Menu

ДҮЙНӨ ЖҮЗҮНДӨ

Москва облусундагы "вагнерчилердин" көрүстөнүнө көмүлгөн борбор азиялыктар табылды

“Оздолик” радиосу Москва облусунда “Вагнер” жеке аскердик компаниясына таандык көрүстөндү тапты. Ал жакта камактагылар көмүлгөн. Арасында компаниянын катарында Украинадагы согушта өлгөн борбор азиялыктар да бар.

Бул көрүстөндө табылган борбор азиялыктардын баарын “Вагнер” компаниясынын өкүлдөрү орус түрмөлөрүнөн азгырып, Украинадагы согушка алып кетишкен.

Көрүстөндө орнотулган жыгач такталарда 2022-жылдын октябрь айынан кийин өлгөн кишилердин аты-жөнү жазылган.

Арасында бир нече өзбекстандык, кыргызстандык жана тажикстандыктар бар.

Маселен, “Маврино” көрүстөнүндө төмөндөгү кишилердин аты-жөнү жазылган такталарды көрүүгө болот:

Саидов Муродбег Султонбегович (05.04.1986 – 27.11.2022);

Айдралиев Аман (27.08.1982-24.10.2022);

Жанибеков Боходир Буранович (19.08.1977-11.01.2023);

Гуламжанов Адахамжон Улукманжанович (16.09.1994-19.11.2022);

Авазов Эркин Садинович (20.12.1967-01.12.2022);

Юсупов Шухрат Адилжанович (07.04.1978-23.12.2022).

“Оздолик” алардын айрымдарынын аты-жөнүн тактады.

46 жаштагы Боходир Жанибеков Өзбекстандын Жизак облусуна караштуу Пахтакор районунда туулган. Ал Екатеринбургда жашап, иштеп жүргөн.

Адахамжон Гүламжанов кыргызстандык болгон. “Оздолик” жазгандай, ал 2019-жылы түрмөгө камалганга чейин Владимир шаарында жашаган.

2019-жылы Владимир облустук соту Гүламжановду ири өлчөмдө маңзат сатуу айыбы менен 12 жылга катаал режимдеги түрмөгө кескен.

“Оздолик” аныктаган дагы бир кыргызстандык Аман Айдралиев 2020-жылы июнда Людинов райондук соту аны денеге оор зыян келтирүү айыбы менен узак мөөнөткө эркинен ажыраткан.

37 жаштагы тажикстандык Муродбек Саидов 2020-жылы орус түрмөсүнө түшүп, 2022-жылы ноябрдын соңунда өлгөн.

45 жаштагы Шухрат Юсупов да “вангерчилердин” көрүстөнүнө көмүлгөн. Ал 2022-жылы июлда соттолуп, ушул эле жылы декабрда каза болгон.

Жергиликтүү жашоочулар “Маврино” көрүстөнүн жарандык форма кийген кишилер кайтарарын, бирок алар өздөрүн аскер кызматкерлери деп атай турганын билдиришти.

Жозеп Боррелл: Украинага каршы согуштун бир жылдыгы - эл аралык укуктун жеңиши үчүн биргелешкен аракеттер

2022-жылдын 24-февралы Орусиянын Украинага ырайымсыз, себепсиз жана мыйзамсыз басып кирген күн катары түбөлүккө эсте калат. Бул айкын агрессиянын жана БУУнун Уставын ачык-айкын бузуунун учуру болгон жана болуп кала берет. Бул согуш “ Европанын гана маселеси” же “Батыш баарына каршы” суроосу эмес. Бул суроо биздин кандай дүйнөдө жашагыбыз келгендигин аныктайт, анткени өзөктүк держава жана Коопсуздук кеңешинин туруктуу мүчөсү тарабынан мыйзамсыз күч колдонуу кандайдыр-бир жол менен “нормалдаштырылган” дүйнөдө эч ким коопсуз боло албайт. Ошондуктан ар бир адамды күч, шантаж жана аскердик чабуул саясатынан коргоо үчүн бардык жерде эл аралык укук колдонулушу керек.

Эми, бир жылдан кийин адамдардын көптөгөн согуш кылмыштары жана мыкаачылык сүрөттөрүнө көнүп калуусу, биздин кайра-кайра кайталанган сөздөрдүн маанисинин жоголуусу; жана убакыттын өтүүсү менен чечкиндүүлүгүбүздүн алсыроо коркунучу бар – убакыт өтүүдө, ал эми алдыда оор маселе турат.

Бирок биз буга жол бере албайбыз. Анткени Орусия күн сайын БУУнун уставын бузуп, империалисттик саясаты менен бүткүл дүйнө үчүн коркунучтуу прецедент түзүүдө. Россия күн сайын шаарларды жана жарандык инфраструктураларга ракетаны жаадыруу менен бейкүнөө украиналык аялдарды, эркектерди жана балдарды өлтүрүүнү улантууда. Россия күн сайын жалганды жана фальсификацияны таратууда.

Европа Биримдиги жана биздин өнөктөштөр үчүн биздин “үчтүк стратегия” багытын кармануудан башка альтернатива жок: Украинаны колдоо, Орусияга анын мыйзамсыз агрессиясын токтотуу үчүн кысым көрсөтүү жана бүткүл дүйнөгө анын кесепеттери менен күрөшүүгө жардам берүү.

Биз бул иш менен бир жылдан бери ийгиликтүү иштеп келе жатабыз. Биз болуп көрбөгөндөй санкцияларды кабыл алдык; Орусиянын казылып алынган күйүүчү майларынан көз карандылыгыбызды азайттык; жана негизги өнөктөштөр менен тыгыз иштешип, Кремлдин агрессиясын каржылоо үчүн алган энергетикалык кирешени 50% кыскарттык. Биргелешип иш алып баруу менен биз дүйнөлүк таасирди да азайттык: азык-түлүккө жана энергияга болгон баалар биздин “Тилектештик коридорлор” жана Кара деңиз дан демилгебиздин аркасында төмөндөдү.

Биз Украинанын өзүн коргой алышын каалайбыз деп айтуу аздык кылат – ал үчүн каражат керек. Андыктан, Евробиримдик тарыхта биринчи жолу кол салууга дуушар болгон өлкөнү курал менен камсыз кылып жатат. Анын үстүнө, Евробиримдик азыр украиналык аскер кызматкерлерин өз өлкөсүн коргой алышы үчүн аскердик жактан даярдоодо алдыңкы өнөктөш болуп саналат. Биз ошондой эле украин элин колдоо үчүн олуттуу макрофинансылык жана гуманитардык жардамды сунуштайбыз. Жана биз Украинанын Евробиримдикке кирүү өтүнүчүнө оң жооп берүүнү чечтик. Жана ошондой эле биз Орусия жасаган согуш кылмыштарынын күнөөкөрлөрүн жоопкерчиликке тартуунун үстүндө иштеп жатабыз.

Украина өз алдынча жана жарым-жартылай бул колдоонун аркасында укмуштуудай туруктуулукту көрсөтүүдө. Ал эми глобалдык санкциялардын жана БУУнун Башкы Ассамблеясындагы мамлекеттердин басымдуу бөлүгүнүн эл аралык айыптоосунун аркасында Орусия ого бетер обочолонуп калды. Биздин жалпы максатыбыз – демократиялык Украинанын жеңиши, баскынчынын кууп чыгылышы, толук суверенитеттин  жана ошол менен бирге эл аралык мыйзамдуулуктун калыбына келүүсү болуп саналат.

Баарынан маанилүүсү, биз Украинада тынчтыкты, БУУнун Уставына жана эл аралык укукка шайкеш келген ар тараптуу жана туруктуу тынчтыктын болуусун каалайбыз. Украинага колдоо көрсөтүү жана дүйнөнүн жыргалчылыгы үчүн иштөө шайкештикте жүргүзүлөт.

Орусиянын агрессивдүү ревизионизми жана анын дестабилизациялык ишмердүүлүгү Борбордук Азия өлкөлөрүнө да таасирин тийгизген глобалдык коркунуч болуп саналат. Биз маалыматтык манипуляция жана чет тараптан кийлигишүүнү ишке ашыруу үчүн орусиялык үгүттөө машинасынын өткөндүн калдыктарын козгоо жана өндүрүштүк аракеттерин жасаганын көрүп жатабыз. Ошондуктан Евробиримдик бул коркунучка каршы аракеттенүүдө жана биз өнөктөштөрүбүздүн колдоосуна ишенебиз.

Кеңири сөз менен айтканда, Орусиянын баскынчылыгы ашыкча көз карандылыктан алыс болуу зарылдыгын Европа менен Борбордук Азияга көрсөттү. Андыктан, кызматташтыкты кеңейтүү керек. Эки тарап тең туруктуу жана ачык коомдорду илгерилетүүгө кызыкдар; экономиканы калыбына келтирүү жана “жашыл” кубулууну камсыз кылуу; жарандарды терроризм, баңгизаттар, курал-жарак жана адам сатуу сыяктуу коопсуздук коркунучтарынан коргоо. Мындан тышкары, Евробиримдик аймактын инфраструктуралык  байланыш жана кызматташтык үчүн ачык мейкиндик болуусун каалайт.

Тарых жана адилеттүүлүк Украина тарапта. Бирок тарыхтын агымын тездетип, адилеттүүлүккө жетүү үчүн биз “үчтүк стратегиябызды” бекемдешибиз керек. Бул коллективдүү милдет экендигин билебиз. Ошондуктан Евробиримдик бардык өнөктөштөрүн агрессияны жеңүү жана эл аралык укуктун иштеши үчүн жалпы жоопкерчилик жана тилектештик духунда аракеттенүүгө чакырат.

Жозеп Боррелл, Евробиримдиктин тышкы иштер жана коопсуздук саясаты боюнча жогорку өкүлү жана Еврокомиссиянын вице-президенти.

Орусия 2030-жылга карата Беларусту оккупациялап алууну пландоодо – иликтөө

Орусияда 2030-жылга чейин ишке ашырылышы керек болгон “Беларусту өз аймагына кошуп алуу” планы иштелип чыккан. Бул тууралуу орусиялык “Досье” борбору жазды.

Журналисттер изилдеп чыккан документ “Орусия Федерациясынын беларус багытындагы стратегиялык максаттары” деп аталат. 2021-жылы даярдалган план 17 беттен турат. Аны Орусиянын президенттик администрациясы, Тышкы чалгын кызматы, Федералдык коопсуздук кызматы, Башкы чалгындоо башкармалыгы жана Башкы штабы иштеп чыккан.

Орусия бийлигинин документте көрсөтүлгөн саясий, коргонуу, соода жана социалдык максаттары үч категорияга бөлүнгөн – кыска мөөнөттүү (2022-жылга чейин), орто мөөнөттүү (2025-жылга чейин) жана узак мөөнөттүү (2030-жылга чейин).

Документте беларус тилине карата орус тилинин үстөмдүгүн орнотуу, беларус мыйзамдарын Орусиянын мыйзамдарына ылайыкташтырып өзгөртүү жана өлкөнүн коомдук-саясий, соода, илимий жана маданий турмушун өзүнө баш ийдирүү сыяктуу Кремлдин глобалдык максаттары тизмектелген.

Соода-экономикалык мамилелерди шайкеш кылуудан тышкары Орусия 2030-жылга чейин Беларустун аскердик-саясий тармагын өз көзөмөлүнө алууну пландоодо. Орус чалгынынын планды ишке ашыруудагы негизги милдеттерине “улутчул жана батышчыл” күчтөрдүн таасирин чектөө, Беларус Конституциясын реформалоо ишин Орусиянын кызыкчылыгын эске алуу менен бүткөрүү киргизилген.

Ошондой эле Орусиянын президенттик администрациясы аталган он жылдыктын соңуна чейин Беларустун маалыматтык мейкиндигин өз көзөмөлүнө алууга ниеттенүүдө. Бул үчүн орусиялык ЖМКлардын санын көбөйтүү жана беларус калкынын арасындагы маалыматтык таасирди күчөтүү пландалган. Мындан тышкары документте Орусия “интеграцияга кызыкдар болгон орусиялыктардын катмарын түзүү жана орус базарына ыктаган ишкерлерди көбөйтүү максатында” беларус жарандарына орус жарандыгын жеңилдетилген тартипте берүү жараянын баштай тургандыгы жазылган.

Москва 2030-жылга карата Беларуста бирдиктүү мамлекеттик сынактарды тапшыруучу жайларды, Могилев, Гродно жана Витебск шаарларында жаңы илим жана маданий борборлорду ачууга ниеттенүүдө. Журналисттер бул борборлор “Россотрудничество” мекемесинин өкүлчүлүктөрү болот деп эсептөөдө. Көпчүлүк учурларда чет өлкөлөрдөгү орусиялык тыңчылар “Россотрудничествонун” өкүлчүлүктөрүнө жамынып иш алып барышат.

Москвада Өзбекстандык, Тажикстандык жана Кыргызстандык мигранттар жапырт мушташышкан

Москва шаарындагы Люблинская көчөсүндөгү кафелердин биринде массалык мушташ чыгып, полиция 15 кишини кармады. Орусиялык РЕН ТВ телеканалынын сайты 19-февралдагы жапырт мушташка Кыргызстан, Өзбекстан, Тажикстандын жарандары катышканын жазды.

Азырынча Кыргызстандын Орусиядагы элчилиги кыргызстандыктардын кармалганы боюнча маалымат тарата элек.

Расмий маалыматка ылайык, Орусияда миллиондон ашуун кыргызстандык эмгек мигранты бар. Бейрасмий эсепте орус паспортун алган кыргыздардын саны 500 миңге чамалайт.

Чикаголук кыргыздар «Эне тили болбосо аты аталбайт улуттун» деген темада флешмоб уюштурушту

Кыргыз Республикасынын Чикаго шаарындагы Башкы консулдугу жана Кыргыз коомчулук борбору «Kyrgyz Community Center» менен биргеликте АКШнын Чикаго шаарында турган Кыргыз Республикасынын жарандарынын арасында «Эне тили болбосо аты аталбайт улуттун» деген темада флешмоб уюштурду.

Бул флешмоб манас эпостун уламыштарын айтуу, кыргыз көчү, бешик ыры, кара жорго бийи, топ таш, чүкө оюндары жана башка кыргыз элинин ар-түрдүү улуттук каада-салт, үрп-адат жана маданиятын көрсөтүү менен коштолду.

Белгилей кетсек, ЮНЕСКОнун 1999-жылдагы чечими менен 21-февраль – Эл аралык эне тил күнү болуп бекитилген. Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин чечими менен 2023-жылдын 21-январынан 21-февралына чейин Кыргызстанда «Эне тил күнүнө карата бир айлык» жарыяланган.

Түркиядагы кыргыз куткаруучулары жер титиреген Хатай шаарындагы урандылардын алдында 13 күн жаткан дагы 3 адамды тирүү таап чыгышты

Бүгүн, 18-февралда Түркиянын жер титиреген Хатай облусунун Антакья шаарында издөө-куткаруу иштеринин нытыйжасында кыргыз куткаруучулары 5 адамды урандылардын астынан алып чыгышты. Алдын ала маалымат боюнча алар бир үй-бүлөнүн мүчөлөрү болгон. Ал 5 адамдын үчөөсү тирүү, ал эми 2 баласы каза болуп калган. Бул тууралу ӨКМдин басма сөз кызматы билдирет.

Дээрлик 100 пайызга тирүү адам жок деген шартта 3 адам куткарылды.

Жер титирөөнүн кесепетинен түп тамыры менен урап түшкөн 6 кабаттуу турак үйдө куткаруучулар түрк жаранынын кайрылуусу менен улгайган аял кишинин сөөгүн издеп жатып тирүү адамдардын бар экендигин аныкташкан.
Урандынын астында калган жаран менен сүйлөшүүгө аракет кылган куткаруучулар ал жакта жалпы 5 адам бар экендигин айткан. Натыйжада куткаруучулар 1 саат аралыгында бир үй бүлө мүчөлөрүн толугу менен куткарып чыгышкан.
Алдын ала маалымат боюнча 40 жаштагы эркек 30-35 жаштагы аял киши (жубайы), 12 жаштагы уулун тирүү сактап калышкан. Ал эми 18 жаштагы кыз, 7-10 жаштагы бала каза болуп калган.

 

WP: АКШ Украинага согуштун чечүүчү мезгили келгенин эскертти

АКШ президентинин администрациясы Украина бийлигине согуш чечүүчү учурга келгенин жана украин армиясы батыштан ири өлчөмдө аскердик жардам алып жаткан маалда болушунча ийгиликтерди жаратуусу керектигин эскертти.

Бул тууралуу Washington Post гезити өз булактарына таянуу менен билдирди.

Кийинки ай өтө маанилүү болорун украин бийлигине январда Киевге барган америкалык аткаминерлер айткан.

Америка бийлиги Киевге көрсөтүлгөн акыркы аскердик жардам согуштун нугун өзгөртүү үчүн Киевге жакшы мүмкүндүк берет деп эсептейт. Гезиттин маектештеринин пикиринде, келечекте абал мынчалык жагымдуу болбой калышы мүмкүн: себеби эми Өкүлдөр палатасын көзөмөлдөп жаткан республикачылар Украинага берилип жаткан жардамды кыскартууга ниеттенүүдө.

Быйыл жайында Украинага бериле турган жардамдын топтому аягына чыгат. Ушул тапта Байдендин администрациясы Украинага дагы 10 миллиард доллар бөлүү үчүн Конгресс менен иштешип жатат.

Байдендин администрациясындагы гезиттин өз булактары жазында Орусия чабуулга өтөрүн, Украина алдырып жиберген аймактарын кайтарып алуу үчүн алардын мизин кайтарууга ашыгышы керектигин айтышкан.

Бул арада орус күчтөрү бир нече айдан бери стратегиялык шаарларды ээлеп алуунун аракетинде. Алардын бири Бахмутка дүйшөмбүдө катуу артиллериялык чабуул жасалды. Орустар Бахмутту ээлеп алса Донецк аймагындагы жаңы плацдарм болуп бермекчи.

НАТОнун баш катчысы Йенс Столтонберг украин расмийлерине таянып, Орусия Украинага жапырт чабуул баштаганын билдирди.

Түркиядагы зилзала: казакстандык куткаруучулар урандылардын алдынан 85 кишинин сөөгүн алып чыгышты

Түркиядагы казакстандык куткаруучулар урандылардын алдынан 85 кишинин сөөгүн алып чыгышты. Арасында он бала бар. Бул тууралуу Казакстандын Өзгөчө кырдаалдар министрлиги билдирди.

Ушул тапта казакстандык адистер Түркиянын эки калктуу конушунда издөө-куткаруу иштерин жүргүзүшүүдө. Бир топ Газиантеп шаарындагы толугу менен кыйраган тогуз кабаттуу үйдө иштеп жатат. Урандылардын алдынан төрт киши куткарылды, 27 адамдын сөөгү табылды.

Экинчи топ алты кабаттуу имараттын урандылардын казып жатышат. Ал жактан 24 кишинин сөөгү чыгарылды. Казакстандын Өзгөчө кырдаалдар министрлиги урандылардын алдынан бир үй-бүлөнүн үч мүчөсү – атасы жана анын эки баласы аман табылганын кошумчалады.

Түркиядагы жер титирөөдөн үч казакстандык мерт болду. Дагы бир казакстандык келин аман табылды. Ал колунан жараат алган.

6-февралда Түркия жана Сириянын аймагында болгон 7,8 баллга жеткен зилзалада 40 миңге жакын адам набыт болуп, он миңдеген киши жараат алды. Миңдеген имарат кыйрап, он миңдеген үй-бүлө баш калкасыз калды.

Видео - Түркияга барган кыргызстандык куткаруучулар 5-адамды урандылардын астынан тирүү алып чыгышты

Бүгүн, 13-февралда Кыргызстандык куткаруучулар Түркиянын Кахраманмараш шаарындагы “Хайрылло махелеси ” аталган аймагында жер титирөөдөн улам ураган имараттын арасынан 38 жаштагы Хадиче Ахар аттуу аял кишини тирүү алып чыгышты. Бул тууралу КР ӨКМ басма сөз кызматы билдирет.

Түркиянын зилзала болгон аймактарындагы куткаруу иштерине Кыргызстан кечээ 80 куткаруучу жана алты дарыгер жиберди. 67 куткаруучу кыйроонун эртеси күнү эле жөнөп кеткен.

80 куткаруучу жана алты дарыгер 12-февралда жардам иретинде дары-дармектерди, медициналык жабдууларды, буюм-тайымдарды жана кийим-кече өңдүү зарыл буюмдарды, ошондой эле 75 боз үй ала кетишти.

6-февралда Түркия жана Сириянын аймагында болгон 7,8 баллга жеткен зилзалада 33 миңден ашык адам набыт болуп, он миңдеген киши жараат алды. Миңдеген имарат кыйрап, он миңдеген үй-бүлө башкалкасыз калды.

АКШ элчилиги Орусияда жүргөн америкалыктарды "тез арада" бул өлкөдөн чыгып кетүүгө чакырды

АКШнын Москвадагы элчилиги Орусияда жүргөн америкалыктарды “тез арада” бул өлкөдөн чыгып кетүүгө чакырды. Мындай билдирүү элчиликтин сайтына жарыяланды.

Билдирүүдө буга “Орусиянын Украинага кол салуусунун күтүүсүз кесепеттери”, “орус укук коргоо органдарынын АКШ жарандарын куугунтукка алуу ыктымалдыгы”, “Орусия менен транспорттук байланыштын чектелгени”, “АКШ элчилигинин Орусиядагы америкалыктарга жардам көрсөтүү мүмкүнчүлүгүнүн чектелгендиги” жана “террордук чабуул коркунучу” себеп экени жазылган.

Билдирүүдө ошондой эле орус бийлиги АКШ тарабынан берилген документтерди тааныбастан, кош жарандыгы бар америкалыктарды армияга чакырышы мүмкүн экени белгиленген.

Мындан тышкары элчиликтин билдирүүсүндө эл аралык коопсуздук нормаларын сактабаган орус авиакомпанияларынын учактары менен учуудагы тобокелдиктер жогорулаганы жазылган.

АКШ элчилиги америкалыктарды Орусияга барбоого жана бул өлкөдөгү кандай гана нааразылык акциялар болбосун аларга катышпоого чакырды.

АКШнын элчилиги 2022-жылы америкалыктарды эки жолу “Орусиядан тез арада чыгып кетүүгө” чакырган – алгач Орусия Украинага кол салгандан көп өтпөй 28-февралда жана экинчи жолу Орусияда мобилизация жарыяланган 28-сентябрда.

Орусиянын бийлиги мобилизация аяктаганын жарыялаганы менен президенттин тиешелүү жарлыгы дале күчүндө жана каалаган учурда миобилизациялык иш-чаралар кайра башталышы мүмкүн.

Ал ортодо дүйшөмбү күнү Орусиянын Тышкы чалгындоо кызматынын башчысы Сергей Нарышкин АКШ Орусиянын жана башка КМШ өлкөлөрүнүн аймагында теракттарды уюштуруу үчүн Жакынкы Чыгышта “жихадчы топтордун жоочуларын” жалдап жатканын билдирди. Азырынча Вашингтон бул билдирүү боюнча комментарий бере элек.

Меню