Author Archives: Эргешов Бактыбек

Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Жапаров «Этил спиртин өндүрүүгө, сактоого жана сатууга жүз пайыз мамлекеттик монополияны киргизүү боюнча кечиктирилгис чаралар жөнүндө» Жарлыкка кол койду.

Жарлыкка ылайык, этил спиртин өндүрүү, импорттоо, сактоо жана сатуу чөйрөсүндө натыйжалуу мамлекеттик жөнгө салууну камсыз кылуу, этил спиртин контрабандалык ташып келүүгө жана контрафакттык продукцияны өндүрүү үчүн пайдаланууга бөгөт коюу, республикалык бюджетке салыктык төлөмдөрдүн толук түшүүсүн камсыз кылуу, этил спиртин жана алкоголдук продукцияны өндүрүүнү жана жүгүртүүнү мамлекеттик жөнгө салуу жаатындагы мыйзамдарды сактоо, калктын саламаттыгын коргоо максатында, Кыргыз Республикасынын Конституциясынын 66 жана 71-беренелерин жетекчиликке алып, токтом кылынат:

1. Кыргыз Республикасынын аймагында 2022-жылдын 1-сентябрынан тартып этил спиртин өндүрүүгө, импорттоого, сактоого жана сатууга жүз пайыз мамлекеттик монополия киргизилсин.
2. «Кара-Балта спирт заводу» мамлекеттик ишканасына этил спиртин өндүрүүгө, импорттоого, Кыргыз Республикасында өндүрүлгөн жана импорттолгон этил спиртин сатууга эксклюзивдүү укук берилсин.
Этил спиртин колдонгон чарба жүргүзүүчү субъекттер эки жумалык мөөнөттө «Кара-Балта спирт заводу» мамлекеттик ишканасына этил спиртин берүүгө жана сатууга колдонуудагы контракттарды макулдашуу үчүн берсин.
3. Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетине караштуу Этил спиртин, алкоголдук продукцияны өндүрүүнү жана жүгүртүүнү контролдоо боюнча мамлекеттик агенттик (мындан ары — Этил спиртин, алкоголдук продукцияны өндүрүүнү жана жүгүртүүнү контролдоо боюнча мамлекеттик агенттик) түзүлсүн.
4. Этил спиртин, алкоголдук продукцияны өндүрүүнү жана жүгүртүүнү контролдоо боюнча мамлекеттик агенттиктин негизги милдети этил спиртин өндүрүүгө, импорттоого, сактоого жана сатууга мамлекеттик монополияны жүзөгө ашыруу, этил спиртин, алкоголдук жана спиртти камтыган продукцияны өндүрүүнү жана жүгүртүүнү мамлекеттик жөнгө салуу жана контролдоо болуп саналат деп белгиленсин.
5. Этил спиртин, алкоголдук продукцияны өндүрүүнү жана жүгүртүүнү контролдоо боюнча мамлекеттик агенттикке төмөнкү функциялар жүктөлсүн:
— этил спиртин, алкоголдук жана спиртти камтыган продукцияны өндүрүү, импорттоо, сактоо жана жүгүртүү чөйрөсүндөгү бирдиктүү мамлекеттик саясатты иштеп чыгуу жана ишке ашыруу;
— этил спиртин, алкоголдук жана спиртти камтыган продукцияны өндүрүүнү, жүгүртүүнү, импорттоону жана экспорттоону лицензиялоо;
— этил спиртинин жана алкоголдук продукциянын импортун квоталоо;
— этил спиртин, алкоголдук жана спиртти камтыган продукцияны өндүрүүгө, жүгүртүүгө, алардын сапатына жана коопсуздугуна мамлекеттик контролду уюштуруу жана жүзөгө ашыруу;
— этил спиртин, алкоголдук жана спиртти камтыган продукцияны өндүрүү, жүгүртүү, импорттоо жана экспорттоо жаатында мамлекеттик эсепке алууну жана отчеттуулукту уюштуруу жана жүзөгө ашыруу;
— этил спиртин, алкоголдук жана спиртти камтыган продукцияны өндүрүү, импорттоо, сактоо жана жүгүртүү чөйрөсүндөгү мыйзамдардын жана лицензиялык талаптарда жана техникалык регламенттерде каралган шарттардын сакталышын контролдоо;
— этил спиртин, алкоголдук жана спирт камтыган продукцияны өндүрүүнү жана/же жүгүртүүнү жүзөгө ашыруучу чарбакер субъекттерге Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында белгиленген тартипте текшерүүлөрдү жүргүзүү;
— этил спиртин, алкоголдук жана спирт камтыган продукцияны өндүрүү, сактоо, жылдыруу жана сатуу чөйрөсүндө керектөөчүлөрдүн жана ата мекендик товар өндүрүүчүлөрдүн укуктарын коргоону камсыз кылуучу чаралардын комплексин жүзөгө ашыруу.
6. Кыргыз Республикасынын Президентинин 2021-жылдын 5-майындагы № 114 «Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинети жөнүндө» Жарлыгына төмөнкүдөй өзгөртүү киргизилсин:
— 5-пункту төмөнкүдөй мазмундагы жетинчи абзац менен толукталсын:
«– Этил спиртин, алкоголдук продукцияны өндүрүүнү жана жүгүртүүнү контролдоо боюнча мамлекеттик агенттик».
7. Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинети бир айлык мөөнөттө:
— Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетине караштуу Этил спиртин, алкоголдук продукцияларды өндүрүүнү жана жүгүртүүнү контролдоо боюнча мамлекеттик агенттик жөнүндө жобону бекитсин;
— Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин кароосуна «Этил спиртин өндүрүүгө, импорттоого, сактоого жана сатууга мамлекеттик монополия жөнүндө» Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын долбоорун киргизсин;
— ушул Жарлыктан келип чыгуучу уюштуруучулук, финансылык жана башка маселелерди белгиленген тартипте чечсин, ошондой эле мурда кабыл алынган чечимдерин ушул Жарлыкка ылайык келтирсин.

Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин Төрагасынын биринчи орун басары Адылбек Касымалиев Улуу Британия жана Түндүк Ирландиянын Бириккен Королдугуна болгон жумушчу сапарынын алкагында Европа реконструкциялоо жана өнүктүрүү банкынын Президенти Одиль Рено-Бассо менен жолугушту.

Жолугушуунун жүрүшүндө тараптар Кыргыз Республикасы менен Европа реконструкциялоо жана өнүктүрүү банкынын ортосундагы кызматташтыктын учурдагы жана келечектүү багыттарын талкуулашты.

Министрлер Кабинетинин Төрагасынын биринчи орун басары Адылбек Касымалиев маалымдагандай, Кыргыз Республикасында 2040-жылга чейин Улуттук өнүгүү стратегиясынын ажырагыс бөлүгү болуп саналган 2026-жылга чейин Кыргыз Республикасын өнүктүрүүнүн Улуттук программасы кабыл алынган жана экономикалык өсүштү тездетүү жана ата мекендик экономиканы дүйнөлүк процесстерге интеграциялоо негизги милдет бойдон калууда.

«Кыргыз Республикасынын 2050-жылга карата көмүртектин нөлдүк эмиссиясына жетишүү боюнча милдеттенмесинин алкагында келечекте жашыл экономикага өтүү артыкчылыктуу багыт катары аныкталган. Жакында эле энергиянын кайра жаралуучу булактары боюнча жаңы мыйзам кабыл алынды, анда чакан гидроэнергетикага укуктук нормаларды жөнгө салуучу, көмүртек колдонбостон энергия булактарына өтүү үчүн жеңилдетилген тарифтер белгиленген», – деди ал.

Адылбек Касымалиев көптөгөн инвесторлор азыртадан эле чакан ГЭСтерди жана күн станцияларын куруу мүмкүнчүлүктөрүнө кызыгып жатканын белгиледи.

«Бул долбоорлорду ишке ашырууга Кыргыз Республикасынын жаңы Салык кодексиндеги “жашыл” экономиканы жана аз көмүртектүү технологияларды колдоо боюнча ченемдер өбөлгө түзөт. Муну эске алуу менен биз Европа реконструкциялоо жана өнүктүрүү банкын бир гана гидроэнергетикага жана анын альтернативдүү булактарына эмес, жашыл экономика тармагындагы башка өз ара пайдалуу чөйрөлөргө инвестициялоо аркылуу кызматташууга чакырабыз», – деди Министрлер Кабинетинин Төрагасынын биринчи орун басары.

Европа реконструкциялоо жана өнүктүрүү банкынын президенти Одил Рено-Бассо өз кезегинде кыргыз делегациясына Европа реконструкциялоо жана өнүктүрүү банкынын форумуна катышкандыгы үчүн ыраазычылык билдирип, акыркы жылдары каржы институту Борбордук Азия өлкөлөрүнө, анын ичинде Кыргыз Республикасына өнүгүүнүн негизги багыттары боюнча жардам көрсөтүп келгендигин белгиледи.

«Учурда Европа реконструкциялоо жана өнүктүрүү банкы өлкөлөрдүн жашыл экономикага өтүү жана көмүртектин нейтралдуулугуна жетишүү боюнча стратегиясын жактайт. Биздин инвестициялык долбоорлордун жарымы учурда “жашыл” багытта болуп саналат жана бул дагы бекемделип, кеңейтилет», -деди Одиль Рено-Бассо.

Анын айтымында, Европа реконструкциялоо жана өнүктүрүү банкынын маанилүү приоритети мамлекеттик-жеке өнөктөштүк долбоорлорунун алкагында кичи жана орто бизнести колдоо бойдон калууда.

«Учурда биздин кардарларыбыз саналган бизнес-компаниялар Борбордук Азия өлкөлөрүндөгү “жашыл” долбоорлорго кызыкдар жана алар үчүн маанилүү позициялар боюнча жагымдуу шарттарды түзүү зарыл. Биз дагы дүйнөлүк азык-түлүк кризисинин күчөп бара жатканын эске алуу менен айыл чарбасын өнүктүрүү жаатындагы аракеттерибизди улантышыбыз керек. Биргелешкен аракеттердин дагы бир багыты бул жаш муундун дараметин эске алуу менен санариптештирүү тармагы саналат”, – деп белгиледи Европа реконструкциялоо жана өнүктүрүү банкынын президенти.

Жолугушуунун жыйынтыгында Кыргыз Республикасы менен Европа реконструкциялоо жана өнүктүрүү банкынын ортосунда Кыргыз Республикасынын Ош облусунда ирригацияны жакшыртуу боюнча долбоорду ишке ашыруу боюнча 17,87 млн евро суммасындагы жаңы макулдашууга кол коюлду.

Бул долбоорго ылайык, ирригациялык система модернизацияланып, Ош облусунун Араван районунун фермердик жана дыйкан чарбаларын сугат суу менен камсыздоо жакшырат.

Келишимге кыргыз тараптан – финансы министри Алмаз Бакетаев, Европа реконструкциялоо жана өнүктүрүү банкы тараптан аймактык директор Жужанна Харгитаи кол койду.

Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин Төрагасынын биринчи орун басары Адылбек Касымалиев Улуу Британия жана Түндүк Ирландиянын Бириккен Королдугуна болгон жумушчу сапарынын алкагында БУУ жана Шериктештиктин Түштүк жана Борбордук Азия маселеси боюнча мамлекеттик министри, лорд Тарик Ахмад менен сүйлөшүүлөрдү өткөрдү.

Тараптар эки өлкө ортосундагы эки тараптуу мамилелер түзүлгөндөн берки 30 жылдык кызматташтыктын жыйынтыгын чыгарып, саясий, экономикалык жана маданий-гуманитардык тармактарда аларды мындан ары өнүктүрүүнүн маанилүүлүгүн белгилешти.

Жолугушууда эки тараптуу мамилелерде, өзгөчө соода-экономикалык чөйрөдө ишке ашырыла элек чоң мүмкүнчүлүктөр бар экени айтылды.

Адылбек Касымалиев айыл чарбасы, жеңил өнөр жайы, энергиянын кайра жаралуучу булактары, «жашыл», санариптик жана креативдүү экономика сыяктуу кызматташтыкты өнүктүрүүнүн келечектүү багыттарын белгиледи.

Кыргыз Республикасынын ичүүчү таза сууну экспорттоодогу потенциалына жана аны Улуу Британиянын рыногуна жеткирүүнү уюштуруу мүмкүнчүлүгүнө өзгөчө көңүл бурулду.

Министрлер Кабинетинин Төрагасынын биринчи орун басары белгилегендей, Кыргыз Республикасы тоолуу өлкө катары чет элдик туристтер үчүн уникалдуу аймак болуп саналат, ошондуктан тоо туризми жаатында биргелешкен долбоорлорду өнүктүрүү үчүн чоң мүмкүнчүлүктөр бар.

Экономикалык кызматташууну активдештирүү алкагында кыргыз тарап иш-чаранын жүрүшүндө бири-бирине өз ара пайдалуу долбоорлорду сунуш кыла ала турган эки өлкө ишкерлеринин катышуусунда кыргыз-британ инвестициялык форумун өткөрүүнү сунуштады.

Адылбек Касымалиев ошондой эле мамлекеттер ортосундагы келишимдик-укуктук базаны чыңдоонун маанилүүлүгүн белгилеп, буга чейин британ тарапка сунушталган түрдүү тармактардагы келишим долбоорлорун кароону тездетүүгө ишенимин билдирди.

БУУ жана Шериктештиктин Түштүк жана Борбордук Азия маселеси боюнча мамлекеттик министр, лорд Тарик Ахмад өз кезегинде Кыргыз Республикасынын өкмөттүк делегациясына иш сапары жана эки тараптуу мамилелерди чыңдоо жана өнүктүрүү боюнча сунуштары үчүн ыраазычылык билдирди.

Лорд Тарик Ахмад сунуштарды карап чыгууга, ошондой эле аларды ишке ашырууда колдоо көрсөтүүгө британиялык тараптын даяр экендигин белгиледи.