүү үчүн чет элдик жаран Кыргызстанга келген максатына (үй-бүлөсүнө кошулуу, окуу, иштөө ж.б.) жараша өлкөдө жүрүүгө уруксат берчү документтерди алууга милдеттүү. Андай документтерге: жашаган жерине каттоого туруу, узак жашап турууга уруксат, убактылуу жашоого уруксат, ошондой эле “Кайрылман” же “Мекен-карт” кирет.

ЕАЭБге мүчө – Армения, Беларус, Казакстан, Орусиядан тышкары Тажикстандын, Грузиянын, Азербайжандын жана Молдованын жарандарын каттоо алты айдан ашпаган мөөнөткө жүргүзүлөт.

“Чет өлкөлүк жарандардын жашы жете элек балдарын жана жарандыгы жок адамдарды каттоо алардын ата-энелерин, камкорчуларын жана башка мыйзамдуу өкүлдөрүн каттоо менен бир убакта жүзөгө ашырылат. Тиешелүү документтерди тариздөө боюнча чет элдик жарандар калкты тейлөө борборлоруна (КТБ) же 119 телефонуна кайрылса болот” деп жазылган маалыматта.

Кыргызстан ЕАЭБге 2015-жылдан бери толук кандуу мүчө.

“Кыргызстандын Алматыдагы консулдугуна рахмат. Агам чек арадан өтүп келатып “Кыргызстан” деп кыйкырып, баарыбызды ыйлатты. Азыр жаныбызда. Эми апасы, бир туугандарынын жанында болот”,- деди Рыскелдиева.

Процесске анын адвокаттары гана киргизилди.

Бул тууралуу “Новая газета Европа” басылмасы укук коргоочуларга таянып жазды. Агенттик алардын ысымдарын коопсуздуктан улам жарыялаган эмес.

Бул макулдашуу 12-18-октябрь күндөрү Тажикстандын Бустон шаарында кыргыз-тажик чек арасын делимитациялоо жана демаркациялоо боюнча Кыргызстандын жана Тажикстандын өкмөттүк делегацияларынын топографиялык жумушчу топторунун жолугушуусунда кабыл алынган. Анын жыйынтыгында тиешелүү протоколго кол коюлду. Бул тууралуу Министрлер кабинети билдирди. Тараптар эми калган тилкелер боюнча сүйлөшүүнү Кыргызстанда өтө турган жолугушууда улантышмакчы.